Immunologia transplantacyjna

Immunologia transplantacyjna

Żeby była pełna jasność i harmonia sfer – opis MHC był przy prezentacji antygenów, a opis immuosupresji przy środkach immunomodulujących ;)

Wyróżniamy następujące rodzaje przeszczepów:



Antygeny odmienne od naszych własnych są rozpoznawane jako obce i uruchamiana jest odpowiedź odpornościowa – ta sama zasada tyczy się tkanek przeszczepianych. W odpowiedzi na przeszczep uruchamiane są przede wszystkim LTh oraz LB, poza tym LTc, makrofagi i k. NK.

Wyróżniamy dwa mechanizmy prezentacji antygenów przeszczepu:



Odrzucanie można podzielić pod kątem jego intensywności i czasu trwania na:

Dobór dawcy i biorcy określa się jako typowanie tkankowe. Mają w nim znaczenie przede wszystkim antygeny MHC, których maksymalna możliwa zgodność koreluje z większą trwałością przeszczepu. Antygeny AB0 są coraz częściej omijane, a inne układy grupowe zazwyczaj nie są brane pod uwagę.

Test cytotoksyczny – miesza się surowicę biorcy z limfocytami dawcy, żeby sprawdzić, czy w surowicy nie ma przeciwciał anty-HLA. Robi się także takie testy u osób oczekujących na przeszczep ze standardowym panelem limfocytarnym – odsetek reaktywności surowicy z panelem to PRA. Im wyższe, tym trudniej znaleźć dawcę i tym gorsze rokowanie.

Aby uniknąć nadostrego odrzucania, eliminuje się u biorcy przeciwciała poprzez np. plazmaferezę lub przeciwciała przeciw limfocytom B (anty-CD25, anty-CD20).

W typowaniu tkankowym największe znaczenie ma zgodność pod względem HLA-DR i HLA-B. Niewielkie znaczenie ma także zgodność HLA-A – pozostałe mają marginalne znaczenie. Zasada jest prosta – im więcej zgodnych antygenów, tym większa trwałość przeszczepu.

Allele genów MHC można grupować w większe grupy, wewnątrz których allele za bardzo nie różnią się między sobą – dobrze jest dobierać przeszczepy tak, żeby zgadzały się też pod względem tych drobnych różnic, ale wymaga to zastosowania bardziej czułych metod badania.

CREG (cross-reacting groups) są to niezgodne ze sobą, ale specyficznie wpływające na losy przeszczepu kombinacje antygenów HLA. Jedne kombinacje mogą być silnie immunogenne (kombinacje "zabronione"), inne mogą mieć znikomy wpływ ("dopuszczalne") – mimo, że w obu przypadkach mamy do czynienia z dwoma różnymi antygenami HLA.

Nawet jeżeli wszystko ślicznie dobierzemy, nawet wtedy przeszczep mogą nam skopać tzw. słabe antygeny zgodności tkankowej.

W przypadku przeszczepu serca i wątroby czasami pomija się HLA, ale przestrzega się AB0 – w przypadku serca z powodu presji czasowej, a w przypadku wątroby z powodu jej wybitnej wytrzymałości na odrzucanie.

Przeszczepianie komórek krwiotwórczych może mieć charakter przeszczepu szpiku lub przeszczepu komórek macierzystych izolowanych z krwi obwodowej po odpowiedniej stymulacji. Ta druga opcja jest coraz częściej stosowana, ponieważ jest skuteczniejsza i mniej obciążająca dla organizmu.

Ponad połowa przeszczepów szpiku jest stosowana w terapii ostrych białaczek.

Przeszczep szpiku może być:

Poza pierwotnymi niedoborami odporności, biorca zawsze wymaga przygotowania, aby zapobiec odrzuceniu przeszczepu i stworzyć mikrośrodowisko dla jego przyjęcia. Do tego celu stosuje się leki mielotoksyczne, immunosupresyjne i napromieniowanie ciała. Aktualnie preferuje się zostawienie resztek komórek gospodarza, ponieważ może to prowadzić do wykształcenia tolerancji transplantacyjnej.

Jeżeli po przeszczepieniu szpiku przewagę będzie miał układ odpornościowy gospodarza – dojdzie do odrzucenia. Jeżeli odwrotnie – dojdzie do choroby przeszczep przeciw gospodarzowi (GVH).

GVH – limfocyty T dawcy naciekają tkanki gospodarza i robią sajgon. Zachodzi to przy obecności burzy cytokinowej (potężnego wydzielania cytokin), która pochodzi zarówno od komórek dawcy, jak i jest efektem przygotowania do przeszczepu. U osób z obniżoną odpornością (immunosupresja, niedobory odporności) GVH może wystąpić także po przetoczeniu krwi (dlatego się ją napromieniowuje dla tych chorych) i po przeszczepie narządów litych.

Usunięcie limfocytów T z przeszczepianego szpiku zmniejsza ryzyko GVH, ale zwiększa ryzyko odrzucenia. Poza tym LT są odpowiedzialne ze niszczenie przetrwałych komórek nowotworowych w organizmie biorcy (tzw. GVLeukaemia/GVTumor)

Pacjenci po przeszczepie szpiku są w głębokiej immunosupresji, co wiąże się z dużą śmiertelnością okołozabiegową. Jeżeli nie dojdzie do przewlekłej GVH, objawy niedoboru odporności powinny minąć po około roku.

Tolerancja transplantacyjna – stan, w którym gospodarz rozpoznaje antygeny dawcy, ale nie dochodzi do uruchomienia odpowiedzi odpornściowej przeciwko nim (marzenie transplantologów). Teoretycznie można ją wywołać poprzez immunizowanie noworodka lub płodu antygenami dawcy lub wszczepianie komórek dawcy do grasicy, celem delecji odpowiednich klonów limfocytów T.

W praktyce udawały się próby wywołania tolerancji poprzez tworzenie osobników chimerycznych – osobnikowi po napromieniowaniu wszczepia się komórki krwiotwórcze dawcy. Jeżeli nie zostaną one odrzucone, a część komórek biorcy została zachowana, po pewnym czasie u biorcy będą funkcjonować dwie populacje komórek odpornościowych – w takiej sytuacji przyjmuje się każdy przeszczep. Niestety, nie bardzo udaje się to indukować seryjnie.

Istnieje także teoria mikrochimeryzmu, wg której obecność leukocytów pasażerskich (pochodzących z tkanek przeszczepu) w węzłach chłonnych biorcy prowadzi do ciągłego kontaktu biorcy z antygenami dawcy i wytworzenia toleracji. Ale ta teoria nie jest powszechnie przyjmowana.

Miejsca immunologicznie uprzywilejowane – miejsca, w których odporność immunologiczna jest ograniczona na tyle, że stosunkowo łatwo jest tam przeszczepiać narządy (mózg, przednia komora oka, jądro, wątroba). Zależy to od:



Mechanizmy prowadzące do częściowej tolerancji na przeszczep:



Przeszczepy ksenogeniczne napotykają na barierę nadostrego odrzucania, ponieważ u człowieka są obecne preformowane przeciwciała przeciwko antygenom innych gatunków odległych (tj. niezgodnych), takich jak świnia. Przeciwciała te są najczęściej skierowane przeciwko tzw. epitopowi Gal, obecnemu na śródbłonku naczyń zwierząt. Strategie umożliwienia tych przeszczepów opierają się na usuwaniu przeciwciał anty-Gal, hamowaniu aktywacji dopełniacza lub zwiększaniu odporności komórek przeszczepu na działanie dopełniacza.

6


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Seminarium 6 Immunologia transplantacyjna farmacja 2
Cw 7 IMMUNOLOGIA TRANSPLANTACYJNA
26. Immunologia transplantacyjna, immunologia, immunologia, Immunologia, streszczenia
immunosupresja w transplantologii w
immunologia transplantacyjna ok, Immunologia
Prac IMMUNOLOGII TRANSPLANTACYJNEJ II r WL
Immunosupresja w Transplantologii 2
Wykład 5 - Immunologia transplantacyjna, Analityka Medyczna UMB, III, Immunopatologia, Wykłady
notatki gołąb, 26. Immunologia transplantacyjna, Immunologia rozrodu
Immunologia transplantacyjna
26 immunologia transplantacyjna
Seminarium 6 Immunologia transplantacyjna farmacja 2
Cw 7 IMMUNOLOGIA TRANSPLANTACYJNA
Immuny- transplant, III ROK, immuno
Leki stosowane w transplantologii, Uczelnia SUM, immunologia
PROBLEMY TRANSPLANTACJI, Uczelnia SUM, immunologia

więcej podobnych podstron