REGIONY TURYSTYCZNE

WYKŁAD 26-02-2012

Turystyka:

- zjawisko interdyscyplinarne

• różnorodne

• powiązane z różnymi dziedzinami

• - XVII/XVIII wiek, po raz pierwszy powstało pojęcie „turystyki”, to były podróże młodych Anglików na kontynent ( Francja), zjawisko bardzo elitarne

• - wg Encyklopedii Akademii Francuskiej- podróż dla przyjemności

• -tyle definicji” turystyki” ile autorów

1. klasyczna definicja

2. niezbędna do porównań międzynarodowych

3. wg WTO

AD.1) Klasyczna definicja, Huncinger Krapf- szwajcarscy uczeni

turystyka- jest to ogół stosunków i zjawisk społeczno-gospodarczych, związanych z podróżą i pobytem osób przyjezdnych o ile nie nastapiło w związku z tym zjawiskiem podjęcie działalności zarobkowej oraz stałe osiedlenie się.

Turyści- to osoby, które przybyły do danej miejscowości w celu zaspokojenia swej indywidualnej potrzeby, celu turystycznego lub zespołu takich potrzeb i którzy w tej miejscowości uznawani są za obcych i z pobytu tego nie czerpią korzysći majątkowych.

ad. 2) Definicje rzymskie

1963- na konferencji Narodów Zjednoczonych poświęconej sprawom turystyki i podróży zostały skonstruowane definicje, zw. Definicjami rzymskimi.

Głównym celem była możliwość dokonywania porównań, badań ( cel statystyczny)

powstało pojęcie : odwiedzający- są to uczestnicy ruchu turystycznego, czyli każda osoba odbywająca podróż turystyczną do obszaru, znajdując się poza jej codziennym otoczeniem na czas nie dłuższy niż 12 m-cy , jeżeli podstawowy cel tej podróży jest inny niż podjęcie działalności zarobkowej wynagradzanej ze środków odwiedzanej działalności.

Ta definicja wprowadziła górną granicę pobytu- czas

odwiedzający dzielą się na:

krajowych i międzynarodowych, a tych z kolei dzieli się na odwiedzających jednodniowych i turystów.

ad.3)

I TU MI BRAKUJE TEGO TRZECIEGO PUNKTU I CZĘSCI NOTATEK

PROSZĘ O DOPEŁNIENIE :)

-

-

-

-

-

wykres

PODRÓŻNY

Czy podróż( pobyt )odbywa się poza zwykłym otoczeniem?

TAK NIE

Czy pobyt trwa krócej

niż 12 kolejnych m-cy?

TAK NIE

Czy główny cel podróży jest

inny niż podjęcie działalności

zarobkowej opłacanej

w odwiedzanym miejscu?

TAK NIE

Czy pobyt jest z noclegiem?

TAK NIE

TUTUTU

TURYSTYKA

turystyka wewnątrzkrajowa turystyka narodowa

turystyka

międzynarodowa

Kryteria podziału turystyki (do rys. powyżej)

-ze względu na obszar ( wewnątzrkrajową, przyjazdową oraz krajową)

-ze względu na podmiot ( narodową, czyli krajową i wyjazdową)

-ze względu na bilans płatniczy ( międzynarodowa: wyjazdowa i przyjazdowa)

Cechy charakteryzujące zjawisko turystyki

Cecha	Opis
Podróż, przemieszczenie	Nieodzownym elementem łączącym się z podróżą jest przemieszczanie, którego konsekwencją jest pobyt w miejscu innym niż miejsce stałego zamieszkania
Pobyt w nowej miejscowości	Nie może on byc dłuższy niż 12 miesięcy i nie może przekształcić się w stałe zamieszkanie
Tymczasowość podróży i pobytu	Zarówno podróż jak i pobyt cechuje okresowość, co odróżnia wyjazdy turystyczne od innych form podróży
Element subiektywny	Człowiek oraz bodźce przyczyniające się do jego podróżowania i przebywania w danym miejscu
Element obiektywny	Wykorzystanie infrastruktury turystycznej jest czynnikiem warunkującym w większości przypadków realizację zamierzenia wyjazdu turystycznego

Wybrane cechy turystyki masowej ( turystyka twarda):

-silna koncentracja czasowa wyjazdów turystycznych (sezonowość)

-znaczna konkurencja cenowa

-bardzo wyraźna koncentracja przestrzenna turystyki, w niewielu regionach oraz silna koncentracja obszarów emisyjnych

-znaczne uzależnienie regionów recepcji turystycznych od państw skąd pochodzą turyści

-degradujący wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze oraz antropogeniczne

-silna dominacja na rynku turystycznym relatywnie niewielu bardzo silnych pod względem ekonomicznym

Wybrane cechy turystyki alternatywnej ( turystyka miękka):

• minimalizacja wpływu turysyki na środowisko przyrodnicze i antropogeniczne

• -minimalizacja wpływu na lokalną kulturę, religię,zwyczaje, odrębność narodową oraz odnoszenie się do niej ze szczególnym szacunkiem

• -maksymalizacja korzyści ekonomicznych dla lokalnych społeczności

• -maksymalizacja satysfakcji odnoszonej przez turystów

tutaj porównanie hard toutism i soft turism wg Kippendorfa można sobie wstawić

Wybrane definicje turystyki zrównoważonej:

wg WTO ( 2004)- zrównoważony rozwój turystyki to taki, który przebiega zgodnie ze wskazówkami i formami zarządzania mającymi zastosowanie do wszystkich form turystyki i kierunków wyjazdów, łącznie z turystyką masową i wszelkimi niszowymi segmentamiturystyki.

Zasady wyznaczające rozwój zrównoważony w turystyce odnoszą się do przyrodniczych, ekonomicznych i społeczno- kulturowych aspektów, między którymi musi być zachowana równowaga dająca gwarancję długookresowego i harmonijnego rozwoju

możecie sobie jeszcze znaleźć definicję wg Fffffederacji Parków Narodowych i Rezerwatów Przyrody bądź inną ale kazała tylko jedną sobie wybrać i znać

TYPY ZARZĄDZANIA TURYSTYKĄ

KONWENCJONALNE ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ W REGIONACH	ZRÓWNOWAŻONE ZARZĄDZANIE TURYSTYKĄ W REGIONACH
Proces zagospodarowania dokonuje się bez wcześniejszego planowania( chaotycznie)	Proces planowania poprzedza zagospodarowanie turystyczne , najpierw jest planowanie
Każda jednostka przestrzenna ( gmina) planuje oddzielnie	Planuje się w skali całych regionów
Zabudowa ma charakter chaotyczny	Oszczędne zagodpodarowanie terenami w tym koncentracja zabudowy
Architektura odbiehga od stylu budownictwa lokalnego	Architektura typowa dla okolicy z punktu widzenia zarówno ormy jak i surowców
Pod lokalizację wykorzystuje się cenne i wartościowe krajobrazy	Poszczególnie cenne i wartościowe krajobrazy pozostawia sie w stanie nienaruszonym
W gospodarce turystycznej dominują obcy inwestorzy	Ludność miejscowa ma prawo decyzji i udziału w turystyce
W procesach decyzyjnych bierze sie pod uwagę przedewszystkim korzysci ekonomiczne	Przy podejmowaniu decyzji odnośnie rozwoju gospodarki turystycznej uwzględnia się nie tylko względy ekonomiczne,ale również uwarunkowania społeczno-kulturowe jak też środowiskowe

Turystyka jako czynnik rozwoju społeczno- gospodarczego w ujęciu wybranych teorii:

najbardziej typowe teorie odnoszące sie do turystyki to:

• TEORIA BAZY EKSPORTOWEJ

• TEORIA METROPOLIA I PERYFERIE

• SEKTOROWA TEORIA ROZWOJOWA

• TEORIA BIEGUNU WZROSTU

Teoria bazy eksportowej, podstawą rozwoju danej jednostki przestrzennej jest to co może ona zaoferować do sprzedaży na zewnątrz aby uzyskać srodki na zaspokojenie własnych potrzeb . Turystyka może być tego typu dziedziną a podstawowym celem jej rozwoju powinna być maksymilizacja wpływów z funkcjonowania tego sektora.

Teoria metropolia i peryferia- zakłada, że turystyka moze przyczynić się do rozwoju terenów zacofanych, bardzo często turystyka rozwija się na tych terenach, które są nieprzydatne dla rozwoju innych dziedzin gospodarki i przyczynia sie do transferu środków z bogatych obszarów, z których najczęściej pochodzą turyści.

Teoria przepływó kaskadowych, często turyści z krajów o wysokich kosztach utrzymania wyjeżdżają do krajów o niższych kosztach utrzymania.

Sektorowa teoria rozwoju- wskazuje na odchodzenie od dziedzin związanych z produkcją dóbr materialnych w sferę usług, również w tym przypadku turystyka może być wykorzystana jako sposób na zastąpnienie i wypełnienie miejsc pracy w produkcji lub jako element dywersyfikacji (zróżnicowania) lokalnej bazy produkcyjnej.

Teoria biegunów wzrostu- zakłada, że skupienie się całej działalności gospodarczej oraz wszelkiego rodzaju usług staje się bodźcem do rozwoju okolicy, w związku z tym należy dążyć do rozwoju lokalnych produktów turystycznych o określonej lokalizacji, które mogłyby pobudzić rozwój innych segmentów gospodarki.

Definicja przestrzeni wg Kazimierza Dziewońskiego

Przestrzeń- jest zbiorem elementów o określonych charakterystycznych zależnościach, ilość tych elementów jest zawsze skończona, natomiast ich różnorodność bardzo duża, tym większa im wyższy poziom rozwoju gospodarczego, społecznego społeczeństw. Możemy ją utożsamić ze zbiorem elementów zamkniętych.

3 cechy przestrzeni:

• zróżnicowanie ( determinuje charakter form zagospodarowania)

• opór ( determinuje koszty działalności) konflikty przestrzenne

• ograniczoność ( determinuje racjonalność gospodarowania)

3 podstawowe typy przestrzeni:

• GEODEZYJNA

• GEOGRAFICZNO-PRZYRODNICZA

• EKONOMICZNA ( społeczno- gospodarcza)

Przestrzeń geodezyjna stanowi podstawowy układ odniesienia, który jest mierzony metrami szerokości i długościami goegraficznymi oraz metrami wysokości

Przestrzeń geograficzno- przyrodnicza jest zróżnicowana pod względem chemicznym, fizycznym oraz biologicznym . Powłoka biosfery, tworzy ona środowisko, w którym żyje oraz funkcjonuje człowiek.

Do cech fizycznych różnicującą tę przestrzeń zaliczamy:

-wzniesienie nad poziom morza ( wysokość bezwzględna)

-ukształtowanie terenu, czyli (wysokość względna)

-przebieg lini granicznej między lądem a morzem, tzw. rozczłonkowanie poziome

do cech biologicznych zalicza się:

• klimat

• -wody

• -gleby

• -fauna i flora

im wyższy stopień zróżnicowania, tym wyższy stopień atrakcyjności

między poszczególnymi związkami przestrzeni geograficznych istnieją pewne zależności nazywane związkami k o w a r ia c y j n y m i

Związek kowariacyjny- oznacza fakt, że zmiana jednego elementu( komponentu) wywołuje zmiany wszystkich pozostałych komponentów.

Przestrzeń geograficzno- przyrodnicza dzieli się na regiony fizyczno- geograficzne, podstawą tego podziału jest podobieństwo cech fizycznych, biologicznych oraz chemicznych w środowisku o podobnej strukturze komponentów.

Wyodręnieniem regionów fizjogeograficznych rządzą prawa przyrody.

Przestrzeń społeczno- gospodarcza ( ekonomiczna) jest to przestrzeń w której człowiek żyje, działa , czasem sezonowo ją wykorzystuje, znajdują się tam stałe lub sezonowe osiedla ludzkie oraz bardzo różnorodna infrastruktura pozwalająca na wzajemne komunikowanie się między systemami osadniczymi.