OPINIA PSYCHOLOGICZNA
dotycząca nadużywania i uzależnienia od alkoholu
1) Dane metrykalne osoby badanej.
Imię i nazwisko : XX (kobieta)
Miejsce zamieszkania : Katowice
Wiek: 49 lat
Zawód : pielęgniarka
Obecne zajęcie: osoba bezrobotna, nie pracuje od 5 lat
Stan cywilny: mężatka
Dzieci: syn 20 lat, córka 17 lat, córka 14 lat
2) Obserwacja.
Osoba badana jest pacjentką Ośrodka Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia. Uczestniczy w podstawowym etapie terapii na oddziale dziennym od tygodnia. Wygląd i ubranie czyste i w miarę zadbane. Widoczne szczególnie na twarzy zniszczenie i wycieńczenie alkoholowe . Chętnie zgodziła się na badanie i odpowiada na pytania, dodatkowo udziela wielu informacji dotyczących swojego życia bez uprzedniego zapytania. Osoba energiczna, łatwo wyprowadzić ją z równowagi ( ale nie jest agresywna) ,zauważalna lekka nadpobudliwość ruchowa. Mowa charakteryzuje się poprawnością językową, badana odpowiada pełnymi zdaniami, bogaty zasób słownictwa. Chora podczas wywiadu podała nieprawdziwe informacje dotyczące własnego wieku oraz wieku jej dzieci, mimo wcześniejszego sprawdzenia dowodu osobistego.
3) Wywiad.
Część I - Ogólne informacje dotyczące problemów z alkoholem.
Badana deklarowała, że w jej najbliższej rodzinie problemy z piciem alkoholu miał jej ojciec. Zaznaczyła, iż ojciec nie był agresywny pod wpływem alkoholu: " nie przewracał się, nie krzyczał, nikogo nie bił, po prostu chodził spać".Pierwsze spożycie alkoholu wystąpiło, gdy badana ukończyła 17 lat, wypiła wówczas ze swoim starszym bratem nalewkę znalezioną w barku rodziców. Stan po wypiciu określiła jako wesołość, zadowolenie, czuła się dobrze i cieszyła z faktu, że nikt nie zauważył braku alkoholu i stanu nietrzeźwości jej i brata. Osoba badana stwierdza,że nadużywa alkoholu od 29 lat. W tym czasie piła różnorodne gatunkowo alkohole : nalewki, szpitalny spirytus z sokiem, wino, wódkę, alkohole domowej produkcji. Nie podejmowała wcześniej prób leczenia, nie przebywała w szpitalu, nie doświadczyła napadów padaczkowych. Dzieci nie namawiały jej do podjęcia leczenia, wstydzą się problemu matki . Czas abstynencji pacjentki wynosi 6 tygodni.
Część II - Informacje dotyczące diagnozy objawów uzależnienia od alkoholu.
I kryterium : silna potrzeba picia
Dla badanej wypicie alkoholu stanowiło często jedyny sposób na poradzenie sobie z trudną sytuacją, szczególnie wówczas, gdy pojawiały się problemy w domu. Po wypiciu alkoholu odczuwała ulgę, nic ją nie interesowało. Szczególnie widoczne w sytuacjach konfliktowych było uczucie złego samopoczucia i niemożności jego zmiany, gdy niemożliwe było wypicie dawki alkoholu.
II kryterium: utrata kontroli
Badana wielokrotnie obiecywała córkom i synowi ,że nie będzie pić alkoholu. Kończyło się to złamaniem obietnic. Uczucia towarzyszące określiła jako wstyd przed samą sobą, obwinianie innych za taki stan rzeczy ( brak umiejscowienia winy w sobie i własnej słabości). Sytuacje, gdy badana zakładała, że w danym momencie wypije tylko jedno piwo, a następnie upijała się zdarzały się bardzo często. Ciągi alkoholowe trwały dwa do czterech dni, w czasie których charakterystyczna była utrata poczucia czasu i miejsca, brak spożywania pokarmów, duża ilość wypalanych papierosów, wypijanej wody i alkoholu.
III kryterium: Objawy abstynencyjne
Samopoczucie na drugi dzień po przepiciu badana określiła jako : słabość, trudności ze wstaniem z łóżka, brak apetytu, nudności, wycieńczenie , pocenie się. Badana piła alkohol, aby wyleczyć tzw. "kaca", ale miewała również uczucie obrzydzenia do alkoholu. Stwierdziła, że często nie pamiętała, co robiła po wypiciu alkoholu, później słyszała relacje o własnym postępowaniu od innych ludzi
IV kryterium : zmiana tolerancji
Wypicie alkoholu w początkowych doświadczeniach z nadużywaniem nie wpływało negatywnie na badaną, cechowała ją tzw. "mocna głowa". W miarę upływu lat zauważała u siebie spadek tolerancji na alkohol - tzw. " słaba głowa". Początkowo alkohol wywoływał uczucie zadowolenia, wesołości, rozluźniał, a później piła go, ponieważ, jak sama twierdzi : "nie mogłam skupić się na czymkolwiek, w mojej głowie był mętlik".
V kryterium : zaniedbywanie zainteresowań
Badana nie posiadała i nie posiada żadnego hobby, Jednak stwierdza,że przez swój problem z piciem alkoholu zaniedbuje obowiązki domowe ( nie sprząta, nie gotuje, brakuje jej pieniędzy na remonty mieszkania, zakup nowego sprzętu rtv i agd). Uważa, że nie zaniedbywała dzieci nawet, gdy były małe, nie cierpiały z powodu jej picia alkoholu. Spożywała alkohol w pracy. Gdy pracowała jako pielęgniarka nie miała problemów związanych z piciem alkoholu ( " choć oddziałowa widziała, przymykała na to oko"). W kolejnej pracy nie piła alkoholu.
VI kryterium : picie pomimo wiedzy o szkodliwości
Badana ma świadomość, że nadużywanie alkoholu szkodzi zdrowiu. Oprócz złego samopoczucia nie doświadczyła żadnych chorób wywołanych alkoholem. Miała wypadek samochodowy, ponieważ prowadziła auto pod wpływem alkoholu ( ma odebrane prawo jazdy). Doznała wstrząśnienia mózgu, miała rozciętą głowę ( pozostała jej duża blizna na czole). Kiedyś świadomość tego, iż intensywne picie alkoholu powoli ją zabija nie miało znaczenia ( nie myślała o tym, ewentualnie po przepiciu, gdy bardzo źle się czuła). Teraz wie o tym, dlatego podjęła leczenie. Oświadczyła,że odczuwa strach z tym związany.
4) Badania psychologiczne.
Test alkoholowy CAGE - badana udzieliła w teście trzech odpowiedzi twierdzących na cztery możliwe, co wskazuje na znaczne prawdopodobieństwo uzależnienia od alkoholu.
Test alkoholowy MAST (wersja skrócona)- badana udzieliła ośmiu twierdzących odpowiedzi na 10 możliwych w wersji skróconej testu, co stanowi wystarczające kryterium do rozpoznania uzależnienia od alkoholu.
5) Wnioski.
Dane
uzyskane z wywiadu przeprowadzonego z osobą badana wskazują
jednoznacznie na uzależnienie od alkoholu. Zostały one potwierdzone
testami psychologicznymi. Proces rozwoju choroby alkoholowej ma
charakter progresywny. Powyższe badania pozwalają na stwierdzenie,
iż etap choroby , na którym obecnie znajduje się pacjentka to
etap trzeci. W fazie
trzeciej, krytycznej,
w pełni występuje już zjawisko utraty kontroli, gdy człowiek
zacznie pić, nie zatrzymuje się już, aż osiągnie stan upojenia.
Pojawia się w nim bardzo silne pragnienie alkoholu odczuwane jako
przymus fizyczny i często jest określane jako "głód
alkoholowy". Mimo tego może się jeszcze utrzymywać zdolność
do okresowego powstrzymywania się od wypicia pierwszego kieliszka. W
fazie tej rozwija się już bardzo szeroki zestaw objawów
uzależnienia. Należą do nich przede wszystkim: samooszukiwanie i
tworzenie racjonalnych uzasadnień dla picia, postawy wielkościowe i
odizolowanie od otoczenia, zmienianie wzorów picia w celu
utrzymywania nad nim kontroli, poważne zaniedbywanie pracy i
kontaktów z bliskimi osobami, koncentracja życia wokół picia i
utrata innych zainteresowań, zabezpieczanie zapasów alkoholu,
zaniedbywanie jedzenia, obniżenie popędu seksualnego i epizody
zazdrości alkoholowej, konieczność stałego uzupełniania stężenia
alkoholu w organizmie. U badanej pomimo świadomości posiadania
problemu z alkoholem cały czas zauważalny jest silny mechanizm
zaprzeczenia i minimalizacji, bardzo charakterystyczne dla osób
nadużywających i uzależnionych od alkoholu.