TADEUSZ ŁOPUSZAŃSKI
-gimnazjum w Rydzynie
-założenie pedagogiczne – odrodzenie Polski w jej dzieciach, czyli wychowanie pokolenia patriotów
-dyscyplina, punktualność, maksymalne wykorzystanie dnia
-odrodzenie moralne i edukacyjne
-walka z kłamstwem
-praca społeczna i ręczna (głównie introligarstwo,wyroby z drewna, blachy czy drutu)
-zmiejszona liczba godzin na przedmioty obowiązkowe, więc więcej czasu na realizację zainteresowań
-więcej czasu wolnego przeznaczanego na sport
-walka z lenistwem i biernością
-uczniowie sami organizowali i prowadzili biblioteki i czytelnie, świetlice i domy ludowe
-nauka oparta na zasadzie zainteresowań i stuprocentowości
-emancypacja
OWIDIUSZ DECROLY
-szkoła podstawowa
-głównym zadaniem budzenie w uczniu zrozumienia przydatności tego, co wykonuje oraz wdrażanie do kierowania samym sobą
-nauczyciele musieli wykazywać dużą inicjatywę i otwartość
-wszystkie 'lekcje' prowadzonow oparciu o zainteresowania uczniów, w atmosferze maksymalnej swobody
-uczniowie przygotowywali pogadanki na wybrane przez siebie tematy
-rodzice zaproszeni do współtworzenia szkoły
-rezygnacja z tradycyjnych przedmiotów na rzecz obserwacji środowiska i rozwijania zainteresowań dzieci
-prowadzono ogród oraz hodowlę zwierząt
-metoda ta przeprowadzona jest w formie gier dydaktycznych
-nie ma klas, dzwonków ani lekcji
-uczniowie współodpowiedzialni za nauczanie i wychowanie
-aktywność i samodzielność
CELESTYN FREINET
-podstawówka
-troska o dziecko
-rozwój osobowości
-"dziecko ma taką samą naturę jak człowiek dorosły"
-wychowanie skoncentrowane na dziecku
-przystosowanie szkoły do dziecka
-dziecko samo jest twórcą, tworzy własną literaturę, podręczniki, własne dzieła sztuki i techniki, samo bada otaczające je zjawiska, samo poznaje świat przyrody i świat społeczny
-atmosfera swobody
-faza prób i błędów, faza urządzania się, faza zabawy-pracy
-zabawa i praca jest jego nauką
-Celestyn krytykuje szkołę i pedagogikę tradycyjną