teratogeny to czynniki wywolujace wady rozwojowe zarodka/plodu

sa to czynniki zewnetrzne

mozna wyroznic teratogeny biologiczne, fizyczne, chemiczne

biologiczne to np.

infekcje wirusowe i bakteryjne

zaburzenia metaboliczne

fizyczne to np.

promieniowanie jonizujace

chemiczne:

niektore leki

niektore witaminy w zbyt duzych dawkach

zwiazki chemiczne wystepujace w srodowisku

etiologia wad wrodzonych

czynniki genetyczne

czynniki srodowiskowe (teratogeny)

czynniki mieszane

podzial patogenetyczny wad:

moga byc malformacjami, dysrupcjami, deformacjami, dysplazjami, agenezami, aplazjami

malformacje wynikaja z dzialania czynnika zewnetrznego na proces rozwojowy

np. rozszczep podniebienia

dysrupcje wynikaja z dzialania czynnika zewnetrznego na pierwotnie prawidlowy proces rozwojowy, np. zespol pasm owodniowych

deformacje wynikaja z dzialania czynnikow mechanicznych na proces rozwojowy, np. szpotawosc stop

dysplazje wynikaja z nieprawidlowego roznicowania komorek z tkanki, np. dysplazje kostne lub ektodermalne

ageneza to brak danego narzadu zwiazany z brakiem zawiazka narzadu

aplazja = hypoplazja to niedorozwoje danego narzadu zwiazany z tylko czesciowym rozwojem zawiazka narzadu

podzial mnogich wad rozwojowych:

moga byc sekwencjami, kompleksami, zespolami

sekwencje stanowia kaskade nieprawidlowosci

wynikaja z pojawienia sie defektu rozwojowego lub czynnika mechanicznego

np. sekwencja Pottera (pierwotna wada - ageneza nerek)

kompleksy sa efektem zakloconego rozwoju obszaru rozwojowego lub jego czesci

np. nieprawidlowy przebieg tetnic u zarodka moze spowodowac hipoplazje kosci i miesni zaopatrywanych przez te tetnice

zespoly stanowia liczne wady rozwojowe

wykazuja lacznosc patogenetyczna

np. zespoly Marfana