|
ALDEHYDY
związki zaw. gr. aldehydową wz. og: CnH2n+1-CHO
+HCHO-
metanal, aldehyd mrówkowy
+CH3CHO- etanal, ...
octowy
+C2H5CHO – propanal. ... propinowy
+C3H7CHO –
butanol, ... masłowy
Otrz.:
utlenianie alkoh. Irzęd. (R-CH2-OH → kat; R-CHO + H2
R.CH.
*redukcja do alk.Irz. (CH3CHO + H2 →
C2H5OH )
*utleniają się do kw.
Kar. (2CH3CHO + O2 → 2CH3COOH )
* redukują zw. Srebra i
miedzi
(a) próba
Tollensa: polega na redukcji tlenku srebra,
w
roztworze amoniakalnym, do metalicznego srebra, tworzącego na
ściankach probówki lustro. (HCHO + Ag2O → HCOOH + 2Ag )
(b)
Próba Trommera
- redukcja w środowiska zasadowym, wodorotlenku miedzi(II)
do tlenku miedzi(I) (ceglasty kol.) (HCHO + Ag2O → HCOOH + 2Ag)
|
KWASY
KARBOKSYLOWE zw. Zawierające gr. karboksylową
wz. og: CnH2n+1COOH
+HCOOH
...metanowy/ mrówkowy
+CH3COOH ... etanowy/
octowy
+C2H5COOH ... propanowy/ propionowy
+C3H7COOH
... butanowy / masłowy
+C5H11COOH ... pentanowy/
walerianowy
+C15H31COOH ... heksadekanowy/ palmitynowy
+C17H35COOH ... oktadekanowy /stearynowy
Otrz:
utlenianie alkoholi do aldehydów (CH3-CH2-OH + O2 → CH3-COOH +
H2O)
R.CH.
*krótkie kw. Dysocjują z odszczepieniem H+ (
*
reagują z metalami, tlen.met, zasadami dając sole (C17H35COOH +
NaOH → C17H35COONa [stearynian sodu – mydło] + H2O)
*
z alkoh. Dają estry
|
ESTRY
pochodne kw. Karboks., w których atom wodoru grupy karb, został
zastąpiony gr, węglowodorową R2 wz. og: R1COOR2
Otrz:
estryfikacja (alkohol + kwas → ester + woda: R1COOH +
R2OH ⇌ R1COOR2 + H2O)
R.CH.
*kwasowa [odwr] i zasadowa [nieodwr.] hydroliza (reakcja
odwrotna do estryfikacji)+ H-COO-CH3 mrówczan metylu
- +
H-COO-CH2-CH3 mrówczan etylu+ CH3-COO-CH3 octan metylu +
&-COO-C2H5 benzoesan etyluTŁUSZCZE
estry gliceryny(gricerolu - C3H8O3)
i wyższych kwasów karboks. Podział:
a)roślinne=
ciekłe =estry kwasów nienasyconych (oleinowy) b) zwierzęce=
stałe =estry kwasów nasyconych (palmitynowego i stearynowego)
c) proste (the same reszty)/ mieszane Reakcja
zmydlania tłuszczów( zasadowa hydroliza):
tłuszcz+zasada sodowa ->mydło +gliceryna. Utwardzanie
tłuszczów: tł.
ciekły + H2 → tł. stały *nazwy np: trioleinian gliceryny =
(C17H33COO)3C3H5
; (C17H35COO)3C3H5
tristearynian gliceryny
|