FRAGMENTARYCZNE ZABURZENIA ROZWOJOWE
trudności szkolne- uczeń wkłada więcej wysiłku w przygotowanie się osiągając mniejsze wyniki niż inni
niepowodzenia szkolne-są wynikiem trudności szkolnych. Wyrażają się w drugoroczności, słabych stopniach. Uczeń doświadcza frustracji, stanów lękowych.
Przyczyny trudności i niepowodzeń szkolnych:
dydaktyczne- niewłaściwe formy nauczania, przeładowany program, przeludnione klasy
środowiskowe- złe warunki materialne, mieszkaniowe, rozpad rodziny
tkwiące w uczniu- cechy charakteru, niestałość emocjonalna, cechy temperamentu.
Fragmentaryczne deficyty rozwojowe- wybiórcze uszkodzenia w rozwoju psychofizycznym uczniów
Konsekwencje- trudności specyficzne w czytaniu i pisaniu (dysleksja, dysgrafia). Ogólnie uczniowie z dysleksją
lateralizacja- przewaga jakiejś półkuli (prawe oko- prawa ręka) korzystne bo jednorodne
lateralizacja niewykształcona- obie ręce
lateralizacja skrzyżowana- niekorzystne (prawe oko-lewa ręka)
funkcje słuchowe:
specyficzne trudności w pisaniu ze słuchu
mylenie liter dźwiękopodobnych (p-b; k-g)
trudności w pisaniu wyrazów ze zmiękczeniami (ś- si; ć- ci)
trudności w różnicowaniu ą- om; ę – em,en
łączenie przyimków z rzeczownikami
gubienie liter- opuszczanie końcówek wyrazów
przestawianie kolejności- głównie samogłosek
funkcje wzrokowe
mylenie liter ze względu na kształt
opuszczanie znaków interpunkcyjnych
błędy ortograficzne
pomijanie drobnych elementów (ę-e)
trudności w zapamiętywaniu kształtu (przy nauce)
mylenie liter odwróconych w osi (w-m; u-n)
funkcje ruchowe:
pismo niestaranne
literki nie łączą się
odwracanie liter (pismo lustrzane)
„niestaranne zeszyty”
wolne tempo pisania
obniżenie sprawności manualnej palców
Terapia pedagogiczna- pomaga dzieciom z problemami w pisaniu i czytaniu
Terapia 5cio stopniowa
indywidualna- w klasie (gdy jest mniejsze nasilenie zaburzeń)
zespoły korekcyjno- kompensacyjne w szkole (większe nasilenie zbaurzeń)
zespoły korekcyjno- kompensacyjne w poradni psychologiczno-pedagogicznej (Toruń)
klasy, szkoly terapeutyczne
odziały intensywnej terapii dla dzieci z bardzo powaznym nasileniem objawow
3 etapy terapii z dziecmi ze specyficznymi trudnościami:
przygotowawczy- na obrazkach, ćwiczenia słuchowe, kolorowanki, szlaczki
właściwy- wprowadzenie prostych liter
doskonalenie umiejętności- wyrazy z trudnościami ortograficznymi
ZABURZENIA MOWY
Okresy kształtowania się mowy:
Okres melodii – 1r.ż.
Okres wyrazu – 2r.ż.
Okres swoistej mowy dziecięcej 3-7r.ż.
Mowa wykształca się do 5 roku życia
do 7 doskonalenie
Przyczyny zaburzeń mowy:
Endogenne (wewnątrzpochodne)
dysglosja (zniekształcenie dźwięków; niemożność wytwarzania
nieprawidłowa budowa narządów/obniżenie słyszalności)
dysartria (j/w – uszkodzenie ośrodków i dróg unerwiających narządy mowy)
dyslalia (opóźnienia w przyswajaniu języka na skutek zwolnionego tempa wykształcania się funkcji pewnych struktur mózgowych)
afazja (utrata znajomości języka – uszkodzenie struktur mózgowych)
jąkanie
przyczyny nieznane; zaliczamy do nerwic
oligofazja- niedorozwój
schizofazja- choroby psychiczne
Egzogenne (środowisko)
-środowisko społeczne dostarcza mało podniet do mówienia
- nadmiar bodźców słownych (niechęć do mówienia jako reakcja obronna)
- naśladowanie i przyswajanie nieprawidłowej mowy rodziców
- brak zainteresowania pierwszymi wypowiedziami dziecka
– tłumienie chęci mówienia - nadmierny entuzjazm rodziców
– niechęć do mówienia
Etapy pracy logopedycznej
najpierw diagnoza
przygotowawczy- ćwiczenia oddechowe, głosowe, słuchowe, rytmiczne, ćwiczenia narządów mowy, oblizywanie warg językiem, wysuwanie języka, przygryzanie języka.
Wywołanie dźwięków ( w izolacji)- słuchowe, wzrokowe, czuciowe, mechaniczne (szpatułka logopedyczna, „rerek”)
utrwalanie dźwięku- w sylabach
w wyrazach
w zdaniu
nadgłosie
śródgłosie
wygłosie