PUBLICZNE PRAWO GOSPODARCZE 08.11.2012 wykład 05
PRZEDSIĘBIORSTWO:
Ujęcie ekonomiczne: takie samo jak ujęcie prawne;
Ujęcie prawne (polskie):
Aspekt przedmiotowy – zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej(art. 55 k.c.). Przykładowymi składnikami są: prawo własności do nieruchomości, prawa wynikające z umowy najmu, dzierżawy, prawo z tytułu leasingu, wierzytelności, tajemnice przedsiębiorstwa, oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo (nazwa), patenty, prawa własności przemysłowej, koncesje, zezwolenia, licencje.
Aspekt podmiotowy
Aspekt funkcjonalny
Ujęcie w prawie europejskim:
termin równoznaczny z przedsiębiorcą;
PODSTAWY PRAWNE PODJĘCIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Wpis do ewidencji działalności gospodarczej lub rejestru przedsiębiorców KRS
w przypadku osób fizycznych – CEIDG (u.s.d.g.)
w przypadku osób prawnych i ułomnych prawnych – rejestr przedsiębiorców KRS (u.k.r.s.).
Koncesje, licencje, zezwolenia, zgody.
Regulowana działalność gospodarcza
wpisanie się do odpowiedniego rejestru działalności regulowanej.
Status mikro-, małego i średniego przedsiębiorcy
ustawodawca wprowadza udogodnienia dla tych podmiotów.
ZASADY PODEJMOWANIA I WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (ZASTOSOWANIE DLA WSZYSTKICH PRZEDSIĘBIORCÓW)
z zachowaniem warunków określonych przepisami (krajowymi i zagranicznymi – umowy międzynarodowe i przepisy unijne),
z zachowaniem przepisów międzynarodowych,
autonomiczna decyzja co do faktu i formy prowadzonej działalności, struktury wewnętrznej, ewentualnego zrzeszania się,
podejmowanie dopiero po zgłoszeniu lub dokonaniu wpisu i zgodnie z uprawnieniami:
z momentem złożenia wniosku o wpis osoba fizyczna może podjąć działalność gospodarczą (ryzyko podjęcia działalności przed wpisem, bo ego wpisu można nie dostać).
WNIOSEK O WPIS DO EWIDENCJI CEIDG
Z momentem złożenia wniosku o wpis osoba fizyczna może podjąć działalność gospodarczą (ryzyko podjęcia działalności przed wpisem, bo ego wpisu można nie dostać).
Wymogi formalne:
złożone przez osobę uprawnioną (pełnoletnią, jeśli spółka cywilna, to musi być ona faktycznie zawarta),
spełniający wymogi formalne – zawierający niezbędne dane,
podpisany.
Jeśli wniosek nie spełnia wymogów formalnych, zwraca się go wnioskodawcy do uzupełnienia w ciągu 7 dni od dnia dostarczenia. Po ich bezskutecznym upływie, odmawia się dokonania wpisu.
Wpis ma charakter czynności materialno-technicznej.
Od 1 lipca 2011 r. CEIDG prowadzony jest przez Ministra Gospodarki. Urzędy gminy pełnią funkcję punktu kontaktowego, który pomaga przedsiębiorcom w elektronicznej rejestracji.
Wniosek można złożyć w formie elektronicznej z podpisem elektronicznym lub przez profil zaufany. Można też złożyć wniosek pisemny do urzędu gminy, który przekształca go w elektroniczny (wraz z przekształceniem wniosek zostaje złożony). Wypełniony wniosek można również wysłać pocztą do urzędu gminy.
Wniosek zintegrowany („jedno okienko”) – wraz z wnioskiem o wpis do CEIDG składa się:
wniosek o nadanie numeru statystycznego REGON,
zgłoszenie płatnika składek ubezpieczeń społecznych,
wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej.
Powiązanie z KRS wtedy, gdy przedsiębiorca prowadzący działalność jako osoba fizyczna zamierza rozpocząć działalność taką, która wymaga rejestracji w KRS.
Wpis powinien być dokonany następnego dnia po otrzymaniu wniosku, nie później niż 3 dni robocze.
Wpisowi do CEIDG podlegają
firma przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada
data urodzenia przedsiębiorcy;
numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, o ile taki posiada;
numer identyfikacji podatkowej (NIP)
informacja o obywatelstwie polskim przedsiębiorcy, o ile takie posiada, i innych obywatelstwach przedsiębiorcy
oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu zamieszkania przedsiębiorcy, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adresy, pod którymi jest wykonywana działalność gospodarcza, w tym adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; dane te są zgodne z oznaczeniami kodowymi przyjętymi w krajowym rejestrze urzędowym podziału terytorialnego kraju, o ile to w danym przypadku możliwe;
adres poczty elektronicznej przedsiębiorcy oraz jego strony internetowej, o ile przedsiębiorca takie posiada i zgłosił te informacje we wniosku o wpis do CEIDG;
data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej;
określenie przedmiotów wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD);
informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej;
numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer identyfikacyjny REGON spółek cywilnych, jeżeli przedsiębiorca zawarł umowy takich spółek;
dane pełnomocnika upoważnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, wraz ze wskazaniem zakresu spraw, które obejmuje dane pełnomocnictwo, o ile przedsiębiorca udzielił pełnomocnictwa i zgłosił informację o jego udzieleniu we wniosku o wpis do CEIDG;
informacja o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej;
informacja o ograniczeniu lub utracie zdolności do czynności prawnych oraz ustanowieniu kurateli lub opieki;
informacja o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu, o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika, zmianie postanowienia o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika i zakończeniu tego postępowania;
informacja o wszczęciu postępowania naprawczego;
informacja o przekształceniu przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w jednoosobową spółkę kapitałową;
informacja o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej;
informacja o zakazie wykonywania określonego zawodu, którego wykonywanie przez przedsiębiorcę podlega wpisowi do CEIDG;
informacja o zakazie prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi;
informacja o wykreśleniu wpisu w CEIDG.
Wniosek o aktualizacje składa się w terminie 7 dni od dnia zmiany danych podlegających wpisowi.
Istnieją również wnioski o zawieszenie działalności i wnioski o wykreślenie przedsiębiorcy.
Czasami organ dokonuje wpisów z urzędu np. w przypadku gdy przedsiębiorca w ciągu 7 dni nie zgłosi upadłości bądź zakazu wykonywania działalności gospodarczej i przedsiębiorca mimo wezwania nie dokona tego w terminie 30 dni, organ może sam dokonać wpisu takiej informacji.
Jest to system jawny dla każdego tzn. nie trzeba wykazywać interesu prawnego, aby uzyskać daną informację. Kłóci się to z ochroną daną osobowych, gdy chodzi o dane wrażliwe np. imię i nazwisko prowadzone z adresem zamieszkania. Dlatego też adres jest objęty ochroną danych osobowych – aby go uzyskać należy wykazać interes prawny.
Dane zawarte w ewidencji korzystają z domniemania prawdziwości – jeżeli osoba posiądzie dane z rejestru, które nie będą prawdziwe, jeśli będzie działać w dobrej wierze i poniesie przez to szkodę, może żądać odszkodowania od przedsiębiorcy.
Z danych objętych ewidencją, wydaje się zaświadczenia dla zainteresowanego np. o prowadzeniu danej działalności. Ma formę wydruku z systemu teleinformatycznego.
WYKONYWANIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Wymogi dodatkowe prowadzenia działalności gospodarczej
Zgłaszanie zmian
Zawieszenie działalności gospodarczej
zawiesić działalność mogą tylko osoby, które prowadzą indywidualną działalność i nie zatrudniają innych osób (umowa o pracę),
należy zgłosić takie zawieszenie do odpowiedniego rejestru i określić okres zawieszenia – od 30 dni do 24 miesięcy, można je odkreślić nie w miesiącach kalendarzowych, ale od każdego dnia miesiąca
nie ma przepisu, który zabrania wydłużania terminu w trakcie jego trwania,
okres zawieszenia działalności nie może rozpocząć się wcześniej niż dzień złożenia wniosku.
Wznowienie działalności gospodarczej
Wykreślenie z urzędu
uprzednie wezwanie przedsiębiorcy o aktualizacje wpisu zgodnie ze stanem faktycznym w ciągu 7 dni,
jeśli termin minie bezskutecznie, w drodze decyzji administracyjnej wykreśla się go z ewidencji (może dotyczyć to poszczególnych informacji jak i całej działalności gospodarczej),
wykreślenie nie równa się usunięciu – dane z CEIDG nie mogą być usunięte,
każde wykreślenie traktowane jest jako wpis.
KRAJOWY REJESTR SĄDOWY
System teleinformatyczny scentralizowany prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości
W jego ramach prowadzona jest również Centralna Informacja KRS, która spełnia funkcje jawności o danych zawartych w KRS. Jej oddziały istnieją w sądach rejonowych obejmujących swoją właściwością obszar województwa lub jego część.
Urzędy gminny udostępniają spisy PKD, formularze wniosków, informacje o opłatach wiążących się z zarejestrowaniem przedsiębiorców w KRS.
Składa się z trzech rejestrów:
przedsiębiorców,
stowarzyszeń, organizacji społecznych i pozarządowych, organizacji zawodowych, samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej,
dłużników niewypłacalnych – podmioty, które mają zaległości w stosunku do podmiotów publicznych dłuższe niż 60 dni.
Do rejestru przedsiębiorców wpisuje się:
jawne,
partnerskie,
komandytowe,
komandytowo-akcyjne,
akcyjne,
z ograniczona odpowiedzialnością,
spółki europejskie,
europejskie zgrupowania interesów gospodarczych,
oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorstw zagranicznych (w tym również osoby fizyczne)
inne.
Wnioski zintegrowane:
KRS,
REGON,
NIP,
zgłoszenie płatnika składek ubezpieczeń społecznych.
Zakres danych objętych wpisem:
podobne do CEIDG,
dane identyfikujące, z tym że zamiast imienia i nazwiska będzie nazwa firmy wraz z formą prawną, siedziba, oddziały, określenie działalności,
przedstawicielstwa i oddziały,
dane dotyczące prawa do reprezentacji podmiotów – imiennie członkowie zarządu, prezesów.
Jawność informacji zawartych w KRS:
dane elektroniczne i dane papierowe – pełna swoboda dostępu (te pierwsze na stronie internetowej),
Podjęcie działalności gospodarczej może nastąpić po dokonaniu wpisu – charakter konstytutywny wpisu. Wszystkie kolejne wpisy dotyczące aktualizacji mają charakter deklaratoryjny.
Dane zawarte w ewidencji korzystają z domniemania prawdziwości – jeżeli osoba posiądzie dane z rejestru, które nie będą prawdziwe, jeśli będzie działać w dobrej wierze i poniesie przez to szkodę, może żądać odszkodowania od przedsiębiorcy.
W przypadku braku aktualizacji danych, sąd ma prawo wszcząć postępowanie przymuszające – nakładać grzywny, aby zmusić przedsiębiorcę do aktualizacji. Jeśli będzie to bezskuteczne, sąd może nałożyć kuratora na okres nie dłuższy niż roku. Po braku rezultatu, można wykreślić przedsiębiorcę z urzędu.
PRAWA I OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCÓW (DLA WSZYSTKICH):
Prowadzenie działalności zgodnie z przepisami (prawa, branżowymi, bhp, kodeksu pracy, ppoż).
Obowiązki identyfikacji podmiotu i towaru.
Używanie nazewnictwa polskiego.
Płatności i rozliczenia za pomocą rachunku bankowego (pomiędzy przedsiębiorcami oraz płatności przyjmowanych, dokonywanych w kwotach większych niż 15 tys. euro).
Prawo do pomocy publicznej (wsparcie od państwa w takim zakresie, w jakim pozwalają na to przepisy szczególne, ze wskazaniem na mikro- i małych przedsiębiorców).
Wiążąca interpretacja w sprawach danin i ubezpieczeń społecznych (art. 10 u.s.d.g.).
Załatwianie spraw bez zbędnej zwłoki (jeżeli organ administracji nie wyrobi się w terminie, uznaje się że decyzja jest pozytywna).