Sprawozdanie
z zajęć ćwiczeniowych
Fizjologia
Temat:
Pomiar objętości i pojemności oddechowych - spirometria
Wykonujący
ćwiczenie: Karolina Grzeca
Patrycja Szpankiewicz
Anna
Raywer
Justyna Prejs
Karolina
Waszkowska
Katarzyna Szneler
Magdalena
Piotrowska
Agnieszka Monińska
Martyna Komorowicz
Studia
stacjonarne I stopnia
Kierunek: dietetyka
Semestr I
Grupa
II
Prowadzący: Wieńczysława Adamczyk
Celem ćwiczenia było samodzielne wykonanie badania spirometrycznego, aby móc prawidłowo zrozumieć istotę tego badania w diagnostyce chorób płuc
Spirometria to rodzaj podczas którego mierzy się objętości i pojemności płuc oraz przepływy powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach w różnych fazach cyklu oddechowego. Spirometria ma na celu określenie rezerw wentylacyjnych układu oddechowego. Badanie wykonuje się przy pomocy urządzenia zwanego spirometrem.
Spośród
wielu możliwych do zmierzenia i wyliczenia parametrów, w codziennej
praktyce najważniejsze są trzy: pojemność życiowa (VC), natężona
objętość wydechowa pierwszosekundowa (FEV1) oraz ich wzajemny
stosunek procentowy (FEV1/VC). Czasem przydatny jest czwarty parametr
– natężona pojemność życiowa (FVC). Na podstawie tych
wskaźników można różnicować dwa podstawowe typy zaburzeń
występujących w chorobach układu oddechowego: obturację i
restrykcję. Obturacja są to zaburzenia związane z przepływem
powietrza przez drogi oddechowe, wywołane zmianami
wewnątrzoskrzelowymi i zewnątrzoskrzelowymi. Do zmian
wewnątrzoskrzelowych zaliczamy: skurcz i przerost mięśniówki,
obrzęk i przerost błony śluzowej oraz hipersekrecja gęste
wydzieliny. O zmianach wewnątrzoskrzelowych mówimy wówczas, gdy
dochodzi do zmniejszenia ilości przyczepów przegród pęcherzykowych
do ściany drobnych oskrzelików utrzymujących ich światło.
Efektem tych zmian jest zapadanie się płuc. Do chorób
obstrukcyjnych zaliczamy m.in.: mukowiscydozę, astmę oskrzelową
czy zapalenie oskrzeli.
Jeżeli dochodzi do zaburzeń
prowadzących do ubytku czynnego miąższu płuc, co powoduje
zmniejszenie czynnościowej pojemności płuc, wówczas mamy do
czynienia z restrykcją. Chorobami restrykcyjnymi są: gruźlica,
pylica płuc, krzemica czy sarkoidoza.
Spirometrię wykonuje
się, gdy pojawiają się objawy podmiotowe ( duszność, świst,
kaszel czy ból klatki piersiowej ) i przedmiotowe (nieprawidłowe
dźwięki oddechowe, cechy rozedmy, wydłużenie oddechu, sinica,
deformacja klatki piersiowej). Jednakże, aby wykonać badanie
spirometryczne, objawy nie muszą występować, ponieważ wykonuje
się je także w celu monitorowania pacjentów, którzy leczeni są
lekami rozkurczającymi oskrzela, steroidami. Monitoruje się też
osoby, u których zdiagnozowano choroby obturacyjne i śródmiąższowe,
choroby układu krążenia (zastoinowa niewydolność krążenia),
czy choroby układu nerwowo-mięśniowego (polineuropatia typu
Guillain-Barre). Spirometrię można wykonać także na potrzeby
orzecznictwa (ocena niezdolności do pracy, niepełnosprawności,
orzekanie o chorobach zawodowych).
Spirometria jest badaniem,
do którego istnieją przeciwwskazania bezwzględne. Należą do
nich: tętniaki, zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe,
krwioplucie o nieznanej etiologii, odma opłucna i inne. Badania nie
powinno się także wykonywać, jeśli stan pacjenta miałby wpływ
na wiarygodność wyniku (nudności, kaszel, wymioty) oraz w
przypadku, gdy osoba badana jest po operacji brzusznej, skarży się
na zawroty głowy czy wykryto u niej zaburzenia rytmu.
Spirometrię
dzielimy na spirometrię statyczną i dynamiczną. Spirometria
statyczna to pomiar objętości i pojemności płuc, natomiast
dynamiczna - pomiar przepływu wydechu w poszczególnych fazach
wydechu z oceną FEV1 (pierwszosekundowa objętość natężonego
wydechu).
W ramach ćwiczeń przeprowadziliśmy badanie spirometryczne u pięciu osób, z czego u dwóch się nie powiodło. Oddychały one poprzez ustnik połączony specjalną rurką z aparatem spirometrycznym. Dodatkowo miały zakładany zacisk na nos, który zapewnia, że powietrze oddechowe w całości przechodzi przez ustnik. Osoby te wykonywały ruchy oddechowe zgodnie z poleceniami osoby wykonującej badanie, tj. (wg kolejności) oddychanie statyczne, maksymalny wydech po skończonym wydechu spoczynkowym , maksymalny wdech po maksymalnym wydechu, maksymalnie natężony wydech. W czasie wykonywania pomiarów na ekranie monitora spirografu wyświetlały się wartości poszczególnych parametrów- zostały one zinterpretowane poniżej w formie opisu.
1) Badana pacjentka: Magdalena Piotrowska
wiek: 19lat, 154 cm, 50 kg,
płeć: kobieta
Normy parametrów badanej VC- 3,39L IC-2,09L ERV-1,30L FEV1-2,94L FEV1%VC-94,35L
Wyniki jakie uzyskała pacjentka VC-2,92L /86% IC-1,93L /92% ERV-0,99L/76% FEV1-2,73L /93% FEV1%VC /111%
Wyniki pacjentki w normie, poszczególne parametry nie wykazują tendencji spadkowej. Obniżenie FEV1 oraz VC nie świadczy o zmianach restrykcyjnych . FEV1%VC nie uległo znacznemu obniżeniu co oznacza, że u pacjentki nie wystąpiły zmiany w kierunku chorób obturacyjnych.
2) Pacjentka Justyna Prejs
wiek: lat 20, wzrost: 164 cm, waga: 55kg
płeć: kobieta
Normy: VC 3,76 IC 2,43 ERV 1,33 FEV1 3,25 FEV1%VC 84,35
Wyniki uzyskane: VC 3,25 -86% IC 2,18 - 90% ERV 1,07 - 80% FEV1 2,57 79% FEV1%VC 79,08 94%
Wszystkie parametry w normie. Nieznacznie obniżony czynnik FEV1, jednakże VC jest w normie, co pozwala wykluczyć zmiany obturacyjne. Cech zmian w kierunku restrykcji również brak.
3) Pacjentka Katarzyna Szneler
wiek: lat 19, wzrost: 167 waga: 62
płeć: kobieta
Normy: VC 3,90 IC 2,55 ERV 1,35 FEV1 3,37 FEV1%VC 84,35
Wyniki uzyskane: VC 3,98 - 102% IC 2,68 - 105% ERV 1,30 - 96% FEV1 3,23 - 96% FEV1%VC 82,46 - 96%
Wszystkie parametry w normie, IC i VC wykracza ponad normę. Wyniki wzorowe, brak jakichkolwiek zmian i skłonności do zmian obturacyjnych czy też restrykcyjnych.