Podstawowe pojęcia z prawa gospodarczego:

1.Pojęcie prawa gospodarczego ,podmiotu gospodarczego i samorządu gospodarczego

Prawo gospodarcze - to ogół norm prawnych dotyczących funkcjonowania gospodarki oraz stosunków gospodarczych między osobami fizycznymi i prawnymi jako jej podmiotami.

Prawo gospodarcze publiczne - to całokształt norm prawnych regulujących proces oddziaływania państwa i organów Wspólnoty Europejskiej na gospodarkę z udziałem organów administracji publicznej oraz podmiotów prawa publicznego , a także prywatnego.

Podmiotami prawa gospodarczego publicznego są :

1)parlament 2)organy władzy wykonawczej-rada ministrów- ministrowie- wojewodowie 3)administracja gospodarcza samorządowa 4)samorząd gospodarczy 5) organy administracji publicznej 6)administracja w terenie

Prawo gospodarcze prywatne - to całokształt zasad i norm prawnych , za których pośrednictwem państwo i organy Wspólnoty Europejskiej organizują i kontrolują działalność gospodarczą ,regulując stosunki gospodarcze między podmiotami prawa prywatnego na zasadzie równorzędności. Podmiotami prawa gospodarczego prywatnego są: osoby fizyczne i osoby prawne które prowadzą działalność gospodarczą.

Samorząd gospodarczy- polega na wykonaniu części zadań administracji publicznej przez organizacje mające osobowość prawną, działające we własnym imieniu pod nadzorem państwa(podział samorządu terytorialny i nieterytorialny)

Podmiot gospodarczy- każdy niezależnie od jego formy organizacyjnej ,aktywny uczestnik procesów gospodarczych, którego decyzje i działania wywołują skutki ekonomiczne celem ich istnienia jest prowadzenie działalności gospodarczej .podmiotami gospodarczymi mogą być : osoby fizyczne i osoby prawne ,przedsiębiorstwa państwowe ,spółdzielnie ,spółki osobowe bądź kapitałowe.

2. Źródła prawa i organy

Źródła prawa - są to akty normatywne stanowione przez upoważnione organy państwowe, a także organy samorządów terytorialnych , zawierające normy prawne lub stanowiące istotny składnik właściwego uchwycenia treści normy prawnej.

Źródła prawa : 1.Konstytucja -ustawa zasadnicza -reguluje podstawowe zasady ustroju państwa. 2.Ustawa -jest to podstawowy akt prawa tworzony przez parlament ,zajmuje 2 miejsce po konstytucji . 3.Umowy międzynarodowe- mają moc ustawy jeżeli zostały ratyfikowane przez nasz parlament i mające asygnatę prezydenta (np. określone organizacje międzynarodowe (ONZ, UNESCO, FAO, WHO)) . 4.Rozporządzenia i Zarządzenia- są to akty prawa tworzone przez władzę wykonawczą na podstawie delegacji ustawowej.

Organy państwowe i rodzaj aktu normatywnego lub podejmowane czynności:

Sejm i senat -konstytucja, ustawy ,uchwały ,umowy międzynarodowe ,ustawy ratyfikacyjne.

Prezydent - rozporządzenia ,zarządzenia ,podpisywanie ustaw ,ratyfikacja umów międzynarodowych.

Rada Ministrów- rozporządzenia , uchwały wykonawcze , uchwały samoistne.

Prezes Rady Ministrów ,ministrowie ,kierownicy centralnych urzędów -rozporządzenia ,zarządzenia , instrukcje, regulaminy ,statuty.

Wojewodowie - zarządzenia, zarządzenia porządkowe, obwieszczenia .

Organy stanowiące samorządów terytorialnych- uchwały

Organy wykonawcze samorządów terytorialnych i ich przewodniczący - zarządzenia, zarządzenia porządkowe, obwieszczenia.

3.Pojęcie zdolności prawnej i zdolności do czynności prawnej

Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych - oznaczają podmiotowość prawną

Zdolność prawna - posiada ją każdy od chwili narodzenia aż do chwili śmierci i oznacza ona, że jest się podmiotem praw i obowiązków .Nie może być niczym ograniczona.(dziedziczenie)

Zdolność do czynności prawnych-jest to zdolność do kształtowania przez podmiot prawa swojej sytuacji prawnej poprzez podejmowanie czynności rodzących skutki prawne .Nabywa się ją od 18 roku życia .Można być jej pozbawionym wyrokiem sądu.(zawarcie umowy kupna samochodu, związek małżeński ,)

Osoba prawna - jest to jednostka organizacyjna wyposażona przez normy prawne w zdolność do samodzielnego występowania w obrocie prawnym jako podmiot praw i obowiązków nabywa jej z chwilą powstania i wpisania do odpowiedniego rejestru .

4.Pojęcie przedsiębiorcy i działalności gospodarczej

Przedsiębiorcą - według ustawy jest ten ,kto zawodowo we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą ,mogą to być :

Osoby fizyczne jako przedsiębiorcy jednoosobowi (indywidualni) lub wspólnicy spółki cywilnej.

Jednostki mające osobowość prawną (osoby prawne) zorganizowane w formie przedsiębiorstw państwowych ,spółdzielni i spółek kapitałowych .

Jednostki nie mające osobowości prawnej zorganizowane w formie spółek osobowych.

Działalność gospodarcza - jest to zarobkowa działalność wytwórcza ,handlowa ,budowlana ,usługowa oraz poszukiwanie ,rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych ,wykonana w sposób zorganizowany i ciągły.

Zarobkowa - zorganizowana - ciągła

5. Regulowana działalność gospodarcza (koncesje)

Pojęcie regulowanej działalności gospodarczej - to działalność gospodarcza ,której wykonanie wymaga spełnienia szczególnych warunków określonych przepisami prawa .O regulowanej działalności przesądza przepis odrębnej ustawy, stanowiący ,że „dany rodzaj działalności gospodarczej jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej”. O dopuszczalności podjęcia regulowanej działalności gospodarczej przesądzają : spełnienie szczególnych warunków określonych przepisami odrębnej ustawy i uzyskanie wpisu w rejestrze działalności regulowanej.

Koncesja - polega na wyrażeniu przez właściwy organ administracji publicznej zgody na podjęcie i wykonywanie , w określonej dziedzinie, działalności gospodarczej w zakresie i na warunkach określonych w koncesji i odrębnych przepisach prawnych (Jest zgodą właściwego organu na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie określonym koncesji).

Zakres działalności gospodarczej objętej koncesjonowaniem czyli wymagania koncesji: - rozpoznawanie i poszukiwanie złóż kopalin , wydobycie kopalin - magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze - wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi ( broń ,amunicja, oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym ) - dystrybucja i obrót paliwami i energią - ochrona osób i mienia rozpowszechnianie programów telewizyjnych i radiowych - przewozy lotnicze - wyrób alkoholu

Udzielenie , odmowa udzielenia ,zmiana i cofnięcie koncesji (jest zawsze decyzją administracyjną) lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej udzielenia koncesji .

Decyzje wydaje minister właściwy dla przedmiotu działalności .Minister gospodarki przeważnie ją udziela . Organy koncesyjne którymi są Ministrowie : Środowiska, Spraw Wewnętrznych i Administracji , Infrastruktury , Prezes Regulacji Energetyki , Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji , wojewoda ,starosta powiatu .

Koncesje ograniczone - powinny być opublikowane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski „ . Organ Koncesyjny który wydaje koncesje jest upoważniony do przeprowadzenia kontroli działalności gospodarczej koncesjonariusza w zakresie zgodności wykonywanej działalności gospodarczej z udzieloną koncesją .Kryterium Kontroli organu koncesyjnego są top określone warunki : techniczne , organizacyjne , kadrowe ,finansowe stany faktyczne, które muszą zaistnieć aby działalność koncesyjną uznać za zgodną z przepisami prawa.

6. Przedstawicielstwo i Prokura Przedstawicielstwo jest instytucją umożliwiającą dokonanie czynności prawnej przez jedną osobę (przedstawiciela) ze skutkiem dla drugiej osoby (reprezentowanego).

Przedstawicielstwo uregulowane w Kodeksie cywilnym jest przedstawicielstwem bezpośrednim. Czynności prawnej można dokonać przez przedstawiciela rodzi to skutki prawne dla udzielającego pełnomocnictwa. Przedstawiciel działa z mocy mocodawcy może być to każdy kto ma pełną zdolność do czynności prawnych - pełnomocnictwo ogólne -musi być udzielane na piśmie - pełnomocnictwo szczegółowe -może być udzielone w formie ustnej Pełnomocnikiem może być adwokat lub radca prawny (w prawie karnym)

Prokura - (w obrocie gospodarczym) jest pełnomocnictwem udzielanym przez przedsiębiorców . Zakres pełnomocnictwa obejmuje wszystkie czynności sądowe i pozasądowe związane wyłącznie z prowadzeniem działalności gospodarczej .Udzielenie prokury pełnomocnictwa wymaga zawsze formy pisemnej , a osoba nazywa się prokurentem i jest to osoba fizyczna musi posiadać zdolność do czynności prawnych. Podlega obowiązkowemu wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego , we wpisie do KRS musi być ujawniony prokurent i jego dane(adres, nazwisko ,itp.)

Prokura jest to szczególnego rodzaju pełnomocnictwem udzielanym przez przedsiębiorców. Zakres pełnomocnictwa obejmuje wszystkie czynności sądowe i pozasądowe.

Rodzaje prokury:

- łączna (kilku osobom łącznie) lub oddzielnie

- oddziałowa (ograniczona do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa

§ 1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie. Przepisu art. 99 § 1 nie stosuje się.

§ 2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Ten rodzaj pełnomocnictwa cechuje się następującymi odrębnościami : -zakres pełnomocnictwa wynika z ustawy. Przedsiębiorca nie może ograniczyć zakresu pełnomocnictwa ze skutkiem wobec osób trzecich. -prokurent musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych -prokurent może ustanowić pełnomocników do poszczególnych czynności, nie może jednak prokury przenieść ani ustanowić pełnomocnictwa ogólnego -prokura podlega zgłoszeniu do rejestru przedsiębiorców

7.Ustawa o przeciwdziałaniu wprowadzeniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nieujawnionych źródeł - Generalny inspektor informacji finansowej . 16.11.2000 (Dz. U. Nr . 153 poz. 1505)

Ustawa ta określa zasady oraz typ przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu oraz obowiązki podmiotów uczestniczących w obrocie finansowym w zakresie gromadzenia i przekazywania informacji .

Organami administracji rządowej właściwymi w sprawach zapobiegania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu , zwanymi dalej „organami informacji finansowej „ są : -Minister właściwy do spraw instytucji finansowych , jako naczelny organ informacji finansowej. - Generalny Inspektor Informacji Finansowej zwany dalej „Generalnym Inspektorem”.

Do zadań Generalnego Inspektora należy uzyskiwanie , gromadzenie , przetwarzanie i analizowanie informacji w trybie określonym w ustawie: 1) Badanie przebiegu transakcji o których Generalny Inspektor został powiadomiony co do ich legalności 2)Przeprowadzenie procedury wstrzymania transakcji lub blokady rachunku (blokady pewnych transakcji) 3) Przekazywanie instytucjom informacji o podmiotach co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie , że mają związek z popełnieniem aktów terrorystycznych .(przekazywanie podmiotom uprawnionym o takich transakcjach) Instytucja obowiązana przyjmująca dyspozycję lub zlecenie klienta do przeprowadzenia transakcji, której równowartość przekracza 15.000 euro, ma obowiązek zarejestrować taką transakcję, również gdy jest ona przeprowadzana w drodze więcej niż jednej operacji, których okoliczności wskazują, że są one ze sobą powiązane. Instytucja obowiązana przyjmująca dyspozycję lub zlecenie klienta do przeprowadzenia transakcji, której okoliczności wskazują, że wartości majątkowe mogą pochodzić z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, ma obowiązek zarejestrować taką transakcję, bez względu na jej wartość i charakter. Rejestr transakcji, o których mowa w ust. 1 i 3, oraz dokumenty dotyczące zarejestrowanych transakcji, przechowywane są przez okres 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym dokonano ostatniego zapisu związanego z transakcją. W przypadku likwidacji, połączenia, podziału lub przekształcenia instytucji obowiązanej, do przechowywania rejestrów i dokumentacji stosuje się przepisy

Identyfikacja transakcji (złożenie ustnej, pisemnej lub elektronicznej dyspozycji zlecenia) * W przypadku osób fizycznych identyfikacja transakcji obejmuje- imię i nazwisko , obywatelstwo ,miejsce zamieszkania , oznaczenie dokumentu tożsamości lub dokumentu paszportu , dane beneficjenta transakcji. * W przypadku osób prawnych identyfikacja polega na wskazaniu : numeru NIP ,danych z Krajowego Rejestru Sądowego ,lub innego rejestru identyfikującego podmiot i w szczególności numer tego rejestru , siedzibę ,firmę podmiotu ,formę organizacyjną, oraz osoby upoważnione do działania w imieniu tego podmiotu.

Procedura wstrzymania transakcji i blokady rachunku : - podmiot przekazuje w formie elektronicznej -decyzja Generalnego Inspektora przekazywana jest w formie elektronicznej z obowiązkiem potwierdzenia jej w formie pisemnej .

8. Ustawa o Rachunkowości (Dz. U Nr . 16 poz. 694 z 2002 r.)

Przepisy ustawy o rachunkowości stosuje się do mających siedzibę na terenie Rzeczpospolitej Polskiej *Spółek prawa handlowego *spółek cywilnych *innych osób prawnych z wyłączeniem Narodowego Banku Polskiego i Skarbu państwa *osób fizycznych *gmin ,powiatów , województw i ich związki *funduszy celowych mający osobowość prawną np.: Narodowy Fundusz Zdrowia . Wyznacznikiem jest 800 tys. Euro brutto obrotu rocznego wtedy te podmioty muszą stosować ustawę o rachunkowości .

Ustawa ta normuje dwie kwestie : 1.tryb prowadzenia rachunkowości w tych podmiotach 2.tryb badania tych sprawozdań podmiotów przez biegłych rewidentów (księgowych)

Ustawa ta zawiera przepisy karne. Podlega odpowiedzialności karnej ten kto : -wbrew przepisom tej ustawy nie prowadzi właściwej rachunkowości - wbrew przepisom tej ustawy nie składa w odpowiednim trybie sprawozdań (finansowych)

9. Ustawa Prawo Upadłowościowe i naprawcze (Dz. U. Nr.60 poz. 635 z 2003 r.)

Ustawa ta reguluje zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od dłużnika niewypłacalnego będącego przedsiębiorcą z wyłączeniem osób fizycznych .

Podstawy ogłoszenia upadłości :

Upadłość ogłasza się wobec dłużnika , który stał się niewypłacalny a zatem wtedy gdy nie wykonuje zobowiązań albo też wtedy gdy wartość wszystkich zobowiązań dłużnika przekracza wartość majątku dłużnika.

Upadłość ogłoszą Sąd Gospodarczy (rejonowy) o upadłości właściwy ze względu na miejsce siedziby dłużnika .

Wniosek o upadłości powinien zawierać : Dłużnik-musi podać swoje dane określające , miejsce siedziby, oraz przyczyny określające upadłość . Wierzyciel - musi podać swoje dane określające , miejsce siedziby, oraz przyczyny określające upadłość , dane wierzyciela i okoliczności uzasadniające złożenie wniosku.

Sąd może wyznaczyć zarząd przymusowy majątkiem dłużnika wskazać syndyka .Dłużnik musi ujawnić dokumenty ujawnić majątek.

Postępowanie Upadłowościowe dzieli się na dwa etapy: 1)postępowanie o ogłoszeniu upadłości - rozstrzygnięcie wydaje sąd ( 3 sędzi) 2)syndyk-który nadzoruje sędzia ( komisarz organ, 1 osoba rozstrzyga o kolejności zaspokojenia wierzytelności)

10. Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 20.08.1997 r. (Dz. U. Nr . 17 poz. 2009 z 2001 r.)

KRS obejmuje wpis trzech grup podmiotów: 1)Rejestr przedsiębiorców 2)Rejestr stowarzyszeń , innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów służby zdrowia 3) Rejestr dłużników niewypłacalnych

Usługi medyczne finansowe są ze środków publicznych. Zakład medycyny może być publiczny lub niepubliczny. Krajowy Rejestr Sądowy prowadzą sądy rejonowe- wydział gospodarczy i rejestrowy , prowadzony jest w formie elektronicznej i papierowej. Krajowy Rejestr Sądowy jest jawny i dostępny dla każdego podmiotu . Krajowy Rejestr Sądowy jest obowiązkowy a wszystkie zmiany elementów które są ujawnione też są obowiązkowe.(Wpis do KRS jest obowiązkowy )

Domniemanie prawdziwości wpisu - przyjmuje się że dane ujawnione są danymi prawdziwymi.

Domniemanie nieistnienia danych o podmiocie które nie zostały ujawnione w Krajowym Rejestrze Sądowym.(podlega ściganiu karnemu)

Domniemanie jawności powszechnej znajomości treści wpisu do KRS.

Funkcje rejestru :

Funkcja Informacyjna - polega na zapewnianiu jawności wpisu a zatem pełnej informacji o ujawnionym podmiocie gospodarczym .

Funkcja konstytutywna - polega na powstaniu skutku prawnego z chwilą dokonywania wpisu, zdolność do czynności prawnych (np. wpis spółki prawa handlowego tworzy podmiot prawny).

Funkcja deklaratywna - która sprowadza się do stwierdzenia pewnego stanu prawnego już istniejącego np. zmiany składu zarządu ,zmiany osoby prokurenta .

Właściwym rzeczowo i miejscowo jest sąd rejonowy , wydział gospodarczy i rejestrowy miejsca siedziby podmiotu którego wpis dotyczy.

Katalog podstawowych elementów i dokumentów , które powinny być ujawnione w KRS.

Akt założycielski podmiotu np. statut , umowa spółki , zmiany aktu .

Uchwały o kapitale zakładowym spółki i jego zmianie

Uchwały o powołaniu zarządu i zmianie jego składu

Roczne sprawozdanie podmiotu oraz uchwała o sposobie podziału zysku.

11. Prawo o Stowarzyszeniach (Dz. U. Nr 79 poz. 855 z roku 2001)

Stowarzyszenie - jest dobrowolnym i samorządnym zrzeszeniem się o celach niezarobkowych. *Stowarzyszenie w sposób samodzielny określa swoje zadania i strukturę wewnętrzną przyjmując statut. *Może być pracodawcą przyjmując pracowników *Musi być zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym Powinno być wyrejestrowane w przypadku upadłości. *Mogą stanowić cudzoziemcy na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. *Nie przynosi dochodów.

Tworzenie stowarzyszenia- tworzy komitet założycielski minimum 15 osób komitet założycielski tworzy statut i składa wniosek o zarejestrowanie stowarzyszenia do sądu rejestrowego.

Statut Stowarzyszenia powinien zawierać :

Nazwę i siedzibę

Tryb wyboru kadencję władzę stowarzyszenia

Obszar działalności stowarzyszenia i cele

Sposób nabycia członkostwa ,kto może być członkiem i utrata członkostwa

Sposób uzyskania środków finansowych

Osobowość prawną z chwilą wpisania do KRS uzyskuje statut

Nadzór nad stowarzyszeniem sprawuje starosta powiatowy ,ewentualnie prezydent miasta który wykonuje funkcje starosty powiatowego

Sąd może podjąć decyzje o rozwiązaniu tego stowarzyszenia

Podlegać będzie nadzorowi starosty powiatowego

Definicja majątku stowarzyszenia .Na majątek stowarzyszenia składają się składki członkowskie , darowizny , ewentualnie spadki , dotacje ze skarbu państwa , subwencje oświatowe .Stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarcza nastawione na realizację celów a nie zysków.

Spośród stowarzyszeń wyróżniamy jeszcze zwykłe to jest taka forma która nie może prowadzić działalności gospodarczej. Mogą takie stowarzyszenie założyć 3 osoby nie jest wymagany statut, a wystarczy tylko regulamin , nie jest rejestrowana w KRS ,wystarczy tylko zgłoszenie do organu nadzoru (nie może przyjmować subwencji , spadków , darowizn , lecz może utrzymać się ze składek członkowskich .)

12.Ustawa o Przedsiębiorstwach państwowych- 25.09. 1981-(Dz. U. Nr 2002 n 212 poz. 91)

Przedsiębiorstwem państwowym jest samodzielny , samorządny i samofinansujący się przedsiębiorca posiadający osobowość prawną.

Tworzenie Przedsiębiorstwa Państwowego:

Naczelny Organ administracji rządowej

Narodowy Bank Polski mogą tworzyć przedsiębiorstwa

Terenowy organ administracji rządowej (wojewoda)

Poczta Polska, Państwowe koleje ,Lasy Państwowe ,Rejonowe dyrekcje dróg publicznych, Dróg wodnych. Podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.

Organy Przedsiębiorstwa Państwowego:

Ogólne zebranie pracowników ( delegatów )

Rada pracownicza

Dyrektor i zastępcy .Jest powoływany przez organ założycielski.

Dyrektor działa w imieniu przedsiębiorstwa

13.Ustawa Narodowy Bank Polski 29.08.1997- (Dz. U. 1 poz. 2 z roku 2005 )

Narodowy Bank Polski, zwany dalej "NBP", jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.

NBP posiada osobowość prawną i prawo używania pieczęci z godłem państwowym.

NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorstw państwowych.

Działalność NBP jest prowadzona na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Siedzibą NBP jest Warszawa.

Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.

Do zadań NBP należy także:

1) organizowanie rozliczeń pieniężnych 2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi, 3) prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami, 4) prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa, 5) regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie,

NBP przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. NBP może być członkiem międzynarodowych instytucji finansowych i bankowych. NBP nie może być udziałowcem bądź akcjonariuszem innych osób prawnych, z wyjątkiem prowadzących działalność usługową wyłącznie na rzecz instytucji finansowych i Skarbu Państwa.

Organami NBP są:1) Prezes NBP,2) Rada Polityki Pieniężnej,3) Zarząd NBP.

Narodowy Bank Polski ma prawo do emisji pieniądza na terenie Rzeczpospolitej Polskiej(klasowa obsługa budżetu państwa)

14.Prawo Bankowe 29.08.1997- (Dz. U. 2002 Nr 72 poz. 665)

Ustawa określa zasady prowadzenia działalności bankowej, tworzenia i organizacji banków, oddziałów i przedstawicielstw banków zagranicznych oraz zasady sprawowania nadzoru bankowego, postępowania naprawczego, likwidacji i upadłości banków.

Bank - jest osobą prawną utworzoną na podstawie ustawy prawa bankowego działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym .

Mamy 3 Rodzaje Banków:

Banki Państwowe

Banki Spółdzielcze

Banki w Formie Spółki Akcyjnej.

Bank Państwowy - tworzy rada ministrów w drodze rozporządzenia na wniosek ministra skarbu. Wniosek ten musi być zaopiniowany przez komisję nadzoru finansowego .Organy zarząd i rada nadzorcza.

Bank Spółdzielczy - tworzony jest na podstawie prawa spółdzielczego i bankowego .Wymagana zgoda Komisji nadzoru finansowego .Organy - rada nadzorcza , zarząd ,walne zgromadzenie członków.

Banki tworzone w Formie Spółek Akcyjnych-prawo bankowe i kodeks spółek akcyjnych. Utworzenie wymaga zgody komisji nadzoru finansowego .Organy -zarząd ,rada nadzorcza, walne zgromadzenie akcjonariuszy.

Tajemnica Bankowa -obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności wszystkich bankowych(dane adresowe klienta ,przepływ i związane z prowadzeniem rachunku).Sąd i prokurator ma dostęp do czynności bankowych.

Nadzór Banku-sprawuje komisja nadzoru finansowego .Cele:

Zapewnienie bezpieczeństwa środków gromadzonych na rachunkach bankowych

Kontrola zgodności czynności podejmowanych przez bank zgodny z prawem bankowym

Komisja sprawuje nadzór nad instytucjami kredytowymi

Wypowiada się w formie decyzji administracyjnych

15. Ustawa o zamówieniach publicznych ( Dz. U. Nr 164 poz. 1163 z roku 2006 )

Ustawa Prawo o Zamówieniach Publicznych reguluje zasady i tryb udzielania zamówień publicznych środki ochrony prawnej kontrolę udzielania zamówień publicznych oraz organy właściwe w sprawie udzielania zamówień publicznych.

Zasady udzielania zamówień publicznych:

Zamawiający prowadzi postępowanie w trybie ustawy o zamówieniach publicznych

Postępowanie jest jawne

Postępowanie jest zawsze prowadzone w formie pisemnej

Podstawą udzielania zamówień jest zawsze przetarg ograniczony lub nieograniczony

Ogłoszenia o wszczęciu zamówienia są opublikowane w Biuletynie Urzędu Zamówień Publicznych na stronach internetowych wyznacznikiem jest kwota 20 tysięcy euro, gdy równowartość kwoty przekracza 750 tysięcy euro zamawiający jest zobowiązany przekazać za pośrednictwem Prezesa Urzędu o publikacji i powinno być to zapisane w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich .

Postępowanie przeprowadza udzielający zamówienia .Udzielający zamówienia może zlecić postępowanie do przeprowadzenia innemu podmiotowi .Centralnie zamawiający podmiot wskazany przez prezesa rady ministrów realizuje postępowanie w trybie udzielania zamówień. Prowadzenie postępowania- odpowiada za nie kierownik zamawiającego(wojewoda). Powołuje on komisję przetargową która musi liczyć 3 osoby 2 osobę powołania są wyłącznie osoby , które reprezentują podmioty ubiegające się o zamówienia .Nie mogą uczestniczyć w postępowaniu przetargowym osoby pozostające w związku małżeńskim.

Zadania komisji przetargowej : Opiniowanie spełnienia przez ubiegających się o udzielenie zamówienia warunków przewidzianych dla tego przetargu. Komisja jest opiniującym organem

Przygotowanie postępowania o zamówieniu publicznym: Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Wartość zamówienia jest to całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy ustalonego przez udzielającego zamówienia jest to wartość kosztorysowa (budownictwo)

Tryby udzielania zamówień:

Przetarg nieograniczony - to tryb udzielania zamówienia publicznego w którym uczestniczyć mogą wszyscy wykonawcy.

Przetarg ograniczony - to tryb udzielenia zamówienia publicznego mogą brać udział jedynie wykonawcy zaproszeni przez udzielającego zamówienie (minimum 5 podmiotów , maksimum 20 podmiotów)

Negocjacja z ogłoszenia - udzielający zamówienia publicznego ogłasza o zamówieniu zapraszając do składania ofert nie zawierających ceny. Po wyborze wykonawcy prowadzi z nimi negocjacje co do ceny.

Dialog konkurencyjny - to taka forma udzielania zamówienia publicznego gdzie udzielający zamówienia publicznie ogłasza o tym zamówieniu i zaprasza do niego oferentów a następnie prowadzi z nimi negocjacje ceny i omawiają technicznie.

Zamówienie z wolnej ręki - art. 67 udzielający zamówienia prowadzi negocjacje tylko z jednym wykonawcą

Zapytanie o cenę - Zapytanie o cenę to tryb udzielenia zamówienia, w którym zamawiający kieruje pytanie o cenę do wybranych przez siebie wykonawców i zaprasza ich do składania ofert.

PREZES URZĘDU ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. Jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach zamówień publicznych jest Prezes Urzędu. Nadzór nad Prezesem Urzędu sprawuje Prezes Rady Ministrów. Obsługę Prezesa Urzędu zapewnia Urząd. Organizację Urzędu określa statut nadany, w drodze zarządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów. Urzędem kieruje prezes którego powołuje i odwołuje premier.

Organem opiniodawczym jest 1. Tworzy się Radę Zamówień Publicznych, zwaną dalej "Radą", która jest organem doradczo-opiniodawczym Prezesa Urzędu. 2. Rada w szczególności:1) wyraża opinie w szczególnie istotnych sprawach systemu zamówień, przedstawionych jej przez Prezesa Urzędu;2) opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczących zamówień; 3) opiniuje roczne sprawozdania Prezesa Urzędu o funkcjonowaniu systemu zamówień;4) ustala zasady etyki zawodowej osób wykonujących określone w ustawie zadania w systemie zamówień;

Na listę arbitrów mogą być wpisane wyłącznie te osoby, które zostały zgłoszone przez uprawnione do tego podmioty. Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, kandydatów na arbitrów mogą zgłosić: Prezes Urzędu, ministrowie, kierownicy urzędów centralnych, ogólnokrajowe organizacje samorządu terytorialnego i regionalne izby obrachunkowe, stowarzyszenia zawodowe, samorządy, gospodarcze i inne organizacje gospodarcze.

Arbiter UZP rozpoznaje protesty wykonawców .W ramach urzędu dział Krajowa Izba Odwoławcza która rozpoznaje odwołania. Arbitrzy ostrzegaj wyrokiem (uwzględniają odwołanie w części lub w całości )

Dokumentowanie postępowań : W trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający sporządza pisemny protokół postępowania o udzielenie zamówienia, zwany dalej "protokołem", zawierający co najmniej: 1) opis przedmiotu zamówienia; 2) informację o trybie udzielenia zamówienia; 3) informacje o wykonawcacach: 4)cenę i inne istotne elementy ofert;5) wskazanie wybranej oferty lub ofert.

16. Kodeks Spółek Handlowych 15.09.2000 rok (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 z 2000 r.)

Polski Kodeks Spółek Handlowych jest skonfigurowany z Europejskim Prawem .

Swoboda Przedsiębiorczości - Trybunał stwierdził, że swoboda przedsiębiorczości obejmuje przysługujące spółkom utworzonym zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego i mającym statutową siedzibę, zarząd lub główny zakład na terytorium Wspólnoty prawo wykonywania działalności w innych państwach członkowskich za pośrednictwem spółki zależnej, oddziału lub agencji .Polega ona na ty że umożliwia się zakładanie i tworzenie spółek prawa handlowego podmiotom krajowym i dowolnym podmiotom mającym , poza osobami fizycznymi i prawnymi, stałe zakłady wszelkiego rodzaju.

Zasada harmonizacji prawa krajowego z prawem unijnym poprzez wprowadzenie prawa krajowego. Pojęcie Spółki - to stosunek prawny który powstaje na mocy umowy wspólników do utworzenia spółki określonego typu przez co najmniej dwie osoby dla realizacji określonego celu gospodarczego,(umowny związek co najmniej dwóch osób , działających dla osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego lub mających na celu wspólne prowadzenie gospodarstwa zarobkowego .Osiąganie wspólnego celu winien zapewniać wnoszony do spółki kapitał w formie pieniężnej i niepieniężnej. Mamy spółki osobowe i kapitałowe . Ustawa reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych. *Spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna. *Spółki dzielimy na osobowe do których zaliczamy :sp. Jawna , sp. Partnerska , sp. Komandytowa , sp. Komandytowo - Akcyjna . *Spółki kapitałowe do których zaliczamy : sp. Z Ograniczoną Odpowiedzialnością , i sp. Akcyjną

Spółką osobową - jest to organizacja co najmniej 2 osób z wyodrębnionym majątkiem wspólników i mająca osobowość prawną . Decyzje o przedmiocie działalności spółki podejmują zgodnie wszyscy wspólnicy .

Spółką kapitałową - jest to organizacja co najmniej 2 osób mająca osobowość prawną i działająca w oparciu o wkłady majątkowe wspólników . Decyzje w tej spółce podejmowane są większością głosów a spółka działa w obrocie prawnym poprzez swoje organy statutowe (członkowie zarządu i prokurenci)

Spółka Jawna - sp. Co najmniej 2 osób jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem .( Wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika). Umowa spółki jawnej powinna zawierać:1) firmę i siedzibę spółki, 2) określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość,3) przedmiot działalności spółki,4) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.

Spółka Partnerska -. jest spółką osobową co najmniej dwóch osób, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów. . Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.Za zobowiązania spółki wspólnicy nie odpowiadają całym swym majątkiem tylko odpowiada spółka.

Spółka komandytowa- jest odmianą spółki jawnej , przynajmniej jeden ze wspólników zwany komandytariuszem odpowiada za zobowiązania spółki do wysokości sumy określonej w umowie spółki , a co najmniej jeden ze wspólników zwany komplementariusze odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem . Komplementariusz reprezentuje .Umowa w formie aktu notarialnego.

Spółka komandytowo - akcyjna - co najmniej jeden ze wspólników jest komplementariuszem i odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem , a pozostali są akcjonariuszami i nie odpowiadają za zobowiązania spółki swoim majątkiem .

Spółka Z Ograniczoną Odpowiedzialnością -(z o.o.)- jest tworzona dla realizacji prawnie dopuszczalnego celu i mająca podzielony na udziały kapitał zakładowy, odpowiada za swoje zobowiązania do wysokości kapitału zakładowego .Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki .Umowa w formie aktu notarialnego .Kapitał zakładowy minimalny 50.000 złotych .Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

Spółka akcyjna - ma charakter korporacyjny i podzielony na akcje kapitał zakładowy ,odpowiada za swoje wyłącznie z majątku spółki minimalny kapitał zakładowy jest 500.000 złotych .Statut spółki sporządzony jest w formie aktu notarialnego .Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

Formy umowy spółki - pisemna i w formie aktu notarialnego

Wkłady Spółki - to określony w umowie spółki przedmiot świadczenia wspólnika wnoszony w zamian za udziały lub akcje mogą być niepieniężne (np. pracę , wzory użytkowe ,wiadomości itp.) i pieniężne (środki pieniężne ,patenty itp.)

Udział - to ogół uprawnień wspólnika oraz obowiązków np. udział w zyskach ,prawo głosu . W spółce z o.o. udziały wspólników zawsze oznaczone są kwotą pieniężną , uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do KRS ,kapitał zakładowy określony jest zawsze w umowie spółki ustawowe minimum kapitału jest 50.000 tysięcy

Organy spółki : Zarząd spółki -prawo ma zarząd spółki i działa w imieniu spółki , zarząd powoływany jest uchwałą wspólników ,wspólnicy powołują radę nadzorczą i komisję rewizyjną - co najmniej 3 osoby Jeżeli zarząd jest wieloosobowy to dla reprezentowania spółki na zewnątrz wymagane są co najmniej 2 osoby . Zarząd może powołać prokurenta .Prokurent może działać wspólnie z zarządem w imieniu spółki .Umowa w formie aktu notarialnego. Rada Nadzorcza -do jej kompetencji należy kontrola pracy zarządu i ocena wyników finansowych spółki(minimum 3 osoby). Komisja Rewizyjna- do jej kompetencji należy badanie sprawozdań finansowych zarządu, wypowiadają się w formie uchwał.

Najwyższą władzą w spółce jest walne zebranie wspólników(walne zgromadzenie )- do jego kompetencji należy powoływanie i odwoływanie i zmiany składu zarządu i przyjmowanie sprawozdań z działalności spółki.

17. Przedsiębiorca , firma, podmioty prawa gospodarczego itp.

Przedsiębiorca - jest to osoba fizyczna albo osoba prawna , która we własnym imieniu prowadzi działalność gospodarczą .

Firma - to oznaczenie przedsiębiorcy jako podmiotu prawa pod którą występuje on w obrocie prawnym.

Działalność gospodarcza -zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Osoby zagraniczne mające siedzibę na terenie RP , Unii Europejskiej i obszarze europejskim mogą prowadzić działalność na terenie Wspólnoty na zasadach określonych przez dane państwo .

Podmiot gospodarczy - każdy, niezależnie od jego formy organizacyjnej, aktywny uczestnik procesów gospodarczych, którego decyzje i działania wywołują skutki ekonomiczne. Celem ich istnienia jest prowadzenie działalności gospodarczej . Prawo polskie za podmioty gospodarcze uważa osoby fizyczne, osoby prawne lub ułomne osoby prawne. Prowadzą one działalność gospodarczą czyli wytwórczą, w tym rolniczą, handlową lub usługową .Podmiotami gospodarczymi (przedsiębiorcami w rozumieniu prawa) mogą być m.in. osoby fizyczne, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie oraz spółki osobowe bądź kapitałowe .

Swoboda działalności gospodarczej - polega na tym że zakładanie , prowadzenie i likwidowanie działalności gospodarczej jest równe i na równych zasadach dla wszystkich pod warunkiem że podmiot dokonuje tego przestrzegając prawa w przepisach. Przedsiębiorstwo ma prawo złożyć wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i rodzaju działalności gospodarczej .Przedsiębiorca nie może być obciążony konsekwencjami w zakresie w jakim zastosował się do tej pisemnej interpretacji. Zasady działalności gospodarczej : przedsiębiorca może prowadzić działalność gospodarczą po dokonaniu wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego albo Ewidencji Działalności Gospodarczej. Przedsiębiorca wpisany do KRS jest zobowiązany do posługiwania się numerem NIP i KRS .

Osoba fizyczna - prawne określenie człowieka w prawie cywilnym , od chwili urodzenia do chwili śmierci, w odróżnieniu od osób prawnych. Bycie osobą fizyczną pociąga za sobą zawsze posiadanie zdolności prawnej , czyli możliwość bycia podmiotem stosunków prawnych (praw i zobowiązań). Osoby fizyczne mają także zdolność do czynności prawnych , uzależnioną jednak od dalszych warunków. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się po osiągnięciu pełnoletniości , ograniczoną zdolność do czynności prawnych od chwili ukończenia lat 13. Osoba fizyczna po ukończeniu 13 roku życia może zostać całkowicie pozbawiona zdolności do czynności prawnych, czyli zostać ubezwłasnowolniona całkowicie. Pełnoletni może zostać częściowo pozbawiony zdolności do czynności prawnych, czyli zostać ubezwłasnowolniony częściowo. Osobowość fizyczna jest kategorią prawa cywilnego, zatem brak posiadania osobowości fizycznej przez nasciturusa (płód) nie pozbawia go całkowicie ochrony prawnej. Nasciturus może być podmiotem praw i obowiązków warunkowo, które nabywa, jeśli urodzi się żywy.

Osoba prawna to jeden z rodzajów podmiotów prawa cywilnego. Osobę prawną definiuje się zazwyczaj jako trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo (przepisy prawa cywilnego) w osobowość prawną . Taka jednostka organizacyjna ma wtedy pełnię podmiotowości prawnej, w szczególności nabywa zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych (atrybuty przysługujące osobom fizycznym z racji samego istnienia). Wśród osób prawnych nauka prawa (nie samo prawo!) rozróżnia dwa rodzaje: korporacje (związki osób) i fundacje (masy majątkowe). Osoba prawna jest tworem abstrakcyjnym - nie istnieje namacalnie. Mogą to być - spółki , spółdzielnie , przedsiębiorstwa państwowe ,samorząd terytorialny (gmina ,powiat, województwo), kościoły ,wyższe uczelnie , fundacje ,stowarzyszeń .

Akt normatywny - tekst zawierający sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne . Normy te mają najczęściej charakter generalny i abstrakcyjny . Niekiedy pod tym pojęciem rozumie się także wszelkie teksty formułujące normy postępowania Sądy powszechne - sądy rejonowe, okręgowe i apelacyjne . Sądy powszechne rozstrzygają wszelkie sprawy z zakresu prawa karnego , cywilnego , rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, które nie są zastrzeżone dla innych sądów. Wszystkich sędziów sądów powszechnych mianuje Prezydent RP na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa . Sądami kierują prezesi powoływani przez Ministra Sprawiedliwości oraz w zakresie finansowym i gospodarczym Dyrektorzy Sądów Apelacyjnych i Okręgowych oraz Kierownicy Finansowi Sądów Rejonowych - powoływani przez Ministra Sprawiedliwości. Postępowanie sądowe oparte jest na zasadzie instancyjności. Dzięki temu możliwe jest naprawienie wszelkich uchybień dokonywanych w sądach pierwszej instancji. Kontrolę nad sądami powszechnymi w zakresie orzekania sprawuje Sąd Najwyższy

Sąd szczególny - to sądy administracyjne

Sąd rejonowy -dzieli się na wydziały: cywilny, karny, rodzinny i nieletnich ,pracy , ksiąg wieczystych, gospodarczy, grodzki

Ewidencja Działalności Gospodarczej (EDG) - ewidencja osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą (również na podstawie koncesji i zezwoleń). Ewidencja ta jest jawna i prowadzą ją gminy . Organem ewidencyjnym jest: wójt , burmistrz lub prezydent miasta . Dokonuje on wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.

---