Malinowski B. - „Szkice z teorii kultury”

Kultura - integralna całość składająca się z narzędzi i dóbr konsumpcyjnych

konstytucjonalnych, twórczych zasad różnych grup społecznych, ludzkich

idei i umiejętności, wierzeń i obyczajów

ludzkie potrzeby

zaspokajanie potrzeb

nowe, wtórne środowisko

(kultura)

- ludzkie zachowanie jest zdeterminowane przez nowe konieczności.

- Tradycja kulturowa jest przenoszona z pokolenia na pokolenie.

- wyróżnikiem kultury jest organizacja

- zmiany w kulturze zachodzą w formie zmian instytucjonalnych

Kultura - jest całością złożoną z częściowo autonomicznych, częściowo współzależnych

instytucji

Jeśli nie powstają nowe potrzeby, nie dokonują się żadne wynalazki i rewolucje (brak zmian)

Wyróżnikiem kultury jest organizacja

Organizacja oparta jest na konstytucjonalnym prawie, grupie wartości i umów. Jest też ściśle związana ze środowiskiem materialnym.

Zasada naczelna - idea instytucji uznana przez członków grupy i określona przez społeczeńs-

two.

- Działania ludzkie stale odchylają się od reguł.

- struktura instytucjonalna jest charakterystyczna dla wszystkich kultur

asocjacja - dobrowolne łączenie się w grupy, spowodowane indywidualną inicjatywą.

Metodą przekazywania kultury jest symbolika

R.K. Merton „Teoria socjologiczna i strukturalna społeczna”

Anomia - term. od fr. Socjologa E. Durkheima - zderzenie między normami a celami

jednostek w obrębie kultury. Brak równowagi między kulturowo określonymi

celami a prawomocnymi zinstytucjonalizowanymi sposobami osiągania tych celów

- cele życiowe są nieosiągalne >> bezsens działania.

- w miejsce postępowania przypisanego instytucjonalnie, metoda praktycznie najskuteczniejsza, dozwolona kulturowo lub nie, zaczyna być wybierana najczęściej >>> powoduje to niestabilność społeczeństwa (anomię)

Typy indywidualnego przystosowania

1. Konformizm - podporządkowanie się celom kulturowym oraz zinstytucjonalizowanym

środkom.

• charakterystyczny w społeczeństwie ustabilizowanym.

2. Innowacja - istnieje nacisk kulturowy na cel ale jednostka nie ma wystarczających

środków - (więc szuka dróg nielegalnych)

• zjawisko b. częste

dewiacja - postawy i zachowania jednostek i grup sprzeczne z normami.

3. Rytualizm - polega na odrzuceniu kulturowych celów, bądź też zaniżeniu ich poziomu.

• zjawisko częste w społeczeństwie, w którym status społ. Jednostki uzależniony jest w dużym stopniu od jej własnych osiągnięć. (lęk o status powoduje zaniżenie poziomu własnych aspiracji)

4. Wycofanie - brak akceptacji celów i środków. Dostępne środki nie prowadzą do celu jedn.

• zjawisko występujące najrzadziej

5. Bunt - negacja celów i wartości (nonkonformizm)

S. Ossowski, Dzieła T. 2

Dziedzictwo kulturowe - wzory reakcji mięśniowych, uczuciowych i psychicznych, według

których kształtują się zachowania członków grupy

- zespół wytworów danej społeczności przekazywanych z pokolenia pokolenie, którym grupa przypisuje dane wartości.

Korelaty kulturowe - zbiór wytworów kulturowych powiązanych pewnymi korelatami kulturowymi. Korelaty kulturowe to to co widzimy, czujemy na widok danej rzeczy.

Np. Wisła - dla Hiszpana to zwykłą rzeka, dla Polaka zaś to symbol, tradycja itp.

Kupując jakiś produkt, zwracamy na korzyści jakie on nam daje, a nie z czego się składa >> czyli kupujemy pewne korelaty związane z naszym dziedzictwem.

---