1.Czym jest biznes plan ?
BIZNES PLAN jest zestawem dokumentów (programów i analiz), w których, na podstawie oceny sytuacji strategicznej firmy oraz danych historycznych zawarta jest projekcja celów firmy i sposobów ich osiągania, przy uwzględnieniu wszystkich istniejących uwarunkowań natury finansowej, rynkowej, marketingowej, organizacyjnej kadrowej i technologicznej. Obejmuje on działalność bieżącą oraz okres od 3 do 5 lat.
Biznes plan jest:
1.Podstawowym instrumentem rozwoju nowoczesnej firmy, a także gwarancją bezpieczeństwa
przed podjęciem zbytniego ryzyka,
2.Sprecyzowaniem środków prowadzących do osiągnięcia konkretnych celów,
3.Najważniejszym narzędziem „sprzedaży” pomysłu potencjalnemu inwestorowi czy bankowi, będącym siłą napędową i drogowskazem przedsięwzięcia,
4.Dokumentem opisującym zamierzenia firmy, sposób, w jaki będą one realizowane i przy użyciu, jakich środków;
5.Przedstawieniem celów firmy wraz ze strategią ich realizacji,
6.Podstawowym narzędziem do negocjacji z przyszłymi wspólnikami, inwestorami, partnerami do realizacji wspólnych przedsięwzięć,
7.Prezentacją pomysłu na zrealizowanie danego przedsięwzięcia,
8.Pomocą w zidentyfikowaniu mocnych i słabych stron firmy,
9.Wstępną weryfikacją pomysłu na biznes.
Biznes plan musi być:
1.Przygotowany profesjonalnie, dzięki czemu będzie wzbudzał zaufanie do firmy,
2.Przejrzysty, zrozumiały, łatwy do czytania, podbudowany sprawdzalnymi faktami i danymi - a więc rzetelny i przekonujący dzięki obiektywnemu przedstawieniu różnych aspektów przedsięwzięcia,
3.Skierowany do konkretnego inwestora i musi zaspokajać jego indywidualne wymagania,
4.Zbiorem wszystkich celów i sposobów ich osiągania tak, aby inwestorzy mogli zapoznać się z marketingową, operacyjną i finansową strategią przedsiębiorstwa,
5.Zbiorem argumentów uporządkowanych w logicznej kolejności tak, aby ukazywać firmę i jej plany jako opłacalną inwestycję.
Funkcje biznes planu:
1.Zewnętrzna, decydująca o zdobyciu kapitału niezbędnego do realizacji zamierzonego przedsięwzięcia,
2.Wewnętrzna, decydująca o strategii rozwoju dla firmy
na najbliższe lata (w tym znaczeniu jest planem operacyjnym przedstawiającym cele firmy z określeniem zadań, oraz środków niezbędnych do ich realizacji).
Połączenie obu tych funkcji podczas tworzenia biznes planu sprawia, że jest on przez to bardziej uniwersalny, wiarygodny i użyteczny.
2. Co powinien zawierać biznes plan?
1. Streszczenie
2. Opis firmy
3. Produkt i usługi
4. Proces produkcyjny i technologia
5. Pomysł
6. Rynek
8. Marketing
9. Realizacja
10. Finansowanie
11. Prognozy finansowe
12. Podsumowanie
Struktura biznes planu
Każdy biznes plan opiera się na konstrukcji ujmującej w swych ramach zagadnienia wewnętrzne i z otoczenia organizacji. Merytoryczny zakres dokumentu, jakim jest biznes plan jest wyznaczany przez 3 grupy tematyczne. Są to:
1.Badanie przedsiębiorstwa (opis i analiza, oszacowanie możliwości wprowadzenia zmian) ogólnie mówiąc opinia o przyszłej działalności
2.Opracowanie zasadniczego planu (obejmujące szczegółową analizę oraz plan przekształceń i rozwoju)
1.Plan wprowadzenia w życie (plan wdrożenia, powołanie zespołów lub osób
typową strukturę biznes planu:
5% - Krótka prezentacja organizacji
15% - Analiza otoczenia
15% - Analiza organizacyjna
30% - Rozwiązania strategiczne
30% - Plan działania
5% - Wnioski
Należy pamiętać, że podstawowym celem biznes planu jest przekonanie potencjalnych inwestorów o sukcesie zamiarów firmy.
Cechy kapitału WŁASNEGO
1. Nie trzeba spłacać,
2. długoterminowy,
3. Dywidenda (zysk dla właściciela- nieobowiązkowy)
4. Dywidenda nie zmniejsz podstawy do opodatkowania pod.doch.
5. wpływ dawcy na decyzje
6. swoboda przeznaczenia,
7. większa niepewność zwrotu,(po zaspokojeniu wierzycieli)
8. swoboda przeznaczenia
Cechy kapitału OBCEGO
1. konieczność spłaty
2. krótko i długo terminowy
3. odsetki (obowiązkowa wpłata)
4. odsetki są k.u.p.(można odl.od podstawy opod.)
5. Brak wpływu dawcy kapitału na decyzje
6. celowość przeznaczenia
7. mniejsze ryzyko w kwestii wzrostu
8. mniejsza elastyczność wykorzystania
9. koszty (konieczność spłaty kapitału)
RYNEK FINANSOWY to ciągły proces transformacji oszczędności w kapitał, który odbywa się między inwestorami finansowymi a rzeczowymi za pomocą instrumentów finansowych (rys.1). inaczej można powiedzieć, że rynek finansowy zajmuje się "handlem" kapitału lub przesunięciem go od inwestorów mających go w nadmiarze do tych, którzy go potrzebują.
Można spotkać się z różnymi podziałami rynku finansowego, najważniejszy z nich to podział na dwa segmenty:
- rynek pieniężny
- rynek kapitałowy.
Rynek pieniężny jest częścią rynku finansowego, którego przedmiotem jest kapitał o terminie zwrotu do jednego roku, tzn.
rynek krótkoterminowych instrumentów finansowych (weksle, czeki, certyfikaty i inne), lokat międzybankowych i kredytów krótkoterminowych.
Składa się z:
Rynku walutowego- wymiana jednej waluty na inną w instytucjach t.j.
Banki Kantory. Wystepują transakcje SPOT (natychmiastowe) i FORWART (terminowe).
Rynku eurowalutowego - rynek transakcji lokacyjno- pożyczkowych dokonywanych w walucie jednego kraju w banku umiejscowionym na terenie innego kraju(transakcje dolarowe w banku szwajcarskim)
Rynek transakcji (FUNANCIAL FUTURES)- których istotą jest dostarczenie drugiej stronie określonej sumy funduszy po określonej z góry cenie i w okreslonym terminie.
Rynek kapitałowy to część rynku finansowego, na którym przedmiotem obrotu jest kapitał o terminie zwrotu dłuższym niż jeden rok, tzn. rynek średnio- i długoterminowych instrumentów finansowych (akcje, obligacje) oraz kredytów długoterminowych.
Funkcje rynku kapitałowego:
-mobilizacji kapitału - postawić kapitał w stan gotowości,
-transformacja kapitału- zamiana akcji na obligacje; waluty na różne formy kapitału;
-wycena kapitału - porównuje się cene emisyjną (rynek pierwotny) sprzedaż z ceną giełdową (rynek wtórny- odsprzedaż)
Cechy rynku kapitałowego:
-przejrzystość- jasne zasady dla wszystkich;
-rzetelność- sposób i tryb przekazywania informacji od emitenta do użytkownika. Informacja chroniona prawem. KPW opracowała system EMITENT przy pomocy którego szybko, sprawnie, bezpiecznie przesyła informacje inwestorom.
-efektywność- dobrze funkcjonuje i zaspokaja potrzeby wszystkich uczestników rynku giełdowego.
-płynność- im większa płynność,tym większe zainteresowanie. Zależy ono od popytu na rynku giełdowym.
Na rynku kapitałowym funkcjonują średnio- i długookresowe instrumenty finansowe. Do najważniejszych z nich należą papiery wartościowe, dlatego też rynek ten nazywamy rynkiem papierów wartościowych.
W zależności od tego, czy transakcja papierami wartościowymi dokonuje się po raz pierwszy, czy po raz kolejny, rozróżnia się na rynku papierów wartościowych dwa segmenty:
- rynek pierwotny
- rynek wtórny
Rynek pierwotny obejmuje wyłącznie oferowanie i nabywanie nowych papierów wartościowych. Występuje więc w momencie ich emisji i dotyczy pierwszych transakcji sprzedaży papierów wartościowych dla pierwszych inwestorów.
Rynek wtórny obejmuje wszystkie dalsze transakcje papierami wartościowymi, które uprzednio zostały wprowadzone na rynek pierwotny. Obrót papierami wartościowymi na rynku wtórnym odbywać się może na giełdzie lub poza giełdą.
Rynek giełdowy - papiery wartościowe dopuszczone przez KPW do obrotu i są notowane na giełdzie.
Rynek pozagiełdowy -dopuszczone przez KPW do obrotu ale nie są notowane na giełdzie.
Dystrybucja papierów wartościowych może odbywać się drogą:
- oferty publicznej
- oferty niepublicznej
Oferta niepubliczna obejmuje wydzieloną transzę papierów wartościowych dla konkretnych inwestorów, np. banków, pracowników spółka akcyjnej, kadry kierowniczej spółki, inwestorów zagranicznych.
Oferta publiczna skierowana jest do wszystkich inwestorów, którzy chcą zakupić papiery wartościowe.
Najważniejsze papiery wartościowe
Akcje to papiery wartościowe o zmiennym dochodzie, uosabiające prawa współwłasności majątkowej spółki akcyjnej. Posiadaczowi akcji, jako współwłaścicielowi przysługują określone prawa:
- Prawo do udziału w zyskach;
-Prawo do współ zarządzania spółką ak.
- Prawo do udziału w majątku spółki akcyjnej.
-Prawo pierwszeństwa udziału w nowych emisjach akcji
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje akcji:
- Akcje zwyczajne - są podstawową pozycją obrotów giełdowych. Uprawnienia akcjonariuszy wynikające z ich posiadania zostały omówione wyżej
- Akcje uprzywilejowane - dają akcjonariuszom specjalne uprawnienia w zakresie:
Obligacja jest papierem wartościowym o charakterze kredytowo - lokacyjnym, stanowi zobowiązanie emitenta wobec każdego kolejnego jej właściciela. Obligacje spotykane na rynku kapitałowym można - z punktu widzenia charakteru oprocentowania - podzielić na:
• Obligacje o oprocentowaniu stałym - emitent zobowiązuje się do wypłaty odsetek w wysokości z góry ustalonej
• Obligacje o oprocentowaniu zmiennym - odsetki mogą być różne w poszczególnych okresach odsetkowych (kwartałach, latach)
Z punktu widzenia formy w jakiej występują obligacje, rozróżnia się:
• Obligacje rejestrowane
• Obligacje kuponowe - mają klasyczną formę papieru wartościowego
Obligacje można także podzielić na:
Ze względu na status eminenta można wyróżnić:
• Obligacje prywatne - emitowane przez firmy prywatne
• Obligacje publiczne - emitowane przez skarb państwa, państwowe Na rynku kapitałowym pojawiło się wiele nowych rodzajów instrumentu finansowego jakim są obligacje, które daleko odbiegają od klasycznej formy obligacji; należą do nich:
• Obligacje zamienne
• Obligacje z prawem poboru akcji
• Obligacje indeksowane
• Obligacje o kuponie zerowym
3. Jak napisać biznes plan ?
Biznes
plan powinien zawierać prognozy na co najmniej 5 lat od rozpoczęcia działalności.
Powinien składać się z następujących elementów:
• Streszczenie
• Opis produktu lub usługi
• Zespół zarządzający
• Rynek i konkurencja
• Marketing i sprzedaż
• System biznesowy i organizacja
• Haromonogram realizacji
• Możliwości i zagrożenia
• Plany finansowe i finansowanie
STRESZCZENIE to krótki przegląd najważniejszych elementów biznes planu - nie mylić go z wprowadzeniem
Mówi o produktach lub usługach, ich wartości dla klienta, o rynku zbytu, kanałach dystrybucji, konkurencji.
Znajdziemy informacje o długofalowej misji, zarządzających oraz o technologiach i finansach. Streszczenie musi być wykonane starannie, gdyż często od niego zależy czy dalsza część biznes planu zostanie przeczytana. Opisujemy tu pomysł na biznes, kim są klienci, jaką wartość dla klienta ma nasz produkt, jak duży jest rynek, kto jest konkurencją, jaki będzie zespół zarządzający, harmonogram realizacji planu, zagrożenia, jak wielkich inwestycji potrzebujemy, na jaką kwotę szacujemy nasze potrzeby finansowe.
OPIS PRODUKTU LUB USŁUGI powinniśmy przedstawić tu jaki innowacyjny produkt mamy do zaoferowania klientom. Należy dokładnie omówić jaką funkcję spełnia produkt i jakie korzyści dzięki niemu otrzyma konsument- czyli wartość dla klienta. Gdy na rynku są już porównywalne produkty konkurencji powinniśmy w przekonujący sposób opisać wartość dodaną, jaką zaoferujemy w nowym produkcie (usłudze). Gdy oferujemy cały asortyment należy je logicznie pogrupować. W tym punkcie należy również zamieścić cechy techniczne produktu np. w postaci załączonych zdjęć lub szkiców jeżeli pomoże to w zrozumieniu istoty produktu. Wyjaśniamy w czym tkwi przewaga nad konkurencją oraz zajmujemy się kwestią uzyskania patentu. Wymieniamy wszystkie otrzymane zezwolenia.
ZESPÓŁ ZARZĄDZAJĄCY - bardzo ważna część biznes planu, która mówi czy zespół zarządzający jest w stanie pokierować. Warto tu szczegółowo opisać zespół zarządzający, podkreślić umiejętności i doświadczenie zawodowe pracowników, gdyż to jest ważniejsze niż tytuły akademickie. Wyjaśnić podział zadań i obowiązków.
Silny zespół zarządzający to taki w którym:
- wszyscy mają wspólna wizję - każdy pragnie odnieść sukces i jest całkowicie oddany realizacji planu
- umiejętności i zakres doświadczeń poszczególnych osób uzupełniają się
- jest od 3 do 6 osób
- dąży się wytrwale do celu pomimo niepowodzeń
Stworzenie silnego zespołu ma ogromne znaczenie dla przyszłego sukcesu firmy.
RYNEK I KONKURENCJA -powinniśmy bardzo dobrze znać rynek i konkurencję, którą można analizować za pomocą następujących kryteriów.
- wielkość rynku i jego rozwój - wielkość rynku podajemy w liczbach , uwzględniając liczbę klientów, liczbę sprzedawanych jednostek oraz spodziewanej wielkości w PLN.
Należy wskazać główne czynniki mających wpływ na rozwój danej branży. Wiadomości można znaleźć w literaturze fachowej, stowarzyszeniach, agencjach rządowych, bankach badań branżowych. Oprócz danych konieczna jest dogłębna analiza, która opiera się na zasadach:
- opieraj się na faktach i liczbach
- myśl logicznie
- porównaj dane z różnych źródeł
- bądź kreatywny
- sprawdzaj wiarygodność swoich szacunków
- segmentacja rynku - na postawie danych należy konkretnie zdefiniować i udokumentować liczbę klientów oraz ich zachowanie. Segmentacja mówi jaka grupa klientów jest najbardziej zainteresowana produktem. Po opisaniu poszczególnych segmentów określamy potencjalne przychody ze sprzedaży do poszczególnych segmentów w ciągu danego okresu mając na uwadze własną strategię sprzedaży i zachowanie konsumentów.
- Konkurencja - określamy naszych głównych konkurentów i ich pozycję rynkową stosując dla nich te same kryteria np.: wysokość obrotów, wielkość przychodów ze sprzedaży, wysokość cen czy udział w rynku. Powinna znaleźć się tu odpowiedz na pytanie „dlaczego potencjalny klient powinien kupić ten, a nie inny produkt”.
MARKETING I SPRZEDAŻ - działania marketingowe dzielą się na 4 podstawowe czynniki; produkt, cena, miejsce i promocja.
- produkt - po przeanalizowaniu potrzeby różnych segmentów klientów należy zdecydować, czy produkt je zaspokaja i jakich ewentualnych modyfikacji wymaga, by zaspokoić je jeszcze lepiej
- cena - jej ustalenie zależy całkowicie od wartości produktu w oczach klientów. Nasza strategia cenowa zależy od wyznaczonego celu: czy pragniemy szybko spenetrować rynek, przyciągnąć klientów niską ceną, czy od początku uzyskać jak największą stopę zwrotu.
Zazwyczaj nowe firmy decydują się na niewielką grupę klientów, gdyż:
- nowy produkt pozycjonowany jest jako „lepszy” dotychczasowych, co uzasadnia wyższą cenę
- wyższe ceny wiążą się z wyższą marżą i pozwalają nowej firmie sfinansować własny rozwój
- strategia szybkiej penetracji rynku wymaga dużych inwestycji co zwiększa ryzyko inwestycyjne
Czasami jednak strategia penetracji jest korzystna gdyż pozwala na;
- wyznaczenie nowych standardów
- rozłożenie wysokich kosztów stały
- zdystansowanie konkurencji
- miejsce (dystrybucja) - wybór kanału dystrybucji uzależniony jest od różnych czynników np.; planowanej liczby klientów, czy to będą osoby fizyczne, od sposobu dokonywania zakupów.
Firma może zająć się dystrybucją, może również skorzystać z usług firmy zewnętrznej.
Sposoby dystrybucji można podzielić na bezpośrednie i pośrednie. Do kanałów dystrybucji zaliczamy
- detalistów zewnętrznych - produkty sprzedawane są przez sprzedawców detalicznych mających łatwy dostęp do klienta
- przedstawiciele zewnętrzni - wyspecjalizowane firmy sprzedają produkty różnych producentów - są oni drodzy, ale jak nie sprzedadzą towaru to nie pobierają opłat
- licencja franszyzowa - firmę
uruchamia i prowadzi franszyzobiorca, który uiszcza opłatę licencyjną, podczas gdy franszyzodawca kontroluje politykę firmy (np.: McDonald's)
- hurtownicy
- sklepy firmowe
- własna sieć sprzedaży bezpośredniej
- mailling - klienci otrzymują ulotki reklamowe pocztą
- centrum telefoniczne - reklama może zachęcić klientów do zakupów przez telefon
- internet
- promocja i reklama - należy przyciągnąć uwagę klientów poprzez promocje i akcje reklamowe, które przyciągną uwagę, poinformują i wzbudzą zaufanie klienta. Są różne sposoby promocji i reklamy np.; klasyczna reklama
(ogłoszenia, ulotki w gazetach, czasopismach, radiu itd.), marketing bezpośredni (mailling, telemarketing, rozdawanie ulotek na ulicy) , wystawy, targi, wizyty u klientów oraz public relations (artykuły prasowe na temat produktu )
SYSTEM BIZNESOWY I ORGANIZACJA - model systemu biznesowego pokazuje jakie czynności muszą być wykonane aby przygotować produkt końcowy i dostarczyć go klientowi.. zdefiniowanie takiego systemu pomaga zrozumieć jak ma funkcjonować firma, przemyśleć sposób działania, a następnie przejrzyście go przedstawić. Typowy schemat biznesowy firmy, wspólny dla wielu branż wygląda następująco:
badania i rozwój>>> produkcja >>> marketing >>> sprzedaż >>>obsługa/serwis
Musimy opisać planowaną lokalizację siedziby przyszłej firmy, podstawowe kryteria tego wyboru to:
- uwarunkowania prawne (podatki)
- uwarunkowania ekonomiczne (bezrobocie, ceny gruntu..)
- bliskość rynków zbytu, dostawców, kontrahentów
- dostęp do wyspecjalizowanego personelu i usług
Należy podjąć decyzje o zleceniu zadań podwykonawcom. Możemy korzystać z usług firm zewnętrznych. Podejmując takie decyzje, warto odwołać się do następujących kryteriów:
- znaczenie strategiczne - aspekty działalności, które najbardziej przyczyniają się do uzyskania przez firmę przewagi nad konkurencją, mają dla niej znaczenie strategiczne i powinny pozostać pod kontrolą zespołu zarządzającego
- umiejętności - jeżeli do zadań załoga nie ma określonych umiejętności to lepiej realizację zlecić wyspecjalizowanej firmie.
- Dostępność - powinniśmy upewnić się, czy zewnętrzny podwykonawca dokładnie spełni nasze wymagania
Współpraca może być:
- nieformalna- brak poważniejszych, umocowanych prawnie zobowiązań którejś ze stron
- bliska współpraca - duży stopień wzajemnych zależności, głównie przy wyspecjalizowanych produktów
Aby współpraca była trwała i korzystna dla obu stron muszą być spełnione warunki:
- obopólna korzyść
- wspólne ryzyko i inwestycje
- rozwiązanie współpracy - umowa powinna zawierać szczegółowe warunki wycofania się z współpracy
Bardzo ważne jest rozdzielenie zadań i obowiązków. Sposób zarządzania powinien być elastyczny, powinien składać się z niewielu poziomów. W biznes planie należy też koszty zatrudnienia pracowników.
HARMONOGRAM REALIZACJI - pomoże on inwestorom zrozumieć wizję firmy, a twórcom starannie przemyśleć różne działania. Planując poszczególne zadania można grupować je w „pakiety robocze”. Których nie powinno być więcej niż 12. należy korzystać z wiedzy specjalistów przy planowaniu kolejnych etapów rozwoju firmy. Powinniśmy pamiętać też o ścieżce krytycznej - czyli ciągu czynności w którym opóźnienie jednej powoduje opóźnienie dla całego projektu. Należy ograniczyć ryzyko. Realistyczne planowanie powoduje, że stajemy się wiarygodni dla inwestorów, zwiększamy szansę naszego przedsięwzięcia. Niewłaściwe planowanie zarówno zbyt optymistyczne jaki i zbyt pesymistyczne może powodować utratę naszej wiarygodności a nawet niepowodzenie przedsięwzięcia w krótkim okresie czasu.
MOŻLIWOŚCI I ZAGROŻENIA - źródłem zagrożeń może być sama firma, a także sytuacja zewnętrzna. Ocena ryzyka polega głównie na umiejętności przewidywania. Powinniśmy zawrzeć w biznes planie 3 scenariusze:
- bazowy - najbardziej prawdopodobny
- optymistyczny - rozwój sytuacji przy sprzyjających czynnikach
- pesymistyczny - pokazuje rozwój sytuacji przy pojawieniu się wszystkich przewidywanych zagrożeń.
Należy tu zawrzeć jakich potencjalnych zagrożeń należy się spodziewać podczas realizacji planu, jakie kroki zaradcze będą podjęte oraz jakie są plany finansowe na najbliższe pięć lat według każdego ze scenariuszy.
PLAN FINANSOWY I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA - należy tu określić ile pieniędzy nam potrzeba na założenie i skuteczne prowadzenie przedsiębiorstwa, do jakiej ilości płynnych środków powinniśmy mieć dostęp, aby regulować swoje bieżące płatności, oraz w jaki sposób i skąd uzyskać niezbędne fundusze.
Piszemy tu o prognozowanych przychodach i zyskach, co można zaoferować inwestorom, jakiego zwrotu z inwestycji mogą się spodziewać.
4. Co nam daje biznes plan ?
W biznes planie ocenimy następujące zagadnienia:
Część marketingowa:
• Konkurencyjność oferowanych produktów/usług (koszt, jakość, cena)
• Plan marketingowy dla wszystkich produktów/usług z uwzględnieniem wielkości i wzrostu rynku, konkurencji i pozycji przedsiębiorstwa na rynku, polityki cenowej, kanałów dystrybucji i sposobów promocji
• Kluczowe czynniki sukcesu i analiza SWOT (silne i słabe strony przedsiębiorstwa oraz szanse i zagrożenia w otoczeniu przedsiębiorstwa)
Część organizacyjna:
Wyznaczenie optymalnej struktury organizacyjnej w celu zdynamizowania przepływu informacji i maksymalizacji sprawności działania przedsiębiorstwa
• Określenie działów, które mogłyby istnieć jako samodzielne jednostki organizacyjne
• Wyznaczenie optymalnej struktury wynagradzania
• Opracowanie instrukcji obiegu dokumentów
• Zbadanie klimatu organizacji i zaproponowanie nowego zakresu obowiązków i odpowiedzialności pracowników aby zwiększyć ich motywację i wydajność pracy
• Oszacowanie wielkości redukcji zatrudnienia i jej kosztów
• Stworzenie kompleksowej strategii organizacyjno - kadrowej
Część finansowa:
• Kompleksowa ocena przeszłej i bieżącej sytuacji finansowej
• Szczegółowa projekcja przychodów i kosztów
• Prognoza przepływów pieniężnych cash - flow
• Prognoza bilansu
• Określenie wartości przedsiębiorstwa
• Określenie okresu zwrotu inwestycji
• Oszacowanie niezbędnej wielkości zadłużenia dla zrealizowania Inwestycji
5. O biznes planie...
klika słów
Prawidłowo przygotowany biznes plan jest instrumentem rozwoju nowoczesnej firmy i swego rodzaju polisą ubezpieczeniową chroniącą przed podejmowaniem nieuzasadnionego ryzyka, umożliwiającą przetrwanie w trudnych i ekspansję w lepszych czasach.
Sukces przedsiębiorstwa i jego zdolność do pozyskiwania kapitału inwestycyjnego niezbędnego dla rozwoju, zależy od zdolności do klarownego precyzowania realistycznych celów oraz racjonalnego doboru środków prowadzących do ich osiągnięcia.
Jeśli pragniemy pozyskąć inwestora, to musimy dać mu powód, dla którego miałby spełnić nasze oczekiwania. Biznes plan jest miejscem gdzie taki powód należy przedstawić.
Istnieją dwie główne funkcje biznes planu. Pierwsza z nich, zewnętrzna, decyduje o zdobyciu kapitału, bez którego jak wiadomo nie da się robić interesów. Nowo powstające firmy muszą opierać się na dobrze udokumentowanych i regularnie aktualizowanych biznes planach. Szczególnie istotne są dwie kwestie:
• przekazanie potencjalnemu inwestorowi realistycznej oceny szans i możliwości oraz ryzyka związanego z udostępnieniem kapitału,
• zapewnienie pracownikom odpowiedzialnym za realizację projektu dokładnego planu całej operacji.
Biznes plan jest uważany za podstawowe narzędzie pozyskiwania środków na finansowanie przedsięwzięć od nowych inwestorów czy pożyczkodawców. Partnerzy chcą być pewni, że autorzy planu dokładnie przemyśleli przedstawiony program. Chcą być przekonani, że przedsiębiorstwo dysponuje odpowiednimi obliczeniami, analizami, że dostrzega ono szansę rozwoju, jest zdolne do jej wykorzystania i rozwiązywania pojawiających się problemów. Biznes plan musi być przygotowany profesjonalnie, aby stanowił dowód potencjału firmy i wzbudzał do niej zaufanie.
Druga, wewnętrzna funkcja biznes planu, polega na przyjęciu strategii rozwoju dla przedsiębiorstwa i napisaniu swego rodzaju przewodnika z informacjami o tym jak ma funkcjonować firma przez następne trzy, pięć albo więcej lat. Biznes plan pełni w tym przypadku funkcję planu operacyjnego, narzędzia pracy przedstawiającego perspektywiczne i odcinkowe cele firmy z określeniem zadań, oraz środków niezbędnych do ich realizacji. Odpowiednimi częściami planu mogą posługiwać się właściwe kompetencyjnie wydziały odpowiedzialne za konkretne dziedziny działalności firmy.
Niektóre biznes plany łączą harmonijnie obydwie te funkcje i stają się przez to bardziej uniwersalne, wiarygodne i użyteczne. Inne koncentrują się głównie na jednej z nich, co jednak nie oznacza iż są mniej przekonywujące czy wartościowe.
Pamiętajmy więc kto jest adresatem i jakich informacji oczekuje, aby przekonać go o celowości zapewnienia nam tego na czym nam zależy.
Uwaga banku koncentruje się na stabilności, bezpieczeństwie, obrotach kapitałowych i rentowności a inwestorów prywatnych interesuje głównie efektywność zainwestowanego kapitału.
Obaj natomiast chcą wiedzieć jak pieniądze zostaną wydane.
Istnieją także specjalne biznes plany, koncentrujące się na wyspecjalizowanych obszarach, służące na przykład określaniu chłonności dotychczasowych lub nowo powstających rynków, sposobów ich pozyskiwania dla tradycyjnych bądź nowych produktów lub usług oraz analizie projektów rozwojowych pod kątem finansowej opłacalności inwestycji.
Biznes plan powinien być przejrzysty, łatwy do czytania, podbudowany sprawdzalnymi faktami i danymi a więc rzetelny i przekonywujący dzięki obiektywnemu przedstawieniu różnych aspektów przedsięwzięcia.
Opracowując go należy zdawać sobie sprawę z tego, że jest to ważne narzędzie sprzedaży pomysłu potencjalnemu inwestorowi czy bankowi, będące siłą napędową i drogowskazem przedsięwzięcia.
Twórcy planu muszą przedstawić wszystkie cele i sposoby ich osiągania aby inwestorzy mogli zapoznać się z marketingową, operacyjną i finansową strategią przedsiębiorstwa.
Dokument musi być zrozumiały i przekonujący.
Konieczne jest przedstawienie argumentów w logicznej kolejności i ukazanie firmy jako opłacalnej inwestycji.
Ważne jest aby projekt był skierowany do konkretnego inwestora i zaspokajał jego indywidualne wymagania. Należy to brać pod uwagę pisząc plan zorientowany na bank który ma udzielić nam kredytu, czy też na prywatnego inwestora zainteresowanego współpracą. Indywidualnego przedsiębiorcę będzie przede wszystkim interesował stopień ryzyka jaki się wiąże z taką inwestycją, a bank będzie wymagał więcej informacji na temat zabezpieczeń kredytu.
Jeśli opracowywany biznes plan nie jest kierowany do specjalisty w dziedzinie, którą zajmuje się twoja firma, miej na uwadze, że może nie zrozumieć o czym piszesz. Zapomnij więc o przemysłowym lub handlowym żargonie i zastąp go słownictwem zrozumiałym także dla nie wtajemniczonych.
Nie ma ścisłych reguł dla przygotowania dobrego, skutecznego biznes planu. Kluczowym słowem jest pomysłowość. Liczy się inwencja, umiejętność zainteresowania swoim pomysłem i siła przekonywania.
Niezależnie od tego do kogo będzie skierowany biznes plan i kto będzie jego autorem, istnieją pewne zasady dotyczące konstrukcji i głównych elementów tego dokumentu. Dotyczą one różnych spraw poczynając od najbardziej elementarnych takich jak potrzeba używania nazw działów i numerów stron, aż po bardziej skomplikowane, takie jak projekcje finansowe.
6. Przykładowy plan biznesu, prezentowany we wniosku o przyznanie kredytu
na podjęcie działalności gospodarczej
1. Część wstępna opisowa.
====================
W chwili obecnej nie posiadam stałego źródła utrzymania. Rodzina moja składa się z trzech osób tzn. ja , mąż Stanisław i córka Basia w wieku trzech lat.
Utrzymujemy się z zasiłku dla bezrobotnych (mojego i męża) oraz pomocy rodziców. Stan taki ani mnie nie zadawala, ani nie rokuje nadziei na przyszłość. Wspólnie z mężem oraz rodziną postanowiliśmy rozwiązać nasz problem w następujący sposób :
- w tym roku możliwie jak najszybciej chcemy otworzyć sklep branży przemysłowej z artykułami dziecinnymi
- za około dwa lata (po spłaceniu większej części długów) planujemy otworzyć warsztat mechaniki pojazdowej dla męża (z wykształcenia jest mechanikiem pojazdów samochodowych oraz pracował w tym zawodzie). Jedyną przeszkodą w realizacji powyższych planów jest brak środków finansowych w odpowiedniej wysokości. Otwarcie sklepu postawiliśmy na pierwszym miejscu z następujących powodów :
- przedsięwzięcie to wymaga mniejszych nakładów finansowych
- trudniej jest znaleźć na terenie miasta pracę dla kobiety niż mężczyzny
- posiadam trochę doświadczenia w tej branży ponieważ rodzice moi od 1989 r. prowadzą własną działalność handlową a ja im często pomagałam oraz mogę od nich uzyskać pomoc pod wieloma względami (szczegóły w dalszej części).
2. Szczegółowe warunki uruchomienia działalności handlowej.
================================================
2.1. Rejestracja działalności
- rejestracja w Urzędzie Miasta i Gminy w Końskich, załatwienie Regonu, zakup ksiąg, ewidencji i materiałów biurowych - koszt ok. 70 zł.
2.2. Lokal
- posiadam spisaną przedwstępną umowę na dzierżawę lokalu handlowego w centrum miasta Końskich tj. przy ul. Warszawskiej 100. Czynsz (w-g oświadczenia właściciela po spisaniu umowy) będzie wynosił 180 zł/m-c.
2.3. Przystosowanie lokalu i jego wyposażenie
- w powyższym lokalu trzeba wykonać następujące prace adaptacyjne :
zakup 2 zamków - montaż we własnym zakresie 30 zł.
szyld - zakup - 100 zł.
malowanie - zakup farb (wykonanie we własnym zakresie) - 100 zł.
malowanie wewnątrz oraz ściany zewnętrznej, okna i drzwi, montaż wyposażenia (wykonanie we własnym zakresie) - wymaga zakupienia różnych drobnych elementów takich jak gwoździe, listwy itp. - 50 zł.
wyposażenie - 2 lady sklepowe (już posiadam) wartość ok. 300 zł.
regł szklany - 250 zł.
5 regałów drewnianych - 750 zł.
wieszaki i inne drobne (już posiadam) wartość ok. 150 zł.
regały zakupię w Firmie Handlowej "AGA" w Kielcach na ul.
Wspólnej, transport regałów nieodpłatnie przez członka rodziny
- zabezpieczenie lokalu w wodę, energię elektryczną i odprowadzenie ścieków wygląda następująco:
W przyszłym moim sklepie są drzwi prowadzące na zaplecze sklepu rodziców. W-g oświadczenia rodziców będę mogła korzystać z części tego zaplecza. W chwili obecnej w moim sklepie jest zamontowana umywalka i dopływ zimnej wody oraz na zapleczu sklepu rodziców. W celu zwiększenia powierzchni sklepowej zlikwiduję umywalkę w sklepie i po dokonaniu odpowiednich przeróbek będę miała wspólną umywalkę z mamą. Również na zapleczu zamontujemy WC oraz przepływowy ogrzewacz wody. Przewidywany koszt wykonania powyższego wyniesie około 300 zł. z czego ja poniosę połowę kosztu czyli 150 zł. Powyższe prace nieodpłatnie wykona mój mąż z kolegą. Za wodę i odprowadzenie ścieków ja nie będę płacić - płaci właściciel lokalu (opłata w czynszu). W sklepie jest oddzielny licznik energii elektrycznej - należy tylko zawrzeć umowe z Rejonem Energetycznym w Końskich na dostarczanie energii elektrycznej. Ogrzewanie sklepu będzie elektryczne - grzejnik już posiadam - wartość 250 zł. Sprzątanie ulicy przed sklepem i wywóz śmieci rozwiążę w następujący sposób - zawrę umowę z Przedsiębiorstwem Gospodarki Komunalnej na wykonanie tych czynności.
Przewidywana opłata miesięczna 10 zł.
2.4. Zabezpieczenie lokalu przed kradzieżą.
- w lokalu będzie wykonany alarm we własnym zakresie - koszt ok. 50 zł.
2.5. Zakup towarów handlowych
- odzież i bielizna dziecięca, pieluchy z tetry i jednorazowe, kosmetyki dla dzieci, drobne zabawki dla niemowląt itp. - 8000 zł.
- transport nieodpłatnie przez członka rodziny.
3. Szczegółowe warunki prowadzenia działalności handlowej.
===============================================
3.1. Prowadzenie spraw biurowo-rozliczeniowych
- wszelkie rozliczenia i prowadzenie finansów będe wykonywała sama przy pomocy i kontroli ojca, aż do chwili mojego usamodzielnienia się. Ojciec przez 10 lat prowadzi te sprawy w swojej firmie i jak do tej pory nie było z tym żadnych kłopotów i problemów. Dodatkowym zabezpieczeniem które posiadam jest również i to, że mama z wykształcenia jest ekonomistką z wieloletnim stażem w tej dziedzinie i taż potrafi prowadzić te zagadnienia.
- posiadam dostęp do telefonu - w domu oraz telefon komórkowy
- znam podstawowe zasady obsługi komputera (czasami pomagałam ojcu - pisałam rachunki, robiłam kody, ceny itp.). Znam program magazynowy "Subiekt 4" na którym pracuje ojciec.
Posiadam komputer z odpowiednim oprogramowaniem. Również mój mąż zna podstawowe zasady obsługi komputera i może mi w tym pomagać.
3.2. Zakup towarów i transport
- posiadam niezbędne rozeznanie co do miejsc i możliwości zakupu towarów handlowych a mianowicie : posiadam niezbędne adresy producentów i importerów oraz katalogi firm, wiele razy jeździłam z rodzicami po towar. W kilku miejscach wspólnie z ojcem przeprowadziłam rozmowy co do możliwości zakupu. Po okresie próbnym będę dostawać towar na terminy płatności. Również z uwagi na to, że rodzice prowadzą hurtownię przynajmniej część towarów będę kupować w cenach takich jak na hurtownię - również i w tym temacie rozmowy przeprowadziłam. Dużą część towarów bedę nabywać w Łodzi, trochę w Warszawie i Kielcach oraz małe ilości w Tuszynie.
- transport - posiadam prawo jazdy (mąż również) ale po towar będę jeździć przynajmniej w początkowym okresie z ojcem. Część towarów będzie dostarczał mi ojciec. Mama pomoże mi w wyborze towaru gdyż prowadząc sklep zna gusty i upodobania klientów. Również ja trochę pomagałam rodzicom w sprzedaży na bazarach, w sklepie i hurtowni. Pracowałam również trochę jako sprzedawca. Stale posiadam do dyspozycji swój samochód Polonez oraz rodziców (Polonez Truck). Będę ponosić tylko koszty paliwa (pozostałe koszty - obiecana pomoc rodziców). Naprawę samochodu będzie dokonywał mój mąż, który jest mechanikiem pojazdów samochodowych oraz ojciec, który również posiada wykształcenie i staż pracy w transporcie samochodowym.
3.3. Sprzedaż towarów
- sprzedaż towarów odbywać się będzie w sklepie w godz.
codziennie - 9oo - 17oo
soboty - 9oo - 14oo
- sklep czynny będzie we wszystkie dni robocze, urlopów w ciągu najbliższych trzech lat nie planuję. W dni, w które będę wyjeżdżać po towar (2razy w miesiącu) w sklepie zastąpi mnie ktoś z rodziny np. mąż, teściowa lub siostra.
- posiadam półroczny staż pracy jako sprzedawca oraz wiele razy pomagałam rodzicom przy sprzedaży w sklepie jak również i w hurtowni.
- znam podstawowe zasady obsługi i podejścia do klienta. W tym temacie uzyskam niezbędne wiadomości od mamy, która będzie mnie kontrolować w tym zakresie i nakreślać wskazówki.
3.4. Dzienny rozkład zajęć będzie wyglądał następująco :
godz.8oo - 9oo - przygotowanie sklepu do sprzedaży, ewentualny zakup
brakujących towarów w hurtowniach w Końskich
godz. 9oo - 17oo - sprzedaż w sklepie
godz. 20oo - 21oo - dzienne rozliczenie sprzedaży, wyprowadzenie ksiąg
i ewidencji, przygotowanie pieniędzy na wydawanie
na następny dzień
3.5. Tygodniowy rozkład zajęć będzie wyglądał następująco :
- zakup towarów handlowych (2 razy w miesiącu wyjazd samodzielny i 2 razy odbiór od rodziców przywiezionych dla mnie towarów). Przyjęcie towaru będzie dokonywane w dniu przywozu po godzinach otwarcia sklepu tj. po godz. 17oo.
- tygodniowe i miesięczne rozliczenia, prowadzenie prac administracyjno biurowych - 2 godz. w niedzielę
3.6. Prace remontowo-adaptacyjne wynikłe w trakcie działalności :
Wszelkie remonty, naprawy itp. będzie wykonywał mój mąż oraz ojciec.
4. Rozliczenie finansowe działalności handlowej.
=====================================
4.1. Założenia wstępne i koszty (z dokładnością do 1 zł.)
W tym punkcie pod pojęciem koszty należy rozumieć wszystkie wydatki jakie będę ponosić w ciągu m-ca
- podatek (ryczałt) od przychodów wynosi 3.0%
- średnia marża liczona od ceny brutto przyjmuję 30 %
- przewidywany obrót miesięczny od 4000 do 5000 zł. - przyjmuję 4500 zł.
- średnia marża w zł. wyniesie 4500 x 30 % = 1350 zł.
Koszty :
- podatek wyniesie 4500 x 3.0 % = 135 zł/m-c
- ZUS - składka 254 zł/m-c
- czynsz 180 zł./m-c
- transport (paliwo) ok. 74 zł./m-c
2 x 240 km - potrzebne jest 44 litrów paliwa w cenie 1.67 zł.
- energia elektryczna (średnio rocznie, w tym ogrzewanie) 50 zł./m-c
- opakowania, materiały biurowe i inne drobne 10 zł./m-c
- sprzatanie 10 zł./m-c
- rata kredytu 167 zł./m-c
przyjmuję kredyt w wysokości 8000 zł.
na 48 rat
- odsetki od kredytu w pierwszym roku spłacania (średnia miesieczna z całego roku po skończeniu okresu karencji spłat) :
odsetki w pierwszym miesiącu wyniosą 8000 x 7.5 % / 12 = 50 zł.
odsetki za 12-ty m-c spłaty (rata 12-ta) wyniosą :
spłacony kapitał przez 11 rat wynosi 11 x 167 = 1837 zł.
pozostaje do spłacenia 8000 - 1837 = 6163 zł.
odsetki za 12-ty miesiąc wyniosą 6163 x 7.5 % / 12 = 38.50 zł.
a więc średnioroczne odsetki wynoszą 50 + 38.50 / 2 = 44 zł. 25 gr.
przyjmuję średnioroczne odsetki na m-c 44 zł./m-c
=================================================
Razem koszty 937 zł./m-c
4.2. Miesięczny zarobek "na czysto" w pierwszym roku działalności wyniesie 1350 - 937 = ok.413 zł.
4.3. Uzasadnienia i wnioski :
Do obliczeń przyjęłam podatek zryczałtowany od przychodów a w rzeczywistości będę płacić podatek dochodowy na zasadach ogólnych, który jest mniejszy od podatku zryczałtowanego (tak postąpiłam, by mieć ewentualną rezerwę na nieprzewidziane wydatki). Wielkość obrotu przyjęłam po podpowiedzi osób prowadzących podobne sklepy - jest on możliwy do osiągnięcia nawet w pierwszym roku działalności z uwagi na położenie sklepu - centrum miasta. Wielkość marży również przyjęłam w oparciu o dane rodziców - część towarów będzie kupowana w cenach jak na hurtownię, a więc będę uzyskiwać podwójną marżę na te towary. W następnych latach działalności mój dochód zwiększy sie z uwagi na :
- wzrost sprzedaży
- systematyczne zmniejszanie się wielkości odsetek od kredytu
Moje wydatki na utrzymanie rodziny tj. mnie, męża i dziecka przedstawiają się następująco :
- mieszkanie - czynszu nie płacę z uwagi na to, że rodzice moi i męża wykonali remont kapitalny mieszkania (założono c.o., przeprowadzono remont instalacji wodnej i elektrycznej oraz inne drobne remonty)
- światło i gaz - średnio na miesiąc licząc w skali roku opłata wynosi ok.60 zł.
- opał (węgiel) - 2 tony na rok co daje średnio na miesiąc ok. 50 zł.
- przedszkole córki - ok. 70 zł./m-c
Innych stałych opłat nie posiadam. Również nie mam ja ani mąż zadłużenia w bankach
ani u innych osób. Obiady jadamy u moich rodziców. W domu przyrządzamy tylko śniadania i kolacje. Posiadam niezbędne wyposażenie mieszkania a mianowicie :
- meble kuchenne i pokojowe
- lodówkę, pralkę automatyczną i kuchenkę gazową
- telewizor i magnetowid
W najbliższych 3 latach nie przewiduję zakupu dodatkowego wyposażenia mieszkania. Jak wynika z powyższego moje miesięczne wydatki na utrzymanie rodziny nie są zbyt wysokie. W sytuacjach "kryzysowych" mogę liczyć na pomoc rodziców.
4.4. Nakłady na uruchomienie działalności wyglądają następująco :
a. Poniesione
- lady sklepowe - 300 zł.
- wieszaki i inne drobne wyposażenie - 150 zł.
- grzejnik elektryczny - 250 zł.
----------------------------------------------------------------
razem - 700 zł.
b. Przewidywane
- rejestracja i materiały biurowe - 70 zł.
- zamki i malowanie - 130 zł.
- szyld i inne drobne elementy - 150 zł.
- regały (1 szklany i 5 drewnianych) - 1000 zł.
- remont instalacji wodnej - 150 zł.
- transport towarów - 200 zł.
- inne nie ujęte (alarm itp.) - 800 zł.
- zakup towarów handlowych - 8000 zł.
-------------------------------------------------------
razem - 10500 zł.
posiadany zapas gotówki - 2500 zł.
potrzebny kredyt = 10500 - 2500 = 8000 zł.
c. Całkowity nakład na uruchomienie wynosi 11200 zł. z czego środki własne - 3200 zł.
5. Harmonogram czasowy uruchomienia działalności handlowej.
=================================================
Możliwe jest uruchomienie działalności handlowej w następujących terminach :
- do 25 lipca - oczekiwanie na decyzję o przyznaniu kredytu, spisanie umowy, pobranie środków
- do 31 lipca - rejestracja w Urzędzie Miasta i Gminy, spisanie umowy o najem lokalu, załatwianie pozostałych formalności
- do 31sierpnia - remont lokalu, zakup i montaż wyposażenia oraz zakup towarów handlowych
W pierwszych dniach września winno nastąpić otwarcie sklepu.
6. Wnioski końcowe
================
Jak wynika z powyższego możliwe jest uruchomienie zaplanowanej przeze mnie działalności po uzyskaniu niezbędnej ilości gotówki (kredyt). Nie ma zbyt wielkiego ryzyka bym nie była w stanie wywiązać się z przyjętych na siebie zobowiązań. W razie nieprzewidzianej potrzeby mogę liczyć na pomoc rodziców
Źródła informacji:
http://www.portal.biznes.plan.w.interia.pl
http://www.abc-ekonomii.net.pl/biznes_plan.html
http://wybrane.pl/przykladowy-biznes-plan.html