Wyjaśnij przyczyny zróżnicowanych sądów krytyków i czytelników o powieściach Sienkiewicza

Sienkiewicz pisał całą "Trylogię" w czasie, gdy w Polsce zaczęła stawać się popularna nowa teoria historyczna, która zakładała, że tylko Polacy są winni upadkowi Rzeczypospolitej, że zepsucie moralne doprowadziło do tego i dopóki nie nastąpi odrodzenie, nie ma co liczyć na odzyskanie niepodległości. Sienkiewicz postanowił stworzyć powieść, która podniesie Polaków na duchu i da im nadzieję na lepsze jutro - stworzył dzieło "ku pokrzepieniu serc". W "Potopie" mamy do czynienia z wielką historią związaną z najazdem Szwedów, która jest uzupełniona fikcyjnymi losami postaci. Właśnie zdarzenia dotyczące tych osób wykorzystuje Sienkiewicz do odtworzenia obyczajowości tamtej epoki. Bardzo dokładnie opisuje zachowanie szlachty, jej wszelkie przyzwyczajenia i hulaszczy tryb życia, lecz jednocześnie ukazuje, że Polacy są w stanie podnieść się nawet z tak wielkiego upadku i wspólnie walczyć o dobro ojczyzny. Jego wizja historii jest optymistyczna. Pokazuje prawdziwą potęgę narodu polskiego i jego możliwości, zapominając o tym, co stało się potem. Pod tym względem utwór ten przypomina bardziej bajkę albo mit niż powieść historyczną, co było bardzo często podkreślane przy wszelkich zarzutach stawianych Sienkiewiczowi. Oprócz pomijania faktów lub nieprzywiązywania do nich wagi, zarzucano mu także nadmierne operowanie schematem (porwanie, rywalizacja o kobietę, pojedynki) oraz skupienie się na zaciekawieniu i pocieszeniu czytelnika oraz poświęceniu tej idei akcji utworu.

Niemniej na ogół "Potop" uważany jest za wybitne dzieło doby pozytywizmu. Zwracano zwłaszcza uwagę na szczegółowe przedstawienie środowiska szlacheckiego i doskonałą stylizację językową i brzmieniową. Mimo pewnych niewątpliwych wad, "Potop" jest czytany do dzisiaj i jest jedną z najpopularniejszych polskich powieści.

---