1) Zasada trójpodziału władzy

Klasyczny podział to władza wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza.

Władza wykonawcza
Konstytucja RP w art. 10 ust. 2 określa, iż "władzę wykonawczą sprawuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej i Rada Ministrów". Tym samym w Polsce istnieje dualistyczny model ustrojowy władzy wykonawczej. Stwarza on różne możliwości kształtowania stosunków między prezydentem a rządem. W Polsce przyjęto, ze Rada Ministrów prowadzi bieżącą politykę państwa i odpowiada za nią przed sejmem. Rola prezydenta nie polega natomiast na bieżącym kierowaniu państwem, lecz ma on pewne szczegółowe uprawnienia w dziedzinie stosunków zagranicznych, wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa oraz obronności.
Władzę ustawodawczą na mocy Konstytucji III RP sprawują Sejm i Senat. Dwuizbowy parlament został przywrócony w 1989 r.

Zasiadający w parlamencie RP - posłowie i senatorowie, są uważani za reprezentantów narodu. Obie izby mają taką samą kadencję (kadencja Senatu kończy się wraz z kadencją niższej izby parlamentu, czyli Sejmu; skrócenie kadencji Sejmu, powoduje skrócenie kadencji Senatu). Wybory do Sejmu u Senatu odbywają się w tym samym dniu.

Sądy oraz Trybunały Konstytucyjny i Stanu są częścią aparatu państwowego. Do kompetencji sądów należy rozstrzyganie sporów na podstawie ustaw oraz rozstrzyganie sporów konstytucyjnych. Są one władzą niezależną i odrębną od innych władz państwowych. Wyroki wydają w imieniu Rzeczypospolitej. Wymiar sprawiedliwości w Polsce sprawują:

- Sąd Najwyższy

- Sądy powszechne

- Sądy administracyjne

- Sądy wojskowe

2) 3 naczelne wartości

To Godność, Wolność, Równość.

O zasadzie godności człowieka wspomina wstęp do konstytucji nakazując wszystkim dbałość o zachowanie przyrodzonej godności człowieka w procesie stosowania konstytucji. Wspomniana zasada znajduje szersze odzwierciedlenie w art. 30, który:
- określa godność, jako przyrodzoną i niezbywalną cechę człowieka,
- określa godność, jako źródło wolności i praw człowieka i obywatela,
- nadaje godności przymiot nienaruszalności,
- ustanawia po stronie wszystkich władz publicznych obowiązek poszanowania i ochrony godności człowieka.

We wstępie do konstytucji wymieniono także zasadę wolności człowieka. Zapisy wstępu nakazują wszystkim, by w procesie stosowania konstytucji dbali o zachowanie (...) prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi. Zasadę wolności szerzej ujmuje art. 31 ust. 1 i 2 konstytucji. Określa on ogólne pojęcie wolności, jako zakaz zmuszania kogokolwiek do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje, gwarantuje poddanie wolności człowieka ochronie prawnej, ale jednocześnie wyraźnie zobowiązuje, aby każdy szanował wolności i prawa innych. Sformułowania te, choć nowe w polskich dokumentach konstytucyjnych, w sposób oczywisty nawiązują do tradycji unormowań w demokracjach europejskich.

Zasada równości ma charakter uniwersalny, bo odnosi się do wszelkich dziedzin funkcjonowania społeczeństwa tj. życia społecznego, politycznego i gospodarczego oraz do wszelkich zróżnicowań wprowadzanych przez prawo - art. 32 ust. 2 wprowadza zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny.
3) Zgromadzenie narodowe (skład i kompetencje)

Zgromadzenie Narodowe to Sejm i Senat po przewodnictwem Marszałka Sejmu lub w jego zastępstwie Marszałka Senatu. Zgromadzenie Narodowe, czyli połączone na wspólnym posiedzeniu obie izby parlamentu, odbierają przysięgę od nowo wybranego prezydenta oraz wysłuchują jego orędzia, uchwala konstytucję. Do ich zadań należy także orzeczenie o niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia. Głosami Zgromadzenia Narodowego prezydent może zostać postawiony w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu.

4) Kompetencje Prezesa RM

Kompetencje Prezesa RM można podzielić na następujące grupy:
a) Zwierzchnictwo osobowe. Prezes RM m.in. wnioskuje powołanie i odwołanie członków RM, powołuje sekretarzy i podsekretarzy stanu, centralne organy administracji państwowej oraz wojewodów i wice wojewodów.
b) Zwierzchnictwo służbowe. W tych sprawach Prezes RM m.in. ustala zakres działania wicepremierów, kieruje i organizuje pracę Rady Ministrów, koordynuje i kontroluje pracę ministrów, nadzoruje terenowe organy rządowej administracji ogólnej. W celu realizacji tej funkcji Prezes RM wydaje zarządzenia wewnętrzne, wytyczne, polecenia służbowe itp.
c) Nadzór nad podmiotami, które nie są mu podporządkowane. Prezes RM może np. zawiesić organy gminy i ustanowić zarząd komisaryczny w wypadkach określonych ustawą.
d) Kompetencje prawotwórcze. Prezes RM wydaje np. rozporządzenia oraz zarządzenia.
e) Kompetencje organizacyjne. Prezes RM m.in. tworzy organy pomocnicze i doradcze w postaci zespołów lub rad itp.
Obsługę Prezesa RM oraz całej RM, stałych komitetów RM, pełnomocników rządu i innych organów pomocniczych RM zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Kancelarią kieruje Szef Kancelarii, powoływany i odwoływany przez Prezesa RM. Premier również określa zakres zadań, które z jego upoważnienia realizować ma Kancelaria. Są to głównie czynności w zakresie spraw kadrowych, informacyjnych oraz prasowych.
5) Rzecznik Praw Obywatelskich

Został on powołany w celu ochrony praw jednostki przed naruszeniami jej wolności ze strony publicznych instytucji. Rzecznik stoi na straży wolności i praw obywatelskich.

Rzecznika Praw Obywatelskich powołuje Sejm na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów. Decyzja zapada bezwzględną większością głosów. Rzecznik jedynie w wyjątkowych okolicznościach może być odwołany z pełnionej funkcji.

Corocznie Rzecznik przedstawia Sejmowi sprawozdanie ze swojej działalności oraz informacje o stanie przestrzegania praw człowieka i obywatela w Polsce.

Skargę do Rzecznika ma prawo złożyć każda fizyczna i prawna osoba, która uważa że jej prawa są łamane przez organy władzy publicznej.

6) Rodzaje Referendum w Konstytucji

Dwa rodzaje referendów w Konstytucji RP:
a) ogólnokrajowe (którego podstawę stanowi ustawa z 29 czerwca 1995r. o referendum)
- Inicjatywa o referendum ogólnokrajowym może wyjść od samego Sejmu, od Senatu, Rady Ministrów lub grupy obywateli.

b) lokalne (podstawa- ustawa z 15 września 2000r. o referendum lokalnym)
Mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego wyrażają w drodze głosowania swoją wolę co do sposobu rozstrzygnięcia sprawy dotyczącej tej wspólnoty, mieszczącej się w zakresie zadań i kompetencji danej jednostki lub w sprawie odwołania organu stanowiącego tej jednostki.

---