Sady w Polsce:
a)sąd najwyższy
-nadzór nad sądami powszechnymi i wojskowymi w zakresie orzekania. Skład: pierwszy prezes, prezesi i sędziowie
Dzieli się na 4 izby: cywilna, karna, pracy ubezpieczeń społecznych i spraw publicznych; wojskową
Organami Sądu Najwyższego są:
* Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
* Prezes Sądu Najwyższego (dla każdej z izb)
* Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego
* zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego (dla każdej z izb)
* Kolegium Sądu Najwyższego
Funkcje:
-rozpoznawanie kasacji wnoszonych od prawomocnych orzeczeń sądów odwoławczych kończących postępowanie sądowe; podejmowanie uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych i budzących wątpliwości w praktyce; stwierdzenie ważności wyborów: do sejmu i senatu, na prezydenta
b)sądy powszechne: (rejonowe, okręgowe i apelacyjne)
- rozstrzygają wszelkie sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego
-rejonowe- najniższa instancja, rozpatruje wszystkie sprawy oprócz tych które są przypisane sądom okręgowym, okręgowe-rozpoznają odwołania (apelacje0 od orzeczeń sądów rejonowych, apelacyjne- rozpatrują odwołania od orzeczeń sądów okręgowych, grodzkie- przejęły sprawy po zlikwidowanych kolegiach do spraw wykroczeń
c)wojskowe
garnizowe-sądy wojskowe pierwszej instacji, okregowe- drugiej instancji
d)sądownictwo administracyjne
- naczelny sąd administracyjny- kontrolowanie zgodności decyzji administracji publicznej z prawem
Krajowa rada sądownictwa- niezależność sądów, niezawisłość, niezależność sejmu, stanie na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów.
Trybunał Konstytucyjny to organ sądownictwa konstytucyjnego w Polsce, znany także ustrojom innych państw. Jego głównym zadaniem jest kontrolowanie zgodności norm prawnych niższego rzędu z normami prawnymi wyższego rzędu, a głównie z Konstytucją (tzw. "sąd nad prawem").
Trybunały w Polsce:
a)konstytucyjny- 9 letnia kadencja, 15 sędziów, orzekanie o konstytucyjności i legalności aktów prawnych
b)stanu: kadencyjność sejmu- 4 lata, odpowiedzialność państwowa i konstytucyjna, urzędników państwowych (stanowiono)
NIK- Najwyższa Izba Kontroli- kontrola działalności organów państwa administracji rządowej, jest niezależna od egzekutywy, którą ma kontrolować
Rzecznik praw obywatelskich- organ kontrolny, strzeże praw obywatelskich i praw człowieka, przyjmowanie skarg i interweniowanie w wypadku naruszenia wolności i praw obywateli
Krajowa rada radiofoni i TV: strzeże wolności słowa, prawa do informacji, ochrony wartości akceptowanej społecznie, udzielanie koncesji