ELEMENTY SUPRASEGMENTALNE ORAZ SEGMENTALNE JĘZYKA:

melodia mowy

akcent

rytm

intonacja

natężenie

czas trwania

prędkość

wysokość

liczba sygnałów

dźwięczność.

TON GŁOSU

Jednym z elementów komunikacji niewerbalnej jest ton głosu. Są to wszystkie zjawiska, które można zauważyć w trakcie mówienia, kiedy nasza uwaga nie koncentruje się na treści wypowiadanych słów. A więc ton, melodyka zdania, przerwy w mówieniu, głośność, rytm mowy itd. Do tonu zaliczamy również dźwięki bez zawartości werbalnej, jak np. mlaśnięcie i westchnienie.

RYTM I MELODIA MOWY

Rytmu mowy nie postrzegamy dopóty, dopóki jest on spójny z naszymi oczekiwaniami. Sprawa wygląda inaczej w wypadku cudzoziemców albo ludzi mówiących z akcentem charakterystycznym dla jakiejś gwary, gdyż wtedy zaskakuje nas inny, nieoczekiwany rytm mowy. Może to być przyczyną trudności komunikacyjnych pomiędzy poszczególnymi kulturami lub powodem, dla którego wypowiedzi niektórych cudzoziemców wydają się nam "śmieszne". Niekiedy nawet słowa, które dobrze znamy i rozumiemy, mogą być dla nas nierozpoznawalne, jeśli ich rytm w niewielkim chociaż stopniu się zmieni. Przy wykorzystaniu zmiany rytmu mowy powstają zabawne gierki słowne, takie jak ta: Mówi się do kogoś np. "Co oznacza Kro-wabiegua-aszpa-dua?". Jeśli powiemy to naprawdę "źle", mało kto rozpozna, iż jest to zdanie "Krowa biegła, aż padła". Warstwy inteligenckie każdego kraju zawsze czyniły wielkie starania, aby uwolnić się od uwarunkowanych dialektem zmian rytmu, posługując się "mową literacką". Mówienie poprawnym językiem wyklucza nieprzyjemne uczucie, jakie mamy, słysząc u obcych inny, "obcy" (i przez to dla nas nieprzyjemny) rytm mowy. Zmiany rytmu są mocniej - choć nieświadomie - postrzegane niż melodia zdania. Melodia definiuje sposób, w jaki podnosimy i opuszczamy głos. Może ona przekazywać sygnały zarówno na płaszczyźnie rzeczowej, jak i emocjonalnej. Jeśli nauczymy się zwracać uwagę na melodię zdania, będziemy mieć okazję zdobycia wielu dodatkowych informacji. Ton powie nam o wiele więcej, niż było to zamiarem osoby mówiącej.

SZYBKOŚĆ MÓWIENIA

Można przyjąć, że (w językach indoeuropejskich) szybkość mówienia wynosi od 200 do 500 sylab na minutę. Przyjmuje się, że ok. 200 sylab na minutę odpowiada względnie wolnej mowie; ok. 350 sylab na minutę odpowiada względnie "normalnej" mowie; ok. 500 sylab na minutę odpowiada względnie szybkiej mowie. A

---