Trudne słowo „cierpienie” - katecheza wielkopostna dla młodzieży gimnazjalnej
Opracowanie: mgr Hanna Prokopowicz
Gimnazjum im. Feliksa Kikulskiego w Michalu
Cele operacyjne:
wiadomości:
uczeń wskaże na miejsca obecności symbolu krzyża w swoim otoczeniu
wskaże na źródła cierpienia ludzi
umiejętności:
wyjaśni co obrazuje krzyż
dowiedzie, że życie ludzkie nie jest wolne od cierpień
zróżnicuje i poprze przykładami rodzaje cierpień ludzkich
przekonania i postawy:
odkryje chrześcijański sens cierpienia mający źródło w wydarzeniach z krzyża
uwrażliwi się na cierpienie innych
dostrzeże i odpowie na potrzeby ludzi cierpiących
Metody pracy: oparte na słowie: praca z tekstem, pogadanka, dyskusja
Formy pracy: zbiorowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: krzyż, Biblia, fragmenty książki pt. „Oskar i Pani Róża” Erica Emmanuela Schmitta
1. Wprowadzenie
Przeżywamy Wielki Post- czas szczególnego spoglądania na krzyż. Krzyż w naszej kulturze jest wszechobecny. Gdzie go widzimy oprócz ścian naszych mieszkań i kościołów? (szczyty górskie, szpitale, rozstaje dróg, siedziby parlamentów...)
Co obrazuje krzyż? (CIERPIENIE )
Zapis tematu lekcji
2. Rozwinięcie
2.1. Dzielenie się przemyśleniami:
Czy człowiek może życie przeżyć bez cierpienia? (wypowiedzi uczniów)
Uczniowie odszukują Łk 9,23 odczytują i dzielą się refleksją (Można nie chcieć naśladować Jezusa, ale czy to będzie receptą na uniknięcie cierpienia?)
Jakie krzyże noszą ludzie? Co jest dla współczesnego człowieka źródłem cierpienia? (swobodne wypowiedzi uczniów: choroby, rozstania z tymi, których kochamy, śmierć bliskich, kataklizmy, bezrobocie itp.)
Istnieją cierpienia dotyczące sfery zmysłowej- fizycznej (głód, ból), też psychiczne i duchowe (nienawiść, zazdrość...), które dotyczą świadomości i uczuć. Często jedno z drugim idzie w parze. Istnieją cierpienia zawinione- konsekwencja złego korzystania z daru wolności i niezawinione. Które trudniej dźwigać? Które trudniej zaakceptować?
2.2. Przykład Oskara - katecheta rozdaje teksty
uczniowie czytają samodzielnie fragment książki „Oskar i pani Róża”
pogadanka: Co jest powodem cierpienia Oskara? (rak, nowotwór, ale też postawa otoczenia, które jest nieszczere względem Oskara, osamotnienie- wszyscy głuchną gdy Oskar porusza sprawę dla niego najważniejszą). Jedyna bratnia dusza to pani Róża. Dlaczego ona staje na wysokości zadania?( ma odwagę powiedzieć Oskarowi prawdę, ma odwagę towarzyszyć mu w jego cierpieniu)
2.3. Czy wierzący, czy nie, wszyscy staniemy w obliczu cierpienia. Czy łatwiej znosić cierpienie z Bogiem czy bez Niego? (swobodne wypowiedzi uczniów)
2.4. Bunt- jako element towarzyszący cierpieniu.
Przyznają się do niego najwięksi święci - jest to droga ku oczyszczeniu i akceptacji.
Można przyjąć postawę buntu, i co dalej?
Czy bunt uleczy?
Czy bunt ulży w cierpieniu? (Psychologia potwierdza, że człowiek pogrąża się w problemie jeszcze głębiej)
2.5 Religijny wymiar cierpienia. Człowiek „zakotwiczony” w Bogu może dostrzec sens swojego cierpienia. Cierpienie Jezusa też było niewinne, a głęboko sensowne. Jeśli krzyż Jezusa zaprowadził ostatecznie do zwycięstwa to i nasze krzyże mogą mieć zbawczy sens. Każde cierpienie ma zbawczy sens, gdy zamiast buntu ofiarujemy je w konkretnych intencjach.
2.6. Dzielenie się przemyśleniami:
Co jest motywem dobrowolnego cierpienia? tylko MIŁOŚĆ
Łatwo jest być bohaterem, gdy cierpią inni, trudniej gdy nas osobiście ono dotknie
Nikt nam nie każe szukać cierpienia
Tylko w kontekście krzyża można mówić o sensie cierpienia, którego sami doświadczamy
( Jezus mógł swoją sytuację zmienić, ale nie uczynił tego, bo kierowany miłością chciał zbawić ludzkość)
Jego cierpienie doprowadziło do chwały zmartwychwstania
Jezus pokazuje nam, że nie ma takiego cierpienia w naszym życiu, które musiałoby powodować desperację
Cierpienie: z miłości zawsze uszlachetnia, buduje; powodowane grzechem zaś niszczy człowieka
3. Zakończenie
Uczniowie zapisują notatkę ( wspólne głośne redagowanie ) oraz zadanie domowe.
Jak towarzyszyć człowiekowi cierpiącemu? (katecheta sugeruje, że chodzi o psychiczno- duchowych sferę potrzeb człowieka cierpiącego)
2