Jarosław Gębka, Bogdan SieradzkiIŚ 21a
Tabelaryczne zestawienie wyników
1.a. Połączenie szeregowe dla C=0,06 μF
Lp. |
f [Hz] |
U1 |
U2 |
Uśr [mV] |
Su śr |
ΔU |
w [rad/s] |
1. |
100 |
1,58 |
1,57 |
1,575 |
0,005 |
0,017 |
628 |
2. |
140 |
1,45 |
1,45 |
1,45 |
0 |
0,016 |
880 |
3. |
180 |
1,29 |
1,29 |
1,29 |
0 |
0,016 |
1131 |
4. |
220 |
1,15 |
1,12 |
1,135 |
0,015 |
0,022 |
1382 |
5. |
260 |
0,97 |
0,96 |
0,965 |
0,005 |
0,017 |
1634 |
6. |
300 |
0,82 |
0,81 |
0,815 |
0,005 |
0,017 |
1885 |
7. |
340 |
0,69 |
0,69 |
0,69 |
0 |
0,016 |
2136 |
8. |
380 |
0,61 |
0,60 |
0,605 |
0,005 |
0,017 |
2388 |
9. |
400 |
0,56 |
0,56 |
0,56 |
0 |
0,016 |
2513 |
10. |
420 |
0,53 |
0,52 |
0,525 |
0,005 |
0,017 |
2639 |
11. |
440 |
0,50 |
0,48 |
0,49 |
0,01 |
0,019 |
2765 |
12. |
460 |
0,48 |
0,47 |
0,475 |
0,005 |
0,017 |
2890 |
13. |
480 |
0,48 |
0,48 |
0,48 |
0 |
0,016 |
3016 |
14. |
500 |
0,48 |
0,48 |
0,48 |
0 |
0,016 |
3142 |
15. |
520 |
0,49 |
0,49 |
0,49 |
0 |
0,016 |
3267 |
16. |
540 |
0,51 |
0,52 |
0,515 |
0,005 |
0,017 |
3393 |
17. |
560 |
0,54 |
0,54 |
0,54 |
0 |
0,016 |
3519 |
18. |
580 |
0,57 |
0,57 |
0,57 |
0 |
0,016 |
3644 |
19. |
600 |
0,60 |
0,60 |
0,6 |
0 |
0,016 |
3770 |
20. |
640 |
0,65 |
0,65 |
0,65 |
0 |
0,016 |
4021 |
21. |
680 |
0,71 |
0,71 |
0,71 |
0 |
0,016 |
4273 |
22. |
720 |
0,76 |
0,76 |
0,76 |
0 |
0,016 |
4524 |
23. |
760 |
0,82 |
0,82 |
0,82 |
0 |
0,016 |
4775 |
24. |
800 |
0,87 |
0,87 |
0,87 |
0 |
0,016 |
5027 |
25. |
840 |
0,93 |
0,93 |
0,93 |
0 |
0,016 |
5278 |
26. |
880 |
0,98 |
0,98 |
0,98 |
0 |
0,016 |
5529 |
27. |
920 |
1,03 |
1,03 |
1,03 |
0 |
0,016 |
5781 |
28. |
960 |
1,08 |
1,08 |
1,08 |
0 |
0,016 |
6032 |
29. |
1000 |
1,12 |
1,12 |
1,12 |
0 |
0,016 |
6283 |
30. |
1040 |
1,16 |
1,16 |
1,16 |
0 |
0,016 |
6535 |
31. |
1080 |
1,19 |
1,20 |
1,195 |
0,005 |
0,017 |
6786 |
32. |
1100 |
1,21 |
1,21 |
1,21 |
0 |
0,016 |
6912 |
U1 [mV] - pierwszy pomiar napięcia dla częstotliwości z generatora od fmin do fmax
U2 [mV] - drugi pomiar napięcia dla częstotliwości z generatora od fmin do fmax
Uśr [mV] - średnie napięcie dwóch pomiarów U1 i U2
SU - odchylenie standardowe średniej wartości napięcia Uśr
1.b. Połączenie szeregowe dla C=0,055 μF
Lp. |
f [Hz] |
U1 |
U2 |
Uśr [mV] |
Su śr |
ΔU |
w [rad/s] |
1. |
100 |
1,57 |
1,58 |
1,575 |
0,005 |
0,017 |
628 |
2. |
140 |
1,46 |
1,46 |
1,46 |
0 |
0,016 |
880 |
3. |
180 |
1,31 |
1,31 |
1,31 |
0 |
0,016 |
1131 |
4. |
220 |
1,16 |
1,15 |
1,155 |
0,005 |
0,017 |
1382 |
5. |
260 |
1,02 |
1,00 |
1,01 |
0,01 |
0,019 |
1634 |
6. |
300 |
0,86 |
0,84 |
0,85 |
0,01 |
0,019 |
1885 |
7. |
340 |
0,73 |
0,72 |
0,725 |
0,005 |
0,017 |
2136 |
8. |
380 |
0,62 |
0,62 |
0,62 |
0 |
0,016 |
2388 |
9. |
400 |
0,57 |
0,57 |
0,57 |
0 |
0,016 |
2513 |
10. |
420 |
0,54 |
0,53 |
0,535 |
0,005 |
0,017 |
2639 |
11. |
440 |
0,50 |
0,50 |
0,5 |
0 |
0,016 |
2765 |
12. |
460 |
0,47 |
0,46 |
0,465 |
0,005 |
0,017 |
2890 |
13. |
480 |
0,45 |
0,44 |
0,445 |
0,005 |
0,017 |
3016 |
14. |
500 |
0,45 |
0,44 |
0,445 |
0,005 |
0,017 |
3142 |
15. |
520 |
0,45 |
0,44 |
0,445 |
0,005 |
0,017 |
3267 |
16. |
540 |
0,46 |
0,46 |
0,46 |
0 |
0,016 |
3393 |
17. |
560 |
0,49 |
0,49 |
0,49 |
0 |
0,016 |
3519 |
18. |
580 |
0,52 |
0,52 |
0,52 |
0 |
0,016 |
3644 |
19. |
600 |
0,54 |
0,55 |
0,545 |
0,005 |
0,017 |
3770 |
20. |
640 |
0,60 |
0,60 |
0,60 |
0 |
0,016 |
4021 |
21. |
680 |
0,66 |
0,66 |
0,66 |
0 |
0,016 |
4273 |
22. |
720 |
0,71 |
0,72 |
0,715 |
0,005 |
0,017 |
4524 |
23. |
760 |
0,77 |
0,77 |
0,77 |
0 |
0,016 |
4775 |
24. |
800 |
0,83 |
0,83 |
0,83 |
0 |
0,016 |
5027 |
25. |
840 |
0,88 |
0,89 |
0,885 |
0,005 |
0,017 |
5278 |
26. |
880 |
0,94 |
0,94 |
0,94 |
0 |
0,016 |
5529 |
27. |
920 |
0,98 |
0,99 |
0,985 |
0,005 |
0,017 |
5781 |
28. |
960 |
1,03 |
1,03 |
1,03 |
0 |
0,016 |
6032 |
29. |
1000 |
1,08 |
1,08 |
1,08 |
0 |
0,016 |
6283 |
30. |
1040 |
1,12 |
1,12 |
1,12 |
0 |
0,016 |
6535 |
31. |
1080 |
1,16 |
1,16 |
1,16 |
0 |
0,016 |
6786 |
32. |
1100 |
1,17 |
1,17 |
1,17 |
0 |
0,016 |
6912 |
U1 [mV] - pierwszy pomiar napięcia dla częstotliwości z generatora od fmin do fmax
U2 [mV] - drugi pomiar napięcia dla częstotliwości z generatora od fmin do fmax
Uśr [mV] - średnie napięcie dwóch pomiarów U1 i U2
SU - odchylenie standardowe średniej wartości napięcia Uśr
Pomiary napięcia obrazowane są niepewnościami systematycznymi i przypadkowymi.
Niepewność systematyczna wyrażona jest zależnością:
k- zakres użytego do pomiarów miliwoltomierza
- dokładność podziałki miliwoltomierza
k = 1 [mV]
= 0,01
Niepewność łączna uwzględnia również niepewność przypadkową pomiarów
U - niepewność totalna
SU - niepewność wynikająca z odchylenia standardowego średniej wartości napięcia Uśr
S - niepewność wynikająca z klasy przyrządu, dokładności odczytu, drżenia wskazówki. Jest to niepewność systematyczna pomiarów. Dla pomiaru rezonansu szeregowego niepewności systematyczne opisujemy wzorami:
S - wartość niepewności systematycznej dla pomiaru rezonansu szeregowego.
- pulsacja = 2f,
Wyznaczanie częstotliwości rezonansowych
W celu wyznaczenia wartości częstotliwości rezonansowych dla obu układów pomiarowych należy posłużyć się programem „MatEx”.
Do wyznaczenia częstotliwości rezonansowych wybranych zostało 9 kolejnych punktów doświadczalnych dla połączenia szeregowego dla C=0,06 μF (2388÷3770), oraz 9 kolejnych punktów dla połączenia szeregowego dla C=0,055 μF.
Zestawienie tabelaryczne dla programu „MatEx”:
Zastosowanie programu MATEX dla połączenia szeregowego dla C=0,06 μF umożliwiło określenie następujących wielkości:
- parametru „a”
a = 2,659 · 10-7 ± 2,8417 · 10-8
- parametru „b”
b = 1,6292 · 10-3 ± 1,7552 · 10-4
- parametru „c”
c = 2,9733 ± 2,6678 · 10-1
- poziomu ufności „1-α” weryfikowanych hipotez
1-α = 0,001
- wartość statystyki testowej „χ2” - (dobroć dopasowania)
χ2 = 1,809
- liczbę stopni swobody „ndf”
ndf= 9
Zastosowanie programu MATEX dla połączenia szeregowego dla C=0,055 μF umożliwiło określenie następujących wielkości:
- parametru „a”
a = 2,9229 · 10-7 ± 2,8757 · 10-8
- parametru „b”
b = 1,8509 · 10-3 ± 1,7711 · 10-4
- parametru „c”
c = 3,3764 ± 2,6829 · 10-1
- poziomu ufności „1-α” weryfikowanych hipotez
1-α = 0,001
- wartość statystyki testowej „χ2” - (dobroć dopasowania)
χ2 = 1,363
- liczbę stopni swobody „ndf”
ndf= 9
6. Wnioski
Warunkiem wystąpienia rezonansu elektrycznego jest równość częstotliwości napięcia zasilającego i częstotliwości drgań własnych obwodu rezonansowego.
Dla rezonansu równoległego impedancja obwodu rezonansowego jest nieskończenie wielka, zatem zgodnie z prawem Ohma prąd dopływający do tego obwodu jest nieskończenie mały. Natomiast dla naszego obwodu szeregowego prąd w obwodzie osiąga wartość maksymalną.
Pomiary napięcia obrazowane są błędami systematycznymi i przypadkowymi. Przyczynami są między innymi: klasa przyrządu pomiarowego i ograniczona dokładność odczytu, czy też drżenie wskazówki przyrządu.
Na dokładność obliczenia pulsacji rezonansowej miało wpływ wiele czynników. Pulsacja była obliczona metodą pośrednią, na końcowy wynik wpływ miały parametry użytego kondensatora i cewki.
Różnice w wartości indukcyjności cewki wyliczonej według wzoru Thomsona i na podstawie wielkości fizycznych wynikają z małej precyzji pomiarów gabarytów cewki. Bardziej miarodajny jest więc wynik otrzymany z wzoru Thomsona.
Sprawozdanie do ćwiczenia nr 210
- 4 -
1