Projekt pozyskania drewna
Dla Nadleśnictwa Narol
Wykonał:
Paweł Niegardowski
Grupa V
Warszawa, czerwiec 2011r.
Wstęp:
Nadleśnictwo Narol zarządza w imieniu Skarbu Państwa lasami państwowymi na powierzchni 15 870 ha, położonymi na Roztoczu Środkowym i Południowym oraz w Kotlinie Sandomierskiej, w zlewni rzeki Tanew.
Część Nadleśnictwa położona na Roztoczu charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą z rozległymi wierzchowinami, ostańcami, przełomowymi dolinami rzek, suchymi dolinami i wąwozami. Część zachodnia to teren równinny, poprzecinany szerokimi dolinami rzecznymi.
Około 1/3 lasów zaliczona jest do ochronnych, wśród których wyróżnić można lasy wodochronne, stanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody, drzewostany nasienne oraz ostoje zwierząt chronionych.
Prace ścinkowe prowadzone są w kilku oddziałach jednocześnie.
Głównym odbiorcą drewna jest firma meblarska Black Red White mieszcząca się w Biłgoraju. Firma ta odbiera przede wszystkim sortymenty wielkowymiarowe, ale również średniowymiarowe (na płyty techniczne). Sortymenty małowymiarowe są dostarczane głównie do zakładów pyłt drewnopochodnych w Przemyślu. Drewno z miejsca ścinki zrywane jest przy pomocy ciągników rolniczych dużej mocy, wyposażonych w łańcuchy zrywkowe
i wciągarko- myglarki do dróg leśnych, utwardzonych kamieniem, przystosowanych
do przemieszczania wysokotonarzowych samochodów ciężarowych, wyposażonych
w hydrauliczne dźwigi samozaładunkowe. W przypadku drewna średnio- i małowymiarowego po zerwaniu go ciągnikiem rolniczym z przyczepą z żurawiem i ułożeniu w stosy przy drogach wywozowych a następnie zostaną zabrane przez zestaw wysokotonażowy.
Założenia do projektu:
Projekt prac związanych z pozyskiwaniem drewna Nadleśnictwa Narol dotyczy rębni 2d- częściowej gniazdowej.
1 - Typ siedliskowy lasu na powierzchni zrębowej - LMśw, drzewostan Db-Bk z Gb w podszycie
Bonitacja dla Db , Bk,- II klasa,
Łączna powierzchnia do zorganizowania pozyskania 49 ha.
Szkic sytuacyjny całej powierzchni:
Drogi - stan dróg oddziałowych jest dobry, należą do kategorii III , są wykonane z nawierzchni żwirowej plus warstwa odsączająca z piasku średniego. Droga gminna jest pokryta dywanikiem bitumicznym. Odległość zrywki to 300 m.
Kierunek wywozu surowca:
Drewno wielkowymiarowe- BRW Biłogoraj
S2- Zakłady Przemyśl,
W jednej grupie czynności na wszystkich powierzchniach warunki pozyskania drewna są jednakowe.
Pojazdy, narzędzia, sprzęty ręczne i mechaniczne oraz indywidualne wyposażenie robotników jest tej samej klasy co obecnie używany w Lasach Państwowych.
Środki techniczne wykorzystane przy wywozie nie muszą mieć ciągle zapewnionej pracy.
W przypadku ciężkiego sprzętu mechanicznego, jak ciągniki, rębarki i korowarki, określa się czas pracy sprzętu bez uwzględnienia pracowników.
Nie określa się czasu pracy personelu nadzorującego.
Prace na przygotowanych składnicach zalicza się do I grupy trudności, na składnicach zbiorczych wydajność zwiększa się o 20%.
Pozyskanie odbywa się w ramach cięć przygotowawczych, obsiewnych, odsłaniających i uprzątających rębnią II d.
Miąższość sortymentów
Zestawienie miąższości pozyskanego surowca drzewnego:
Drzewostan główny |
Grubizny m3 |
Drobnicy m3 |
Razem m3 |
Udział % |
Miąższość rzeczywista m3 |
Db |
322 |
31 |
353 |
75 |
264,75 |
Bk |
284 |
47 |
331 |
20 |
66,2 |
Drzewostan domieszkowy |
|
|
|
|
|
Gb |
131 |
47 |
178 |
5 |
8,9 |
Drzewostan główny |
Grubizny m3 |
V sumaryczna G na 49ha |
Drobnicy m3 |
V sumaryczna D na 49ha |
Razem m3 |
Db |
185,3 |
9079,7 |
79,45 |
3893,05 |
12972,75 |
Bk |
46,34 |
2270,60 |
19,86 |
973,14 |
3243,74 |
Drzewostan domieszkowy |
|
|
|
|
|
Gb |
6,23 |
305,27 |
2,76 |
135,24 |
440,51 |
b) Pozyskane będzie 40% masy drewna z początkowej ilości m3 starego drzewostanu.
Db- m³/ha |
105,9 |
Bk- m³/ha |
26,5 |
Gb- m³/ha |
3,6 |
c) Miąższość pozyskiwanego drewna wynosi:
Drzewostan główny |
Grubizny m3 |
V sumaryczna G na 49ha |
Drobnicy m3 |
V sumaryczna D na 49ha |
Razem m3 |
Db |
74,13 |
3632,37 |
31,77 |
1556,73 |
5189 |
Bk |
18,5 |
906,50 |
7,96 |
390,04 |
1297 |
Drzewostan domieszkowy |
|
|
|
|
|
Gb |
2,52 |
123 |
1,08 |
52 |
175 |
|
|
|
|
|
|
Klasa |
udział % |
m3 / ha |
sortyment |
udział % w klasie |
m3/ha |
z 49 ha |
W |
70% |
74,13 |
WA |
12% |
8,9 |
427,2 |
|
|
|
WB |
45% |
33,3 |
1598,4 |
|
|
|
WC |
36% |
26,7 |
1281,6 |
|
|
|
WD |
7% |
5,2 |
249,6 |
S |
25% |
25,75 |
S2 |
87% |
22,3 |
1070,4 |
|
|
|
S4 |
13% |
3,3 |
158,4 |
M |
5% |
6,04 |
M2 |
100% |
6,04 |
289,9 |
Suma dla Db |
5075,5 |
|||||
Klasa |
udział % |
m3 / ha |
sortyment |
udział % w klasie |
m3/ha |
z 49 ha |
W |
70% |
18,5 |
WA |
12% |
2,2 |
105,6 |
|
|
|
WB |
45% |
8,3 |
398,4 |
|
|
|
WC |
36% |
6,7 |
321,6 |
|
|
|
WD |
7% |
1,3 |
62,4 |
S |
25% |
6,6 |
S2 |
87% |
5,7 |
273,6 |
|
|
|
S4 |
13% |
0,85 |
40,8 |
M |
5% |
1,36 |
M2 |
100% |
1,36 |
65,28 |
Suma dla Bk |
1267,7 |
|||||
Klasa |
udział % |
m3 / ha |
sortyment |
udział % w klasie |
m3/ha |
z 49 ha |
W |
75% |
2,52 |
WA |
5% |
0,17 |
8,2 |
|
|
|
WB |
43% |
1,08 |
51,8 |
|
|
|
WC |
45% |
1,13 |
54,2 |
|
|
|
WD |
7% |
0,18 |
8,6 |
S |
20% |
0,9 |
S2 |
87% |
0,78 |
37,4 |
|
|
|
S4 |
13% |
0,12 |
5,8 |
M |
5% |
0,1 |
M2 |
100% |
0,1 |
4,8 |
Suma dla Gb |
170,9 |
Warunki pracy
Kompleks leśny położony jest na terenie nadleśnictwa Narol. Posiada on 110 oddziałów
o wielkościach zbliżonych do 24ha. Ukształtowanie terenu ma charakter nizinny, a punktowo wyżynny.
Na terenie kompleksu zaplanowana została gospodarka zrębowa przy pozyskaniu rębnią częściową w systemie sortymentowym drewna krótkiego (SWS).
Przyjęty schemat pozyskania drewna w systemie SWS:
Przebieg pozyskania drewna został przedstawiony graficznie:
Legenda:
P- przygotowanie stanowiska pracy Zr- zrywka
Ś- ścinka U- układanie
O- okrzesanie O- Odbiórka
M- manipulacja
składnica docelowa
składowanie międzyoperacyjna
Obliczenie pracochłonności wykonywanych zadań
Operacje technologiczne |
Surowiec |
Pozycja katalogowa |
Stopień trudności |
Norma tabelaryczna pracochłonności |
Współczynnik |
Miąższość [m3] |
Pracochłonność |
||
|
|
|
|
|
|
na 1 ha |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
na 1ha |
na49 ha |
|
Przygotowani stanowiska pracy WA,WB, WC,S2, S4 i M |
d(do 24) |
PSPN |
2 |
0,09 |
1 |
95,16 |
8,56 |
411,09 |
|
|
d(pow 24) |
PSPN |
2 |
0,06 |
1 |
40,55 |
2,43 |
116,78 |
|
Ścinka i obalanie WA.WB,WC,WD,S2,S4i M |
d(do 24) |
SOPN |
2 |
0,22 |
1 |
95,16 |
20,94 |
1004,89 |
|
|
d(pow 24) |
SOPN |
2 |
0,17 |
1 |
40,55 |
6,89 |
330,72 |
|
Okrzesywanie WA,WB,WC,WD,S2, S$,M |
d(do 24 |
OKPN |
2 |
0,32 |
1 |
95,16 |
30,45 |
1461,66 |
|
|
d(pow 24) |
OKPN |
2 |
0,23 |
1 |
40,55 |
9,33 |
447,84 |
|
Wyrzynka dłużyc i kłód |
W |
WDKPN |
2 |
0,14 |
1 |
95,16 |
13,32 |
693,36 |
|
Wyrzynka grubizny stosowej |
S2 |
WSPN |
2 |
0,50 |
1 |
28,78 |
14,39 |
690,72 |
|
|
S4 |
WSPN |
2 |
0,31 |
1 |
11,77 |
3,65 |
175,20 |
|
Znoszenie grubizny stosowej |
S2 |
ZN50UN |
2 |
0,46 |
1 |
28,78 |
13,24 |
635,52 |
|
|
S4 |
ZN20UN |
2 |
0,23 |
1 |
11,77 |
2,70 |
129.60 |
|
razem |
125,9 |
6043,2 |
|||||||
Zrywka półpodwieszona dłużyc i kłód oraz drewna małowymiarowego (M1) liściastego |
W liściaste |
ZRYW-PODW |
1 |
0,215 |
1 |
95,16 |
20,46 |
982,08 |
|
Zrywka nasiębierna drewna średniowymiarowego (S1, S2, S4) z załadunkiem i rozładunkiem mechanicznym |
S liściaste |
ZRYW-NASM |
1 |
0,117 |
1 |
40,55 |
4,75 |
228 |
|
Zrywka nasiębierna drewna średniowymiarowego S3 i małowymiarowego M z załadunkiem i rozładunkiem mechanicznym |
M liściaste |
ZRYW-NASM |
1 |
0,143 |
1 |
7,5 |
1,08 |
51,48 |
|
razem |
26,29 |
1261.92 |
|||||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Obliczenia ze względu na użyty sprzęt i czas pracy:
Pilarka spalinowa Husqvarna 372 XP :
W: 0,91*0,69= 0,6279
S2: 2,05*0,20= 0,4100
M: 2,60*0,11= 0,2860
----------------
N= 1,3239
Wydajność w przeliczeniu na 1 robotnika w ciągu jednej zmiany roboczej:
W= 8/1,3239= 6,04 m3/dzień W= 6,04/8= 0,755 m3/h
Ciągnikiem rolniczym:
S2: 0,117*0,62= 0,0725
M: 0,121*0,38= 0,0459
----------------
N= 0,1185
Wydajność w przeliczeniu na 1 robotnika w ciągu jednej zmiany roboczej:
W= 8/0,1185= 67,5 m3/dzień W= 67,5/8= 8,44 m3/h
Określenie liczebności zespołu Ze względu na stosowanie rębni częściowej
IId planuję pozyskanie w następujących udziałach:
Cięcia przygotowawcze: 25% całkowitej miąższości,
Cięcia obsiewne: 25% całkowitej miąższości,
Cięcia odsłaniające 25% całkowitej powierzchni,
Cięcia uprzątające 25% całkowitej miąższości
Operacje technologiczne łącznie
Na powierzchni zrębowej 6043 roboczogodzin
Zrywka 1262 roboczogodzin
Dni roboczych 65 * 8 godz. = 520 godz.
Operacje technologiczne w Cięciu przygotowawczym
Na powierzchni zrębowej 1511 roboczogodzin
Zrywka 316 roboczogodzin
Liczba robotników-
Na powierzchni zrębowej 3
Zrywka 1
Liczba Ciągników rolniczych: 1
Koszty stałe |
Pilarka |
Ciągnik |
Koszty amortyzacji |
394 zł/ rok |
10285 zł/rok |
Koszt odsetek |
420 zł/ rok |
9600 zł/ rok |
Koszt ubezpieczenia |
500 zł/ rok |
500zł / rok |
Koszty garażowania |
500 zł/ rok |
500 zł/ rok |
Σ 1814zł/ rok 20885zł/rok
1,03 zł/ Mh 11,87 zł/Mh
Koszty zmienne |
Pilarka |
ciągnik |
Koszt paliwa |
31,5 zł/Mh |
31,5 zł/Mh |
Koszt olejów i smarów |
3,15 zł/Mh |
3,15 zł/Mh |
Koszt napraw i serwisu |
0,36 zł/Mh |
6,49 zł/Mh |
Koszt płacy operatora |
25 zł/Mh |
25 zł/Mh |
Koszt obsługi |
2,5 zł/Mh |
2,5 zł/Mh |
Razem koszty zmienne |
75017zł/rok |
120812 zł/rok |
|
62,51 zł/Mh |
68,64 zł/Mh |
Koszty całkowite 76831zł/rok 141698zł/rok
64,02zł/Mh 80,51zł/Mh
Zestawienie kosztów pozyskania i wartości drewna sprzedanego
Zestawienie kosztów
Pilarka- 6043 rbh * 64,02zł/Mh = 386872,86 zł
Ciągnik - 1262 rbh * 80,51zł/Mh = 101603,62 zł
Łączny koszt pozyskania i zrywki- 488476,48 zł
Surowiec Klasa |
Średnia Cena (zł) |
Miąższość Db (m3) |
Przychód (zł) |
WA |
1450 |
427,2 |
619440 |
WB |
820 |
1598,4 |
1310688 |
WC |
540 |
1281,6 |
692064 |
WD |
360 |
249,6 |
89856 |
S2 |
215 |
1070,4 |
230136 |
S4 |
89 |
158,4 |
14097,6 |
M2 |
80 |
289,9 |
23192 |
Surowiec Klasa |
Średnia Cena (zł) |
Miąższość Bk (m3) |
Przychód (zł) |
WA |
1200 |
105,6 |
126720 |
WB |
720 |
398,4 |
286848 |
WC |
470 |
321,6 |
151152 |
WD |
290 |
62,4 |
18096 |
S2 |
217 |
273,6 |
59371 |
S4 |
89 |
40,8 |
3631 |
M2 |
80 |
65,28 |
5222 |
Surowiec Klasa |
Średnia Cena (zł) |
Miąższość Gb (m3) |
Przychód (zł) |
WA |
1200 |
8,2 |
9840 |
WB |
700 |
51,8 |
36260 |
WC |
450 |
54,2 |
24390 |
WD |
270 |
8,6 |
2322 |
S2 |
210 |
37,4 |
7854 |
S4 |
89 |
5,8 |
516 |
M2 |
80 |
4,8 |
348 |
Suma przychodu ze sprzedaży surowca - 3712044
Koszty pozyskania surowca to 488476,48 zł . Przychód ze sprzedaży surowca to 3712044zł. Tak więc po odjęciu kosztów pozyskania łącznie z grubizny i drobnicy uzyskamy 3223567,52 zł zysku.
Podsumowanie i wnioski:
Rębnia IId daje dobre rezultaty w drzewostanie dębowo bukowym , z ekonomicznego punktu widzenia jej zastosowanie jest dość wysoce opłacalne ponieważ zyski ze sprzedaży drewna osiągnęły poziom ok. 3mln. zł , jest to z pewnością związane z wysoka cena pozyskiwanego surowca oraz względnie niskimi kosztami jego pozyskania. Zastosowany system SWS przy pomocy pilarki + LKT jest zadowalający, w warunkach polskich umożliwia on wyróbkę odpowiedniej ilości surowca dość tanim kosztem. Oczywiście nie bez znaczenia pozostaje tutaj odpowiednia organizacja pracy - zespoły ścinkowo zrywkowe dają dużo lepsze rezultaty. Również z punktu widzenia hodowli lasu zrębowe prowadzące zgodnie z założeniami rębni IId - pozostawienie drzewostanu do naturalnego siewu zmniejsza koszty odnowień i umożliwia ciągłość wykorzystania produkowanego surowca.
Literatura:
„Pozyskanie drewna” Zbigniew Laurow, Warszawa 1999
„Katalog norm czasu dla prac w pozyskaniu drewna”
„Katalog norm czasu dla prac przy zrywce drewna środkami mechanicznymi”
Materiały pochodzące z Internetu: ceny urządzeń, opisy warunków przyrodniczych nadleśnictwa Olkusz itp.
„Zasady hodowli lasu” obowiązujące w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe
P
Ś
O
M
Zr
O
O
Zr
U
Odbiorca
Składnica przy zrębowa
W
S2, S4, M
U
Przy pniu
Szlak zrywkowy
Droga wywozowa
Szlak zrywkowy
Droga gminna
Granice powierzchni
Droga oddziałowa
Powierzchnia manipulacyjna.
Powierzchnia składowania
Droga wywozowa