PrzeglÄ…d rynku
nieruchomości
Polska
Sierpień 2015
Przegląd Rynku Nieruchomości
I poł. 2015
Spis treści
Gospodarka................................................ 3
Rynek inwestycyjny .................................. 4
Rynek biurowy .......................................... 6
Rynek Magazynowy .................................. 9
Rynek handlowy ...................................... 11
2 Przegląd rynku nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Prognozy
Gospodarka
> Analitycy BZ WBK przewidujÄ… dalszy wzrost PKB.
W całym 2015 r. wzrost gospodarczy może wynieść
Zarys ogólny
ok. 3,8%.
> Sytuacja gospodarcza Polski w II kwartale 2015 r. nie
> Tempo spadku bezrobocia nie będzie już tak duże, jednak
uległa znaczącej zmianie. Według prognoz tempo wzrostu
w kolejnych miesiącach może zbliżyć się do wartości
gospodarczego utrzymało się na tym samym poziomie
jednocyfrowej.
(3,6%), co w I kwartale br.
> W drugim półroczu Rada Polityki Pieniężnej nie zakłada
> Problemy greckiej gospodarki i możliwość wyjścia ze
zmiany stóp procentowych. Spodziewamy się natomiast
strefy Euro wpłynęły na pogorszenie nastrojów na
dalszego wzrostu inflacji do poziomu około 0,7% r/r na
europejskich rynkach finansowych. Spowodowało to
koniec 2015 r.
osłabienie kursów walut w Europie Środkowo-Wschodniej,
w tym złotego.
Tempo wzrostu PKB (%)
> Po obniżce stóp procentowych w marcu, w II kwartale
2015 r. Rada Polityki Pieniężnej utrzymała je na
niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna nadal wynosi
1,5%.
> W kraju utrzymuje siÄ™ deflacja, jednak wg GUS inflacja
powoli odbija w górę. W II kwartale 2015 r. stopa inflacji
wzrosła do minus 0,9% r/r wobec minus 1,5% r/r
w I kwartale 2015 r.
> Wg Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na koniec
I poł. 2015 r., przeciętne miesięczne wynagrodzenie
y
ródło: Colliers International, na podstawie GUS, BZ WBK
(brutto) w sektorze przedsiębiorstw było wyższe o 2,5% r/r
i wyniosło 4039,70 PLN. Zanotowano także wzrost
przeciętnego zatrudnienia. Wyniosło ono 5 577,8 tys. Stopa bezrobocia oraz inflacja (%)
i było wyższe o 0,9% r/r.
> Stopa bezrobocia wg GUS na koniec czerwca 2015 r.
wyniosła 10,3%, co jest jednym z najlepszych wyników od
kilku lat. W porównaniu do analogicznego miesiąca
poprzedniego roku był to spadek o 1,7 punktu
procentowego. Warto zauważyć, że rośnie ilość ofert
pracy. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podało, że
w czerwcu pracodawcy zgłosili do urzędów pracy 117 tys.
ofert, co stanowi 38% wzrost w porównaniu z 2014 r.
y
ródło: Colliers International, na podstawie GUS, MPiP
3 Przegląd rynku nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
> Stopy zwrotu za najlepsze biurowce kształtują się
Rynek inwestycyjny
w przedziale od ok. 6,00% w warszawskim Centralnym
Obszarze Biznesu do 7,50% - 7,75% na Mokotowie
Główne wskaz
niki inwestycyjne
i Służewcu, podczas gdy stopy zwrotu w największych
miastach regionalnych (Wrocław i Kraków) spadły poniżej
Wolumen transakcji 810 mln EUR
7%.
Stopy zwrotu z najlepszych nieruchomości
Biura ok. 6,00%
> Stopy zwrotu za najlepsze, dominujÄ…ce centra handlowe
Obiekty handlowe ok. 5,50%
kształtują się w przedziale od ok. 5,50% w Warszawie
Magazyny poniżej 7,00%
i głównych centrach regionalnych do 8,00% - 8,50%
w mniejszych miastach.
Zarys ogólny
> Stopy zwrotu za najlepsze nieruchomości logistyczne
spadły poniżej 7,00% dla nieruchomości
> A
ączna wartość transakcji inwestycyjnych zrealizowanych
charakteryzujących się długim pozostałym czasem trwania
w I poł. 2015 r. wyniosła ok. 810 mln EUR, co stanowiło
umów najmu. Jednocześnie wraz z rekordowym popytem
40% spadek w porównaniu z analogicznym okresem
na magazyny w 2014 r., wzrosła płynność budynków
2014 r.
z krótszymi umowami najmu, które jednak nadal są
wyceniane z dyskontem.
> Głównym powodem spadku wartości transakcji jest
ograniczona liczba nieruchomości o instytucjonalnej
Stopy zwrotu z najlepszych nieruchomości
jakości wystawionych na sprzedaż. Obserwujemy jednak,
że transakcje o łącznej wartości ponad 1,5 mld EUR są
obecnie w fazie due diligence i spodziewamy się, że
zostaną sfinalizowane do końca bieżącego roku.
> Polska, wraz z Czechami, pozostaje najbardziej
rozwiniętym i płynnym rynkiem regionu Europy
Środkowo-Wschodniej. Wzrasta różnorodność kapitału
napływającego do Polski, co z kolei przekłada się na
rosnącą konkurencję wśród inwestorów, większą płynność
i wywieranie presji wzrostowej na ceny nieruchomości.
Stopy zwrotu
> Stopy zwrotu za najlepsze aktywa nieruchomościowe
(w szczególności budynki biurowe i centra logistyczne) są
nadal w znacznej mierze determinowane pozostałym
y
ródło: Colliers International
czasem trwania umów najmu. Zauważamy jednak, że
płynność nieruchomości typu core + oraz value-add uległa
polepszeniu.
4 Przegląd rynku nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Wolumen transakcji
Wolumen transakcji
> A
ączna wartość zrealizowanych transakcji w I poł. 2015 r.
wyniosła ok. 810 mln EUR.
> Rynek odnotował ponad 20 zamkniętych transakcji.
> Średnia wartość pojedynczych transakcji była niższa niż
w analogicznym okresie 2014 r., jednak powyższy fakt jest
związany z ograniczoną dostępnością na sprzedaż dużych
nieruchomości.
Wolumeny według sektorów
y
ródło: Colliers International
> Rynek nieruchomości biurowych dominował z 49%
udziałem w rynku, głównie za sprawą transakcji Green
Horizon (ok. 65 mln EUR), Enterprise Park (ok. 65 mln
Wolumen transakcji według sektorów
EUR) oraz Europlex (ok. 61 mln EUR). Sektory handlowy
oraz magazynowy odnotowały odpowiednio 32% i 19%
udział.
Opisy transakcji
> Do największych transakcji należy zaliczyć sprzedaż
portfela logistycznego CA Immo Portfolio przez CA
Immobilien Anlagen do TPG/P3, centrum handlowego
Sarni Stok przez CBRE Global Investors do Union
Investment, biurowca Green Horizon przez Skanska do
Griffin Real Estate oraz kompleksu biurowego Enterprise
Park przez Avestus Real Estate do Tristan Capital Partners.
> Nowi inwestorzy na polskim rynku nieruchomości
komercyjnych sfinalizowali transakcje nabycia
nieruchomości: Lonestar nabył portfel Aviva oraz budynek
biurowy Europlex w Warszawie, natomiast Rockastle
zakupił centrum handlowe Solaris w Opolu.
> Rynek odnotował również transakcję nabycia przez Griffin
Real Estate/Oaktree oraz PIMCO udziałów w Echo
Investment S.A., jednej z najbardziej renomowanych
spółek deweloperskich w Polsce.
y
ródło: Colliers International
Prognoza
> Polska pozostanie dojrzewajÄ…cym rynkiem o rosnÄ…cej
płynności oraz liczbie kupujących, którzy z sukcesem
zrealizowali cykle inwestycyjne.
> Wartość transakcji w 2015 r. zbliży się do poziomu
z 2014 r. z uwagi na znaczną wartość transakcji (ponad
1,5 mld EUR) w fazie negocjacji oraz due diligence.
5 Przegląd rynku nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Wynika to z faktu, że większość najemców zabezpiecza
umowy na tego typu powierzchnie jeszcze w fazie
Rynek biurowy
realizacji inwestycji.
> Wolumen transakcji zawartych w I poł. roku wyniósł
Zarys ogólny
621,7 tys. m2 (+38% r/r). W strukturze popytu
dominowały nowe umowy (64,9%) oraz renegocjacje
> Na koniec I poł. 2015 r. podaż powierzchni biurowej na
i przedłużenia dotychczasowych kontraktów (23,4%).
dziewięciu głównych rynkach w Polsce wyniosła
Umowy pre-let nadal stanowiły znaczącą część aktywności
7,2 mln m2. W ciągu sześciu miesięcy deweloperzy
rynkowej (23%).
ukończyli łącznie 321 tys. m2 nowych biur (+2,7% r/r).
> W omawianym okresie absorpcja netto powierzchni
> W budowie znajduje siÄ™ 1,2 mln m2 nowowczesnej
biurowej wyniosła 252 tys. m2, z czego 93,7 tys. m2
powierzchni biurowej. Najwyższa aktywność deweloperska
przypadło na Warszawę. Wśród rynków regionalnych
utrzymuje się w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu
najwyższy poziom absorpcji odnotowały Wrocław
i Trójmieście.
(47,5 tys. m2) oraz Trójmiasto (36,3 tys. m2).
> Współczynnik pustostanów dla Polski odnotował
> Stawki bazowe i efektywne ulegajÄ… powolnej stabilizacji.
nieznaczny wzrost do poziomu 12,9% (wobec 12,4%
Przeciętne czynsze bazowe w Warszawie kształtowały się
na koniec 2014 r.). Inwestycje oddane do użytku w II kw.
między 11 a 24 EUR/m2/miesiąc, natomiast w miastach
2015 r. były skomercjalizowane w 54%.
regionalnych od 10 do 15,5 EUR/m2/miesiÄ…c.
> Pomimo znaczącego przyrostu nowej podaży, główne rynki
biurowe charakteryzują się ograniczonym wyborem dużych
modułów (>5 tys. m2) w istniejących obiektach.
Główne wskaz
niki (I poł. 2015 r.)
Powierzchnia Stawki czynszu
Miasto Pustostany
Istniejąca podaż (m2) Nowa podaż (m2) Popyt (m2)
w budowie (m2) (m2/miesiÄ…c)
Warszawa 4 538 800 146 900 14,1% 660 200 386 000 11-24 EUR
Kraków 626 300 10 000 4,1% 145 200 78 900 13,5-15,5 EUR
Wrocław 569 000 50 900 11,0% 126 300 40 100 12-15 EUR
Trójmiasto 428 500 31 700 10,6% 97 900 52 800 13-15 EUR
Poznań 333 600 48 400 23,4% 48 800 17 900 12,5-15,5 EUR
Katowice 287 300 9 100 10,2% 33 300 20 700 12-14 EUR
A
ódz
252 700 11 200 8,1% 40 300 20 700 11,5-13,5 EUR
Szczecin 110 900 9 700 17,0% 19 500 3 900 11-14 EUR
Lublin 101 300 3 000 12,9% 10 500 750 10-13 EUR
Razem 7 248 400 320 900 12,9% 1 182 000 621 750
*w miastach regionalnych wskaz
niki dotyczÄ… powierzchni biurowej na wynajem,
z wyłączeniem budynków na użytek własny właściciela
y
ródło: Colliers International
6 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Wybrane największe transakcje najmu zawarte
Podaż
w I poł. 2015 r.
> Od początku roku warszawski rynek biurowy powiększył
się o 147 tys. m2. Blisko 80% nowej powierzchni zostało
NAJEMCA POWIERZCHNIA (m2) LOKALIZACJA
dostarczone w strefach poza centrum miasta, gdzie
ukończono takie inwestycje jak Postępu 14 (34,3 tys. m2),
Firma z sektora IT 21 000 Warsaw Spire, Warszawa
Nestle House (17,6 tys. m2), Park Rozwoju II (16,8 tys. m2)
Konstruktorska Business
oraz Karolkowa Business Park (14,6 tys. m2). W centrum
PZU 17 500
Center, Warszawa
miasta do użytku oddano dwa budynki biurowe: Carpathia
Office House (4,7 tys. m2) oraz Spektrum Tower
HSBC Service Delivery 14 500 Kapelanka 42, Kraków
(27,3 tys. m2, renowacja).
EY 13 500 Rondo 1, Warszawa
> Wśród miast regionalnych najwięcej nowej powierzchni
Gdański Business Center,
oddano do użytku we Wrocławiu (50,9 tys. m2), Poznaniu
Aviva 12 000
Warszawa
(48,4 tys. m2) i Trójmieście (31,7 tys. m2). Umiarkowane
University Business Center II,
przyrosty odnotowały A
ódz
(11,2 tys. m2) i Szczecin (dwa HP 10 400
Warszawa
budynki o Å‚Ä…cznej powierzchni 9,7 tys. m2).
P4 10 200 Marynarska BP, Warszawa
> Pojedyncze obiekty biurowe trafiły na rynki w Krakowie
A4 Business Park II,
PKP Cargo 7 600
(Bonarka 4 Business E, 10 tys. m2), Katowicach
Katowice
(A4 Business Park II, 9,1 tys. m2) oraz Lublinie (Centrum
Centrum Unijnych Projektów
6 200 Warsaw Spire, Warszawa
Park Offices, 3 tys. m2).
Transportowych
Gdański Business Center,
KMD 6 200
Warszawa
Czynsze bazowe za powierzchniÄ™ biurowÄ…
w nowych inwestycjach w Warszawie
y
ródło: Colliers International na podst. PORF, II kw. 2015
Dostępne powierzchnie
STREFA EUR/m2/miesiÄ…c
> Wzrost poziomu współczynnika pustostanów dla głównych
Centrum 19,5 - 24
rynków biurowych odnotowany w I poł. 2015 r. był
Obrzeża Centrum 15 - 19
spowodowany zwiększeniem ilości wolnej powierzchni
w Warszawie oraz Poznaniu.
Poza centrum 11 - 15
> Współczynnik pustostanów dla Warszawy wyniósł 14,1%
y
ródło: Colliers International
(wobec13,3% na koniec 2014 r.). Odsetek wolnej
powierzchni w centrum miasta utrzymał się na relatywnie
stabilnym poziomie (15%). Wzrost wskaz
nika odnotowały
Popyt
strefy poza centrum, gdzie niewynajęte pozostało 13,7%
istniejących zasobów (wobec 12,4% na koniec 2014 r.).
> Popyt brutto w Warszawie ukształtował się na poziomie
386 tys. m2, czyli blisko o połowę więcej niż
> W I poł. roku większość regionalnych rynków biurowych
w analogicznym okresie 2014 r. Najwyższą aktywność
odnotowała nieznaczny spadek współczynnika powierzchni
wykazywali najemcy z sektorów: finansowego, IT
niewynajętej (wyjątek stanowił Poznań i Szczecin).
oraz usług profesjonalnych.
Najwyższy poziom pustostanów zarejestrowano
w Poznaniu i Szczecinie, najniższy w Krakowie i A
odzi.
> A
Ä…czny wolumen transakcji na rynkach regionalnych
przekroczył 235 tys. m2. Ponad 70% zarejestrowanego
popytu przypadło na trzy rynki: krakowski (78,9 tys. m2),
trójmiejski (52,8 tys. m2) oraz wrocławski (40,1 tys. m2).
I poł. roku przyniosła znaczący wzrost aktywności
w Poznaniu, gdzie podpisano kontrakty na blisko
18 tys. m2 (wobec 18,7 tys. m2 wynajętych w 2014 r.).
> Zarówno w Warszawie, jak i na głównych rynkach
regionalnych utrzymuje siÄ™ trend konsolidacji i relokacji
do nowych obiektów (bardziej efektywna powierzchnia,
możliwość ekspansji).
7 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Współczynnik pustostanów na głównych
Prognozy
rynkach biurowych w Polsce I poł. 2015 r.
> Nowa podaż planowana do dostarczenia na rynek w drugiej
połowie roku jest szacowana na ponad 430 tys. m2.
Najwyższy przyrost zasobów odnotują Warszawa
(217 tys. m2) oraz Kraków (83 tys. m2).
> Zaostrzenie wymagań dotyczących finansowania (umowy
pre-let na 40-50% powierzchni najmu) przełoży się na
zmniejszenie liczby rozpoczynanych inwestycji. Nie
dotyczy to jednak największych graczy na rynku, którzy
deklarują spekulacyjny start swoich projektów.
> Miasta regionalne pozostanÄ… w centrum zainteresowania
firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych. Należy
jednak zaznaczyć, że najemcy BPO/SSC coraz
przychylniej spoglądają na stołeczny rynek.
> Stawki bazowe i efektywne utrzymajÄ… siÄ™ na
dotychczasowym poziomie. y
ródło: Colliers International
8 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
> W analizowanym okresie zawarta została także znaczna
liczba umów krótkoterminowych, nie wliczanych do
Rynek Magazynowy
statystyk zbiorczych. W okresie styczeń  czerwiec 2015 r.
tego typu transakcje stanowiły dodatkowe 116,8 tys. m2
popytu.
Zarys ogólny
> Na koniec czerwca 2015 r. wskaz
nik pustostanów na
> W I poł. 2015 r. w Polsce oddano do użytku około
polskim rynku kształtował się na poziomie 5,1%. Oznacza
488,5 tys. m2 nowoczesnej powierzchni magazynowej.
to, że w minionym półroczu odsetek niewynajętych
W efekcie, na koniec czerwca 2015 r. całkowita podaż
powierzchni zmalał o 0,4 punktu procentowego.
wyniosła ponad 9,4 mln m2.
> Warto dodać, że po raz pierwszy we wszystkich
> W ciągu minionych sześciu miesięcy na polskim rynku
analizowanych regionach pustostany spadły poniżej 10%.
magazynowym wynajęte zostało w sumie 1,3 mln m2,
w ramach 232 podpisanych umów najmu.
Podaż
> Popyt odnotowany w I poł. 2015 r. był o 21% większy niż
wolumen transakcji zawartych w analogicznym okresie > W I poł. 2015 r. regionem, gdzie zaobserwowano
poprzedniego roku (1,06 mln m2). najwyższy poziom aktywności deweloperów był Poznań.
Na tym rynku ukończone zostały projekty o łącznej
powierzchni 183 tys. m2, z czego 149 tys. m2 w trzech
Całkowita podaż i wskaz
nik pustostanów na
pierwszych miesiÄ…cach roku.
głównych rynkach magazynowych
> Pozostałe rynki regionalne charakteryzowały się znacznie
niższymi poziomami nowej podaży, do 92 tys. m2 (trzy
strefy warszawskie).
> Wśród największych projektów dostarczonych
w I poł. 2015 r. znajdują się Goodman Poznań II Logistics
Centre (BTS dla ITM, 82,4 tys. m2), kolejna faza P3 park
Mszczonów (BTS dla ID Logistics, 46,2 tys. m2), czy
pierwszy etap Panattoni Park Poznań IV (35 tys. m2).
Popyt
> Między styczniem a czerwcem 2015 r. na polskim rynku
magazynowym podpisane zostały 232 umowy najmu na
łączną powierzchnię 1,3 mln m2. Przeciętna wielkość
umowy wyniosła 5,5 tys. m2.
> Rynkami o najwyższych poziomach popytu były
y
ródło: Colliers International
warszawska strefa II, Polska Centralna oraz Górny Śląsk.
W każdym z tych regionów w I poł. 2015 r. wynajęto
9 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
ponad 215 tys. m2. Popyt w pozostałych regionach osiągał
Wybrane transakcje najmu w I poł. 2015 r.
do 95 tys. m2 (Poznań). Wysoką aktywność najemców
odnotowano także poza głównymi rynkami, gdzie
NAJEMCA BUDYNEK POW. (m2) RODZAJ UMOWY
podpisano umowy na ponad 150 tys. m2.
Centrum Logistyczne T.C. Renegocjacja
Goodyear 56 000
Dębica i ekspansja
Leroy Merlin Panattoni Park Stryków II 53 000 BTS
> Około 65% popytu na powierzchnie magazynowe
Renegocjacja
stanowiły nowe umowy, wobec 35% renegocjacji.
FM Logistic P3 Piotrków 37 000
i ekspansja
Pilkington Automotive Tarnobrzeg 21 000 Ekspansja (BTS)
> Najwyższy poziom aktywności odnotowano wśród
Goodman Sosnowiec
Umowa poufna 17 700 Ekspansja
najemców z sektora logistycznego (25% popytu). Logistic Center
Nowakowski Piekarnie Silesia Logistic Park 16 600 Nowa umowa
> Wśród największych umów najmu należy wymienić m.in.
Renegocjacja
Gefco Prologis Park Wrocław IV 12 600
i ekspansja
Leroy Merlin w Panattoni Park Stryków II (53 tys. m2),
SEGRO Logistics Park
Phoenix Pharma 8 700 Renegocjacja
Goodyear w Tarnów Logistic Park (56 tys. m2), czy FM Warsaw, Pruszków
Logistic w P3 Piotrków (32 tys. m2).
y
ródło: Colliers International
Popyt na głównych rynkach magazynowych
Efektywne stawki czynszu (EUR/m²/miesiÄ…c)
w I poł. 2015 r.
REGION MIN. (EUR/m²) MAX. (EUR/m²)
Warszawa I 3,40 4,80
Warszawa II 2,00 2,90
Warszawa III 2,00 2,90
Górny Śląsk 2,00 3,00
Poznań 2,20 3,00
Polska Centralna 2,00 2,90
Wrocław 2,40 3,20
Trójmiasto 2,50 3,50
Kraków 3,50 4,60
Toruń/Bydgoszcz 2,20 2,80
Szczecin 2,40 3,50
y
ródło: Colliers International
Prognozy
> Na koniec czerwca 2015 r. w budowie pozostawało
709 tys. m2 powierzchni magazynowej, z których około
y
ródło: Colliers International
75% zostanie dostarczone przed końcem 2015 r.
Dostępne powierzchnie
> Obecnie obserwujemy rosnącą śmiałość deweloperów
w podejmowaniu decyzji o nowych inwestycjach.
> W porównaniu z końcem 2014 r. w większości regionów
Niemniej, spodziewane jest podtrzymanie trendu
nastąpił spadek wskaz
nika pustostanów. Na polskim rynku
rozpoczynania budowy dopiero po zabezpieczeniu choćby
ogółem zmalał on o 0,4 punktu procentowego i na koniec
części powierzchni umowami najmu.
czerwca 2015 r. wynosił 5,1%.
> Na najbliższe miesiące prognozowana jest dalsza ekspansja
> Oznacza to, że w Polsce niewynajęte pozostawało łącznie
najemców już obecnych na polskim rynku.
485 tys. m2 nowoczesnej powierzchni magazynowej.
Około 60% tej powierzchni (286 tys. m2) jest dostępne
> Oczekujemy także rozwoju nowych lokalizacji, popartego
w obiektach zlokalizowanych w warszawskiej strefie II
pierwszymi podpisanymi umowami najmu w regionach
(165 tys. m2) oraz w regionie górnośląskim (121 tys. m2).
rzeszowskim i lubelskim.
> Na poszczególnych rynkach regionalnych wskaz
nik
> W drugiej połowie roku możliwe jest niewielkie obniżenie
pustostanów wahał się od 1,7% (Trójmiasto) do 9,5%
wskaz
nika pustostanów.
(warszawska strefa I), nie przekraczajÄ…c granicy 10%.
> Spodziewamy się, że stawki czynszów pozostaną stabilne.
10 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Podaż, nasycenie, siła nabywcza (największe
Rynek handlowy
aglomeracje)
Zarys ogólny
> Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni
handlowej w Polsce wyniosły na koniec I poł. 2015 r.
ok. 10,5 mln m2. 89% istniejącej podaży stanowiły
tradycyjne centra handlowe, podczas gdy na parki
handlowe i centra wyprzedażowe przypadło odpowiednio
9% i 2%.
> W okresie styczeń-czerwiec oddano do użytku 16
projektów (nowe obiekty oraz rozbudowy) o łącznej
powierzchni 176,8 tys. m2.
> Na koniec czerwca br. w budowie znajdowało się
ok. 745,8 tys. m2 powierzchni centrów handlowych
y
ródło: Colliers International, GfK Polonia
z planowaną datą otwarcia do końca IV kw. 2017 r.
> Współczynnik powierzchni niewynajętej dla piętnastu
Ewolucja podaży w latach 2005  2015 (I poł.)
największych polskich miast utrzymuje się na
poziomie ok. 3,1%.
> Sieci handlowe oraz centra handlowe coraz bardziej
efektywnie wykorzystujÄ… nowoczesne technologie.
Podaż
> Aglomeracja warszawska pozostaje niezmiennie
największym rynkiem handlowym (ok. 1,4 mln m2).
Jest to również rynek charakteryzujący się najwyższym
poziomem siły nabywczej przypadającej rocznie na
jednego mieszkańca (średnio blisko 43 tys. PLN/
mieszkańca rocznie).
> Najwyższym poziomem nasycenia powierzchnią
handlową wśród ośmiu największych aglomeracji
charakteryzują się niezmiennie Wrocław (772 m2/1 000
mieszkańców) oraz Poznań (755 m2/1 000 mieszkańców). y
ródło: Colliers International
11 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
> Największe centra handlowe oddane do użytku w I poł. a Park Handlowy Bielany po rozbudowie zmieni się
br. to Tarasy Zamkowe w Lublinie (38 tys. m2) oraz w AlejÄ™ Bielany.
Galeria Neptun zlokalizowana w Starogardzie Gdańskim
> Jednym z obserwowanych obecnie trendów na rynku
(25 tys. m2). Na rynku pojawiło się również kilka
centrów handlowych są rosnące w siłę nowoczesne
mniejszych obiektów, jak np. Galeria Sanok (7,5 tys. m2)
rozwiÄ…zania technologiczne, jak np. tzw. beacony
czy Galeria GÅ‚owno (6 tys. m2).
 rozmieszczone w obiekcie nadajniki, które w połączeniu
> Rozbudowy istniejących centrów handlowych stanowiły z odpowiednią aplikacją mobilną umożliwiają
w I poł. 2015 r. blisko połowę (43%) podaży dostarczonej komunikację z klientem w oparciu o jego lokalizację
na rynek. Do największych inwestycji tego typu zaliczyć wspierając tym samym sprzedaż. Korzystają z nich już
można rozbudowę CH Ogrody w Elblągu (22,5 tys. m2) m.in. łódzka Manufaktura, Galeria Pomorska
oraz kolejne fazy projektów Magnolia Park we Wrocławiu w Bydgoszczy czy Nova Park w Gorzowie
(16,6 tys. m2) i toruńskiego Atrium Copernicus Wielkopolskim. Również centrum wyprzedażowe
(15,2 tys. m2). Wśród mniejszych natomiast wskazać Factory Poznań w kwietniu br. wykorzystało beacony do
można rozbudowę CH Morena w Gdańsku o park promocji trzech sklepów oraz samego obiektu. Wdrażanie
handlowy o powierzchni najmu 2,9 tys. m2. cyfrowej technologii beaconów rozpoczął także Stary
Browar w Poznaniu (udostępniono wirtualny przewodnik
> Podobnie jak w I poł. 2014 r , w minionym półroczu
po dziełach sztuki znajdujących się na terenie centrum),
największy udział w strukturze nowej podaży miały, małe
a od lipca korzystanie z tego kanału komunikacji
miasta o populacji poniżej 100 tys. mieszkańców, gdzie
rozpocznie również warszawskie centrum handlowe
znalazło się 38% nowej powierzchni. Na drugim miejscu
Blue City.
uplasowała się grupa miast dużych (200 tys.  400 tys.
mieszkańców), których udział wyniósł 36%.
Popyt
> W I poł. 2015 r. w Polsce swój debiut miało kilkanaście
Wybrane obiekty handlowe ukończone
zagranicznych sieci. Oferta modowa warszawskich
w I poł. 2015 r.
centrów handlowych powiększyła się m.in. o sklep
brytyjskiej sieci Superdry otwarty w czerwcu w ZÅ‚otych
POW.
MIASTO PROJEKT DEWELOPER
Tarasach, sklep francuskiej sieci Kiabi otwarty
NAJMU (m²)
w kwietniu w Blue City, czy francuski format sklepu
Lublin Tarasy Zamkowe Immofinanz 38 000
z obuwiem sportowym Courir, który od czerwca znajduje
Starogard Gdański Galeria Neptun Galeria Neptun 25 000
się w Galerii Mokotów. Z kolei w Krakowie swój debiut
miał salon z bielizną Esprit Bodywear (Galeria
ElblÄ…g CH Ogrody (rozbudowa) CBRE Global Investors 22 500
Krakowska), a we wrocławskim centrum handlowym
Magnolia Park
Wrocław Blackstone 16 600
(rozbudowa)
Magnolia Park otwarto pierwszy w Polsce sklep
Atrium Copernicus Atrium Poland Real
Toruń 15 200
hiszpaÅ„skiej sieci Décimas, oferujÄ…cej obuwie i odzież
(rozbudowa) Estate Management
Galeria Sudecka
sportowÄ….
Jelenia Góra Echo Investment 10 600
(robudowa CH Echo)
Świnoujście Galeria Corso Winston 10 000
> W kwietniu br. ogłoszono oficjalnie zakończenie
Outlet Center Białystok Outlet Center Retail działalności w Polsce czeskiej sieci Bata. Sieć prowadziła
Białystok 8 000
(I faza) Management
w Polsce 14 sklepów. Wszystkie zostały zamknięte.
Sanok Galeria Sanok Galeria Sanok 7 500
> Szwedzka sieć odzieżowa H&M otworzyła w kwietniu
Wieluń Era Park Wieluń Ikoma 6 000
pop-up store w warszawskim centrum wyprzedażowym
GÅ‚owno Galeria GÅ‚owno Locrum 6 000
Factory Annopol. Sklep działał przez 2 miesiące,
CH Morena (rozbudowa
a dochód ze sprzedaży przekazany został na cele
Gdańsk Carrefour Polska 2 900
o park handlowy)
charytatywne. To pierwszy tego typu projekt sieci
w Polsce.
y
ródło: Colliers International
> Coraz bardziej popularne staje siÄ™ poszukiwanie nowych
> W I poł. br. ogłoszono zmianę nazw dwóch istniejących
form zagospodarowania przestrzeni centrów handlowych.
centrów handlowych. Warszawskie CH Warszawa
W galeriach spotkać możemy biura coworkingowe,
Wileńska to obecnie Galeria Wileńska. Nazwę zmienił
biblioteki czy punkty porad prawnych. W kwietniu br.
również oddany do użytku w IV kw. 2014 r. Retail Park
w rzeszowskim Millenium Hall otwarta została galeria
Bielsko, nowa nazwa Retail Park Karpacka odnosi siÄ™ do
sztuki współczesnej Degart Galerie, a w gdyńskim
osiedla, na terenie którego jest on zlokalizowany. Nowe
CH Batory w ramach współpracy z Miejską Biblioteką
nazwy zyskały także dwa projekty będące obecnie
Publiczną w czerwcu powstał Biblio-Punkt.
w realizacji  Forum Radunia to obecnie Forum Gdańsk,
12 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
Wybrane transakcje najmu anonsowane Pustostany (inne wybrane rynki handlowe)
w I poł. 2015 r.
POWIERZCHNIA
NAJEMCA LOKALIZACJA
(m²)
Reserved 2 230 Wola Park, Warszawa
Kiabi 1 600 Blue City, Warszawa
Fabryka Formy 1 200 CH Morena, Gdańsk
Mensa Home 996 Stary Browar, Poznań
Michael Kors 300 Fashion House Outlet Piaseczno
Courir 163 Galeria Mokotów, Warszawa
Jacadi Paris 98 Dom Mody Klif, Warszawa
Esprit Bodywear 65 Galeria Krakowska, Kraków
y
ródło: Colliers International
Dostępne powierzchnie y
ródło: Retail Research Forum, Colliers International
> Średni współczynnik pustostanów w ośmiu największych
Prognozy
aglomeracjach wyniósł na koniec I poł. 2015 r. 2,9%.
Najwyższy poziom współczynnika powierzchni
> Na koniec czerwca br. w budowie pozostawało
niewynajętej odnotowano na Górnym Śląsku (4,2%).
ok. 745,8 tys. m2 nowoczesnej powierzchni handlowej,
Najmniej wolnej powierzchni znajduje siÄ™ natomiast
z czego do końca 2015 r. planowane jest ukończenie
w Warszawie (1,5%).
blisko 60%.
> Wśród siedmiu miast dużych (200 tys.-400 tys.
> Największe inwestycje będące obecnie w budowie to
mieszkańców) najwyższym poziomem wskaz
nika
poznańskie centrum handlowe Posnania (99 tys. m2)
pustostanów charakteryzuje się Bydgoszcz (6,4%),
oraz Wroclavia (64 tys. m2), która powstaje w miejscu
a najniższym Lublin (2,5%). Średni wskaz
nik w dużych
dawnego wrocławskiego dworca PKS. Kolejne dwa duże
miastach (200 tys.-400 tys. mieszkańców) wyniósł 4,3%.
obiekty to Zielone Arkady w Bydgoszczy (51 tys. m2)
oraz łódzka Sukcesja (46,3 tys. m2).
> Współczynnik pustostanów w trzech mniejszych, lecz
dynamicznie rozwijajÄ…cych siÄ™ miastach, tj. w Bielsku-
> W podaży w budowie dominują największe aglomeracje
Białej, Olsztynie i Rzeszowie wyniósł na koniec I poł.
 znajduje siÄ™ tam blisko 60% powierzchni. W miastach
roku odpowiednio 3,9%, 1,3% i 2,7%.
małych (o populacji poniżej 100 tys. mieszkańców), które
w 2014 r. cieszyły się największym udziałem w nowej
podaży, zlokalizowane jest obecnie 25%.
Pustostany (największe aglomeracje)
> Po oddanych do użytku w I poł. br. dużych projektach
polegających na rozbudowie istniejących centrów
handlowych, przyszła pora na obiekty nowe. Obecnie
udział rozbudów w całkowitej podaży pozostającej
w budowie wynosi jedynie 12%.
> W drugiej połowie roku wraz z otwarciem centrum
handlowego Nowy Rynek w Jeleniej Górze zadebiutuje
w Polsce czeska sieć Sportisimo oferująca sprzęt
sportowy, a także odzież i obuwie. We wrześniu
natomiast w odnowionej strefie food court warszawskiego
centrum Wola Park otwarty zostanie pierwszy w kraju
punkt amerykańskiej sieci barów szybkiej obsługi  Dairy
Queen.
y
ródło: Retail Research Forum, Colliers International
13 Przegląd Rynku Nieruchomości | I poł. 2015 | Polska | Colliers International
:
Research and Consultancy Services
502 biura w
Dominika Jędrak
Director
67 krajach na
[phone]
[e-mail]
6 kontynentach
Stany Zjednoczone: 140
Kanada: 31
Ameryka A
acińska: 24
Azja Pacyfik: 199
EMEA: 108
2,3 Colliers International Poland
Pl. Piłsudskiego 3
mld $
00-078 Warszawa | Polska
roczny przychód
+ 48 22 331 78 00
1,7
mld m2
zarzÄ…dzanych powierzchni
16 300
pracowników
Colliers International
Colliers International Group Inc. (Nasdaq: CIGI) (TSX: CIG) jest globalną firmą doradczą działającą
w obszarze rynku nieruchomości komercyjnych. Posiada sieć 502 biur w 67 krajach zatrudniającą
ponad 16 300 pracowników. Colliers International oferuje pełen zakres usług podmiotom związanym
z rynkiem nieruchomości. Firma doradza najemcom komercyjnym, właścicielom nieruchomości oraz
inwestorom. Zajmuje się pośrednictwem w zakresie wynajmu, sprzedaży i zarządzania
nieruchomościami, a także nadzorem budowlanym, wyceną oraz badaniami rynku. Colliers
International po raz dziesiąty z rzędu znalazł się w rankingu Global Outsourcing 100  liście czołowych
firm działających w sektorze outsourcingu. Autorem rankingu jest International Association of
Outsourcing Professionals.
Colliers International w Polsce działa od 1997 roku i posiada biura w Warszawie, Krakowie,
Wrocławiu, Poznaniu, Gdańsku, Katowicach i A
odzi, w których łącznie zatrudnia ponad 200
specjalistów. Firma została uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami przyznanymi m.in.
w konkursach: Eurobuild, CIJ Journal, CEE Quality Awards, International Property Awards. Ostatnio
otrzymane przez Colliers wyróżnienia to nagroda Outsourcing Star dla jednej z najprężniejszych firm
działających w sektorze outsourcingu oraz Gazele Biznesu przyznawane najdynamiczniej rozwijającym
się firmom w Polsce. Więcej o nas na:
www.colliers.pl
Copyright © 2015 Colliers International.
The information contained herein has been obtained from sources deemed reliable. While every reasonable effort has been
made to ensure its accuracy, we cannot guarantee it. No responsibility is assumed for any inaccuracies. Readers are
encouraged to consult their professional advisors prior to acting on any of the material contained in this report.