Barbara Oczkowa, Wpływ polityki językowej w Jugosławii na normę języka chorwackiego notatki


Barbara Oczkowa, Wpływ polityki językowej w Jugosławii na normę języka chorwackiego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, zeszyt LVIII, Kraków 2002, s. 105-113.

1991 - rozpad Jugosławii dla języka chorwackiego zakończył się prawie stuletni okres, w którym istniał jako chorwacko-serbski lub serbsko-chorwacki.

Język serbsko-chorwacki, swoisty fenomen filologiczny, którego dwuczłonowa nazwa łączy języki dwóch odrębnych narodów, nie ma precedensu w językach europejskich.

Korzenie jego sięgają początku XIX w., kiedy po raz pierwszy utożsamianie pojęcia narodu i języka pojawiło się w okresie iliryzmu - ruchu kulturalno-politycznego, który w latach 30. XIX w., realizując idee językowej jedności wszystkich Słowian południowych, a więc nie tylko Serbów i Chorwatów - powołał do życia dla nowego narodu ilirskiego także i język ilirski. Iliryzm wraz z językiem ilirskim przeszedł
do lamusa idei utopijnych, ale koncepcja wspólnoty językowej doczekała się realizacji, w wyniku której w ostatnim dziesięcioleciu XIX w. powstał język serbsko-
-chorwacki
. Nigdy nie osiągnął oczekiwanej jedności.

Polityka językowa - zespół środków przedsiębranych w celu wywołania zaplanowanych zachowań społecznych w dziedzinie języka.

1918-1941 w ramach Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców zaś od 1929 r.
w Królestwie Jugosławii. Jako konsekwencja hasła: jeden naród - trzy plemiona pojawia się nazwa języka w postaci serbsko-chorwackosłoweński (srpskohrvatskoslovenački jezik).

1941-1945 to czas wojny, powstania Niezależnego Państwa Chorwackiego
oraz przerwanie wspólnoty serbsko-chorwackiej (później - ze strony władz
II Jugosławii)

maj 1945 - wiosna 1990 - najdłuższy okres w dziejach wspólnoty [Demokratyczna Federacyjna Jugosławia (1944-1945), Federacyjna Ludowa Republika Jugosławia (1945-1963), Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławia,
czyli tzw. II Jugosławia].

Koncepcja dwóch wariantów językowych wypracowana przez chorwackiego lingwistę D. Brozovicia (1970) dawała większy stopień samodzielności i odrębności językowi chorwackiemu.

Szczególnie serbizujący charakter polityki językowej uwidaczniał się w dziedzinie leksyki. Wyrazy chorwackie były tępione jako: reakcyjne austrohungaryzmy, przejawy religijno-nacjonalistycznej nietolerancji i separatyzmu, względnie jako ustaszowskie. Użycie ich było zabronione w partyjnej prasie.

Mechanizm eliminacji, a równocześnie serbizacji słownictwa chorwackiego polegał na:

Od 1929 - serbizacja ortografii chorwackiej.

Jedynie Konstytucja Republiki Chorwacji odrzucając dwuczłonową nazwę chorwacko-serbski stwierdzała, że „funkcję publiczną pełni chorwacki język literacki, czyli standardowa forma języka literackiego Chorwatów i Serbów w Chorwacji, nosząca nazwę języka chorwackiego lub serbskiego”.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
4 Wpływ polityki konkurencji i polityki przemysłowej na działania2
8a. Wplyw jezykow obcych na polszczyzne. Uwarunkowania spoleczno - kulturowekontaktow jezykowych.
wpływ polityki monetarnej na działalność kredytową (11 str)(1), Bankowość i Finanse
Wpływ polityki płac na zaangażowanie pracowników w pracę, studia
Wpływ polityki zdrowotnej na funkcjonowanie joz Studia podyplomowe
Wpływ języków obcych na język polski (język czeski, niemiecki, włoski, francuski, angielski, rosyjsk
Wpływ polityki monetarnej na gospodarkę kraju
M Biniaś Szkopek Wpływ polityki ruskiej ksiazat piastowskich na przemiany dokumentu w Polsce doby d
Wpływ polityki monetarnej na gospodarkę kraju
wspolczesnie o przeszlosci czyli wplyw polityki historycznej na ksztalt podrecznikow szkolnych
BarbaraMertas Wpływ osobowości cesarza Hadriana na kulturę
BARBARA OCZKOWA Wojna języków
Wpływ procesów wytwarzania energii na środowisko przyrodnicze
Wpływ różnego rodzaju pyłów na wzrost nadziemnej części roślin, referaty i materiały, biologia, dośw
Wpływ starzenia się organizmu na żywienie człowieka
Wpływ geometrii ostrza tokarskiego na przebieg skrawania, Materiałoznawstwo

więcej podobnych podstron