Jaskinie turystyczne

Opiszę tutaj turystyczne jaskinie, które polecam do zwiedzania położone poza granicami naszego kraju. Owszem w Polsce również znajdują się piękne jaskinie tj. Niedźwiedzia czy Raj ale uwierzcie mi nie umywają się one do niżej opisanych.
Dla ułatwienia znalezienia jaskiń podzielę je na kraje w których się one znajdują:

SŁOWACJA

- Demianowska jaskinia wolności (Demänovská jaskyňa slobody) - położona w Niskich Tatrach w Demianowskiej dolinie jest wraz z jaskinią lodową najbardziej znaną jaskinią na Słowacji. Należy do potężnego systemu jaskiń Dol. Demianowskiej, powstała wyżłobiona przez potok Demianovka, całkowita jej długość wynosi 8,4 km, a do zwiedzania 1,8 km. Czas zwiedzania 1,5 h. Wejście znajduje się na wys 870 mnpm, dojście od przystanku SAD. Jaskinia w pełni zasługuje na renomę jaką posiada, ma bogatą szatę naciekową, schodząc na jej najniższy poziom dochodzi się do podziemnego toku Demianovki. Podczas schodzenia na dolny poziom jaskini i w powrotnym podejściu pokonuje się sumaryczne przewyższenie 151 m. Do najpiękniejszych form naciekowych w jaskini zalicza się kaskady z mleka wapiennego w środkowej części tej groty. Jaskinie tą powinien zwiedzić każdy, interesujący się choć trochę speleologią.

- Demianowska jaskinia lodowa (Demänovská l'adová jaskyňa) - najmniejsza z całego systemu Demianowskich jaskiń, jedyna która posiada unikalną szatę lodową. Całkowita jej długość wynosi 1,75 km, a do zwiedzania 650 m, czas zwiedzania 45 min. Wejście znajduje się na wys 840 mnpm, dojście od przystanku SAD. W jaskini panują warunki sprawiające, iż nacieki lodowe znajdują się w niej przez cały rok. Są to przeważnie lodowe stalagmity i stalaktyty. W części zalodzonej temp. przez cały rok jest stała i wynosi 0°C, ta niska temperatura sprawia, że nie ma w tej części jaskini typowych nacieków kalcytowych.

- Ważecka jaskinia (Vażecká jaskyňa) - najmniejsza, udostępniona jaskinia na Słowacji, położona w paśmie Kozich Grzbietów w Niskich Tatrach, wejście znajduje się we wsi Vażec, całk. jej długość wynosi 530 m, z czego podczas 35 min zwiedza się 235 m jej długości. Pomimo jej niewielkich rozmiarów i małej szaty naciekowej, grota ta posiada w sobie takie coś co sprawia, iż wędrówka ciasnymi korytarzami jest bardzo romantyczna. Gorąco polecam.

- Jaskinia Bielska (Belianska jaskyňa) - położona w Tatrach Bielskich w masywie Kobylego Wierchu, niedaleko od Łysej Polany, licznie odwiedzana przez Polaków bawiących w Zakopanem co sprawia iż w sezonie bilety należy rezerwować ze sporym wyprzedzeniem. Całk. jej długość wynosi 1,75 km, a do zwiedzania 1,13 km. Czas zwiedzania 70 min. Wejście znajduje się na wys 890 mnpm, dojście od przystanku SAD w Tatranskiej Kotlinie. W największej sali jaskini Hudobnej sieni odbywają się koncerty. Z pewnością jaskinia jest piękna ale moim zdaniem jest ona przereklamowana i o wiele ładniejsze są np. jaskinie Demianowskie, nie wspominając o jaskiniach Słowackiego Krasu.

- Dobsińska lodowa jaskinia (Dobśinská l'adová jaskyňa) - położona w ulubionym przez Polaków Słowackim Raju w Spisko-Gemerskim Krasie. Jest częścią największego na Słowacji genetycznego systemu Stratenskiej jaskini. Wejście znajduje się niedaleko wsi Stratena w dolinie Hnilca, przystanek SAD, całk. jej długość wynosi 1,23 km, a do zwiedzania jest 475 m w trakcie 40 min wycieczki. Jaskinia nie posiada praktycznie wapiennych nacieków za to duża jej część pokryta jest lodem. Objętość lodu w jaskini dochodzi do 110 tys. m3. W odróżnieniu od Demianowskiej jaskini lodowej tutaj poza stalaktytami z lodu polewa lodowa znajduje się na ścianach jaskini co sprawia, że mamy wrażenie wędrówki w wydrążonych tunelach lodowych. Warstwa lodu dochodzi nawet do 26 m głębokości w Wielkiej sieni. Jaskinie zwiedza się trochę za szybko, co nie pozwala w pełni nasycić się niezwykłym, lodowym światem.

- Jaskinia Domica (Jaskyňa Domica) - położona na terenie Słowackiego Krasu na płd. skraju Silickiej planiny przy granicy z Węgrami. Najpiękniejsza udostępniona jaskinia na Słowacji. Jest ostatnim elementem wielkiego, węgierskiego systemu jaskiniowego Baradla. Wejście znajduję się na końcu wsi Długa Ves, 10 km na płn. od Plesivca. Całk. jej długość wynosi 5 km, z czego do zwiedzania przeznaczonych jest 1,3 km z czego 140 m łodzią. Czas zwiedzania 1,5 h. Największą atrakcją jaskini jest pływanie po podziemnej rzece Styx. Niestety, żegluga ta jest dostępna tylko przy odpowiednim stanie wody na rzeczce. Najlepsza porą na to jest wiosna i jesień. Zimą i suchym latem pozostaje tylko piesze zwiedzanie jaskini co i tak jest niezapomnianym przeżyciem. W czasach socjalistycznych można było przepłynąć Styxem do węgierskiej części Baradla, lecz niestety teraz stosunki słowacko-węgierskie są delikatnie mówiąc średnie i jeśli chce się zobaczyć cały system Baradla należy to robić oddzielnie. Domica posiada wspaniałą szatę naciekową, stalaktyty, stalagmity i stalagnaty osiągają tu gigantyczne rozmiary. W jaskini w czasach prehistorycznych żyli nasi przodkowie, co można zobaczyć na ekspozycji. Tę jaskinię koniecznie trzeba zobaczyć!

- Gombasecka jaskinia (Gombasecká jaskyňa) - położona na terenie Słowackiego Krasu w zach. części Silickiej planiny niedaleko wsi Gombasek. Wg mnie nr 2 na Słowacji (po Domicy). Całk. jej długość wynosi 1,5 km, a do zwiedzania jest tylko 250 m w trakcie 35 min. Jaskinia słynie z najdłuższych makaronów jaskiniowych (to bardzo cienki stalaktyty, o średnicy do kilku cm) w Europie. Ich długość dochodzi do 3 m. Poza tym mleko wapienne w jaskini zabarwione jest na kolor krwistoczerwony (duża ilość żelaza) co w odpowiednio podświetlonych salach i korytarzach sprawia niesamowite wrażenie (piekła ?). W jaskini panuje specyficzny mikroklimat wykorzystywany do leczenia chorób układu oddechowego. Przy okazji zwiedzania jaskiń Słowackiego Krasu warto wybrać się na całodzienną wędrówkę po wspaniałym pletau krasowym Silickiej planinie, gdzie podczas wędrówki pośród wielkich lejów krasowych i jaskiń można poznać w pełni wszystkie formy krasowe powstałe na skutek tak prostej reakcji chemicznej rozpuszczania skał wapiennych przez wodę, która wytworzyła te wspaniałe cuda natury.

Jaskinie słowackie są tanie, zwiedzanie ich kosztuje od kilkudziesięciu koron do góra stu kilkudziesięciu w tych największych.

CZECHY

- Jaskinie Punkvi, Macocha (Punkevni jaskyné, Macocha) - system jaskiniowy utworzony przez niewielki, krasowy potok Punkvia jest jednym z najpiękniejszych podziemnych zakątków Europy. Położony na terenie Morawskiego Krasu, niedaleko Brna słynie od dziesiątków lat ze wspaniałej wędrówki korytarzami, pływania łodziami po sporej i głębokiej podziemnej rzece oraz podziwiania słynnej przepaści Macocha (-138,7 m). Do jaskini dostać się można ze Skalnego Młyna niedaleko miasta Blansko Z powodu ogromnej liczby zwiedzających w sezonie letnim należy rezerwować bilety z przynajmniej jednodniowym wyprzedzeniem. Niedogodność tą rekompensują w pełni przeżycia podczas zwiedzania tego systemu jaskiniowego. W trakcie 90 min zwiedzania pokonuje się pieszo i w łódkach 1,4 km długości systemu. System jaskiniowy Punkvi składa się z kilku jaskiń na różnych poziomach, z czego zwiedza się tylko poziom dolny. Dużą atrakcją jest przepaść Macocha utworzona przez oberwanie się stropu jaskini. Macochę zwiedza się "od dołu" podczas zwiedzania jaskiń i "od góry" dochodząc do jej krawędzi od strony parkingu. W ścianach Macochy widać wejścia do kolejnych jaskiń systemu Punkvi. Wędrówkę jaskiniami kończy wspaniały rejs łodziami po Punkvi. To trzeba zobaczyć i przeżyć, cena tylko 70 CZK.

- Jaskinie Sloupsko-Szoszuwskie (Sloupsko-śośůvské jaskyné) - kolejny przepiękny system dwóch jaskiń w Morawskim Krasie. Wejście przed wsią Sloup. Jaskinie są potężne, zwłaszcza główna sala jest cudowna, tym bardziej, że ogląda się ją przy muzyce Vangelisa. Szata naciekowa jest wspaniała, ładniejsza nawet od tej w Punkvi. Całk. długość jaskiń wynosi 4,2 km, a do zwiedzania jest 1,2 km. Czas zwiedzania 60 min. Cena 40 CZK.

- Jaskinia Balcarka (Jaskyné Balcarka) - jaskinia na skraju wsi Ostrov u Macochy w Morawskim Krasie. Długość do zwiedzania 700 m podczas 50 min wycieczki. Jaskinia słynie z przepięknej szaty naciekowej, występują w niej wszystkie formy wytworów wapiennych. Cena 40 CZK.

- Katarińska Jaskinia (Kateřinská jaskyné) - jaskinia położona niedaleko Punkvi i Macochy. Słynie z niesamowitych form naciekowych o futurystycznych kształtach. Długość do zwiedzania 430 m podczas 30 min wycieczki. Nie polecam zwiedzania jej zaraz po wycieczce w jaskiniach Punkvi (tak jak to robią niemal wszyscy) bowiem traci wtedy na swej urodzie (każdy przeżywa jeszcze tamtą jaskinie). Cena 30 CZK.

Jednym słowem: pakujcie manatki i na weekend w Morawski Kras, tego nie zapomnicie. Ceny biletów są z roku 1998.

WĘGRY

- System jaskiniowy Baradla (Baradla barlang) - Największy system jaskiniowy na Węgrzech i jeden z największych w Europie, położony w Krasie Aggtelek. Całk. długość systemu Baradla-Domica wynosi 25 km (!), główny ciąg jaskini ma długość 6,8 km, na Węgrzech położonych jest 7 otworów (2 naturalne). Jaskinia położona przy granicy ze Słowacją, ciągnie się od wsi Josvafo do Aggtelek, a właściwie do Domicy po słowackiej stronie. Pierwszy pisany dokument o jaskini pochodzi z roku 1549. Rocznie cały system Baradla zwiedza ok. 180 tys. osób, a w roku 1995 jaskinia uznana została przez UNESCO za światowe dziedzictwo przyrody.
Jaskinie zwiedzać można w trzech wycieczkach:
tura Aggtelek - najbardziej popularna trasa, wejście przy campingu Aggtelek, trasa trwa ok. 1 h. Największą atrakcją jest zwiedzanie sali koncertowej Hangverseny-terem gdzie urządzane są koncerty, są fotele, odbywają się tu nawet śluby. Temperatura jak na jaskinię jest duża 10-11 °C. Akustyka jest niesamowita co można usłyszeć samemu, bowiem zaproszeni jesteśmy do uczestnictwa w krótkim spektaklu w stylu światło-dźwięk. Przy wspaniałej muzyce Vangelisa (Conquest of Paradise) reflektory oświetlają co raz to inne części sali i jej bogatą szatę naciekową. Wrażenie jest piorunujące.
tura Jósvafö - wejście we wsi Josvafo. Tura trwa ok. 1 h. Wędrówka w labiryncie korytarzy nie jest może aż tak niezwykła jak w Aggtelek ale i tak jest wspaniała. Podczas tej tury zwiedza się m. in. największą salę w jaskini - Salę Olbrzymów. Tę część jaskini zwiedza się także podczas trzeciej wersji turystycznego poznawania systemu Baradla, a mianowicie:
tura Vörös-tó - Jósvafö - najfajniejsza moim zdaniem część turystycznej trasy w Baradla, ale niestety zwiedzanie podczas tej tury jest tylko dwa razy dziennie i tylko w sezonie letnim. Bilety kupuje się w Josvafo, po czym wsiada się do podstawionego autobusu i dojeżdża się do sztucznego wejścia Vörös-tó położonego mniej więcej w połowie drogi z Aggtelek do Josvafo. Tura trwa 1,5 h podczas której idzie się kilka kilometrów potężnym, meandrującym korytarzem - głównym ciągiem jaskini. Po drodze można podziwiać największy naciek na Węgrzech 19 metrowej wysokości stalagmit Obserwatorium Astronomiczne. Właśnie tak wyobrażałem sobie wędrówkę do wnętrza ziemi wg. Verne. To trzeba przeżyć, to trzeba zobaczyć.

Zwiedzanie systemu Baradla można połączyć ze zwiedzaniem jaskiń w Słowackim Krasie (Domica i Gombasecka). Ceny są porównywalne.

SŁOWENIA

Jaskinia Postojna (Postojnska jama) - jedna z najsłynniejszych jaskiń świata, napisano o niej już tomy literatury więc przypomnę tylko najważniejsze fakty. Cały system jaskiniowy Postojnej liczy ponad 27 km korytarzy, sal, galerii, a w jej skład wchodzą groty: Postojnska jama, Črna jama, Pivka jama, Otoška jama i Magdalena jama. Podczas 1,5 godz. zwiedza się łącznie 5,5 km Postojnskiej jamy z czego 4 kilometrowy odcinek przejeżdża się kolejką elektryczną. Bilet kosztuje 20 DM. Liczba zwiedzających jest olbrzymia, ilość osób kłębiących się przed kasami przeraża. Na szczęście przepustowość jaskini jest bardzo duża i nawet w sezonie nie czeka się dłużej niż godzinę na wejście. Nie ma co ukrywać, że komercjalizacja Postojnej jest zatrważająca ale naprawdę tę jaskinie trzeba zobaczyć. Takiej szaty naciekowej nie zobaczycie w żadnej innej jaskini, praktycznie nie ma pustego miejsca na stropie i ścianach z których nie "spływałby" zastygły kalcyt w różnorakiej formie. Stalagmity osiągają gigantyczne rozmiary niespotykane w innych jaskiniach, do najbardziej znanych należą będące symbolami Postojnej stalagmit Brylant i Filarowa Kolumna. Sale w jaskini osiągają monumentalne rozmiary.
Pomimo tłumów, hałasu i ścisku jeśli jesteś akurat w Słowenii jedź do Postojnej, a moim zdaniem na pewno nie pożałujesz.

Jaskinia Pivka, Czarna Grota (Pivka jama, Črna jama) - dwie jaskinie będące integralną częścią systemu Postojnej o długości ok. 4 km. Wejście do nich znajduje się na środku campingu Pivka Jama nad Postojną. Pomimo bliskości słynnej sąsiadki jaskinie są stosunkowo rzadko odwiedzane, w sierpniu w południe byliśmy jedynymi zwiedzającymi ! Wyprawa do obu jaskiń trwa 1,5 godz. i wrażeniami widokowymi niewiele ustępują Postojnej. Jaskinia Pivka jest jaskinią wodną, cała trasa wycieczki wiedzie wzdłuż płynącej Pivki, w olbrzymim korytarzu wyżłobionym przez tę rzekę. Czarna Grota jest już sucha i posiada wspaniałą szatę naciekową. Jaskinie te stanowią odwrotność hałaśliwej Postojnej, jest w nich cicho i uroczo. Gorąco polecam ich zwiedzenie.

Jaskinie Skoczjańskie (Skocjanske jame) - rywalizujące z Postojną o miano najpiękniejszej jaskini świata. System jaskiń o długości ok. 5 km. położony w Krasie niedaleko miasta Divaca. Dojazd do nich możliwy jest tylko samochodem, inaczej z Divacy trzeba 5 km iść pieszo. Cena wstępu wynosi 15 DM. Pomimo iż jaskinie są uznane przez UNESCO za światowe dziedzictwo przyrody nie ma w nich nawet 5% ilości osób zwiedzających Postojnę. I to dobrze, bo lepiej można podziwiać ich piękno. A w nim Jaskinie Skoczjańskie wcale nie ustępują Postojnej. Niesamowita jest zwłaszcza wędrówka nad wspaniałym prawie 100 metrowej wysokości kanionem, którym płynie Reka, rzeka która wyżłobiła te jaskinie. Oczywiście i w tych jaskiniach nie brak wspaniałych wytworów kalcytowych. Doprawdy trudno jest powiedzieć, które jaskinie są piękniejsze: Postojna czy Skoczjańskie, obydwie są inne i obydwie cudowne.

Jaskiń na świecie jest mnóstwo ale te w Słowenii, na Krasie są chyba najpiękniejsze. Koniecznie trzeba je zobaczyć.

---