Stanowisko Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko dla 3 wybranych przykładów przedsięwzięć.
Czym jest Krajowa Komisja ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko?
Krajowa Komisja ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko jest to organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw środowiska w zakresie ocen oddziaływania na środowisko. (Dz.U. z 2001r, Nr 62, poz.627)
Skład Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko:
Przewodniczący, Zastępcy Przewodniczącego, Sekretarz i Członkowie Krajowej Komisji, którzy powoływani i odwoływani są przez ministra właściwego do spraw środowiska;
Komisja składa się z 40 - 60 osób, które są przedstawicielami nauki, praktyki oraz organizacji ekologicznych.
Zadania Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko:
Wydawanie opinii w sprawach przedłożonych przez ministra właściwego do spraw środowiska w związku z jego uprawnieniami;
Monitorowanie funkcjonowania systemu ocen oddziaływania na środowisko oraz przedstawienie opinii i wniosków, w tym dotyczących rozwoju metodologii i programów szkoleniowych w zakresie ocen oddziaływania na środowisko.
Wydawanie opinii w sprawach projektów aktów prawnych dotyczących systemu ocen oddziaływania na środowisko;
Współpraca z Wojewódzkimi Komisjami ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko.
Wydatki związane z działalnością Krajowej Komisji i Wojewódzkich Komisji są pokrywane z części budżetu państwa, której dysponentem jest odpowiednio minister właściwy do spraw środowiska albo wojewoda.
Obsługę biurową Krajowej Komisji i Wojewódzkich Komisji zapewnia odpowiednio minister właściwy do spraw środowiska albo wojewoda.
Stanowisko Krajowej Komisji ds. Oceny Oddziaływań na Środowisko w sprawie projektowanej przebudowy drogi krajowej nr 8. na odcinku Białystok - Sochonie - Katrynka.
Przedmiotem posiedzenia Krajowej Komisji ds. Oceny Oddziaływań na Środowisko - Zespołu Roboczego ds. Inwestycji Liniowych, które miało miejsce w dniu 24.03.2004 było zaopiniowanie projektowanej przebudowy drogi krajowej nr 8. na odcinku Białystok - Sochonie - Katrynka na etapie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi.
Lokalizacja przedsięwzięcia.
Przedsięwzięcie zlokalizowane jest na obszarze województwa podlaskiego, w Gminie Wasilków, w graniach Nadleśnictwa Dojlidy. Dotyczy odcinka już istniejącej drogi nr 8. Przebudowa drogi rozpocznie się w miejscu sąsiadującym z kompleksem leśnym „Las Wesołowski” i rezerwatem leśnym „Antoniuk”, w dalszej części terenów rekreacyjnych w dolinie Supraśli. Droga znajduje się na obszarze Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej, Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 218 i strefy ochrony bezpośredniej ujęć wody dla Białegostoku. Przedsięwzięcie to koliduje z projektowanymi obszarami chronionymi Natura 2000.
Odcinek drogi nr 8, który jest przedmiotem posiedzenia Krajowej Komisji ds. OOŚ jest ważnym elementem sieci drogowej o dużym znaczeniu dla regionu, w tym dla Białegostoku. Jest także jedną z podstawowych części I paneuropejskiego korytarza transportowego, który przebiega przez obszar Polski (trasa Warszawa - Budzisko) i dla którego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zobowiązała się przeprowadzić postępowanie w sprawie OOŚ. Dotyczyć ono będzie oceny skutków realizacji planu lub programu, który dotyczy przedsięwzięć komunikacyjnych na tym korytarzu transportowym w Polsce (ocena strategiczna). Oceniony zostanie przebieg dróg krajowych nr 8 i 19 oraz ich wzajemne powiązania, jak również ich powiązania z drogami różnej rangi (w tym projektowane drogi ekspresowe S8 i S19 - ich przebieg określa Rozporządzenie MŚ z dn. 26 sierpnia 2003r. (Dz. U. Nr 174, poz. 1683)).
W trakcie powyższego postępowania należy sporządzić prognozę oddziaływania na środowisko do projektu ww. dokumentu (planu bądź programu). Ważnym elementem tego postępowania i sporządzenia prognozę oddziaływania na środowisko będzie ocena wpływu poszczególnych wariantów przebiegu dróg i ich relacji z siecią połączeń kolejowych na obszary przyrodniczo cenne lub chronione prawem (w tym Natura 2000).
Na podstawie przedłożonych opracowań Krajowa Komisja ds. OOŚ przedstawia następujące stanowisko:
1. Przedsięwzięcie drogowe, które jest analizowane należy rozpatrywać w kontekście powiązań regionalnych oraz sieci planowanych dróg krajowych i ekspresowych w północno-wschodniej Polsce. Najkorzystniejszym rozwiązaniem problemu byłoby nie podejmowanie żadnych decyzji lokalizacyjnych dla dróg w korytarzu transportowym do czasu przeprowadzenia wielowariantowych analiz realizacji całego korytarza i zdefiniowania wniosków z przeprowadzonej tzw. oceny strategicznej. Jednak biorąc pod uwagę konieczność modernizacji drogi krajowej nr 8 zezwala się na realizację przedsięwzięcia jeśli zostaną spełnione określone warunki.
2. Należy pamiętać, że proponowane rozwiązanie modernizacji drogi i lokalizacji węzła nie zostały poparte wiarygodnymi analizami ruchu w skali kraju i regionu. Nie ma też podstaw do jednoznacznego stwierdzenia, że bez względu na wyniki tzw. oceny strategicznej dotyczącej drogi „Via Baltica”, budowa węzła „Sachonie” w planowanym miejscu i w proponowanej wielkości będzie miała funkcjonalne uzasadnienie.
3. Z przedłożonej dokumentacji, szczególnie raportu OOŚ wynika, że nie opisano żadnego wariantu rozwiązań lokalizacji przedsięwzięcia. Nie przeprowadzono wariantowania oraz analiz porównawczych wariantu „0” z wariantem realizacji przedsięwzięcia . Nie przeanalizowano alternatywnych lokalizacji węzła „Sachonie” i przeniesienia go poza granice parku krajobrazowego w kierunku węzła w Jurowcach, traktując go jako węzeł zintegrowany. Nie zawarto również dokumentacji określającej działania kompensujące negatywne oddziaływania projektowanego przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze.
4. Raport OOŚ nie spełnia obligatoryjnych warunków, które zostały określone w załączniku Nr 1 do ustawy z dn. 10 kwietnia 2003r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych. W związku z powyższym nie można wydać pozytywnej opinii dla planowanego przedsięwzięcia. Informacje zawarte w raporcie OOŚ nie odpowiadają formalnie i merytorycznie wymaganiom zawartym w ustawie, jak również są zbyt powierzchowne, ogólne, opisowe i w większości nie poparte sparametryzowanymi danymi.
Propozycje Krajowej Komisji ds. OOŚ
Negatywna opinia dla proponowanej przebudowy drogi nr 8 na odcinku Białystok - Sochonie - Katrynka oraz lokalizację węzła drogowego „Sochonie”.
Negatywna opinia raportu OOŚ projektowanej przebudowy drogi krajowej nr 8 na odcinku Białystok - Sochonie - Katrynka.
Ponowne wystąpienie do MŚ o wydanie przedmiotowej opinii jest związane ze sporządzeniem nowego raportu OOŚ, który będzie spełniał wymagania zawarte w ustawie. Tym samym zaleca się konieczność przeprowadzenia szczegółowych analiz, które uzasadnią budowę tak dużego węzła drogowegona obszarach chronionych.
Aktualny stan
Dn. 21 grudnia 2005r Sejmik Województwa Podlaskiego zwrócił się z prośbą do MŚ o pilne uzgodnienie projektu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przebudowy drogi krajowej nr 8 na odcinku Białystok - Sochonie - Katrynka. Uzgodnienia te umożliwiłyby Wojewodzie Podlaskiemu podjęcie decyzji pozwalających na realizację tych inwestycji.
Obecnie z nieoficjalnych doniesień wynika, że złożono poprawiony raport OOŚ, który prawdopodobnie został pozytywnie zaopiniowany. Tym samym umożliwiło to rozpoczęcie realizacji przedsięwzięcia.
Stanowisko Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko w sprawie projektu budowy drogi ekspresowej S-3 na odcinku Szczecin - Gorzów Wielkopolski.
Przedmiotem posiedzenia Krajowej Komisji ds. Ocen Oddziaływania na Środowisko, Zespołu Roboczego ds. Inwestycji Liniowych w dn. 17 grudnia 2004 r. było ponowne zaopiniowanie nadesłanych przez dyrektora Oddziału w Szczecinie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad materiałów do wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi dla projektu budowy drogi ekspresowej S-3 na odcinku Szczecin - Gorzów Wielkopolski.
Planowane przedsięwzięcie polega na budowie odcinka drogi ekspresowej o długości 81,6 km na obszarze województwa zachodniopomorskiego i lubuskiego, w granicach administracyjnych miasta Szczecin oraz gmin: Gryfino, Bielice, Banie, Kozielice, Pyrzyce, Myślibórz, Nowogródek Pomorski, Lubiszyn, Kłodawa, a także miasta Gorzów Wielkopolski. Trasa projektowanego odcinka S-3 przebiega po śladzie wariantu podstawowego autostrady A-3 (Szczecin - Lubawka) na jej odcinku Szczecin - Gorzów Wielkopolski, który objęty był wskazaniami lokalizacyjnymi nr 7/98 z dn. 17 sierpnia 1998 r. wydanymi przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Lokalizacja
Projektowany odcinek drogi ekspresowej znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów cennych przyrodniczo objętych ochroną prawną. Rozpoczyna się dwupoziomowym węzłem "Klucz" na skrzyżowaniu z autostradą A-6 (Berlin - Szczecin), znajdującym się w pobliżu obszaru Natura 2000 "Dolina Dolnej Odry" wyznaczonym rozporządzeniem MŚ z dn. 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313) oraz Parku Krajobrazowego "Dolina Dolnej Odry". Następnie przebiega przez projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk "Wzgórza Bukowe”, gdzie równocześnie przebiega w bezpośrednim sąsiedztwie Szczecińskiego Parku Krajobrazowego "Puszcza Bukowa", a na znacznej długości w jego otulinie. Na terenie gminy Gryfino przecina obszar specjalnej ochrony ptaków "Jeziora Wełtyńskie”, wyznaczony ww. rozporządzeniem MŚ z dn. 21 lipca 2004 r. W obrębie gminy Kozielice i Myślibórz projektowana trasa trzykrotnie przecina projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk "Pojezierze Myśliborskie”. W obrębie ww. obszaru przebiega w sąsiedztwie rezerwatu Tchórzyno. Na terenie województwa lubuskiego droga przechodzi przez projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk "Torfowisko Chłopiny”, gdzie jednocześnie przebiega w bezpośrednim sąsiedztwie cennego pod względem przyrodniczym rezerwatu Bagno Chłopiny.
Na podstawie przedłożonych opracowań Krajowa Komisja ds. OOŚ przedstawia następujące stanowisko:
Raport OOŚ planowanego przedsięwzięcia tylko częściowo spełnia wymagania Krajowej Komisji ds. OOŚ. Nie wykonano analizy porównawczej wariantów przebiegu przedsięwzięcia względem obszarów chronionych (zwłaszcza Natura 2000) oraz uzasadnienia wyboru wariantu wraz z wnioskami dotyczącymi ewentualnej potrzeby zmiany przebiegu drogi w odniesieniu do wybranych jej odcinków ze względu na ochronę przyrody. W raporcie zaprezentowano 2 warianty zmiany przebiegu drogi ekspresowej S-3, jednak zostały one tylko zasygnalizowane i nie przeprowadzono obiektywnej i rzetelnej oceny ocena ich wpływu na środowisko, a w szczególnie na obszary chronione. Nie zastosowano w zasadzie żadnej metody wartościującej oddziaływania alternatywnych rozwiązań przedsięwzięcia, ani jednolitych kryteriów i miar oceny wariantów. W związku z czym trudno jest stwierdzić, który wariant wyrządzi najmniej szkód w środowisku i w mniejszym stopniu będzie wpływał na obszary cenne przyrodniczo objęte ochroną prawną, a w szczególności na obszary Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. W przedłożonym raporcie OOŚ analizie i ocenie poddano projekt przedsięwzięcia w wariancie podstawowym zaproponowanym przez inwestora. Zbyt ogólny opis rozwiązań alternatywnych nie uzasadnia preferowanego przez inwestora przebiegu drogi ekspresowej S-3 w wariancie podstawowym.
Raport OOŚ planowanego przedsięwzięcia drogowego należy uzupełnić o wielokryterialną analizę porównawczą rozwiązań wariantowych i ich ocenę pod kątem wpływu na obszary Natura 2000. Przy analizie i ocenie każdego z wariantów należy przyjąć jednakowe kryteria oraz metody prognozy ewentualnych oddziaływań, które pozwolą na wybór wariantu optymalnego. Niezwykle istotne znaczenie ma również określenie przewidywanych działań mających na celu kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko oraz ocenę efektywności zaproponowanych metod i środków.
W obrębie każdego z projektowanych specjalnych obszarów ochrony siedlisk, przez które przebiegać będzie droga ekspresowa w wariancie podstawowym, znajdują się siedliska o znaczeniu priorytetowym. Zgodnie z ustawą z dn. 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, jeżeli na obszarze Natura 2000 znajduje się siedlisko lub gatunek o znaczeniu priorytetowym, to zezwolenie na realizację przedsięwzięcia uzasadnione jest tylko w celu:
- ochrony zdrowia i życia ludzi;
- zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego;
- uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego;
- wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej.
Wobec powyższego Krajowa Komisja ds. OOŚ proponuje uzupełnienie raportu OOŚ i ponowne przedłożenie Ministrowi Środowiska w celu wydania opinii.
Aktualny stan
Dn. 31 stycznia 2006r. opracowano poprawiony raport OOŚ i przedłożono MŚ, który wydał pozytywną opinię.
W maju i czerwcu 2006r. województwa zachodniopomorskie i lubuskie uzyskały decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
We wrześniu 2007r. uzyskano pozwolenie na budowę.
Od października 2005 do czerwca 2008 trwa pozyskiwanie gruntów pod budowę drogi ekspresowej.
Stanowisko Krajowej Komisji ds. Oceny Oddziaływań na Środowisko w sprawie projektu budowy Wschodniej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła „Marki” do węzła „Lubelska”.
Przedmiotem posiedzenia Komisji z dnia 28.02.2006r. Było zaopiniowanie dokumentacji przedłużonej Ministrowi Środowiska do uzgodnienia Środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie Wschodniej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła „Marki” do węzła „Lubelska”.
Raport OOŚ planowanego przedsięwzięcia zawierał 4 warianty przebiegu obwodnicy:
Wariant WIIIA - Marki, Ząbki, Zielonka, Warszawa (dzielnice Rembertów i Wesoła), Sulejówek i gmina Wiązowna;
Warianty W1 i W2 - różnią się od wariantu WIIIA przebiegiem na terenie dzielnicy Warszawy - Wesołej;
Wariant W3 (tzw. „samorządowy”) - początkowy odcinek obwodnicy w obszarze granic Warszawy w Rembertowie jest taki sam jak w wariantach WIIIA, W1 i W2, natomiast w dalszej części przebiega wzdłuż poligonu wojskowego w Zielonce, przez Gminy Halinów i Wiązowna.
Przedsięwzięcie będzie polegało na budowie obwodnicy wg wariantu W2. Złożono wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Powyższa decyzja jest niezbędna do uzyskania kolejnych decyzji warunkujących realizację przedsięwzięcia.
Wschodnia Obwodnica Warszawy
Realizacja będzie polegała na budowie odcinka drogi ekspresowej do węzła „Marki” (pomiędzy T. Toruńską i Al. Piłsudskiego w Markach - droga nr 8) do węzła „Lubelska” (pomiędzy drogą nr 17, a projektowaną Południową Obwodnicą Warszawy i autostradą A-2) i stanowić będzie północno-wschodni fragment obejścia Warszawy w ciągu dróg krajowych. Wschodnia Obwodnica Warszawy umożliwi połączenie wylotów dróg krajowych w kierunku Białegostoku (droga krajowa nr 8 docelowo drogą ekspresową), Terespola (droga krajowa nr 2 docelowo autostradą A-2), Lublina (droga krajowa nr 17 docelowo droga ekspresowa) oraz poprzez Trasę Armii Krajowej zapewni powiązanie ww. wylotów z zachodnim węzłem autostrady A-2.
Na podstawie przedłożonych opracowań Krajowa Komisja ds. OOŚ przedstawia następujące stanowisko:
Kwestie związane z oceną przedsięwzięcia na środowisko oraz zapobieganiem i minimalizacją znaczących oddziaływań muszą zostać rozwiązane na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Natomiast warunki realizacji inwestycji, które wynikają z procedury muszą zostać wzięte pod uwagę w: projekcie budowlanym, decyzji i pozwoleniu na budowę. W związku z powyższym istotną rolę odgrywa raport OOŚ, w oparciu o który będzie możliwy wybór optymalnego wariantu realizacji przedsięwzięcia i stanowi podstawę uwzględnienia decyzji środowiskowej.
Raport OOŚ, który został przedłożony nie spełnia wymogów pozwalających na pełną ocenę i obiektywne wskazanie rozwiązania najmniej uciążliwego dla środowiska i równolegle najbardziej korzystnego pod względem komunalnym.
Należy skorygować nieprawidłowości i uzupełnić braki:
Uzupełnić raport o wariant „0” i jego analizę;
Raport OOŚ powinien zawierać dokładniejszą i kompletniejszą dokumentację odnośnie wpływu przedsięwzięcia na wody podziemne i oddziaływania akustyczne.
Wszystkie warianty powinny zostać przeanalizowane pod kątem oddziaływania na zdrowie ludności.
Ponowna analiza porównawcza wszystkich zaproponowanych wariantów.
Wnioski:
Raport OOŚ przedłożony Ministrowi Środowiska nie stanowi podstawy do uzgodnienia środowiskowych warunków realizacji przedsięwzięcia. Uzupełniony dokument należy ponownie poddać opinii Krajowej Komisji ds. OOŚ, aby został ostatecznie ustalony przebieg Wschodniej Obwodnicy Warszawy.
Aktualny stan.
W czerwcu 2006 Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny uzgodnił warianty W1 i WIIIA i jednocześnie zgłosił dodatkowe uwarunkowania środowiskowe dla przyszłej realizacji trasy. Oddział nie wnosił zastrzeżeń do powyższego uzgodnienia, ponieważ oba warianty są w zasadzie równorzędne z wariantem W2, głównie w zakresie powiązań komunikacyjnych dróg ekspresowych w ramach Warszawskiego Węzła Transportowego.
Dn. 06.02.2007r. MŚ w drodze postanowienia uzgodnił realizację przedsięwzięcia wg wariantu W3 (tzw. „samorządowego”).
Dn. 13.02.2007r. Oddział w Warszawie zwrócił się do MŚ z prośbą o ponowne rozpatrzenie sprawy, w oparciu o przeprowadzone analizy i uzyskane oceny wszystkich wariantów w aspekcie uzgodnienia PWIS.
Czerwiec 2007r. uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.
Kwiecień 2008r. złożenie wniosku o uzyskanie decyzji lokalizacyjnej.