KRZYSZTOF OPALIŃSKI- to przede wszystkim satyryk i pisarz polityczny.
Tematy, które poruszał w swoich utworach wiązały się z ich dzialalnością
publiczną. Krytykował ustroj panujacy w Rzeczypospolitej i przywar
obyczaju szlacheckiego. Najważniejszym jego dzielem sa "Satyry" wydane
anonimowo w 1650roku. Wartości ideowe i literackie podlegaly odmiennym
ocenom krytyki i historii literatury. Bialy wiersz zostal swiadomie
wybrany przez poetę.
Dzieło jest podzielone na 5ksiąg. Rozważaja one tematykę godnych
napietnowania objawów życia obyczajowego, społecznego i politycznego,
zajmuje sie problematyką wychowania młodziezy i obrony kraju. Ukazuje
nam także wady ustrojowe kraju jak np. anarchia, samowola, przekupstwo
posłów i sedziów, pijaństwo i obłuda. Problematyka Satyr nie jest może
nazbyt orginalna, wiele z tych tematów uprawiała satyra staropolska,ale
poglądy swoje autor wypowiada z ogromną pasją. W Przedmowie do Satyr
podkreśla, że powinien napominać i przestrzegać. Ten element pouczenia
zgodnie z duchem utworu, dominuje w jego twórczości. Przybierają często
formę kazania-przemówienia z ukazaniem elementów życia codziennego.
Język Satyr jest pełen zwrotów potocznych. Opaliński chętnie korzysta z
przsłów i wyrażeń przysłowiowych. Wplata fragmenty monologów, dialogów
co je znakomicie ożywia. Wizja polskiej rzeczywistości w Satyrach
odmalowana jest w tonacji mrocznej ponurej, niektóre fragmenty są niemal
zgryźliwe. Autor był bystrym obserwatorem społecznej rzeczywistości i
umiał ją poddać przenikliwej interpretacji.
1650rok to data ukazania się Satyr. Większośc z nich powstała w latach
1648-1650.
W Przedmowie autor odrzuca pisanie o sowizdzałach, humoreskach,
fraszkach, sielankach, oracjach. Autor nie będzie uprawiał literatury
okolicznościowej. Autor uważał, że żyje w najgorszym, bo "glinianym
wieku". Opaliński napomina i przestrzega swojego czytelnika, sam siebie
widzi jako grzesznego.
Tematyka jego Satyr to:
Księga I-poświęcona jest sprawom rodzinnym, obyczajowym i problemom
społecznym. Przykładem może być satyra "Na złe ćwiczenie i rozpasaną
edukacyją młodzież". Dorośli ukazani jako dający zły przykład, psują oni
młodzież.
Ksiega II- zwrócona jest przeciwko określonym typom ludzkim i zawodom.
Trafnie ukazuje to satyra "Na liżyobrazków i zmyślonych obojej płci
nabożnczków".To opis dewotek i ludzi wywyższających się ponad innych.
Księga III-sprawy polityczne i urzędy instytucyjne Rzeczypospoliej.
Satyra "Na skarb i nieporządek w nim". Skarb państwa jest nieodpowiednio
wydawany.
Księga  IV- to rózne aspekty kultury umysłowej i obyczajowej. Ukazanie
wad pijaństwa wśród wszystkich klas społecznych w satyrze "Na pijaństwo
nieposkromione i pijańców".
Ostatnia Księga V to problemy reformy państwa.

---