Doświadczenia z wodą
Scenariusz zajęcia wychowawczo- dydaktycznego dla dzieci trzyletnich
Temat kompleksowy: Woda źródłem życia.
Temat zajęcia: Doświadczenia z wodą.
Forma organizacji pracy: grupowa, indywidualna.
Cele ogólne
Poznawanie różnych stanów wody, procesu zamiany płynu w ciało stałe. Topnienie lodu.
Cele operacyjne
- dziecko pozna sposób zachowania się niektórych przedmiotów w wodzie, ich zachowanie,
- określi właściwości wody oraz źródła jej zanieczyszczeń,
- dziecko potrafi określić, co pływa, a co tonie, co rozpuszcza się w wodzie.
Środki dydaktyczne
Zamrożony lód, soda, sól, cukier, proszek do prania, kasza, mąka, piasek, klocki plastikowe, drewniane, metalowe, nakrętki, śruby, gąbki, korki, kawałki folii, papieru itp.
Przebieg zajęcia:
1.Nauczycielka pokazuje dzieciom przezroczyste naczynie, do którego wysypuje kawałki lodu zamrożonego. Dzieci wiedzą, że jest to zamarznięta woda. Dotykają dłońmi naczynia. Stwierdzają, że jest zimne. Wyciągają wniosek: żeby woda zamarzła, musi być zimno, musi być niska temperatura. Wyjmują kawałki lodu. Trzymają je w dłoniach. Oglądają. Stwierdzają, że lód jest zimny, mokry, gładki, twardy, przezroczysty lub lekko biały. Wkładają kawałki lodu do naczynia i odstawiają je w nasłonecznione miejsce.
2.Dzieci oglądają masy sypkie. Rozpoznają je, wymieniają nazwy. Nauczycielka łączy je z wodą. Po wymieszaniu stwierdzają: soda, sól, cukier i proszek do prania rozpuszczają się w wodzie. Kasza, mąka, piasek czynią ją mętną. Woda z proszkiem pieni się. Proszek czyni wodę mętną, białawą.
3.Zabawa „ Co tonie, co pływa i jak się nazywa?” Dzieci umieszczają na powierzchni wody w misce różne przedmioty. Podczas obserwacji stwierdzają, które przedmioty toną, a które utrzymują się na powierzchni wody. Próbują wyciągnąć wnioski. Ważą w dłoniach po dwa przedmioty- taki, który utonął i taki, który nie utonął. Wniosek: toną przedmioty ciężkie, zaś lekkie nie.
4.Dzieci oglądają odstawione naczynie z lodem. Stwierdzają, że w pojemniku jest woda.
5.Zabawa ruchowa z elementem dramy: „ Wody, wody, wody”. Dzieci stają w swobodnej pozycji naśladującej „ zachowanie się” kwiatów w pogodny dzień, poruszają lekko całym ciałem, rękami, kołyszą się i kręcą główkami, głęboko nosem wciągają powietrze. Na słowa nauczycielki- susza, deszcz nie pada- słońce piecze, gleba sucha, dzieci- kwiaty pokazują, jak zmienia się ich wygląd: pochylają głowy, lekko uginają nogi, pochylają całe ciało, opuszczają ręce( każdy „ kwiat” zrobi to tak, jak będzie czuł).
Dziecko w swej naturze jest odkrywcą, poszukiwaczem. Lubi działać, odkrywać, eksperymentować i należy to wykorzystać. Nic tak nie zaciekawia przedszkolaka jak możliwość badania i przeprowadzania doświadczeń. Działania edukacyjne oparte na tej formie pracy mają szanse najskuteczniej zapaść w pamięć małych przedszkolaków. Wszak działając zapamiętujemy najwięcej. Przyroda jest tajemnicza dla dzieci i dostarcza im najwięcej tematów do badań i doświadczeń, a woda jest jednym z ciekawszych jej elementów.
SCENARIUSZ ZAJĘCIA
GRUPA: 6-latki
TEMAT: „Wędrówka Kropelki w przyrodzie - czyli doświadczenia z wodą”
CEL OGÓLNY:
- dziecko zna właściwości fizyczne wody i jej obieg w przyrodzie
CELE OPERACYJNE:
- dz. potrafi wyróżnić cechy wody
- dz. zna różne stany skupienia wody (lód, para wodna, ciecz) i związane z tym warunki (odpowiednia temperatura)
- dz. potrafi ułożyć we właściwej kolejności ilustracje obiegu wody
- dz. używa poprawnie określeń dotyczących następstwa czasowego
- dz. liczyć używając liczebników głównych i porządkowych
- dz. dobiera podpisy do ilustracji
- dz. potrafi werbalizować swoje myśli podczas identyfikacji personalnej
METODY PRACY:
Problemowe, aktywizujące, praktyczne
POMOCE DYDAKTYCZNE:
Utwór H. Bechlerowej „Jedna srebrna kropla”, sylwety do utworu (strumyk, morze, wierzba, motyl, jaskółka, kwiatek, mewa, statek, obłok, kropelka, śnieżynka)
Napisy: woda, para wodna, lód, strzałki
Miska z wodą, czajnik bezprzewodowy, butelka z zamarzniętą wodą, szklanka, talerzyk, gąbka, bębenek, trójkąt
Przebieg zajęcia:
1. Dzieci siedzą w kole, w środku miska z wodą, podchodzą kolejno i zanurzają w wodzie ręce, pluskają, dotykają kolegów w odkryte części ciała.
2. Dzieci podają cechy fizyczne, właściwości wody wykorzystując technikę twórczego myślenia: odnoszą się do wszystkich zmysłów; wzrok, słuch, smak, węch, dotyk,
3. Dzieci kończą zdania:
woda jest jak.....................
woda jest...........................
bez wody.............................
woda powinna......................
o wodę.................................
4. Zabawa ruchowa: dzieci opowiadają kiedy mają kontakt z wodą np. kąpiel w jeziorze, deszcz, mycie się, pranie, przedstawiają podane sytuacje ruchem i gestami.
5. Dzieci siadają przed tablicą i słuchają opowiadania H.Bechlerowej „Jedna srebrna kropla”- ilustrowanego sylwetami.
6. Omówienie treści opowiadania: Nauczycielka zadaje pytania dotyczące treści utworu używając określeń dotyczących następstwa czasowego: wcześniej, potem, później, najpierw.
7. Przeprowadzanie doświadczeń:
- Woda gotująca w czajniku - widoczna para wodna
- wlana do szklanki przykryta talerzykiem skrapla się - widoczne krople
- gąbka trzymana nad gotującą się wodą - robi się mokra
- pojemnik z zamarzniętą wodą - obserwacje lodu, jego cech fizycznych
- dzieci teraz wypowiadają się na temat kształtu wody (nie ma, ale lód ma formę pojemnika w jakim zamarzła woda)
8. Opowieść ruchowa: dzieci wcielają się w krople wody i zachowują się wg opowiadania nauczycielki:
Jesteś kropelką wody, leżysz na płatku kwiatka. Trawce, powoli spływasz na sąsiedni płatek, wygrzewasz się w słońcu, nagle czujesz, że jesteś lekka i unosisz się wysoko, wysoko, spotykasz inne kropelki, jesteście obłoczkiem, chmurką, jest was coraz więcej i płyniecie po niebie. Nagle robi się coraz chłodniej i spadasz w dół jako deszczyk, tańczysz w kałuży, w jeziorze, odbijasz się o parasole ludzi.
9. Zabawa słuchowo matematyczna: teraz policzymy spadające krople:
- nauczycielka uderza w bębenek - dzieci liczą (liczebniki główne)
- nauczycielka uderza w bębenek, a ostatni raz w trójkąt: która kropelka spadła na rynnę? (liczebniki porządkowe - piąta, siódma)
- nauczycielka uderza w różne instrumenty - dzieci liczą po cichu i wskazują odpowiednią cyfrę
10. Zabawa z elementem dramy: „Co mówi , o co prosi, czego się boi kropelka wody” : dzieci z emblematem kropli wody wypowiada się np. pływam sobie w morzu, wsiąkam w ziemię, aby napoić kwiatki itp.
11. Dzieci na tablicy umieszczają we właściwej kolejności ilustracje przedstawiające obieg wody w przyrodzie i zaznaczają właściwy kierunek krążenia wody strzałkami.
12. Dzieci przedstawiają w formie rysunku wiadomości, które zdobyły podczas zajęcia, po skończeniu wypowiadają się na temat własnego rysunku.
Scenariusz zajęcia w grupie dzieci 4-5 letnich.
Zadania programowe
Rozbudzenie ciekawości otaczającego świata, oraz nauczenie dzieci prowadzenia obserwacji i wyciągnięcie trafnych wniosków z doświadczeń i zjawisk przyrodniczych.
Temat: „Co pływa, co tonie?
Cel:
Stwarzanie warunków do poznawania sposobów zachowania się niektórych przedmiotów w wodzie.
Poszukiwanie przyczyn tonięcia i utrzymania się na powierzchni różnych przedmiotów.
Cel postawy:
Dziecko jest aktywne w zajęciu, podejmuje działania, przestrzega zasad kontraktu.
Cel wiedzy:
Dziecko wie jak wykonać zadanie, rozumie polecenia nauczyciela.
Cel umiejętności:
Dziecko potrafi wykonać polecenie nauczyciela.
Cele operacyjne:
Dziecko potrafi nawiązać kontakt z kolegą przez podanie kropelki wody.
Dzieci wybierają przedmioty, które utrzymują się na powierzchni wody i te które toną.
Dzieci wybierają prawidłową odpowiedź za pomocą plakietki ( łezka- niebieska-prawda, a czerwona fałsz).
Dziecko odkrywa właściwości wody wykonując doświadczenia.
Dzieci znają zastosowanie wody.
Dzieci tworzą własne inspiracje słowne kończąc zdanie.
Dzieci rozpoznają po smaku ( słona, słodka, kwaśna woda).
Dzieci wiedzą jak zachowuje w wodzie miód i olej.
Dziecko naśladuje odgłosy deszczu z wykorzystaniem gazet.
Dziecko wykorzystuje w różnorodny sposób gazetę.
Metody:
Poszukujące:
Rozmowa, samodzielne doświadczenia, zadania otwarte.
Ekspresywne:
Społeczne porozumienie, zadania inspirujące.
Praktyczne:
Działanie.
Forma:
Zbiorowa, indywidualna.
Pomoce:
Szklanki, miseczki, sól, miód, olej, woda, folia malarska, basen, przedmioty służące do tonięcia (kamień, nakrętka metalowa, łyżka, itp.) oraz przedmioty które nie toną ( piórka, zapałki, puszki itp.) pipety, gazety. Radioodtwarzacz, płyta CD n nagraną piosenką, woda mineralna.
Przebieg zajęcia:
Powitanie i zabawy integracyjne z gośćmi. Kropelka przyjaźni przy muzyce - dzieci kropelką wody witają się z kolegami i gośćmi.
Woda życiodajna substancja - bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina.
Zagadki o wodzie: -
Służy do picia Jest w rzece
Służy do mycia W jeziorze i stawi
Bez niej na ziemi Jest także w herbacie
Nie było by życia Zupie albo w kawie.
Do czego służy woda: (picia, pływania, mycia)
Kto potrzebuje wody: (rośliny, zwierzęta, człowiek)
Gdzie w przyrodzie występuje woda? (rzeka, morze, staw) i pytanie - czy wolno wchodzić na zamarzniętą rzekę lub staw?
Mamy teraz dokończyć zdanie:
Gdy pada deszcz to ...........
Lubię kropelki deszczu gdyż .........
Woda w przedszkolu jest w ...........
Dzieci siedzą w kole każde z nich otrzymało szklankę z wodą mineralną. Dzieci próbują wodę i określają jej smak. Po określeniu smaku czystej wody mineralnej, dzieci otrzymują do spróbowania wodę z solą, cukrem oraz kwaskiem cytrynowym. Po spróbowaniu określają poszczególne smaki.
Mam problem do rozwiązania;
Co pływa, co tonie?
Basen z wodą, najpierw się pobawimy wodą w basenie, chlapanie, mieszanie.
Przygotowanie rzeczy ( piórko, klucz, kostka, puszka metalowa, klocek drewniany, kamień)
Dzieci ważą najpierw w ręce sprawdzają czy dany przedmiot jest lekki czy ciężki. Wspólnie segregujemy przedmioty przy swojej tablicy co tonie co pływa.
Podział dzieci na grupy.
DOŚWIADCZENIE 1
Każde dziecko otrzymuje taką samą ilość plasteliny lepią z nich łódkę i umieszczają ją na wodzie (tafla plasteliny pływa) następnie z niej robią kulkę i ponownie wrzucają do wody kulka tonie.
Wnioski z doświadczenia - prawda czy fałsz.
Pływa kulka z plasteliny? (fałsz)
Pływa łódka z plasteliny? (prawda)
DOŚWIADCZENIE 2
Każde dziecko samo przygotowuje roztwór soli w jednej z dwóch szklanek i umieściło w niej plaster ziemniaka. Dzieci zauważyły że w szklance z solą ziemniak pływa, a w samej wodzie tonie.
Wnioski z doświadczenia - prawda czy fałsz.
W słonej wodzie ziemniak pływa? (prawda)
W wodzie bez soli ziemniak tonie? (prawda)
DOŚWIADCZENIE 3
Dzieci dostały szklankę do której wlewały wodę, miód, i olej. Następnie umieściły w niej orzech, zapałkę, nakrętka i winogrono. Każdy z tych przedmiotów pływa w innej warstwie płynu. Wyjaśniliśmy że tonięcie i pływanie przedmiotów zależy nie tylko od ciężaru ale i od gęstości płynu.
Wnioski z doświadczenia - prawda czy fałsz.
Winogrono pływa po wodzie? ( fałsz)
Orzech pływa po wodzie? ( prawda)
Zapałka pływa po wodzie? ( fałsz)
DOŚWIADCZENIE 4
Połączenie wody i oleju i dodawanie kroplomierzem zabarwionej wody. Kolorowe kropelki pływały w oleju, dzieci próbują wpychać je ołówkiem do wody. W momencie zetknięcia się z powierzchnią wody, kolorowe krople pękały i zabarwiały wodę.
Wnioski z doświadczenia - prawda czy fałsz.
Kropelka rozpuszcza się w oleju? (fałsz)
Woda rozpuszcza kropelkę? (prawda)
NA KONIEC ZABAWY GAZETOWE
Spacer pod parasolem z gazety.
Wiejący wiatr.
Spadający deszcz - uderzamy paluszkami o gazetę.
Gazetowa kałuża.
Gniecenie gazety w kulki gradowe.
Drzemy gazetę na drobne kawałeczki i rozdmuchujemy symulując opady deszczu.
Zgarniamy podarte gazety i wyrzucamy do kosza.
Temat: Zabawy z wodą
Cel:
- utrwalenie podstawowych wiadomości o wodzie ( powstawanie deszczu,
kwaśne deszcze, skąd pochodzi woda pitna)
- przeprowadzenie doświadczeń z wodą z pomocą rodziców
- uświadomienie dzieciom roli, jaką pełni woda w przyrodzie
- kształtowanie analizatora słuchowego
- rozwijanie inwencji twórczej
- uświadomienie dzieciom konieczności oszczędzania wody
Przebieg:
1.Zabawa w „Zaklinaczy deszczu”- dzieci samodzielnie dobierają się w zespoły, wybierają jedną osobę, która pokazuje ruch do słyszanej muzyki.
2.Pogadanka o wodzie - nauczyciel zadaje dzieciom pytania.
Gdzie jest woda?
Komu jest potrzebna woda?
Jak powstaje deszcz?
Czy taki deszcz jest szkodliwy?
Skąd pochodzi woda z kranu?
Kto wie jak oszczędzać wodę?
3. Zabawa „ Taniec fal”- dzieci naśladują w rytm muzyki ruch fal, posługując
się długimi wstążkami.
4. Zabawa „ Wodny odgłos”
Czy wiecie, że woda ma wiele odgłosów? Najpierw prezentuję dzieciom odgłosy wody. Dzieci przyglądają się i słuchają. Potem odgadują, z czego pochodzą odgłosy, tylko słuchając, gdyż zasłaniam miskę z wodą parawanem.
( LEJĘ WODĘ KONEWKĄ, WYCISKAM GĄBKĘ PRZEZ PALCE, PRZELEWAM WODĘ Z JEDNEGO KUBKA DO DRUGIEGO, PORUSZAM WODĘ REKĄ, DMUCHAM SŁOMKĄ, WPUSZCZAM KROPLE WODY DO MISKI)
Zadaję pytanie dzieciom i rodzicom:
Co robi woda?
( chlapie, pryska, pluska, szemrze, kapie, tryska, płynie)
5.Zachęcam dzieci do dokonania analizy i syntezy wyrazów
WODA, PARA , KROPLA, RYBA, FALE, ZABAWA, REKIN
FOKA, POTOK, KRAN, KAPEK
6.Dokańczanie zdania - Lubię pić wodę, bo…………………….
7.Zapraszam dzieci i rodziców na ulicę „ Wodnych zabaw”
Zabawa - „ Jaki kolor ma woda?”
Zabarw wodę w słoiku na wybrany kolor i porównaj z wywieszonymi obrazkami - przedstawiającymi różne odcienie wody. Pokaż dziecku wspaniałą paletę barw wody.
P.S. Można mieszać kolory!
Zabawa - „ Wodny obraz”
1.Wybierz kawałki bibuły, przyklej je obok siebie. Powstanie wspaniały wodny obraz.
2. Na papierze narysuj fale, używając różnych kolorów kredek pastelowych. Następnie rozetrzyj je po rysunku, używając ściereczki lub chusteczki higienicznej. Uzyskasz wysokie fale, burzliwe odmęty lub delikatne fale.
Zabawa - „ Będzie pływać, czy zatonie?”
Uformuj kulę z jednego kawałka plasteliny. Rzuć ją do wody. Zobacz, co się stanie!
Następnie z tej samej plasteliny uformuj łódkę. Dołącz żagielek - zrób go z pomocą rodzica. Połóż delikatnie łódkę na wodę i zobacz, czy nie utonie.
Teraz użyj fasoli jako ładunku, który umieścisz na łódce. Zobacz, jaki kształt utrzyma najwięcej fasoli.
Wniosek.
Fakt, iż przedmiot może pływać nie zależy tylko od jego wagi, lecz także od jego kształtu.
Zabawa „ Łódź podwodna”
Pustą butelkę zamknij dokładnie wieczkiem i połóż na wodę. Butelka pływa. Potem stopniowo nalewaj do niej wody.
Wniosek.
Butelka tonie dopiero wtedy, gdy stanie się wystarczająco ciężka.
Zabawa „ Pływać lub tonąć”
Włóż zebrane przedmioty do wody. Czy coś cię zaskoczyło? Czy spodziewałeś(łaś) się, że ciężkie przedmioty zatoną, a lekkie będą pływać?
Wnioski:
Czy zauważyłeś( łaś), że niektóre ciała unoszą się na powierzchni wody, a inne toną?
Spróbuj zanurzyć ciało, które pływa. Musisz mocno naciskać, aby przedmiot znalazł się pod wodą. Ile czasu trzeba mu na ponowne wynurzenie się.
B) Połóż nadmuchany balon na wodę. Potem napełnij balon wodą
i znów połóż na wodę.
Wniosek:
Balon nie wynurzy się ani nie zatonie, bowiem waży tyle ile waży woda.
Zabawa „ Bańki mydlane”
Zanurz rurkę w przygotowanym płynie i spróbuj puścić bańki mydlane. Czy bańki uleciały w górę ?
Wniosek:
Ciepłe powietrze unosi się do góry i pomaga bańkom latać w otaczającym je zimnym powietrzu.
Zabawa „ Czary mary”
Wrzuć nasadkę do butelki napełnionej wodą i dokładnie zakręć butelkę. Nasadka będzie się unosić tuż nad powierzchnię wody.
Czas na czary!
Jeżeli chcesz, żeby nasadka się zanurzyła, ściśnij butelkę. Spróbuj, to się naprawdę udaje!
Zabawa „ Uwierz lub nie”
Napełnij kubek wodą. Postaraj się położyć spinacz do papieru na powierzchni wody. Rób to bardzo delikatnie, używaj widelca.
Przy pomocy szkła powiększającego obserwuj wodę. Jak wygląda powierzchnia wody?
Wniosek
Jeśli wam się uda, spinacz utrzyma się na powierzchni wody. Woda nie chce się przelać. Wygląda tak, jakby pokrywała ją niewidzialna błonka. Zjawisko to nazywamy napięciem powierzchniowym.
Zabawa „ Oczyszczanie ścieków”
Przyjrzyj się zanieczyszczonej wodzie. Czy chciałbyś się napić takiego napoju?
Spróbuj za pomocą przygotowanego filtra oczyścić wodę.
Wniosek
Należy oszczędzać wodę!
Zabawa „ Rozdzielanie kolorów”
Kapnij na środku koła kapkę atramentu. Wycięty pasek ma być zanurzony w wodzie. Patrz, co się będzie działo! Woda powoli wsiąka w bibułę i rozdziela kolory atramentu.
Ta metoda rozdzielania mieszanin nazywa się chromatografią, czyli dosłownie „ rysowaniem barwami”.
Mały bar z napojami
Wymieszaj swój ulubiony napój.
W ofercie jest: woda, sok z cytryny, sok pomarańczowy, sok jabłkowy, kostki lodu, oranżada.
Powiedz - Jak nazywa się ten smak?
Dokończ zdanie - Smakuje jak………………………