Doświadczenia z wodą
Scenariusz zajęcia wychowawczo- dydaktycznego
Temat kompleksowy: Woda źródłem życia.
Temat zajęcia: Doświadczenia z wodą.
Forma organizacji pracy: grupowa, indywidualna.
Cele ogólne
Poznawanie różnych stanów wody, procesu zamiany płynu w ciało stałe. Topnienie lodu.
Cele operacyjne
- dziecko pozna sposób zachowania się niektórych przedmiotów w wodzie, ich zachowanie,
- określi właściwości wody oraz źródła jej zanieczyszczeń,
- dziecko potrafi określić, co pływa, a co tonie, co rozpuszcza się w wodzie.
Środki dydaktyczne
Zamrożony lód, soda, sól, cukier, proszek do prania, kasza, mąka, piasek, klocki plastikowe, drewniane, metalowe, nakrętki, śruby, gąbki, korki, kawałki folii, papieru itp.
Przebieg zajęcia:
1.Nauczycielka pokazuje dzieciom przezroczyste naczynie, do którego wysypuje kawałki lodu zamrożonego. Dzieci wiedzą, że jest to zamarznięta woda. Dotykają dłońmi naczynia. Stwierdzają, że jest zimne. Wyciągają wniosek: żeby woda zamarzła, musi być zimno, musi być niska temperatura. Wyjmują kawałki lodu. Trzymają je w dłoniach. Oglądają. Stwierdzają, że lód jest zimny, mokry, gładki, twardy, przezroczysty lub lekko biały. Wkładają kawałki lodu do naczynia i odstawiają je w nasłonecznione miejsce.
2.Dzieci oglądają masy sypkie. Rozpoznają je, wymieniają nazwy. Nauczycielka łączy je z wodą. Po wymieszaniu stwierdzają: soda, sól, cukier i proszek do prania rozpuszczają się w wodzie. Kasza, mąka, piasek czynią ją mętną. Woda z proszkiem pieni się. Proszek czyni wodę mętną, białawą.
3.Zabawa „ Co tonie, co pływa i jak się nazywa?” Dzieci umieszczają na powierzchni wody w misce różne przedmioty. Podczas obserwacji stwierdzają, które przedmioty toną, a które utrzymują się na powierzchni wody. Próbują wyciągnąć wnioski. Ważą w dłoniach po dwa przedmioty- taki, który utonął i taki, który nie utonął. Wniosek: toną przedmioty ciężkie, zaś lekkie nie.
4.Dzieci oglądają odstawione naczynie z lodem. Stwierdzają, że w pojemniku jest woda.
5.Zabawa ruchowa z elementem dramy: „ Wody, wody, wody”. Dzieci stają w swobodnej pozycji naśladującej „ zachowanie się” kwiatów w pogodny dzień, poruszają lekko całym ciałem, rękami, kołyszą się i kręcą główkami, głęboko nosem wciągają powietrze. Na słowa nauczycielki- susza, deszcz nie pada- słońce piecze, gleba sucha, dzieci- kwiaty pokazują, jak zmienia się ich wygląd: pochylają głowy, lekko uginają nogi, pochylają całe ciało, opuszczają ręce( każdy „ kwiat” zrobi to tak, jak będzie czuł).
Dziecko w swej naturze jest odkrywcą, poszukiwaczem. Lubi działać, odkrywać, eksperymentować i należy to wykorzystać. Nic tak nie zaciekawia przedszkolaka jak możliwość badania i przeprowadzania doświadczeń. Działania edukacyjne oparte na tej formie pracy mają szanse najskuteczniej zapaść w pamięć małych przedszkolaków. Wszak działając zapamiętujemy najwięcej. Przyroda jest tajemnicza dla dzieci i dostarcza im najwięcej tematów do badań i doświadczeń, a woda jest jednym z ciekawszych jej elementów.
SCENARIUSZ ZAJĘCIA
GRUPA: 6-latki
TEMAT: „Wędrówka Kropelki w przyrodzie – czyli doświadczenia z wodą”
CEL OGÓLNY:
- dziecko zna właściwości fizyczne wody i jej obieg w przyrodzie
CELE OPERACYJNE:
- dz. potrafi wyróżnić cechy wody
- dz. zna różne stany skupienia wody (lód, para wodna, ciecz) i związane z tym warunki (odpowiednia temperatura)
- dz. potrafi ułożyć we właściwej kolejności ilustracje obiegu wody
- dz. używa poprawnie określeń dotyczących następstwa czasowego
- dz. liczyć używając liczebników głównych i porządkowych
- dz. dobiera podpisy do ilustracji
- dz. potrafi werbalizować swoje myśli podczas identyfikacji personalnej
METODY PRACY:
Problemowe, aktywizujące, praktyczne
POMOCE DYDAKTYCZNE:
Utwór H. Bechlerowej „Jedna srebrna kropla”, sylwety do utworu (strumyk, morze, wierzba, motyl, jaskółka, kwiatek, mewa, statek, obłok, kropelka, śnieżynka)
Napisy: woda, para wodna, lód, strzałki
Miska z wodą, czajnik bezprzewodowy, butelka z zamarzniętą wodą, szklanka, talerzyk, gąbka, bębenek, trójkąt
Przebieg zajęcia:
1. Dzieci siedzą w kole, w środku miska z wodą, podchodzą kolejno i zanurzają w wodzie ręce, pluskają, dotykają kolegów w odkryte części ciała.
2. Dzieci podają cechy fizyczne, właściwości wody wykorzystując technikę twórczego myślenia: odnoszą się do wszystkich zmysłów; wzrok, słuch, smak, węch, dotyk,
3. Dzieci kończą zdania:
woda jest jak.....................
woda jest...........................
bez wody.............................
woda powinna......................
o wodę.................................
4. Zabawa ruchowa: dzieci opowiadają kiedy mają kontakt z wodą np. kąpiel w jeziorze, deszcz, mycie się, pranie, przedstawiają podane sytuacje ruchem i gestami.
5. Dzieci siadają przed tablicą i słuchają opowiadania H.Bechlerowej „Jedna srebrna kropla”- ilustrowanego sylwetami.
6. Omówienie treści opowiadania: Nauczycielka zadaje pytania dotyczące treści utworu używając określeń dotyczących następstwa czasowego: wcześniej, potem, później, najpierw.
7. Przeprowadzanie doświadczeń:
- Woda gotująca w czajniku – widoczna para wodna
- wlana do szklanki przykryta talerzykiem skrapla się – widoczne krople
- gąbka trzymana nad gotującą się wodą – robi się mokra
- pojemnik z zamarzniętą wodą – obserwacje lodu, jego cech fizycznych
- dzieci teraz wypowiadają się na temat kształtu wody (nie ma, ale lód ma formę pojemnika w jakim zamarzła woda)
8. Opowieść ruchowa: dzieci wcielają się w krople wody i zachowują się wg opowiadania nauczycielki:
Jesteś kropelką wody, leżysz na płatku kwiatka. Trawce, powoli spływasz na sąsiedni płatek, wygrzewasz się w słońcu, nagle czujesz, że jesteś lekka i unosisz się wysoko, wysoko, spotykasz inne kropelki, jesteście obłoczkiem, chmurką, jest was coraz więcej i płyniecie po niebie. Nagle robi się coraz chłodniej i spadasz w dół jako deszczyk, tańczysz w kałuży, w jeziorze, odbijasz się o parasole ludzi.
9. Zabawa słuchowo matematyczna: teraz policzymy spadające krople:
- nauczycielka uderza w bębenek – dzieci liczą (liczebniki główne)
- nauczycielka uderza w bębenek, a ostatni raz w trójkąt: która kropelka spadła na rynnę? (liczebniki porządkowe - piąta, siódma)
- nauczycielka uderza w różne instrumenty – dzieci liczą po cichu i wskazują odpowiednią cyfrę
10. Zabawa z elementem dramy: „Co mówi , o co prosi, czego się boi kropelka wody” : dzieci z emblematem kropli wody wypowiada się np. pływam sobie w morzu, wsiąkam w ziemię, aby napoić kwiatki itp.
11. Dzieci na tablicy umieszczają we właściwej kolejności ilustracje przedstawiające obieg wody w przyrodzie i zaznaczają właściwy kierunek krążenia wody strzałkami.
12. Dzieci przedstawiają w formie rysunku wiadomości, które zdobyły podczas zajęcia, po skończeniu wypowiadają się na temat własnego rysunku.
Scenariusz zajęcia w grupie dzieci 4-5 letnich.
Zadania programowe
Rozbudzenie ciekawości otaczającego świata, oraz nauczenie dzieci prowadzenia obserwacji i wyciągnięcie trafnych wniosków z doświadczeń i zjawisk przyrodniczych.
Temat: „Co pływa, co tonie?
Cel:
Stwarzanie warunków do poznawania sposobów zachowania się niektórych przedmiotów w wodzie.
Poszukiwanie przyczyn tonięcia i utrzymania się na powierzchni różnych przedmiotów.
Cel postawy:
Dziecko jest aktywne w zajęciu, podejmuje działania, przestrzega zasad kontraktu.
Cel wiedzy:
Dziecko wie jak wykonać zadanie, rozumie polecenia nauczyciela.
Cel umiejętności:
Dziecko potrafi wykonać polecenie nauczyciela.
Cele operacyjne:
Dziecko potrafi nawiązać kontakt z kolegą przez podanie kropelki wody.
Dzieci wybierają przedmioty, które utrzymują się na powierzchni wody i te które toną.
Dzieci wybierają prawidłową odpowiedź za pomocą plakietki ( łezka- niebieska-prawda, a czerwona fałsz).
Dziecko odkrywa właściwości wody wykonując doświadczenia.
Dzieci znają zastosowanie wody.
Dzieci tworzą własne inspiracje słowne kończąc zdanie.
Dzieci rozpoznają po smaku ( słona, słodka, kwaśna woda).
Dzieci wiedzą jak zachowuje w wodzie miód i olej.
Dziecko naśladuje odgłosy deszczu z wykorzystaniem gazet.
Dziecko wykorzystuje w różnorodny sposób gazetę.
Metody:
Poszukujące:
Rozmowa, samodzielne doświadczenia, zadania otwarte.
Ekspresywne:
Społeczne porozumienie, zadania inspirujące.
Praktyczne:
Działanie.
Forma:
Zbiorowa, indywidualna.
Pomoce:
Szklanki, miseczki, sól, miód, olej, woda, folia malarska, basen, przedmioty służące do tonięcia (kamień, nakrętka metalowa, łyżka, itp.) oraz przedmioty które nie toną ( piórka, zapałki, puszki itp.) pipety, gazety. Radioodtwarzacz, płyta CD n nagraną piosenką, woda mineralna.
Przebieg zajęcia:
1. Powitanie i zabawy integracyjne z gośćmi. Kropelka przyjaźni przy muzyce – dzieci kropelką wody witają się z kolegami i gośćmi.
Woda życiodajna substancja - bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina.
2. Zagadki o wodzie: -
Służy do picia Jest w rzece
Służy do mycia W jeziorze i stawi
Bez niej na ziemi Jest także w herbacie
Nie było by życia Zupie albo w kawie.
3. Do czego służy woda: (picia, pływania, mycia)
Kto potrzebuje wody: (rośliny, zwierzęta, człowiek)
Gdzie w przyrodzie występuje woda? (rzeka, morze, staw) i pytanie - czy wolno wchodzić na zamarzniętą rzekę lub staw?
4. Mamy teraz dokończyć zdanie:
Gdy pada deszcz to ...........
Lubię kropelki deszczu gdyż .........
Woda w przedszkolu jest w ...........
Dzieci siedzą w kole każde z nich otrzymało szklankę z wodą mineralną. Dzieci próbują wodę i określają jej smak. Po określeniu smaku czystej wody mineralnej, dzieci otrzymują do spróbowania wodę z solą, cukrem oraz kwaskiem cytrynowym. Po spróbowaniu określają poszczególne smaki.
5. Mam problem do rozwiązania;
Co pływa, co tonie?
Basen z wodą, najpierw się pobawimy wodą w basenie, chlapanie, mieszanie.
6. Przygotowanie rzeczy ( piórko, klucz, kostka, puszka metalowa, klocek drewniany, kamień)
7. Dzieci ważą najpierw w ręce sprawdzają czy dany przedmiot jest lekki czy ciężki. Wspólnie segregujemy przedmioty przy swojej tablicy co tonie co pływa.
8. Podział dzieci na grupy.
DOŚWIADCZENIE 1
Każde dziecko otrzymuje taką samą ilość plasteliny lepią z nich łódkę i umieszczają ją na wodzie (tafla plasteliny pływa) następnie z niej robią kulkę i ponownie wrzucają do wody kulka tonie.
Wnioski z doświadczenia – prawda czy fałsz.
1. Pływa kulka z plasteliny? (fałsz)
2. Pływa łódka z plasteliny? (prawda)
DOŚWIADCZENIE 2
Każde dziecko samo przygotowuje roztwór soli w jednej z dwóch szklanek i umieściło w niej plaster ziemniaka. Dzieci zauważyły że w szklance z solą ziemniak pływa, a w samej wodzie tonie.
Wnioski z doświadczenia – prawda czy fałsz.
1. W słonej wodzie ziemniak pływa? (prawda)
2. W wodzie bez soli ziemniak tonie? (prawda)
DOŚWIADCZENIE 3
Dzieci dostały szklankę do której wlewały wodę, miód, i olej. Następnie umieściły w niej orzech, zapałkę, nakrętka i winogrono. Każdy z tych przedmiotów pływa w innej warstwie płynu. Wyjaśniliśmy że tonięcie i pływanie przedmiotów zależy nie tylko od ciężaru ale i od gęstości płynu.
Wnioski z doświadczenia – prawda czy fałsz.
1. Winogrono pływa po wodzie? ( fałsz)
2. Orzech pływa po wodzie? ( prawda)
3. Zapałka pływa po wodzie? ( fałsz)
DOŚWIADCZENIE 4
Połączenie wody i oleju i dodawanie kroplomierzem zabarwionej wody. Kolorowe kropelki pływały w oleju, dzieci próbują wpychać je ołówkiem do wody. W momencie zetknięcia się z powierzchnią wody, kolorowe krople pękały i zabarwiały wodę.
Wnioski z doświadczenia – prawda czy fałsz.
1. Kropelka rozpuszcza się w oleju? (fałsz)
2. Woda rozpuszcza kropelkę? (prawda)
NA KONIEC ZABAWY GAZETOWE
Spacer pod parasolem z gazety.
Wiejący wiatr.
Spadający deszcz – uderzamy paluszkami o gazetę.
Gazetowa kałuża.
Gniecenie gazety w kulki gradowe.
Drzemy gazetę na drobne kawałeczki i rozdmuchujemy symulując opady deszczu.
Zgarniamy podarte gazety i wyrzucamy do kosza.
Temat: Zabawy z wodą
Cel:
- utrwalenie podstawowych wiadomości o wodzie ( powstawanie deszczu,
kwaśne deszcze, skąd pochodzi woda pitna)
- przeprowadzenie doświadczeń z wodą z pomocą rodziców
- uświadomienie dzieciom roli, jaką pełni woda w przyrodzie
- kształtowanie analizatora słuchowego
- rozwijanie inwencji twórczej
- uświadomienie dzieciom konieczności oszczędzania wody
Przebieg:
1.Zabawa w „Zaklinaczy deszczu”- dzieci samodzielnie dobierają się w zespoły, wybierają jedną osobę, która pokazuje ruch do słyszanej muzyki.
2.Pogadanka o wodzie – nauczyciel zadaje dzieciom pytania.
• Gdzie jest woda?
• Komu jest potrzebna woda?
• Jak powstaje deszcz?
•...