youngizm Agata Wlazło doc


Agatka Wlazło

YOUNGIZM

(Zofia Sinko)

Zespół tendencji literackiej w lit. europejskiej w 2. poł. XVIII i na początku XIX wieku.

Od ang. Pisarza EDWARDA YOUNGA (1683-1765)

- antologia tematów elegijnych

- poemat sentymentalny

- ilustracje Williama Blake'a

- rodzaj poezji medytacyjnej, elegijnej, moralizatorskiej tzw. „szkoła poezji cmentarnej”

- na podstawie prawdziwych przeżyć twórcy - stracił pasierbicę, żonę i zięcia

- opisuje 9 nocy

- noc Younga rzadko jest nocą preromantyka, lecz Newtona i Fontenelle'a

- Noc pierwsza - przemawia samotny starzec, piewca boleści, czerpie pociechę w wiary w nieśmiertelność początek legendy o mędrcu z mglistego Albionu, błądzącym wśród grobów najbliższych

- przeciw niedowiarstwu

- wątki pokrewne moralistyce, wypowiedzi bliskie poetyce baroku, składniki filozofii oświecenia

- opozycja w stosunku do klasycyzmu subiektywizm; emotywność wypowiedzi; nastrój zadumy i melancholii; rzadziej malowniczość i mroczność scenerii (uważane za zwiastuny preromantyzmu)

- melancholia, intensywność przeżycia wewnętrznego objawy oświeceniowej reinterpretacji kalwinizmu (wprowadzenie do religii czynnika emocjonalnego)

- Young jest tutaj apologetą chrystianizmu

- moralna wielkość jednostki ludzkiej, istnienie w niej pierwiastka boskiego 1759 koncepcja oryginalności dzieła literackiego (poeta opiera się na indywidualnym i niepowtarzalnym przeżyciu i inspiracji Boskim natchnieniem)

- koncepcja człowieka jako pośredniego ogniwa w naturalnym łańcuchu jestestw

- wiara w postęp ludzkości (na przemian z pesymistyczną wizją kondycji człowieka)

- sumienie głosem natury

- pochwała namiętności

- propagowanie ideałów antyheroistycznych

- „złoty środek”

- nieascetyczna cnota

- kult przyjaźni

R. Blair - realistyczne, makabryczne opisy śmierci, rozkładu ciała

J. Hervey - rozważania moralizatorskie nad znikomością życia (na cmentarzu w Kornwalii)
T. Gray - brak realistycznych opisów śmierci, refleksje nad śmiercią, zaduma nad samotnością człowieka, wiara w życie pozagrobowe (na cmentarzu)

- Na francuski przetłumaczył Younga Letourneur prozą zatarł surowy protestantyzm, barokową retorykę, uczynił przekład bardziej sentymentalnym;

- ilustracje: jedna przedstawiała Younga, który ofiarowuje dzieło Bogu (=utwory religijne); druga: ojciec grzebiący własnym rękami dziecko (=elegik);

- patronował tendencjom moralistyczno - sentymentalnym

- największa sława YOUNGA (kraj protestancki)

  1. Zabawy przyjemne i pożyteczne 1777 przekłady Nocy z Letourneura nieznanego i kiepskiego tłumacza

  2. 1783 Listy moralne, Noce z Letourneura, Sąd Ostateczny ks. F. Rydzewski - przekład kiepski stylistycznie

  3. Noce M.K. Ogiński - nieudolny przekład

  4. Noce (fragmentami, ale wierszem, I zadedykowana Krasickiemu; uwydatnia elementy klasycystyczne ale i nowe akcenty; pochwala czułość), Sąd Ostateczny (do tł. Zachęcił go Naruszewicz i mu dedykował utwór; tendencje do amplifikacji i pomysłowego wzbogacania obrazów i metafor, wzmacniania ponurego realizmu poematu) F.K. Dmochowski

  5. I. Bykowski Groby umarłych, Nagrobek matki mojej - swobodne naśladowanie Herveya

  6. Elegia Graya J. U. Niemcewicz

  7. przekłady pani E. Rowe zamieszczone w 12 numerach Monitora (z franc. J. N. Kossakowski) wątki sentymentalne i „cmentarne”

XVIII wiek - zachwycali się nim sentymentaliści, wzór dla pisarzy stanisławowskich

XIX wiek - przemija popularność Younga wśród romantyków

Np. Żale Orfeusza nad Eurydyką, Na śmierć Juluni - F. D. Kniaźnin

Sumienie, Na obraz triumfu śmierci - Karpiński

Poza tym: Brodziński, Piramowicz, Michniewski

0x01 graphic
0x01 graphic



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
libertynizm+ +Agata+Wlazło doc
bajka+ +Agata+Wlazło doc
agata doc
[050218] Agata Piechna Praca z dzieckiem s abowi doc
nielog agata doc
europejski system energetyczny doc
KLASA 1 POZIOM ROZSZERZONY doc Nieznany
5 M1 OsowskiM BalaR ZAD5 doc
Opis zawodu Hostessa, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Messerschmitt Me-262, DOC
Opis zawodu Robotnik gospodarczy, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Opis zawodu Położna, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Opis zawodu Przetwórca ryb, Opis-stanowiska-pracy-DOC

więcej podobnych podstron