historia środków przekazu 2


Historia Środków przekazu

Zamiast wstępu [historia poniżej]:

Powtarzając za Denisem McQuail'em można wyliczyć cztery zasadnicze podejścia teoretyczne do zagadnienia mediów, sprowadzających się w istocie do dwóch wymiarów: ujęcia mediocentrycznego wobec społecznocentrycznego, podejścia kulturowego wobec ujęcia materialistycznego (patrz: rys. 1.1). Ze schematu McQuail wywiódł kolejne cztery, pośrednie ujęcia teorii mediów. Są to następujące układy teorii:

  1. Łączących analizę zawartości komunikatu z subiektywną ich recepcją oraz wpływem mediów na tworzenie się środowiska człowieka

  2. Akcentujących technologiczne aspekty funkcjonowania mediów

  3. Skupiających się na czynnikach społecznych jako zasadniczych do tworzenia i odbierania komunikatów oraz rozumieniu roli mediów w życiu społecznym.

  4. Analizujących kulturę materialną poprzez refleksję nad konsekwencjami styku polityki i ekonomii oraz kondycji materialnej społeczeństwa jako czynnikach różnicujących.

0x01 graphic

Rys. 1.1 Cztery główne zakresy teorii mediów.
Źródło: Denis McQuail, op. cit., s. 7.

Stosując innego rodzaju podział zainteresowań problematyką mediów, jako podstawowe, a przy tym najczęściej rozpatrywane obszary badań nad przepływem informacji, wskazać można na trzy płaszczyzny:

a) indywidualnego odbioru komunikatów

b) eksperymentu

c) pragmatycznego zastosowania wyników danych poznawczych.

Dwie wizje funkcjonowania mediów:

  1. Wizja optymistyczna zakładająca integrację, solidarność, wolność oraz ubogacenie człowieka poprzez ukazanie różnorodności świata.

  2. Wizja pesymistyczna wyrażająca obawy ci do zatracania norm społecznych, utraty poczucia tożsamości, uniformizacji jak i płaszczyzny dominacji.

1. Jako początek prasy można wskazać antyczne, wydawane w Rzymie, Acta diurna - ryte na desce gipsowej.

  1. wydrukowany w 1493 roku włoski przekład listu Krzysztofa Kolumba, donoszący o odkryciu nowej drogi do Indii,

  2. Najstarszymi, okresowo wydawanymi drukami są między innymi: wydawany od 1609 roku „Aviso Relation oder Zeitung” w Niemczech, angielski „The Weekly News in London” (od 1622), francuska w okresie panowania Ludwika XIII Kar­dynał Richelieu „La Gazette” (1631)publiczne odczyty...

  3. W połowie XIX wieku londyński „Times" uruchomił po raz pierwszy na świecie arkuszową prasę drukarską o napędzie parowym.

  4. W 1844 r. miała miejsce pierwsza transmisja telegraficzna.

  5. W 1851 r. położono kabel telegraficzny pod kanałem La Manche,

  6. w 1866 roku kabel transatlantycki.

  7. W 1875 r. Alexander Graham Bell zaprezentował własną wersję telefonu, a w rok później Thomas Edison usprawniając to urządzenie bezpośrednio wpłynął na tempo przepływu informacji.

  8. Pierwsze fotografie ukazały się w prasie 1865 r. W 1880 r. zastosowano po raz pierwszy raster, a w piętnaście lat później pojawiła się rotacyjna maszyna światłodrukowa, umożliwiając wydawanie prasy ilustrowanej.

  9. Do stymulujących rozwój prasy w końcu XX wieku, można wskazać przekaz satelitarny, internet, telefonię komórkową.

  10. W wieku XIX zjawiska społeczne, jak ruchy wolnościowe, rodzenie się proletariatu, rozwój parlamentaryzmu.

  11. W 1851 roku jako jeden z pierwszych, Julius Reuter zakłada agencję informacyjną. Pojawiają się osoby zajmujące się polityką zawodowo (W 1896 r. Partia Republikańska w USA zatrudniła w roli głównego organizatora kampanii wyborczej Marcusa Alonzo Hanna, na co dzień zajmującego się handlem i reklamą).

  12. pierwsze komercyjne ogłoszenie prasowe w USA, a dotyczyło ono sprzedaży posiadłości na Long Island, ukazało się w 1704 roku.

Prasa w wieku XX stała się niemalże gałęzią przemysłu. Pierwszą połowę XX wieku często nazywa się epoką magazynów ilustrowanych. To wtedy powstały takie periodyki jak amerykański „Life”, założony w Nowym Jorku przez Henry R. Luce'a i B. Haddena  magazyn „Time” (w 1923 roku), założony w 1949 roku w Paryżu przez Jeana Prouvosta francuski „Paris-Match”.

Pierwsze komercyjne ogłoszenie prasowe w USA, a dotyczyło ono sprzedaży posiadłości na Long Island, ukazało się w 1704 roku. Jednym z pierwszych ludzi którzy wyraźnie wskazywali na manipulującą rolę prasy był Goethe - jak podaje Antonina Kłoskowska: „...jako głęboką pogardę opinii publicznej.”

„Według klasyfikacji UNESCO (1964), stosowanej obecnie w większości państw, prasa dzieli się na: 1) dzienniki treści ogólnej

2) inne gazety (zwłaszcza tygodniki) treści ogólnej,

3) pozostałe czasopisma.

Niezależnie od tej klasyfikacji wyodrębnia się poszczególne rodzaje prasy na podstawie różnych kryteriów: częstotliwości ukazywania się (dzienniki, tygodniki itd.), zasięgu (prasa międzynarodowa, ogólnokrajowa, regionalna, lokalna, zakładowa), wydawcy-dysponenta (rządowa, partyjna, niezależna itp.), ideologii (konserwatywna, liberalna, socjalistyczna, katolicka itp.), tematyki (ekonomiczna, kulturalno-społeczna, sportowa, filmowa itp.), adresata (kobieca, młodzieżowa itp.), poziomu (elitarna, popularna, bulwarowa itp.), funkcji społecznej (informacyjna, publicystyczna, rozrywkowa, ogłoszeniowa itp.).”

---------------------------------------------------------------------------------------------