1. Podaj datę i bezpośrednią przyczynę I wojny światowej :

zabójstwo 28 czerwca 1914r. arcyksięcia austriackiego Ferdynanda , przez członka tajnej organizacji serbskiej "Młoda Bośnia" - Gawriło Principa.

2. Wypisz założycieli i cele Trójprzymierza :

Państwa Centralne (Niemcy , Austro-Węgry i Włochy). Cele :

- Niemieckie aspiracje kolonialne oraz szybka rozbudowa floty wojennej

- dążenia do przywrócenia sojuszy trzech cesarzy (Niemcy , Austro-Węgry , Rosja)

- zdobycie nowych baz surowcowych i rynków zbytu

3. Wypisz założycieli i cele Trójporozumienia :

Ententa (Francja , Rosja , Wielka Brytania). Do celów należały :

- Rosja wyłączność na Bałkanach (cieśnina Dardanele i cieśnina Bosfor)

- Francja odzyskać Alzację i Lotaryngię

- Wielka Brytania niechce wzbogacenia Niemiec , pragnie powstrzymać kolonializm i wpływ Niemiec oraz chęć opanowania rynków zbytu ; utrzymanie własnej hegemonii na morzu

4. Podaj datę , głównych imperatorów i cele rewolucji październikowej w Rosji :

6/7 listopad 1917r. (wg kalendarza juliańskiego - 25/26 październik) przeprowadzony został zbrojny przewrót przez bolszewików z Leninem na czele powodowodujący ustrojową i terytorialną dezintegrację Rosji. Niepodległość ogłosiły kraje, których terytorium częściowo lub całkowicie wchodziło w skład tego państwa do I wojny światowej, w tym: Polska, Finlandia, Ukraina, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan. Bolszewicy uznając formalnie zasadę "samostanowienia narodów" dążyli do światowej rewolucji i wkrótce zaczęli instalować i wspierać w tych państwach lokalne partie komunistyczne.

(Poparcie to najczęściej sprowadzało się do interwencji Armii Czerwonej. Na zajętych obszarach proklamowano "władzę radziecką", sprawowaną formalnie przez robotników i chłopów - faktycznie przez partyjnych "komisarzy", konfiskowano zakłady przemysłowe i nieruchomości, a chłopom zabierano "nadwyżki" żywności. Zaprowadzano także terror (CzeKa) wobec przeciwników politycznych i przedstawicieli "klas posiadających": ziemian, przedsiębiorców, zamożnych chłopów)

5. Wypisz postanowienia terytorialne konferencji w Wersalu. Podaj datę i głównych uczestników :

18 stycznia 1919r. - główni decydenci : T.Woodrow Wilson (prezydent USA) , David L.George (premier Wielkiej Brytanii) , Georges Clemenceau (premier Francji) , T.Vittorio Orlando (premier Włoch).

Postanowienia terytorialne :

- zwrot Alzacji i Lotaryngii Francji

- oddanie terytorium Eupen i Malmedy Belgii

- oddanie niemieckiego Zagłębia Saary na 15 lat pod powiernictwo Ligi Narodów (ostatecznie o przynależności państwowej miał decydować plebiscyt)

- okręg Kłajpedy przeszedł pod międzynarodową kontrolę

- podział kolonii niemieckich pomiędzy Francję i Wielką Brytanię

- oddanie Wielkopolski i Pomorza Gdańskiego Polsce

- Gdańsk miał pozostać wolnym miastem pod zarządem Ligi Narodów

- o przynależności Warmii , Mazury i Górnego Śląska miały rozstrzygać plebiscyty.

6. Wypisz główne warunki militarne traktatu wersalskiego. Podaj datę i głównych uczestników :

28 czerwca 1919r. - główni decydenci : T.Woodrow Wilson (prezydent USA) , David L.George (premier Wielkiej Brytanii) , Georges Clemenceau (premier Francji) , T.Vittorio Orlando (premier Włoch).

Postanowienia militarne :

- demilitaryzacja Nadrenii (granicy Francji z Niemcami)

- okupacja przez państwa ententy lewobrzeżnej części Renu celem zagwarantowania wypełnienia przez Niemcy postanowień traktatu (15 lat)

- zniesienie w Niemczech obowiązkowej służby wojskowej i ograniczenie armii niemieckiej do 100tys. żołnierzy ; rozwiązanie Sztabu Generalnego

- redukcja floty niemieckiej ; wprowadzenie zakazu posiadania przez Niemców okrętów podwodnych , lotnictwa wojskowego oraz czołgów.

7. Podaj pełną nazwę , rok powstania , cele i założycieli LN :

Liga Narodów została założona 28 czerwca 1919r. Do celów należały :

- utrzymanie pokoju na świecie

- stworzenie systemu bezpieczeństwa i współpracy na świecie

- stworzenie warunków pokojowego rozwiązania sporów międzynarodowych oraz rozbrojenia

8. Kto uczestniczył w Konferencji w Rapallo? Podaj rok i postanowienia :

1920 r. - traktat podpisany między Królestwem SHS a Włochami, regulujący częściowo spory terytorialne między stronami traktatu. Strona włoska zrzekła się pretensji do Dalmacji, otrzymując w zamian:

* prawie całą Istrię z Triestem

* pas wybrzeża łączący Włochy z Fiume (obecnie Rijeka), Rijeka uznana została wolnym miastem (od 1924 roku należy do Włoch)

* miasto Zara (obecnie Zadar)

* kilka wysp u wybrzeża Dalmacji

Układ w Rappalo 16 kwietnia 1922r. pomiędzy Niemcami a ZSRR. Jego postanowienia to :

- wzajemne wyrzeczenia się roszczeń finansowych za straty wojenne obu państw i ich obywateli

- ustanowienie obustronnych stosunków dyplomatycznych i gospodarczych

9. Wypisz uczestników konferencji w Locarno. Podaj datę i postanowienia :

16 październik 1925r. - w konferencji uczestniczyli przedstawiciele : Belgii, Francji, Polski, Czechosłowacji, Wielkiej Brytanii, Włoch i Niemiec. Postanowienia :

- Niemcy potwierdzały i gwarantowały nienaruszalność swoich granic z Belgią i Francją (Pakt Reński)

- brak potwierdzenia ze strony Niemiec nienaruszalności wobec wschodnich granic z Polską i Czechosłowacją

- Polska traci uprzywilejowaną pozycję we francuskiej polityce zagranicznej i polityce bezpieczeństwa (pozbawienie szans na pomoc ze strony Francji)

10. Jakie istotne zmiany wprowadzono we Włoszech po dojściu do władzy Mussoliniego. Podaj rok :

- 1924r. zmiana ordynacji wyborczej pozwalająca uzyskać faszystom 70% mandatów

- eliminacja opozycji (najbardziej spektakularne - morderstwo działacza socjalistyczna Andreo Mateottiego)

- 3 styczeń 1925r. Mussolini ogłasza w parlamencie likwidację systemu demokratyczno - parlamentarnego i przejście do dyktatury (Mussolini wodzem - duce, zarządzającym państwem poprzez aparat państwowy calkowicie oparty na Narodowej Partii Faszystkowskiej)

- 24 grudnia 1925 - uchwalenie ustaw wyjątkowych (rząd otrzymuje prawdo do wydawania dekretów z mocą ustawy ; szef rządu pełnię władzy wykonawczej) ; delegalizacja parti politycznych z wyjątkiem faszystkowskiej ; zamknięcie pism partyjnych i anulowanie mandatów poselskich opozycji.

11. Jakie istotne zmiany wprowadzono w Niemczech po dojściu do władzy A. Hiltera. Podaj rok :

- 30 stycznia 1933r. Hitler zostaje kanclerzem i staje na czele rządu, powstaje III Rzesza.

- 27 lutego 1933r. prowokacyjne podpalenie Reichstagu. Hitler przy biernej postawie prezydenta Hindenburga wykorzystał pożar do rozprawy z komunistami i uchwalenia ustawy - O ochronie narodu i państwa (faktycznie zawieszającej prawa obywatelskie i konstytucję Republiki Weimarskiej)

- 2 sierpień 1934r. po śmierci Hidenburga A.Hitler przyjmuje tytuł Fuhrera i kanclerza Rzeszy, a więc pełnię władzy.

12. Na Czym polegał Anschluss w Austrii. Podaj datę :

Anschluss - przyłączenie Austrii do III Rzeszy 13 marca 1938r. (armie niemieckie zajęły Austrię, przekształcając ją w jedną z prowincji Niemiec : Ostmark - Marchia Wschodnia).

13. Podaj uczestników , cele i datę konferencji w Monachium :

Układ monachijski z 29-30 września 1938r. - Hitler (Niemcy), Mussolini (Włochy), Chamberlain (Wielka Brytania), i Daladier (Francja) :

- przyznanie Sudetów Niemcom (wyrażenie zgodę na niemiecką okupację wschodniej części Czechosłowacji)

- przewidywał zwołanie konferencji międzynarodowej w sprawie rozstrzygnięcia sporu o część Śląska Cieszyńskiego (Zaolzie) pomiędzy Polską i Czechosłowacją oraz kwestii przynależności Wolnego Miasta Gdańska (konferencja taka się nie odbyła)

14. Wypisz postanowienia paktu moskiewskiego z sierpnia 1939. Podaj uczestników :

Pakt Ribbentrop-Mołotow podpisany w Moskwie przez ministrów spraw zaganicznych ZSRR(Wiaczesław Mołotow) i Niemiec(Joachim Ribbentrop) w imieniu Hitlera i Stalina 23 sierpnia 1939r. zawierał Pakt o Nieagresji pomiędzy III Rzeszą Niemiecką a ZSRR oraz tajny protokoł dodatkowy(jako załącznik) , który dotyczył podziału strefy wpływów Europy Środkowej i Wschodniej :

* kraje bałtyckie (Estonia, Łotwa) i Finlandia staną się strefą wpływów i przyszłym terytorium ZSRR, a północna granica Litwy (z Łotwą) stanowić ma granicę pomiędzy strefami interesów Niemiec i ZSRR.

* na obszarach należących do państwa polskiego strefy interesów Niemiec i ZSRR będą rozgraniczone wzdłuż linii rzek Narwi, Wisły i Sanu

* strona radziecka podkreśla swoje zainteresowanie Besarabią, ze strony niemieckiej stwierdza się zupełne niezainteresowanie odnośnie tego terytorium.

* układ ten gwarantował również Niemcom przyjazną neutralność ZSRR podczas agresji na Polskę

15. Wypisz przyczyny agresji Niemiec na ZSRR w czasie II wojny światowej. Podaj rok :

Przyczyny agresji z 22 czerwca 1941 roku :

- obawa Hiltera przed uderzeniem Armii Czerwonej na tyły wojsk niemieckich w najmniej spodziewanym momencie

- ujawnienie słabości Armii Czerwonej w wyniku nieudolnie prowadzonej przez ZSRR wojny z Finlandią (listopad 1939r. - marzec 1940r.)

- sukces niemieckiej koncepcji wojny błyskawicznej spowodował przekonanie sztabowców niemieckich o możliwości szybkiego pokonania ZSRR

- przekonanie Niemiec o słabości opartego na terrorze i niespójnego etnicznie państwa radzieckiego.

16. Wymień postanowienia Karty Atlantyckiej. Podaj datę i uczestników :

12 sierpień 1941r.(14 sierpnia ogłoszone) podpisanie Karty Atlantyckiej przez Winstona Churchilla (Wielka Brytania) i Franklina Delano Roosevelta (USA).

Określała cele polityki Wielkiej Brytanii i USA w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu oraz zasady powojennych stosunków międzynarodowych :

- zniszczyć hitleryzm

- rezygnacja z podboju obcych terytoriów

- prawo każdego narodu do suwerenności (własnych rządów i niezależnego niepodległego państwa, a także do rozwoju gospodarczego i życia w pokoju)

- zapewnienie powszechnego bezpieczeństwa

- współpraca wszystkich państw na równych prawach

- nieużywanie siły w stosunkach międzynarodowych

17. Podaj daty i miejca spotkań "Wielkiej Trójki". Wypisz postanowienia :

Konferencja w Teheranie 28 listopad - 1 grudzień 1943r. (F.D. Roosevelt, J. Stalin, W. Churchill - USA, ZSRR, Wielka Brytania) :

- wolna ręka ZSRR w Polsce, Bułgarii, Rumunii, na Węgrzech, w państwach nadbałtyckich

- sprawa polskiej kwestii granic na zachodzie (wszystkie decyzje zapadły bez wiedzy rządu polskiego) - powinna opierać się o rzekę Odrę, do Polski przyłączone miały zostać : Gdańsk, Warmia, Mazury i Śląsk Opolski. Niemcy zostaną wysiedleni poza te granice.

- przyłączenie Prus Wschodnich do ZSRR, może Wysp Kurylskich; wpływy w Austrii i Jugosławii

- udzielanie jak największej pomocy partyzantce w Jugosławie

- uzgodniono termin otwarcia II frontu we Francji (Normandii) (maj 1944r.)

- ZSRR wypowie wojne Japonii po zwycięstwie nad Niemcami

- decyzja o wciągnięciu Turcji do wojny po stronie aliantów

- ZSRR gotowy jest wypowiedzieć wojnę Bułgarii, jeśli zostanie zaatakowana przez Turcje

Konferencja w Jałcie 4 - 11 luty 1945r. (F.D. Roosevelt, J. Stalin, W.Churchill) :

- ostateczne pokonanie Niemiec i ich bezwarunkowa kapitulacja

- określenie stosunku do Niemiec po wojnie i zasad polityki powojennej

- pokojowa organizacja świata (San Francisko 25 kwiecień - ONZ) zastąpi Ligę Narodów

- określenie stref okupacyjnych Niemiec, kwestia odszkodowań (roczne dostawy towarów z produkcji bieżącej; jednorazowa konfiskata części majątku)

- uściślenie postanowień teherańskich w sprawie linii Curzona (wschodnia granica polski)

- rozwiązanie politycznych i gospodarczych problemów Europy zgodnie z zasadami demokratycznymi

- ZSRR włączy się do wojny po 2-3 miesiącach po zakończeniu wojny w Europie (wypowie wojnę Japonii)

- Chiny otrzymają Mandżurię

- partyzanci Jugosławi mają utworzyć rząd tymczasowy i parlament na bazie antyfaszystowskiej

18. Gdzie odbyła się ostateczna konferencja pokojowa po drugiej wojnie światowej. Podaj datę, uczestników i postanowienia :

Konferencja w Poczdamie 17 lipiec - 2 sierpień 1945r. (H. Truman, J. Stalin, W. Churchill) :

- regulacja problemów związanych z końcem wojny i likwidacją jej skutków, a także organizacją powojennego świata

- ustalanie zasad politycznej współpracy trzech mocarstw

- zawarcie traktatów pokojowych z Włochami, Rumunią, Bułgarią, Węgrami, Finlandią

- ustanowienie terytoriów powierniczych

- zatwierdzenie zmian terytorialnych w Europie :

* przesunięcie granicy francusko - włoskiej w Alpach na rzecz Francji

* Islandia państwem samodzielnym

* odbudowa demokratycznej Austrii

* Ukraina Zakarpacka przechodzi od Czechosłowacji do ZSRR

* Zagłębie Sarry do 1956r. należy do Francji, potem plebiscyt (RFN)

* do Jugosławii wracają : Istria, Kraina Zach., Zadar, Rijeka

* utworzenie Wolnego Terytorium Triestu (w 1954 - podział między Jugosławię i Włochy)

* Rumunia odzyskała Siedmiogród, ale oddawała ZSRR Besarabię i płn.Bukowinę, a Bułgarii płd.Dobrudżę

* Grecja dostała od Włoch Dodekanez

* ZSRR powiększył się o : Estonię, Litwę, Łotwę, Zach.Ukrainę, Zach. Białoruś, Besarabię, Ukrainę Zakarpacką, płn.Bukowinę, część b.Prus Wschodnich z Królewcem (Kalingrad)

- traktat "dla Niemiec" , a nie "z Niemcami" :

* program "czterech D" (demokratyzacji, dezanifikacji, demilitaryzacji, dekartelizacji)

* odbudowa partii demokratycznej i lokalnego samorządu, podział Niemiec na cztery strefy okupacyjne

* ukaranie żołnierzy wojennych (procesy norymberskie)

* porozumienie w sprawie odszkodowań - reparacji

* przesiedlenie Niemców z Polski, Czechosłowacji, Węgier do Niemiec okupowanych

* Międzysojusznicza Rada Kontroli czuwa nad ujednoliceniem polityki wobec każdej ze stref.

19. Wypisz założycieli, cele, siedzibę ONZ. Podaj pełną nazwę i datę powołania :

Organizacja Narodów Zjednoczonych powstała 24 października 1945r. w wyniku wcześniejszego (26 czerwiec 1945r.) podpisania Karty Narodów Zjednocznonych w San Francisco. Do załóżycieli należą USA, ZSRR, Wielka Brytania , Chiny oraz Francja; siedzibą ONZ jest Nowy Jork. Do celów ONZ należą :

- utrzymywanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa

- rozwijanie przyjaznych stosunków pomiędzy narodami (w oparciu o poszanowanie zasad równości i samoistnienia narodów oraz stosowania innych środków dla wzmocnienia powszechnego spokoju)

- rozwijanie współpracy międzynarodowej o charakterze gospodarczym, społecznym i kulturalnym

- popieranie i zachęcanie do poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności

20. Podaj nazwę sojuszu polityczno - wojskowego rozwiniętych państw Europy Zachodniej, USA i Kanady. Kiedy i w jakim celu powołano organizację :

KBWE (Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie) powołana podczas konferencji toczonej się w Helsinkach 1 sierpnia 1975r. po podpisaniu Aktu Końcowego KBWE. Akt Końcowy był deklaracją 10 zasad rządzących stosunkami między uczestnikami konferencji (sygnatariuszami Deklaracji) :

- suwerenna równość

- powstrzymanie się od groźby użycia siły lub użycia siły

- nienaruszalność granic

- integralność terytorialna państw

- pokojowe załatwianie sporów

- nieingerencja w sprawy wewnętrzne

- poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności łącznie z wolnością myśli, sumienia, religii i przekonań

- równouprawnienie i prawo narodów do samostanowienia

- współpraca między państwami

- wykonywanie w dobrej wierze zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego

- prawa mniejszości narodowych

21. Podaj główne założenia planu Marshalla :

Program pomocy gospodarczej Stanów Zjednoczonych dla Europy, mający służyć odbudowie gospodarek poszczególnych krajów po II wojnie światowej uchwalony przez Kongres USA 3 kwietnia 1948.r

(Plan Marshalla zaproponowano wszystkim państwom europejskim, łącznie z ZSRR i innym krajom Europy Środkowej i Wschodniej. Początkowo chęć przystąpienia do planu wyraziły m. in. Polska i Czechosłowacja, ale zależność od ZSRR i rosnąca wrogość władz radzieckich w stosunku do Zachodu zniweczyły te zamiary.Ostatecznie kraje Europy wschodniej odmówiły, argumentując, że zakładana przez plan liberalizacja i wzmocnienie europejskiej współpracy w odbudowie stanowią ingerencję w ich sprawy wewnętrzne. Plan był też krytykowany jako instrument zwiększania wpływów ameryka¨½skich w Europie. Był on też postrzegany jako element tzw. doktryny Trumana i zapieczętowanie podziału wpływów w Europie - żelazna kurtyna).

22. W jakiej strefie po II wojnie światowej powstała NRD. Podaj rok powstania i pełną nazwę oraz kto stanął na czele rządu :

Niemiecka Republika Demokratyczna powstała 7 października 1949r. na terenie byłej radzieckiej strefy okupacyjnej. Na czele rządu stał Otto Grotewohl.

23. Kiedy powołano EWG. Wymień uczestników, cel i datę powołania organizacji :

Europejska Wspólnota Gospodarcza powstała na podstawie traktatu rzymskiego podpisanego 25 marca 1957r. (wszedł w życie 1 stycznia 1958r.) przez : Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, RFN i Włochy. Głównym celem było stworzenie międzynarodowej organizacji integracyjnej.

24. W którym roku powstała RFN. Podaj pełną nazwę, okoliczności i obszar :

Republika Federalna Niemiec powstała 7 września 1949r. z połączenia stref okupacyjnych Francji, Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii ze stolicą w Bonn.

25. Podaj przyczynę powstania Układu Warszawskiego. Wymień uczestników i cele paktu :

Organizacja Układu Warszawskiego utworzona na podstawie układu militarnego z 14 maja 1955r. w Warszawie była związkiem wojskowym państw Europy Wschodniej i Środkowej pod wpływem ZSRR (Albania, Bułgaria, Czechosłowacja, NRD, Polska, Rumunia, Węgry). Była to odpowiedź na pakt Nato (główny przeciwnik),a uzasadnieniem przyjęciem do niego RFN. Głównym celów był :

- charakter obronny, gwarantujący w razie napaści zbrojnej na państwo lub grupę państw członkowskich udzielenie niezbędnej pomocy - z użyciem siły zbrojnej włącznie.

(a w rzeczywistości miał służyć interesom ZSRR, który za pomocą struktur układu miał polityczną i militarną kontrolę nad państwami członkowskimi)

26. Wypisz przyczyny i skutki wojny koreańskiej :

Przyczyny wojny koreańskiej (1950 - 1953) :

- wyzwolenie w sierpniu 1945 roku Korei dotąd okupowanej przez Japonie w części północnej przez wojska radzieckie, a w części południowej przez amerykańskie i ustalenie lini podziału (2 września). A następnie zgodnie z uchwałami moskiewskimi (grudzień), miał powstać w Korei rząd demokratyczny, zaś wojska radzieckie i amerykańskie wycofane (powołana w tym celu komisja radziecko - amerykańska przestała działać w wyniku sprzeczności odnośnie ustroju i charakteru rządu Korei).

- wybory w Korei Południowej w maju 1948r. pod nadzorem Komisji Tymczasowej (utworzonej przez ONZ) i zwycięstwo ugrupowania pod przewodnictwem Li Syng-mana, a w Korei Północnej wybory w sierpniu 1948r. bez nadzoru Komisji, zapewniające zwycięstwo Kim Ir Senowi popieranemu przez ZSRR. Efektem było uznanie przez ONZ pod wpływem USA w rezolucji (grudzień 1948r.) za "jedyny legalny rząd Korei" rząd Li Syng-mana. W 1949. wycofanie z terenów obu państw koreańskich wojsk radzieckich i amerykańskich (pozostawienie jedynie grup doradców wojskowych)

Skutki :

- zgineło, zostało rannych i uznanych za zaginionych ok. 1,7mln Koreańczyków, ok. 1mln Chińczyków i 140tys. żołnierzy amerykańskich

- stanowienie kulminacyjnego momentu "zimnej wojny", grożącym wybuchem konfliktu światowego oraz wzrost wydatków na zbrojenie państw NATO i bloku radzieckiego

- doprowadzenie do trwałego podziału Korei

27. Wymień przyczyny i skutki wojny w Wietniamie :

Przyczyny Wojny Wietnamskiej (1957 - 1975) :

- dążenie Francji po wyzwoleniu Wietnamu spod okupacji japońskiej, do przywrócenia tam swojej kolonii

- dążenia narodowyzwoleńcze Wietnamczyków do przyjęcia lokalnej wersji komunizmu zapewniącego masom ludowym poprawę sytuacji życiowej.

- nieprzestrzeganie układów genewskich (z 1954r.) przez państwa wietnamskie. Premier południowegowietnamu Ngo Dinh Diem proklamował w wyniku referendum Republikę Wietnamu Południowego (WRP) stając się jej prezydentem; obawy wspólnych wyborów z DRW z uwagi na możliwość sfałszowania ich i narzucenia komunizmu w całym kraju

- tworzenie na terenie RWP przez północny Wietnam partyzantki komunistycznej wymierzonej przeciwko rządom Diem'a.

- pierwsze wojny partyzanckie (1957r.) z czasem przybierające na sile i wspierane przez reguralne jednostki armii północno-wietnamskiej

- powołanie (grudzień 1960r.) Narodowego Frontu Wyzwolenia Wietnamu Południowego (przez Viet Cong'a) z hasłem zjednoczenia kraju pod rządami komunistycznymi

- zaniepokojenie Stanów Zjednocznonych (obawa przed rozszeżeniem wpływów komunistycznych w Azji Południowo-Wschdoniej) i zgodnie z zobowiązaniami paktu SEATO (1954r.) udzielają Południowemu Wietnamowi poważnego wsparcia (doradcy wojskowi oraz sprzęt)

- wojskowowy zamach stanu (1 listopad 1963r.) w Sajgonie (z inspiracji amerykańskich służb specjalnych), w wyniku którego ginie coraz bardziej niepopularny w społeczeństwie Diem.

- dzięki poparciu armii południowowietnamskiej prezydentem zostaje Nguyen Van Thieu

Skutki :

- podpisanie układu w Genewie (20 lipca 1954 roku) dzielącego Wietnam wzdłuż rzeki Ben Hai, w pobliżu 17 równoleżnika. W północnej częsci miała istnieć DRW rządzone przez Ho Ci Minha, a na południu Państwo Wietnamskie na czele z Bao Dajem.

- zobowiązanie Francji do wycofania swoich wojsk z Wietnamu i przyznanie niepodległości Laosowi i Kambodży; zabronienie tworzenia obcych baz wojskowych na tych terenach oraz zawierania przez nie sojuszy wojskowych.

- porozumienie o zawieszeniu wojny (27 styczeń 1973r.) podczas paryskich rokowań przez : USA, Wietnam Południowy, DRW i przedstawicieli Viet Congu oraz wycofanie wojsk amerykańskich z Wietnamu, a pozostanie wojsk DRW na terenach zdobytych Wietnamu Południowego

- zdobycie Sajgonu ostatecznym zakończeniem wojny (30 kwietnia 1975r.)

- głównym następstwem zwycięstwa komunistów było narzucenie społeczeństwom Wietnamu Południowego, Laosu i Kambodży komunistycznych metod rządzenia i terroru państwowego.

28. Wymień przyczyny zjednoczenia Niemiec. Podaj datę :

3 październik 1990r. dniem oficjalnego zjednocznia NRD i RFN na mocy porozumienia moskiewskiej konferencji dwa plus cztery (12 styczeń 1990r.), którą podpisały także - USA, Wielka Brytania, Francja i ZSRR. Do głównych przyczyn należą :

- wzrost niewydolności gospodarczej i politycznej radzieckiego imperium

- wzrost ruchóch demokratycznych i niepodległościowych w NRD

- w wyniku zniesienia restykcjii ruchu granicznego na Węgrzech otworzenie Niemcom z NRD drogę poprzez Węgry i Austrię do RFN

- masowe demonstracje w NRD przeciwko rządom Ericha Honeckera (zwane demonstracjami poniedziałkowymi) wobec wydarzeń w Europie i ZSRR (tzw. jesień ludów), doprowadzające do rezygnacji (1989r.)

- zniesienie przez nowy rząd ograniczeń w podróżowaniu do RFN (9 listopad 1989r.) i masowe tam wyruszanie

- spontaniczne burzenia znienawidzonego muru berlińskiego (9 listopad 1989r.) przez mieszkańców RFN i NRD

- unia walutowa i ustalenie kształtu granic nowego państwa oraz uregulowanie spraw zagranicznych

29. Wymień przyczyny rozpadu ZSRR :

- nieefektywność gospodarcza systemu socjalistycznego

- przegrana konfrontacja z USA w wyściu zbrojeń w latach 80' (w konsekwencji realizacja przez rząd amerykański "doktryny Reagana" - polityki odprężenia i liberalizacji stosunków z ZSRR i jego sojusznikami)

- polityka "pierestrojki" (przebudowy), "głastostii" (jawności) i "uskorienia" (przyspieszenia) w ZSRR i rezultaty (odwrotne do zamierzonych)

- tendencje odśrodkowe w niektórych republikach, zwłaszcza bałtykich

- spadek popularności prezydenta ZSRR(od 1990r.) i sekretarza generalnego KZPR - Michaiła Gorbaczowa

- pucz moskiewski (próba zamachu stanu) dokonany przez zwolenników utrzymania ZSRR (zakończony niepowodzeniem)

- upadek wiary wśród elit politycznych (tzw.delegitymizacja) w potrzebę i możliwość utrzymania ZSRR

- przywódcy 9 największych republik (w tym Rosji - Borys Jelcyn, Ukrainy - Leonid Krawczuk i Białorusi - Stanisław Szuszkiewcz) odrzucili propozycję Gorbaczowa reorganizacji ZSRR

30. Na czym polegała dekolonizacja w Afryce po II wojnie światowej :

Proces rozpadu impreriów kolonialnych i przeobrażenia kolonii w postkolonialne niepodległe państwa afrykańskie, zapoczątkowany po II wojnie światowej pozwalające także wybierać dowolne formy ustrojowe i samodzielnie korzystać z dóbr naturalnych własnego kraju. Do państw takich należą : Tunezja, Maroko 1956r., Sudan, Togo 1957r., Ghana 1957r., Nigeria, Czad, Gabon, Kongo, Republika Środkowej Afryki, Gwinea, Senegal, Wybrzeże Kości Słoniowej, Gróna Wolta(obecnie Burkina Faso), Mauretania, Niger, Dahomej(obecnie Benin), Kongo Belgijskie (obecnie Zair), Rwanda i Burundia (była Niemiecka Afryka Wschodnia) 1960r., Tanzania (były mandat Tanganika) 1961r., Uganda, Algeria 1962r., Brytyjska Afryka Wschodnia (obecnie Kenia) 1963r., Niasa (obecnie Malawi) 1964r., Beczuana (obecnie Botswana) 1966r., Gwinea Równikowa 1968r., Gwinea-Bassau 1974r., Angola, Mozambik 1975r., Sahara Zachodnia (podział między Mauretanię i Maroko) 1976r.Somalia 1977r.

31. Na czym polegała dekolonizacja w Azji po II wojnie światowej :

Proces rozpadu impreriów kolonialnych i przeobrażenia kolonii w postkolonialne niepodległe państwa azjatyckie, zapoczątkowany po II wojnie światowej pozwalające także wybierać dowolne formy ustrojowe i samodzielnie korzystać z dóbr naturalnych własnego kraju. Takimi państwami są : Filipiny 1946r., Holenderskie Indie Wschodnie (Indonezja) 1949r., Kambodża, Laos, Wietnam Południowy i Północny 1954r., Jordania (była Transjordania) 1946r., Indie, Pakistan 1947r., Birma (obecnie Myanmar), Cejlon (obecnie Sri Lanka) 1948r., Federacja Malajska (od 1962r. - Malezja) 1957r., Kuwejt 1961r., Bahrajn, Katar 1971r., Brunei (część wyspy Borneo) 1984r.

32. Kto w 1959 roku stanął na czele rządu Kuby. Na czym polegał kryzys kubański. Podaj rok :

Do władzy (2 styczeń 1959r.) doszedł w wyniku wojskowego zamachu stanu Fidel Castro i wprowadza dyktaturę. Kryzys kubański (rakietowy, karaibski) 22-28 października 1962r. rozegrał się pomiędzy globalnymi mocarstwami : USA i ZSRR. Bezpośrednią tego przyczyną było zainstalowanie na Kubie przez ZSSR rakiet ofensywnych oraz wykrycie na wyspie przez amerykański samolot U-2 wyrzutni rakietowych.

prezydent Chińskiej Republiki Ludowej-Mao Tse Tung (w latach 1954-59)

„gwiezdne wojny” - Ronald Reagan

w którym roku Japonia wystąpiła z Ligi Narodów ? 1933

w którym roku powołano ANZUS ? 1951 (Australia, Nowa Zelandia i USA)

kto został prezydentem NRD po podziale Niemiec ? Johannes Dieckmann.

kim są "bezpaństwowcy" ? osoby nie posiadające obywatelstwa żadnego kraju (państwa)

prezydentem jakiego kraju był Klement Gottwald ? Czechosłowacja

czym był "ruch stachanowski" ? nazwa pochodzi od Aleksieja Stachanowa, górnika z ZSRR prekursora tego ruchu, który się rozpoczął pod koniec lat 20 XXI wieku w związku ze wzmożoną industrializacją ZSRR. Ten socjalistyczny wyścig pracy polegał na kilku lub nawet kilkunastokrotnym przekraczaniu wyznaczonych norm (np. wydobycia surowców).

kto w 1914 roku wchodził w skład Trójporozumienia ? Wielka Brytania, Rosja, Francja

w jakich latach trwałała wojna amerykańsko - wietnamska ? (cała wojna wietnamska 1957 - 1975, zaangażowanie USA : 1964 - 1973)

kto był pierwszym prezydentem Konga po uzyskaniu niepodległości ? Joseph Kasavubu prezydentem, a Patrice Emery Lumumba premierem.

na czym polegała "doktryna Breżniewa" ? Doktryna Breżniewa zwana także doktryną „ograniczonej suwerenności” była przyjętą w 1968 roku doktryną radziecką stwierdzającą, że w krajach Układu Warszawskiego obowiązuje ograniczenie suwerenności państw członkowskich na rzecz interesów wspólnoty socjalistycznej (w praktyce ZSRR).

w którym roku doszło do konfliktu karaibskiego (kubańskiego) ? 1962r.

podaj nazwiska osób, które podpisały pakt moskiewski i datę ? pakt Ribbentrop - Mołotow podpisany przez Joachima Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa 23 sierpnia 1939 roku

kto dowodził oddziałami Afrika Korps (imię i nazwisko) ? Erwin Rommel

w którym roku (data) odbyła się konferencja w Locarno i jakie państwa brały w niej udział ? 16 październik 1925r. - Belgia, Francja, Polska, Czechosłowacja, Wielka Brytania, Włochy i Niemcy

w którym roku (data) i kto brał udział w konferencji w Poczdamie. Jakie były postanowienia ? 17 lipiec - 2 sierpień 1945r. - Truman, Stalin i Churchill. Postanowienia :

- regulacja problemów związanych z końcem wojny i likwidacją jej skutków, a także organizacją powojennego świata

- ustalanie zasad politycznej współpracy trzech mocarstw

- zawarcie traktatów pokojowych z Włochami, Rumunią, Bułgarią, Węgrami, Finlandią

- ustanowienie terytoriów powierniczych

a w sprawach terytorialnych :

* ZSRR powiększył się o : Estonię, Litwę, Łotwę, Zach.Ukrainę, Zach. Białoruś, Besarabię, Ukrainę Zakarpacką, płn.Bukowinę, część b.Prus Wschodnich z Królewcem (Kalingrad)

- traktat "dla Niemiec" , a nie "z Niemcami" :

* program "czterech D" (demokratyzacji, dezanifikacji, demilitaryzacji, dekartelizacji)

* odbudowa partii demokratycznej i lokalnego samorządu, podział Niemiec na cztery strefy okupacyjne

* ukaranie żołnierzy wojennych (procesy norymberskie)

* porozumienie w sprawie odszkodowań - reparacji

co oznacza skrót EWWiS (podaj pełną nazwę) ? Europejska Wspólnota Węgla i Stali

kto był prezydentem Republiki Weimarskiej ? Paul von Hindenburg.

podaj datę agresji Niemiec na ZSRR ? 22 czerwca 1941r.

podaj datę traktatu wersalskiego ? 28 czerwca 1919r.

---