Smok - stworzenie, którego nikt nigdy nie widział, o którym opowiadania możemy spotkać w starożytnych legendach; często jest spotykane w chińskich klasykach, takich jak: "Księga Przemian", gdzie mówi się o "smoku wzlatującym w niebo". Legendy ludowe opowiadają o powodowanych przez niego powodziach, a "Podróż smoka do morza" skłaniała do rozmyślań co do jego formy i kształtu. Smok był w starożytności szczepowym totemem, a jego obraz przez stulecia był wzbogacany i przystrajany w nowe powierzchowności co dało w rezultacie ogromną rozmaitość form.

Opisywany w legendach jest niezrównany, cudowny i niebezpieczny. Ma zdolność panowania nad żywiołami, przynosi grzmot i błyskawice, zbiera burze i przekształca się dowolnie; jego potężna siła jest widziana jako wcielenie, wszystkiego co wszechmocne.

Pan dawnych Chin - niewątpliwie siał postrach wśród wojskowych, a władcy porównywali siebie do wcieleń smoka, nosząc na odzieży jego znak. Tak smok stawał się symbolem książęcej potęgi, nabywając przez wieki cech świętości. Do umysłów zwykłych ludzi dociera jako opiekun, pan szczęścia, omen dobrego losu, był także przedmiotem miłości i chwały co przyczyniło się do stworzenia przez wieki wielu fascynujących opowiadań i legend.

Legenda o Huang Di, wzlatującym do nieba na smoku, która napisana została w pierwszym stuleciu p.n.e. w "Sima Qian" według historyków miała mieć dalekosiężny wpływ na pozycję smoka po latach. W chińskiej literaturze pojawiło się następnie wiele opowiadań, w których pojawia sie postac smoka. Wyróżnia się wśród nich: "Córka Króla Smoka" autora Li Chao Wei; "Ryksiarz i Morski Targ" - Pu Songling (jest to obszerna legenda napisana w okresie dynastii Qing, w której autor atakuje niesprawiedliwości feudalnego systemu); "Li Jing" dowcipnie mówi jak człowiek przejmował funkcję legendarnego smoka jako "Sprawcy deszczu".
"Krótki Ogon Starego Li" jest pierwszym przykładem gdzie wymienia się dużo nazwisk ludzi, nazw geograficznych (rzek i gór) oraz walk między Smokami Czarnym i Białym. Legendy te są popularne pośród pospólstwa gdzie, Smok jest opiekunem wsi. Symbolizuje on ducha wszystkich Chińczyków.

Legendy o Czarnym Smoku (Hei - Czarny, Long - Smok, czytaj: hai lung) nie są zbyt liczne. W mitologii chińskiej najbardziej znane to: "Legenda o Czterech Smokach", "Meidan córka Smoków" oraz "Latające Smoki".

Akcja pierwszej z nich ma miejsce na Morzu Wschodnim, w którym żyły cztery smoki: Długi, Żółty, Czarny i Perłowy. Dzieliły one między siebie Ziemię na Dobrej Górze. Podzieliły ją tak, aby każdy z nich posiadał dorzecze jednej z czterech największych rzek Chin. I tak rzeka Changjiang (Yangtze, lub Długa Rzeka) i jej dorzecze należały do Smoka Długiego; Huanghe (Żółta Rzeka) w Chinach środkowych - do Żółtego; Heilongjiang (Czarnego Smoka) na północy - do Czarnego, a południowa i Zhujiang (Perłowa) na dalekim południu - do Prełowego.

Druga legenda opowiada o Królu Smoków, który miał czterech synów i córkę Meidan. Królowa domagała się cały czas ciężkiej pracy od podwładnych jej ludzi, torturowała ich i nienawidziła. Meidan namówiła braci, aby pomogli ludziom w wykonaniu terminowych prac. Zamieniali się wtedy w cztery Czarne Smoki i wykonywali zlecone prace. Królowa dowiedziała się o tym i posłała za nimi 36 niebiańskich strzał. Strzały te dotarły do celu, w tym także do Meidan. Wtedy cała piątka zniknęła - a może stała się niewidzialna (?) - gdyż ludzie do dziś mówią, że pomagają im Czarne Smoki, a księżniczce Meidan oddają cześć.

Trzecia mówi o pojedynku Czarnego Smoka z Białym Smokiem, które przeganiały chmury w okolicy góry Cangshani. Nie mogły one dojść do porozumienia, do którego należy władza na tym terenie. Przez pośrednictwo mistrza Yang oraz kowala Zhao doszły do porozumienia w wyniku, którego jeden panował za dnia, a drugi po zmierzchu.

W przekonaniu większości Chińczyków Czarny Smok jest stworzeniem, które żyje w otchłaniach mórz (legendarne Morze Wschodnie). Mieszka tam i poluje. Jego ulubionym zajęciem jest jednak gromadzenie skarbu. Czarny Smok poszukuje pereł, wyławia je potem bawi się nimi, aby w końcu złożyć je w miejscu, którego pilnie strzeże. Tak powstaje ogromny skarb. Ów Pan morskiej otchłani jest krnąbrny i nieposłuszny, potrafi wzburzyć fale i wzlecieć ponad nie aby wypatrzyć swojego wroga. Kocha ludzi i stara się im pomóc w każdej sytuacji. Biada ludziom nieprawym jeżeli usłyszy on narzekanie ludzi czystego serca. Otwiera wtedy szeroko oczy i wyłania sie z morza, wzlatuje wysoko i spada jak grom na swojego wroga. Nie ma wtedy litości dla ludzi nieprawych i krzywdzących innych; nikt nie jest w stanie go powstrzymać dopóki nie skończy swego niszczycielskiego dzieła. Może temu towarzyszyć burza z piorunami, tajfun lub nawałnica.

---