RZECZOZNAWSTWO

JAKO ZAWÓD

prof. zw. dr hab. Andrzej Hopfer

Warszawa 2008

1. Definicja rzeczoznawcy majątkowego.

1. Rzeczoznawcą majątkowym jest osoba fizyczna posiadająca uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, nadane przez Ministra Infrastruktury w trybie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (obecnie ustawa z dnia 24 sierpnia 2007r.)

2. Nie jest rzeczoznawcą majątkowym osoba, której nadano przed dniem 29 listopada 1991 r. uprawnienia do szacowania gruntów z wyłączeniem ich części składowych w trybie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne. Nie wyłącza to możliwości szacowania przez tę osobę wyłącznie gruntów, zgodnie z art. 231 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Osoba taka nie ma prawa używania pieczęci właściwej dla rzeczoznawców majątkowych, której wzór zawarty jest w punkcie 1.7.

3. Prowadzenie działalności zawodowej w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego bez stosownych uprawnień zagrożone jest karą grzywny przewidzianą w ustawie o gospodarce nieruchomościami.

4. Rzeczoznawca majątkowy uzyskuje prawo wykonywania czynności zawodowych od dnia wpisu do Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych prowadzonego przez Ministerstwo Infrastruktury. Wyciągi z Centralnego Rejestru Rzeczoznawców Majątkowych dotyczące rzeczoznawców majątkowych zamieszkałych w poszczególnych województwach, ogłaszają wojewodowie w wojewódzkich dziennikach urzędowych.

5. Przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność w zakresie szacowania nieruchomości, jeżeli czynności z tego zakresu będą wykonywane przez rzeczoznawców majątkowych.

6. Rzeczoznawca majątkowy wykonuje zawód, prowadząc we własnym imieniu działalność gospodarczą, jednoosobowo lub w ramach spółki osobowej w zakresie szacowania nieruchomości, albo w ramach stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej u przedsiębiorcy prowadzącego działalność w tym zakresie. Rzeczoznawca majątkowy nie może łączyć wykonywania zawodu w formach wymienionych wyżej. Przepisy te nie dotyczą biegłych sądowych wykonujących wycenę na zlecenie sądu.

7. Osoby powoływane lub ustanawiane i wpisywane na listę biegłych sądowych z zakresu szacowania nieruchomości powinny posiadać uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości.

8. Rzeczoznawca majątkowy ma obowiązek posługiwać się jednolitą dla wszystkich osób wykonujących ten zawód pieczęcią o treści: w otoku w części górnej RZECZOZNAWCA MAJĄTKOWY, symetrycznie w części środkowej dwa logo PFSRM, w części dolnej UPRAWNIENIA NR XXXX, w środkowym polu IMIĘ I NAZWISKO (bez tytułów), ADRES, Nr tel., w nawiasach Nr rejestru pieczęci prowadzonego przez PFSRM. Wymiary pieczęci i treść według wzoru poniżej w skali 1:1. Pieczęć ta powinna dawać odcisk tuszowy niebieski.

Wzór pieczęci:

9. Ilekroć w przepisach prawa jest mowa o biegłych lub innych osobach posiadających uprawnienia do szacowania nieruchomości, w tym gruntów, części składowych tych gruntów oraz budynków i lokali stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, należy przez to rozumieć wyłącznie osoby posiadające uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego.

2. Uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego.

1. Rzeczoznawca majątkowy jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia działalności zawodowej na podstawie przepisów oraz standardów zawodowych.

2. Rzeczoznawca majątkowy ma prawo do określania wartości nieruchomości a także maszyn i urządzeń trwale związanych z nieruchomością, w szczególności:

1. dotyczy to wszystkich rodzajów nieruchomości i ich części składowych, bez względu na ich rodzaj, położenie i przeznaczenie a także bez względu na podmiot własności,

2. oprócz wyceny nieruchomości stanowiących przedmiot prawa własności albo prawa użytkowania wieczystego, rzeczoznawca majątkowy ma prawo określania wartości innych praw do nieruchomości, w tym ograniczonych praw rzeczowych i praw zobowiązaniowych.

3. rzeczoznawca majątkowy określa także wartość szkód lub nakładów dotyczących nieruchomości a także ich części składowych.

1. Opinie w sprawach o których mowa w punktach 2.2. a, b, c rzeczoznawca majątkowy sporządza w formie operatu szacunkowego.

2. W wyniku wyceny nieruchomości rzeczoznawca majątkowy:

1. określa wartość rynkową nieruchomości,

2. wartość odtworzeniową nieruchomości ,

3. ustala wartość katastralną

1. Rzeczoznawca majątkowy jest uprawniony do określenia wartości nieruchomości w zakresie wynikającym nie tylko z przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami lecz także z innych przepisów, o ile wynika z nich potrzeba określenia wartości nieruchomości.

2. Wybór właściwego podejścia, oraz metody i techniki wyceny, z uwzględnieniem zasad wynikających z art. 154 ustawy o gospodarce nieruchomościami, należy wyłącznie do rzeczoznawcy majątkowego, chyba, że wynika on z wyraźnego przepisu prawa. Rzeczoznawca nie jest związany w tym zakresie żądaniem zamawiającego wycenę.

3. Rzeczoznawca majątkowy może żądać od właściwych organów i sądów udostępnienia mu danych jakie zostały wymienione w art. 155 ustawy o gospodarce nieruchomościami, niezbędnych do prawidłowego wykonywania jego zawodu.

4. Rzeczoznawca majątkowy ma prawo do sporządzania wypisów i wyrysów z danych i dokumentów, o których mowa w punkcie 2.7 a także poświadczania tych wypisów, lub wyrysów, dla potrzeb wyceny.

5. Właściwe organy, agencje, spółdzielnie mieszkaniowe, sady oraz urzędy skarbowe są zobowiązane udostępniać rzeczoznawcom majątkowym niezbędne dane.

6. Rzeczoznawca majątkowy posiadający niezbędną wiedzę i kwalifikacje wymagane odrębnymi przepisami może sporządzać opinie i ekspertyzy, nie stanowiące operatu szacunkowego:

1. rynek nieruchomości oraz doradztwo w zakresie tego rynku,

2. efektywności inwestowania w nieruchomości i ich rozwoju,

3. skutków finansowych uchwalania lub zmiany planów miejscowych,

4. oznaczenia przedmiotu odrębnej własności lokali,

5. bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości,

6. określanie wartości nieruchomości na potrzeby indywidualnego inwestora,

7. wycena nieruchomości zaliczanej do inwestycji w rozumieniu przepisów o rachunkowości,

8. wycena nieruchomości jako środków trwałych jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości.

1. Z dniem wpisu do centralnego rejestru rzeczoznawców majątkowych osoba, o której mowa w ust. 2, nabywa prawo wykonywania zawodu oraz używania tytułu zawodowego „rzeczoznawcy majątkowego”. Tytuł zawodowy „rzeczoznawca majątkowy” podlega ochronie prawnej.

3. Obowiązki rzeczoznawcy majątkowego

1. Rzeczoznawca majątkowy jest zobowiązany do wykonywania czynności związanych z określaniem wartości nieruchomości:

1. zgodnie z przepisami prawa i standardami zawodowymi

2. z zachowaniem reguł, określonych w Kodeksie Etyki Zawodowej,

3. przy zachowaniu szczególnej staranności właściwej ze względu na zawodowy charakter jego czynności,

4. w sposób obiektywny i niezależny.

1. Rzeczoznawca majątkowy powinien odmówić wykonania wyceny lub czynności w warunkach zagrażających jego obiektywizmowi, w szczególności wówczas, gdy okoliczności wskazywałyby na konflikt interesów pomiędzy nim a zamawiającym wycenę, lub też jeżeli ze strony zamawiającego lub osób trzecich wywierane byłyby na rzeczoznawcę niedozwolone naciski.

2. Szczególna staranność obowiązująca rzeczoznawcę co do wykonywania przez niego działalności zawodowej polega zwłaszcza na:

1. dokonywaniu wszelkich czynności, jakie są niezbędne celem właściwego wykonania obowiązków,

2. wykonywaniu tych czynności wnikliwie, w sposób wyczerpujący i przedstawienie ich zamawiającemu w formie uporządkowanej, niezbędnej do przedstawienia toku rozumowania rzeczoznawcy i przesłanek, które mają wpływ na wartość nieruchomości,

3. wskazaniu przyczyn, z powodu których dana czynność nie została wykonana, lub też została wykonana w ograniczonym zakresie,

4. uchyleniu się od dokonania w procesie wyceny czynności, które wymagają wiadomości fachowych przekraczających jego wiedzę, po poinformowaniu o tym zamawiającego, lub zażądaniu przedstawienia przez zamawiającego odpowiedniej ekspertyzy.

1. Rzeczoznawca obowiązany jest wykorzystywać dane, które uzyskał w trakcie wykonywania przez siebie czynności, z zachowaniem zasady poufności.

2. Udostępnianie tych danych osobom trzecim może mieć miejsce tylko wówczas, gdy przepis prawa tego wymaga, jeżeli żąda tego sąd, lub inny właściwy organ a także w postępowaniu przed Komisją Odpowiedzialności Zawodowej, Komisją Arbitrażową PFSRM, lub w postępowaniu wewnątrz stowarzyszeniowym.

3. Rzeczoznawca jest zobowiązany do stałego doskonalenia kwalifikacji zawodowych.

4. Rzeczoznawca majątkowy nie może odmówić pełnienia funkcji biegłego sądowego, jednakże ma prawo uchylić się od wykonania opinii w konkretnej sprawie, jeżeli zachodziłyby w stosunku do niego okoliczności przewidziane we właściwych przepisach, upoważniające go do odmowy zeznań, jeżeli nie może wykonać opinii ze względu na przeciążenie pracą, albo też jeżeli sporządzenie opinii w danej sprawie wymagałoby wiadomości specjalnych, których rzeczoznawca nie posiada.

5. W celu zabezpieczenia możliwości wykazania przez rzeczoznawcę majątkowego prawidłowości czynności szacunkowych i sporządzenia operatu szacunkowego, zaleca się archiwizowanie operatów szacunkowych oraz dokumentów stanowiących ich podstawę w okresie trzech lat od daty sporządzenia operatu szacunkowego.

6. Rzeczoznawca majątkowy a także przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie szacowania nieruchomości podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody, które mogą wyniknąć w związku z wykonywaniem tych czynności oraz wyceny nieruchomości.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, po zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w ust. 4, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, biorąc w szczególności pod uwagę specyfikę wykonywanego zawodu oraz zakres realizowanych zadań.

8. Standardy zawodowe ustalają organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych w uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Komunikat o uzgodnieniu standardów zawodowych zamieszcza się w Dzienniku Ministra Infrastruktury.

4. Odpowiedzialność zawodowa rzeczoznawcy majątkowego.

1. Wobec rzeczoznawcy majątkowego może być wszczęte postępowanie wyjaśniające przed Komisją Odpowiedzialności Zawodowej, powołaną przez Ministra Infrastruktury i szczegółowe zasady prowadzenia postępowania przed tym organem określają stosowne przepisy.

Wobec rzeczoznawcy majątkowego mogą być orzeczone z tytułu odpowiedzialności zawodowej, następujące kary dyscyplinarne:

1. upomnienie,

2. nagana,

3. zawieszenie wykonywania uprawnień zawodowych na okres od 6 miesięcy do 1 roku,

4. zawieszenie wykonywania uprawnień zawodowych do czasu ponownego złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym,

5. pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ubiegania się o ponowne ich nadanie po upływie 3 lat od dnia ich pozbawienia

1. Rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego.

2. Rzeczoznawca majątkowy nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie operatu bez jego zgody do innego celu niż cel, dla którego został sporządzony.

3. Operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, wpływających na wartość nieruchomości.

4. Operat szacunkowy może być wykorzystywany po upływie w/w okresu, po potwierdzeniu jego aktualności przez rzeczoznawcę majątkowego. Potwierdzenie aktualności operatu następuje przez umieszczenie stosownej klauzuli w operacie szacunkowym przez rzeczoznawcę, gdy go sporządził.

5. Oceny prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego dokonuje organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia zawarcia umowy o dokonanie tej oceny.

6. Sporządzenie przez innego rzeczoznawcę majątkowego wyceny tej samej nieruchomości w formie operatu szacunkowego nie może stanowić podstawy oceny prawidłowości sporządzenia operatu szacunkowego.

7. W przypadku, gdy operat szacunkowy jest wykorzystywany w postępowaniu przed sadem powszechnym, o ocenę operatu może wnioskować tylko sąd.

8. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w przypadku rozbieżnych operatów szacunkowych dotyczących wartości tej samej nieruchomości.

9. Rzeczoznawcy majątkowi przekazują organom prowadzącym kataster nieruchomości wyciągi z wykonywanych przez siebie operatów szacunkowych, zawierające określenie celu wyceny, opis nieruchomości oraz ich wartości, w terminie 3 miesięcy od dnia ich sporządzenia.

10. Każda osoba, która udowodni, że ma w tym interes prawny, może zwrócić się do organizacji zawodowe rzeczoznawców majątkowych o wydanie opinii o sporządzonym operacie szacunkowym, o ile nie minął okres trzech lat od daty jego sporządzenia. Opinie te są wykonywane na podstawie umowy zawartej pomiędzy Stowarzyszeniem lub PFSRM a osobą kwestionującą wyceny.

5. Wynagrodzenie rzeczoznawcy majątkowego.

1. Wynagrodzenie rzeczoznawcy majątkowego określa umowa z zamawiającym, z tym, że wysokość tego wynagrodzenia powinna uwzględniać następujące czynniki:

1. charakter, wielkość i rodzaj części składowych nieruchomości stanowiącej przedmiot wyceny,

2. nakład pracy rzeczoznawcy majątkowego niezbędny do wykonania czynności, koniecznych dla właściwego przeprowadzenia procesu wyceny,

3. kwalifikacje rzeczoznawcy majątkowego, a w szczególności jego staż zawodowy, ukończenie specjalistycznych studiów lub szkoleń w zakresie wyceny,

4. termin i warunki wykonania czynności szacunkowych,

5. koszty ponoszone przez rzeczoznawcę w związku z wykonanymi przez niego czynnościami.

Zasady zdobywania uprawnień zawodowych

Regulacje prawne i normatywne zawodu rzeczoznawcy majątkowego w Polsce

Rzeczoznawstwo majątkowe w Polsce istnieje od dawna - pod różnymi nazwami i zgodnie z różnymi przepisami prawnymi.

Okres powojenny rzeczoznawstwa w Polsce dzieli się na dwa etapy:

Pierwszy z nich tzw. przed - rynkowy, trwał od roku 1989 i polegał na wykonywaniu czynności rzeczoznawczych przez tzw. biegłych z list wojewódzkich, którzy zgodnie z zasadami ustawowymi przez prezydia Wojewódzkich Rad Narodowych określali wartość nieruchomości dla różnych, zwykle urzędowych, celów. Od roku 1990 rozpoczął się drugi etap rozwoju rzeczoznawstwa w Polsce trwający do dziś.

Potrzeba ustanowienia tego zawodu wynikała głównie z potrzeby obsługi mienia Skarbu Państwa i mienia samorządowego (tzw. komunalnego). Procedury formalne związane z nadawaniem uprawnień zawodowych są wykonywane zgodnie z zapisem ustawy o gospodarce nieruchomościami z 21.08.1997r., która w sposób kompleksowy i wyczerpujący uregulowała cele wyceny nieruchomości, tryb nadawania uprawnień a także zasady działania rzeczoznawców, oceny tej działalności i wyciągania konsekwencji w przypadkach nie wypełnienia lub niewłaściwego wypełnienia obowiązków. Podstawowe zapisy prawne w ww. zawarte są głównie w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dn. 17.02.2005r. w sprawie nadawania uprawnień i licencji zawodowych w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami oraz doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców majątkowych, pośredników w obrocie nieruchomościami i zarządców nieruchomości.

Ważne znaczenie mają w tym zakresie standardy zawodowe, zgodnie z zapisem art.. 175 ustawy o gospodarce nieruchomościami rzeczoznawca majątkowy jest zobowiązany przestrzegać je na równi z przepisami prawa.

System zdobywania uprawnień zawodowych w zakresie wyceny nieruchomości

Kryteria wymagań kwalifikacyjnych wykonywania zawodu

Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dn. 21.08.1997r. w art. 177.1. , uregulowała w sposób następujący wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego w Polsce:

1. Uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadaje się osobie, która:

1. posiada pełną zdolność do czynności prawnych

2. nie była karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za przestępstwa skarbowe oraz za inne przestępstwa mające znaczenie ze względu na wykonywany zawód,

3. posiada wykształcenie wyższe magisterskie

4. ukończyła studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości,

5. odbyła praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości,

6. przeszła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne, w tym złożyła egzamin dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 p.4 nie dotyczy osoby, która ukończyła studia wyższe o specjalności związanej z gospodarką nieruchomościami i spełnia minima programowe dla studiów podyplomowych w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego.

3. Osoba nie posiadająca obywatelstwa polskiego może otrzymać uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości po spełnieniu warunków wymienionych w ust. 1 oraz po wykazaniu się biegłą znajomością języka polskiego.

Ważniejsze ustalenia wynikające z tego rozporządzenia przedstawiają się następująco:

Uprawnienia zawodowe rzeczoznawcy majątkowego nadaje Minister Infrastruktury na podstawie postępowania kwalifikacyjnego, które przeprowadza Państwowa Komisja Kwalifikacyjna i które zostało zakończone wynikiem pozytywnym.

Państwową Komisję Kwalifikacyjną powołuje Minister Infrastruktury uwzględniając w niej udział osób wskazanych przez organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych.

Nadaje uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości stwierdza się świadectwem, natomiast odmowa nadania uprawnień następuje w drodze decyzji.

Osoby, którym nadano uprawnienia podlegają wpisowi do centralnych rejestrów rzeczoznawców majątkowych. Rejestr ten prowadzi Minister Infrastruktury i ogłaszany jest w dzienniku urzędowym Ministra Infrastruktury, natomiast wojewodowie ogłaszają w wojewódzkich dziennikach urzędowych wyciągi z centralnych rejestrów dotyczące osób zamieszkałych w tych województwach.

Praktyka zawodowa

Ustawa o gospodarce nieruchomościami ustala potrzebę odbywania praktyki zawodowej przed uzyskaniem uprawnień rzeczoznawcy majątkowego oraz tryb i sposób doskonalenia kwalifikacji rzeczoznawców majątkowych.

Organizatorem praktyki zawodowej są związki stowarzyszeń rzeczoznawców majątkowych.

Wniosek o odbycie praktyki zawodowej i wydanie dziennika praktyki zawodowej kandydat składa do organizatora praktyki.

Praktyki zawodowe mogą być prowadzone przez osoby uprawnione, tj. osoby fizyczne posiadające uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, jeżeli osoby te wykonują działalność zawodową w zakresie: rzeczoznawstwa majątkowego - nieprzerwanie przez okres przynajmniej pięciu lat poprzedzających organizację praktyki zawodowej;

Praktykę może prowadzić również organizacja zawodowa lub przedsiębiorca, prowadzący działalność w zakresie wyceny nieruchomości.

Praktyka trwać musi co najmniej 12 miesięcy, jej przebieg jest dokumentowany w dzienniczku praktyk, tak aby odpowiednie wpisy odzwierciedlały rodzaje wykonywanych szczegółowych czynności zawodowych. Wpisów tych dokonuje osoba prowadząca praktykę, poprzez złożenie podpisu przy każdym wpisie.

W ramach praktyki zawodowej, o której mowa w ust. 1, kandydat na rzeczoznawcę majątkowego uczestniczy w wykonywaniu czynności związanych z szacowaniem nieruchomości, w szczególności określonych w art. 174 ust. 3 ustawy, oraz wykonuje co najmniej piętnaście operatów szacunkowych, w których określa wartość nieruchomości przy zastosowaniu różnych podejść, metod i technik wyceny.

Rozpoczęcie odbywania praktyki zawodowej polega na tym, iż osoba zainteresowana składa wniosek o odbycie praktyki zawodowej wskazując prowadzącego praktykę. W przypadku wskazania prowadzącego praktykę, dołącza się do wniosku jego pisemną zgodę, a także udokumentowanie posiadanych przez niego uprawnień.

W ramach praktyki zawodowej prowadzący praktykę zawodową umożliwia kandydatowi na rzeczoznawcę majątkowego zapoznanie się ze sposobem korzystania, w szczególności z rejestrów i ewidencji prowadzonych przez sądy, gminy oraz starostów, a także z innych dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędów i instytucji, zawierających niezbędne dane wykorzystywane przy szacowaniu nieruchomości, o których mowa w art. 155 ust. 1 ustawy.

Prowadzący praktykę zawodową umożliwia kandydatowi na rzeczoznawcę majątkowego, na jego prośbę, oględziny nieruchomości, których wartość określa kandydat.

Wykonane przez kandydata na rzeczoznawcę majątkowego w ramach praktyki zawodowej operaty szacunkowe podpisuje prowadzący praktykę zawodową. W przypadku gdy prowadzącym praktykę jest przedsiębiorca lub organizacja zawodowa operaty podpisuje osoba uprawniona, pod której kierunkiem kandydat je wykonywał.

Po zakończeniu praktyki, osoba zainteresowana przedkłada wypełniony dzienniczek praktyk w celu potwierdzenia spełnienia wymogów formalnych odbycia praktyki zawodowej.

W ramach praktyki zawodowej wykonać należy operaty szacunkowe, w których zostanie określona wartość:

1. dwóch różnych lokali stanowiących odrębne nieruchomości, w podejściu porównawczym, metodą porównywania parami i metodą korygowania ceny średniej lub analizy statystycznej rynku;

2. dwóch różnych nieruchomości zabudowanych w podejściu porównawczym, metodą porównywania parami i metodą korygowania ceny średniej lub analizy statystycznej rynku;

3. dwóch różnych nieruchomości komercyjnych w podejściu dochodowym przy zastosowaniu techniki kapitalizacji prostej i techniki dyskontowania strumieni dochodów;

4. dwóch budynków w podejściu kosztowym, przy zastosowaniu dwóch różnych technik;

5. nieruchomości gruntowej w celu aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego;

6. dwóch nieruchomości gruntowych. Z których jedna przeznaczona na cele rolne, a druga na cele leśne;

7. dwóch nieruchomości gruntowych w podejściu mieszanym, przy zastosowaniu metody kosztów likwidacji i metody pozostałościowej;

8. nieruchomości gruntowej w celu naliczenia opłaty adiacenckiej;

9. wybranego ograniczonego prawa rzeczowego.

Po odbyciu praktyki zawodowej kandydat do uzyskania uprawnień w zakresie szacowania nieruchomości musi przejść procedurę kwalifikacyjną. Jest ona opisana w regulaminie działania Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej. Procedurę tę prowadzi Państwowa Komisja Kwalifikacyjna i składa się ona z następujących etapów:

1. etap pierwszy

a) przeprowadza się na posiedzeniu zespołu kwalifikacyjnego bez udziału osób zainteresowanych; przewodniczący zespołu może jednak wezwać osoby zainteresowane ( kandydatów) do udziału w tej części postępowania, jeżeli jest to konieczne ze względu na udzielenie wyjaśnień,

b) zespół kwalifikacyjny podejmuje ustalenia dotyczące dopuszczenia lub niedopuszczenia osoby zainteresowanej do II etapu postępowania na podstawie badania wniosków złożonych przez te osoby oraz dokumentów dołączonych do wniosków;

2. etap drugi

1. przygotowany jest z udziałem osób zainteresowanych w jednym określonym dniu i czasie dla wszystkich postępowań kwalifikacyjnych wyznaczonych na ten dzień;

2. we wskazanym w zatwierdzonym harmonogramie terminie zespół kwalifikacyjny wyznaczony do przeprowadzenia postępowania sprawdza przygotowanie teoretyczne osób zainteresowanych przez przeprowadzenie egzaminu pisemnego;

3. W stosunku do osób które uzyskały pozytywny wynik z egzaminu pisemnego zespół kwalifikacyjny wyznaczony do przeprowadzenia postępowania sprawdza przygotowanie praktyczne osób zainteresowanych przez przeprowadzenie egzaminu ustnego.

Do wniosku o nadanie uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości należy załączyć m.in. następujące dokumenty:

1. dokument potwierdzający wykształcenie,

2. oświadczenie o niekaralności za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, za fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za przestępstwa skarbowe oraz za inne przestępstwa mające znaczenie ze względu na wykonywany zawód,

3. oświadczenie o posiadaniu zdolności do czynności cywilno-prawnych,

4. dziennik praktyk zawodowych i sprawozdanie z odbytej praktyki zawodowej w zakresie szacowania nieruchomości

5. opis przebiegu dotychczasowej pracy zawodowej.

W etapie II postępowania kwalifikacyjnego zespół kwalifikacyjny przeprowadza egzamin pisemny, który :

1. polega na rozwiązaniu testu wielokrotnego wyboru, składającego się z 90 pytań oraz na rozwiązaniu zadania praktycznego;

2. trwa 135 minut, w tym 90 minut na rozwiązanie testu oraz 45 minut na rozwiązanie zadania praktycznego, z 20 minutową przerwą po części testowej.

Każde pytanie w teście oceniane jest w następujący sposób:

1. odpowiedź prawidłowa - 1 punkt, przy czym za prawidłową uznaje się odpowiedź wskazującą wszystkie poprawne odpowiedzi cząstkowe;

2. odpowiedź nieprawidłowa lub brak odpowiedzi - 0 punktów.

Zadanie praktyczne, o którym mowa w ust. 1, oceniane jest w jedenastopunktowej skali od 0 do 10 punktów.

Wynik egzaminu stanowi sumę punktów uzyskanych przez kandydata za odpowiedzi na poszczególne pytania, a w przypadku kandydata na rzeczoznawcę majątkowego- również punktów za rozwiązane zadanie praktyczne.

Do części ustnej egzaminu mogą być dopuszczeni kandydaci, którzy uzyskali w części pisemnej egzaminu co najmniej 70 punktów, z tym że w przypadku kandydatów, o których mowa w ust. 1, warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli kandydat uzyskał co najmniej 5 punktów za zadanie praktyczne.

W razie nie uzyskania przez kandydata w części pisemnej egzaminu co najmniej 70 punktów postępowanie kwalifikacyjne uznaje się za zakończone wynikiem negatywnym.

Operaty szacunkowe załączone do wniosku muszą spełniać następujące wymogi:

• mogą być opracowaniami zespołowymi tylko w części nie przekraczającej 5 operatów

• muszą być aktualne lub posiadać notę aktualizacyjną tj. wskazanie, jakich zmian w nich dokonać, aby spełniały wymogi aktualnych przepisów, jeżeli były wykonane przed 1 stycznia 1998r.

• powinny być zgodne z tematyką, która podano wyżej

W dalszej części postępowania kwalifikacyjnego zespół kwalifikacyjny po sprawdzeniu operatów szacunkowych przeprowadza egzamin ustny, polegający na obronie przez osobę zainteresowaną 3 wybranych przez zespół operatów. Część ustana polega na obronie przez osobę zainteresowaną sposobu wykonania operatów szacunkowych oraz na udzieleniu odpowiedzi na pytania zespołu kwalifikacyjnego co do przyjętych podstaw prawnych, zastosowanych podejść, metod i technik szacowania, źródeł informacji, analizy rynku nieruchomości i innych zagadnień mających wpływ na wykonanie operatów. Pytania te ustala przed obroną przewodniczący zespołu.

Liczba wszystkich zadanych pytań podstawowych nie może być mniejsza niż 6 i większa niż 12, a liczba pytań adresowanych do poszczególnych operatów szacunkowych powinna być jednakowa.

Członkowie zespołu kwalifikacyjnego mogą zadawać kandydatom pytania uzupełniające w związku z udzielonymi przez nich odpowiedziami na pytania podstawowe.

Każda odpowiedź na zadane pytanie jest oceniana w czterostopniowej skali, od 0-3pkt. Część ustna uznaje się za zakończona wynikiem pozytywnym, jeżeli kandydat uzyskał min 50 % punktów z ogólnej liczby punktów możliwych do uzyskania za obronę każdego w wybranych przez komisję operatu szacunkowego.

W razie zakończenia części ustnej egzaminu wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne uznaje się za zakończone wynikiem pozytywnym.

W razie zakończenia części ustnej egzaminu wynikiem negatywnym postępowanie kwalifikacyjne uznaje się za zakończone wynikiem negatywnym.

Kandydat, który zakończył część ustną egzaminu wynikiem negatywnym, może, przed upływem dwunastu miesięcy od dnia zakończenia części ustnej egzaminu wynikiem negatywnym, złożyć wniosek o ponowne przystąpienie do części ustnej egzaminu.

1

2

---