Większość kobiet wybierając kosmetyki zwraca uwagę na cenę, markę danego produktu, jego opakowanie, zapach i tym podobne. Niewiele z nich czyta ich skład. Jeśli to robią, to często nie wiedzą, co oznaczają poszczególne składniki i jaka jest ich rola. Bardzo wiele kosmetyków zawiera alkohole, które służą jako środki odtłuszczające, dezynfekujące, emulgatory, rozpuszczalniki i substancje nawilżające. Wiele alkoholi ma duże znaczenie również w perfumerii. Najczęściej stosowane alkohole w kosmetykach to alkohole jednowodorotlenowe i wielowodorotlenowe. Wśród nich znajdują się również alkohole tłuszczowe.
Alkohole tłuszczowe znajdują zastosowanie jako jeden z półproduktów w przemyśle środków powierzchniowoczynnych - piorących, myjących, emulgujących, szamponów, w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym, a także w przemyśle tworzyw ( do mas plastycznych), gumowym, górniczym ( do flotacji) oraz spożywczym ( emulgatory).
Alkohole tłuszczowe są ważnym składnikiem emulsji kosmetycznych oraz wzmacniają działanie emulgatorów w tych emulsjach. Poprawiają konsystencję kosmetyków. Tworzą na powierzchni skóry cienki, ochronny film, zapobiegając jej nadmiernemu wysychaniu. Wyżej wymienione alkohole sprawiają, że krem i skóra nim posmarowana są delikatne i miękkie.
Do tej grupy alkoholi zaliczamy między innymi:
Alkohol cetylowy - jest stabilizatorem emulsji (nie jest emulgatorem, choć sam z wodą się emulguje tworząc emulsje W/O). W kremach, mleczkach tworzy układy ciekłokrystaliczne w fazie wodne, dzięki czemu zagęszcza i stabilizuje emulsje. Stosowany jest w większości kosmetyków ze względu na powyższe właściwości, a także ze względu na odczucie na skórze - kremy bez niego są bardziej tępe - to znaczy zbyt szybko się wchłaniają, pozostawiając warstewkę fazy wodnej. Alkohol cetylowy nadaje im poślizg, przedłuża wchłanianie olejów. Ta cecha jest szczególnie pożądana, gdy krem jest robiony na jednym oleju. Firmy kosmetyczne dopieszczają receptury pod względem odczucia wchłaniania poprzez dodanie jeszcze alkoholu stearylowego, (który jeszcze wolniej się wchłania), ale w tym wypadku łatwo przesadzić z ilością i krem może się zbyt długo lepić, (w warunkach domowych raczej nie przesadzi z ilością tego alkoholu i krem nie zostanie zepsuty). Alkohol cetylowy nawilża, wygładza skórę. Stapiany z masłami podnosi ich temperaturę topnienia - przydaje się przy kostkach do masażu. Jego głównym zastosowaniem jest stabilizowanie emulsji. Stosowany jest w ilościach do 30%.
Alkohol stearylowy - występuje w wielu kosmetykach, najczęściej jednak w tonikach, kosmetykach odświeżających i preparatach ściągających. Może silnie wysuszać skórę, czego skutkiem jest przesuszenie cery i podrażnienia. Alkohol stearylowy jest składnikiem lekko zagęszczającym i nie powinien działać drażniąco. Powoduje złuszczanie się i odbudowę nowej warstwy naskórka, a zarazem jest to środek zmiękczający naskórek. Posiada zastosowanie przy produkcji pudrów - nadaje produktowi cechy tłustości i likwiduje możliwość pylenia.
Alkohol cetearylowy - stosowany jako emulgator i substancja czynna.
Substancja ta jest mieszaniną alkoholu stearylowego oraz cetylowego, występuje w postaci drobnych, białych płatków. Jest stosowana w większości preparatów kosmetycznych, ponieważ jest bardzo dobrym emulgatorem (substancją wspomagającą rozpuszczanie). Wskutek swoich własności chemicznych wpływa pozytywnie na stabilność fizykochemiczną preparatów kosmetycznych. Posiada także pewne cechy substancji czynnej, to znaczy właściwości matujące i zmiękczające.
Przedstawione przeze mnie substancje to najczęściej stosowane w kosmetyce alkohole tłuszczowe. Służą one głównie jako zagęstniki i są bezpieczne ze względu na swe działanie - nie powodują podrażnień. Alkohol używa się także do kosmetyków jako emulgator i konserwant, często też jako substancję czynną, np. w tonikach, kosmetykach odświeżających i preparatach ściągających - głównie do cery trądzikowej. Opinie na temat stosowania alkoholu do kuracji trądzikowej są skrajnie różne, od bardzo pozytywnych po negatywne, ocena jego reakcji na skórę jest w dużej mierze indywidualna. Duża zawartość alkoholu w preparacie może silnie wysuszać skórę i powodować podrażnienia.
Alkohole tłuszczowe stanowią grupę związków o szczególnym znaczeniu w kosmetyce. Ze względu na swoje właściwości mogą pełnić w produktach kosmetycznych bardzo różnorodne funkcje. Praktycznie nie ma wyrobu kosmetycznego, w którym nie mogłyby one znaleźć zastosowania. Na stałe znalazły one natomiast tam miejsce od momentu, kiedy odkryto ich własności zmiękczające i wygładzające skórę. Dzięki całkowitej tolerancji przez skórę oraz ich właściwościom hydrofobowym, alkohole tłuszczowe stosowane są zarówno w preparatach do pielęgnacji włosów, twarzy, jak i całego ciała.
Alkohole te są zupełnie niedrażniącymi środkami zmiękczającymi, natłuszczającymi i wygładzającymi skórę. Mieszanka alkoholi tłuszczowych nie powoduje wysuszania skóry, wręcz przeciwnie - skóra pozostaje gładka i delikatna.
Emulgatory, którymi mogą być alkohole tłuszczowe ( cetearylowy), są niezbędnym produktem do wytworzenia kosmetyków. Są one potrzebne są po to, aby połączyć wodę z olejem ( kosmetyki składają się przede wszystkim z wody, dlatego występuje ona zawsze na początku listy ingrediencji).
Można powiedzieć, że między innymi dzięki alkoholom tłuszczowym zawdzięczamy konsystencję naszych kosmetyków.
4