"Do obywatela Johna Browna" - przykład operowania obrazami poetyckimi i wyraz poparcia Norwida dla walki o wolność wszystkich narodów .

- "Do obywatela Johna Browna" - tytułowy bohater był amerykańskim demokratą, walczącym o zniesienie niewolnictwa murzynów. W 1859r. Brown uderzył na arsenał chcąc wywołać powstanie mające na celu zniesienie niewolnictwa . Za to został postawiony przed sądem , oskarżony o zdradę stanu i skazany na śmierć. Poeta odczuwa ból, że to właśnie w Ameryce dokonuje się okrutny akt tłumienia wolności , i próbuje protestować przeciwko szerzącemu się w Ameryce zanikowi wolności i demokracji . Poeta demaskuje prawdziwe oblicze Ameryki której wolność jest tylko pozorna . Śmierć bohatera jest dla niego zapowiedzią upadku swobód demokratycznych w Ameryce - kolebce demokracji . Poeta przesyła bojownikowi wyrazy ludzkiego solidaryzmu i wyraża przekonanie , że śmierć człowieka nie jest w stanie powstrzymać ludzkiego dążenia do wolności i sprawiedliwości . Zawarta w o obrazie egzekucji metafora bardzo silnie oddziałuje na wyobraźnię i intelekt odbiorcy. Grozę potęguje autentyczność przedstawianych wydarzeń .

Cyprian Kamil Norwid obawia się , że wysiłki takich ludzi jak Kościuszko , Waszyngton i innych bojowników o wolność Ameryki lub innych krajów pójdą na marne .

Wiersz kończy się myślą , że w walce o wolność Ameryki i innych narodów duże znaczenie może odegrać poezja , wyraża to w słowach :
"...Bo pieśń nim dojrzy,
człowiek nieraz skona ,
A niźli skona pieśń
naród najpierw wstanie"

---