WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
Pojęcie działalności gospodarczej uregulowała ustawa "Prawo działalności gospodarczej" z dnia 19 listopada 1999 roku. Zgodnie z przyjętą definicją jest to zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Osoba, która zawodowo, we własnym imieniu ją podejmuje i wykonuje zwana jest natomiast przedsiębiorcą.
Nazywam się Aleksandra Petryńska. Aktualnie pracuję w firmie komputerowej, wiedzie mi się bardzo dobrze, ale moje aspiracje są dużo wyższe. Od 1 marca 2004 roku zamierzam poprowadzić własną firmę komputerową. W tym celu zobowiązana jestem założyć działalność gospodarczą.
Swoją wędrówkę rozpoczęłam po Internecie, aby zasięgnąć informacji na ten temat. Na stronie firma.onet.pl znalazłam niezbędne dla mnie adresy miejsc, które muszę odwiedzić.
Ale zanim udam się gdziekolwiek, to w zaciszu domowym muszę zastanowić się nad nazwą firmy i profilem działalności. Nazwa przedsiębiorstwa powinna zawierać imię i nazwisko osoby ją prowadzącej. Potrzebne to jest do łatwiejszej identyfikacji przedsiębiorstwa. Warto w nazwie zawrzeć informację o profilu działalności lub nazwę, która pozwoli odnaleźć przedsiębiorstwo, wśród kilkudziesięciu innych.
Jeżeli chodzi o określenie przedmiotu działalności gospodarczej pewnym ułatwieniem może okazać się katalog Polskiej Klasyfikacji Działalności (dostępny m.in. w Internecie na stronie: firma.onet.pl), który zawiera pełen wybór rodzajów działalności gospodarczej, wraz z oznaczeniami numerowymi. Znajomość oznaczenia numerowego będzie potrzebna do prawidłowego wypełnienia formularza zgłoszeniowego w Urzędzie Statystycznym i przyda się także w Urzędzie Skarbowym.
ZACZYNAMY!!!
Jako pierwszy na liście jest Urząd Miasta, Wydział Spraw Obywatelskich. Tutaj składamy wypełniony wcześniej druk „Zgłoszenie działalności gospodarczej” (załącznik nr 1), kierowany do Prezydenta Miasta (w moim przypadku P.M. Gdańska) i dokument tożsamości do wglądu. Po zweryfikowaniu przez pracownika wydziału poprawności wypełnienia Zgłoszenia należy uiścić
opłatę administracyjną w kwocie 100 zł płaconą na konto:
Urząd Miejski w Gdańsku,
50116022020000000061899387 .
Jeżeli wniosek spełnia wymogi formalne, organ ewidencyjny dokonuje wpisu do ewidencji w ciągu 14 dni od daty złożenia Zgłoszenia. Z własnego doświadczenia wiem, iż wpis może być dokonany natychmiast.
Miejsce złożenia dokumentów:
Zespół Obsługi Mieszkańców Nr 3
ul. Nowe Ogrody 8/12, 80-803 Gdańsk
Zespół Obsługi Mieszkańców Nr 1
ul. Partyzantów 74, 80-254 Gdańsk
Wraz ze zgłoszeniem do ewidencji działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON). Organ ewidencyjny niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu, przesyła powyższy wniosek do urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania wraz z zaświadczeniem o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej wraz z numerem PESEL oraz innymi dokumentami dołączonymi przez przedsiębiorcę.
Jeżeli tego nie zrobimy, następnie udajemy się do Urzędu Statystycznego, gdzie nasza firma otrzyma REGON (załącznik nr 2).
Obowiązek rejestracji posiadają:
osoby prawne,−
jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej,−
osoby− fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (w tym prowadzące indywidaualne gospodarstwa rolne),
jednostki lokalne w/w podmiotów.−
W wyniku rejestracji każdy podmiot otrzyma w Urzędzie Statystycznym zaświadczenie o rejestracji i nadanym niepowtarzalnym numerze identyfikacyjnym.
Rejestracja podmiotu następuje na wniosek osoby zainteresowanej, po przedstawieniu kopii dokumentu upoważniającego do podjęcia działalności (może to być kopia: wypisu z rejestru sądowego, decyzji, zaświadczenia, umowy, aktu prawnego, koncesji, statutu itp).
Podmiot ma obowiązek:
posługiwać się zaświadczeniem w kontaktach urzędowych i− związanych z obrotem gospodarczym,
podawać numer identyfikacyjny w− pieczęciach firmowych i na drukach urzędowych,
zgłaszać do Urzędu− Statystycznego w Gdańsku wszystkie zaistniałe zmiany w zakresie cech objętych rejestrem (w okresie 2 tygodni od momentu zaistnienia).
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, mają obowiązek wypełnienia i złożenia wniosku o wpis do rejestru podmiotów oraz informowania o zachodzących zmianach w zakresie danych wpisanych w rejestrze (do zgłoszenia zmian wykorzystuje się także formularz RG-1). Wniosek o wpis powinno się złożyć w ciągu 14 dni od zaistnienia okoliczności uzasadniających wpis, czyli np. od otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Wniosek o wpis do rejestru podmiotów gospodarki narodowej i o nadanie numeru REGON powinno się złożyć w Wojewódzkim Urzędzie Statystycznym. Tu można otrzymać potrzebne do tego formularze i skorzystać z pomocy w ich wypełnieniu. Dla osób zakładających działalność gospodarczą, której siedziba znajduje się na terenie Gdańska, właściwym urzędem statystycznym jest:
Urząd Statystyczny w Gdańsku, znajdujący się w
Gdańsku - Wrzeszczu przy ulicy Danusi 4.
Interesanci przyjmowani są w poniedziałki w godzinach 8-17 a w pozostałe dni robocze w godzinach 8-15.
Dwa najważniejsze urzędy mamy już za sobą. Działalność założona.
Do załatwiania formalności w urzędach, zakładania rachunku bankowego, a także do wystawiania rachunków i faktur będzie nam potrzebna pieczątka firmowa.
Warto ją wyrobić zaraz po otrzymaniu numeru REGON.
W Gdańsku jest wiele punktów (w tym także w urzędach), w których taką pieczątkę można zamówić. Koszt wyrobienia pieczątki uzależniony jest od jej wielkości.
Na pieczątce trzeba umieścić:
• Pełną nazwę przedsiębiorstwa oraz imię i nazwisko
• Adres, pod którym będziesz prowadzić działalność gospodarczą
• Numer identyfikacji REGON
Dodatkowo można umieścić także numer NIP oraz telefon kontaktowy.
Każda firma ma obowiązek posiadania firmowego rachunku bankowego, za pośrednictwem którego dokonywane będą płatności m.in. na rzecz Urzędu Skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki temu Urząd Skarbowy i ZUS mają ułatwioną kontrolę poczynań przedsiębiorców a jednocześnie mogą, znając jego numer, dokonać przymusowej egzekucji należności. Należy pamiętać, że obowiązkowe jest nie tylko założenie konta firmowego, ale także powiadomienie odpowiednich organów o wszelkich zmianach dotyczących rachunku bankowego naszego przedsiębiorstwa w terminie najdalej 14 dni od daty ich powstania.
Większość banków wymaga dołączenia do wniosku o otwarcie rachunku różnych dokumentów w tym kopii zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, zaświadczenia o nadaniu numeru REGON i numeru NIP. Otwarcie rachunku bankowego następuje zazwyczaj 1-2 dni po podpisaniu umowy z bankiem.
Kolejnym krokiem jest zawiadomienie właściwego urzędu skarbowego o rozpoczęciu działalności gospodarczej. Wiąże się to z koniecznością rejestracji przedsiębiorcy dla celów podatkowych (m.in. podatku od towarów i usług, jeżeli przedsiębiorca będzie płatnikiem VAT). Indywidualny przedsiębiorca, dla celów podatkowych związanych z prowadzoną działalnością posługuje się tym samym numerem NIP, jaki został mu nadany jako osobie fizycznej. Zwykle o numer NIP ubiegamy się wraz z uzyskaniem pierwszego wynagrodzenia za prace na etacie lub umowy zlecenia. Nawet gdy posiadasz już NIP masz obowiązek zgłosić urzędowi skarbowemu fakt rozpoczęcia działalności gospodarczej. Rejestracja podatkowa trwa zazwyczaj ok. 1 miesiąca od dnia złożenia wszystkich wymaganych przez Urząd Skarbowy dokumentów.
W tym celu musisz wypełnić i złożyć w Urzędzie Skarbowym odpowiedni formularz - NIP-1 (załącznik nr 3) wraz z wymaganymi dokumentami:
• kopią zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej
• kopią zaświadczenia o nadaniu numeru REGON,
• kopią dokumentów dotyczących otwarcia rachunku bankowego.
Jeśli działalność gospodarcza prowadzona będzie poza miejscem zamieszkania (zameldowania), musisz też dostarczyć do Urzędu Skarbowego dokument potwierdzający tytuł prawny (np. akt własności czy umowę najmu) do lokalu lub nieruchomości, w których ma być ona wykonywana.
Złożenie formularza jest nieodpłatne. Formularz NIP-1 składa się we właściwym Urzędzie Skarbowym, do którego rejonowo przypisany jest adres, pod którym będziesz prowadził działalność gospodarczą. Jeżeli będziesz ją prowadził w miejscu zamieszkania (zameldowania) wówczas właściwym Urzędem Skarbowym jest ten, w którym do tej pory rozliczałeś się co roku z podatku dochodowego od osób fizycznych.
W Gdańsku będą to:
Pierwszy Urząd Skarbowy w Gdańsku
ul. Na Stoku 49B
80-874 Gdańsk
Drugi Urząd Skarbowy w Gdańsku
ul. Kołobrzeska 43
80-391 Gdańsk
Trzeci Urząd Skarbowy w Gdańsku
ul. Żaglowa 2
80-560 Gdańsk
Wszystkie Urzędy Skarbowe przyjmują interesantów w poniedziałki i środy w godzinach 8--17 oraz we wtorki, czwartki i piątki w godzinach 8-15.
Od momentu poinformowania urzędu skarbowego o rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej, będziesz miał obowiązek podawać numer NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych.
Przy zakładaniu przedsiębiorstwa masz także obowiązek poinformować urząd skarbowy o tym, jaką formę opodatkowania podatkiem dochodowym wybierasz oraz o sposobie prowadzenia ewidencji podatkowej.
Obowiązująca od 1 stycznia 2003r. znowelizowana Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym do niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że podstawową formą opodatkowania podatkiem dochodowym są zasady ogólne, czyli takie same, jakie stosuje się względem osób fizycznych osiągających dochody z tytułu umowy o pracę czy z umów zleceń.
Ty jako podatnik możesz zrezygnować z tej formy opodatkowania i wybrać jako formę opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową. Zawiadomienie (o wyborze ryczałtu lub karty podatkowej) musisz złożyć w terminie do 20 stycznia danego roku podatkowego do Urzędu Skarbowego właściwego dla miejsca swojego zamieszkania. Jeżeli rozpoczynasz działalność w ciągu roku podatkowego zawiadomienie o wyborze ryczałtu musisz złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu, natomiast zawiadomienie o wyborze karty powinieneś złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności.
W przypadku, gdy nie wskażesz innej formy niż opodatkowanie na zasadach ogólnych będziesz zobowiązany do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Jeżeli będziesz rozliczał się na zasadach ogólnych i prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów, to masz obowiązek zawiadomić o jej prowadzeniu właściwy dla miejsca prowadzenia działalności Urząd Skarbowy (załącznik nr 4). Obowiązek informowania Urzędu Skarbowego spoczywa na tobie także wtedy, gdy w twoim imieniu księgę przychodów i rozchodów prowadzi biuro rachunkowe. Musisz wtedy poinformować Urząd Skarbowy o nazwie i adresie biura, a także o miejscu prowadzenia księgi i dokumentacji związanej z jej prowadzeniem.
Karta podatkowa to bardzo wygodna dla drobnych przedsiębiorców forma rozliczania się z Urzędem Skarbowym, która nie wymaga prowadzenia żadnej ewidencji podatkowej. W tym wypadku niezależnie od osiąganego dochodu, co miesiąc płacimy z góry określoną kwotę.
Aby stać się płatnikiem podatku na takich zasadach należy złożyć formularz PIT 16.
Ryczałt ewidencjonowany to forma uproszczonej ewidencji podatkowej, gdzie ujmuje się tylko przychód osiągany przez przedsiębiorstwo. Na podstawie tego przychodu oblicza się należną zaliczkę na podatek dochodowy bez potrącania kosztów. Szczegółowy zakres działalności objęty tą formą opodatkowania określa rozdział 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Bardzo ważną decyzją, którą musisz podjąć jeszcze przed rozpoczęciem działalności gospodarczej, jest to czy będziesz podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), czy też zamierzasz skorzystać ze zwolnienia od tego podatku. O swojej decyzji musisz poinformować urząd skarbowy składając bądź zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego (formularz VAT-R, załącznik nr 5), bądź pisemne oświadczenie o wyborze zwolnienia od podatku VAT (formularz VAT-6). Jeżeli nie dokonasz zgłoszenia rejestracyjnego, to staniesz się automatycznie płatnikiem tego podatku, lecz nie będziesz mógł pomniejszyć swojego zobowiązania w zakresie podatku należnego o podatek naliczony przy zakupach dokonanych przed dniemzgłoszenia.
Jeśli od razu zdecydujesz się na bycie płatnikiem VAT, poza wypełnieniem formularza VAT-R będziesz musiał uiścić opłatę skarbową w wysokości 152 zł. W praktyce oznacza to także dodatkową pracę biurową związaną m.in. ze starannym wypełnianiem faktur (niezbędna będzie dodatkowa wiedza na temat stawek VAT przypisanych towarom i usługom), koniecznością składania co miesiąc w Urzędzie Skarbowym dodatkowej deklaracji VAT-7 oraz terminowym płaceniem należnego podatku VAT.
Ostatnim etapem naszej wędrówki jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Jako prowadzący działalność gospodarczą będziesz płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne od siebie oraz zatrudnionych pracowników. Dlatego też zaraz po rozpoczęciu tej działalności masz obowiązek zarejestrować się jako płatnik tych składek. Ponadto musisz zgłosić do ubezpieczeń społecznych siebie i ewentualnie inne osoby (pracownicy), dla których będziesz płatnikiem składek.
Płatnik składek ma obowiązek dokonania zgłoszenia do ZUS siebie, jako płatnika w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowego osób prowadzących działalność (czyli od daty rozpoczęcia działalności, którą podałeś w formularzu NIP-1).
Jako płatnik składek powinieneś dokonać zgłoszenia w jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwej dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (siedziby przedsiębiorstwa). Dokonując zgłoszenia możesz korzystać wyłącznie z oryginalnych formularzy dostępnych w placówkach ZUS lub wypełnić elektroniczne formularze dostępne w aktualnej wersji programu Płatnik. Podejmując działalność gospodarczą na własny rachunek będziesz musiał wypełnić i złożyć w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych następujące formularze:
• ZUS ZFA - zgłoszenie lub zmiana danych płatnika składek - osoby fizycznej (zał. Nr 6)
• ZUS ZUA - zgłoszenie do ubezpieczeń lub zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej (zał. Nr 7)
• ZUS ZZA - zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/ zgłoszenie zmiany danych (zał. Nr 8)
Wypełnione formularze powinieneś osobiście dostarczyć do właściwego dla ciebie oddziału lub inspektoratu ZUS.
PLACÓWKI ZUS W GDAŃSKU
• Oddział/ Oddział w Gdańsku, 80-748, ul. Chmielna 27/33
• Inspektorat w Gdańsku - Śródmieściu, 80-830, ul. Chlebnicka 3/8
• Inspektorat w Gdańsku - Wrzeszczu, 80-247, ul. Sobótki 9
Placówki ZUS pracują poniedziałki, środy i piątki w godzinach7.30-14.30, a we wtorki i czwartki w godzinach 7.30-17.0.
Droga była trudna, pełna przeszkód i wielu niespodzianek. Poznałam wiele osób, sprawdziłam w jakim trybie pracują urzędy. W każdym miejscu panie , może nie do końca sympatyczne, ale zawsze niosące pomoc i służące dobrą radą. Co mnie, jako młodego przedsiębiorcę, napawało otuchą i nastawiało pozytywnie do dalszej walki. Firma działa i zaczyna przynosić zyski. Teraz jeszcze kilka krótkich rad, z kalendarza przedsiębiorcy:
ZAPAMIĘTAJ
• Do 7 dnia każdego miesiąca należy zapłacić podatek dla osób opodatkowanych w formie karty podatkowej
• Do 10 dnia każdego miesiąca należy zapłacić za siebie składki na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy (składka płacona jest za poprzedni miesiąc kalendarzowy np. do 10 października płacimy za miesiąc wrzesień). W tym terminie opłacasz składki wyłącznie za siebie czyli wtedy gdy nie zatrudniasz żadnych pracowników.
• Do 15 dnia każdego miesiąca należy zapłacić składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i/lub Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ten termin obowiązuje przedsiębiorcę, który musi odprowadzić składki za poprzedni miesiąc za siebie i zatrudnionych pracowników.
• Do 20 dnia każdego miesiąca należy zapłacić zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt za grudzień zapłacisz, składając jednocześnie do Urzędu Skarbowego zeznanie roczne PIT-28.
• Do 20 dnia każdego miesiąca należy też złożyć comiesięczną deklarację (PIT-5) i dokonać wpłaty zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na zasadach ogólnych. W terminie do 20 grudnia wpłacasz również zaliczkę za miesiąc grudzień w takiej samej wysokości jak należna zaliczka za miesiąc listopad. Rozliczenie miesiąca grudnia następuje wraz z rozliczeniem rocznym, PIT-36.
• Do 25 dnia każdego miesiąca należy dokonać rozliczenia miesięcznego podatku VAT i złożyć formularz VAT-7 oraz dokonać rozliczenia miesięcznego podatku akcyzowego.
• Do 25 dnia każdego miesiąca następującego po kwartale, w którym stałeś się płatnikem VAT, musisz także dokonać rozliczenia podatku VAT i złożyć formularz VAT-7K.
• Do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym przedsiębiorcy rozliczający się na podstawie podatku zryczałtowanego składają zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wartości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (formularz PIT-28)
• Do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym składają zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (lub poniesionej straty) w roku podatkowym (formularz PIT-36) przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na zasadach ogólnych. W tym też terminie należy również wpłacić, o ile to wynika ze złożonego zeznania, różnicę między podatkiem należnym, a sumą przekazanych na konto Urzędu Skarbowego zaliczek należnych za dany rok,