Sztuka wychowania chłopców . Dzikie stwory.
Wiek 2-4 lata odkrywca .
Kim jest odkrywca:
- są aktywni, agresywni ,ciekawcy, niezależni, potrzebują przestrzeni i zasad, wyznaczonych granic, przestrzeni, konsekwencji, zrozumienia.
Należy aktywnym maluchom dostarczyć dużo ruchu. Aktywność i pobudzenie, jakie charakteryzują odkrywcy, pomaga w nasilaniu się innej cechy typowej dla tego etapu rozwoju: agresji. Choć może to dziwnie zabrzmi, chłopcy na etapie odkrywcy okazują miłość i przywiązanie poprzez zapasy, walenie z główki, a czasem nawet bicie. Czasami poprzez agresje informują że są zmęczeni, głodni lub pobudzeni. Ciekawość - chłopcy uczą się kinestetycznie, czyli za pośrednictwem dotyku i czucia. Niezależność -często słyszymy „moje” albo „chcę sam”. Należy mądrze dawać chłopca możliwość niezależnego poznawania świata. Nie mówić ciągle „nie wolno” itp. Granice- pomagają mu poczuć się bezpiecznie i dowiaduję się co może, a czego nie. Nie należy natomiast wymagać zbyt dużej samokontroli od dziecka ponieważ skazujemy go na porażkę. Typowym przykładem nierealnego oczekiwania jest proszenie odkrywcy, żeby był cicho albo siedział spokojnie przez dłuższy czas. Kilka przykładów co możemy mówić chłopcu żeby np. nie bił : „ nie możesz bić siostry, ale możesz zbić drzewo patykiem” inne:
- „nie możesz walić w stolik klockami, ale możesz nimi walić w swoją poduszkę”
-„ widzę, że ci się nudzi, Zobaczymy, ile razy w ciągu dwóch minut uda ci się wejść i zejść po schodach”
Innym nierealnym oczekiwaniem jest proszenie odkrywcy żeby sam sprzątał swoje zabawki. Należy mu pomóc i spróbować zmienić sprzątanie w zabawę, udając że to wyścig z czasem.
Starszego odkrywce można prosić, żeby posprzątał pojedyncze przedmioty np. klocki albo kredki , a dopiero potem wyznaczyć mu następne zadanie . Przestrzeń - odkrywcy przysparzają najczęściej kłopotów wtedy, gdy znajdują się w pomieszczeniach zamkniętych przez dłuższy czas. Konsekwencja - konsekwencje i zasady im służą. Bardzo dobrze jest mieć stały i niezmienny rytm dnia. Ważne jest także odwoływanie się do wszystkich jego zmysłów.
Gdy zwracamy się do chłopca możemy nawiązać kontakt fizyczny np. dotykając jego pleców, ramienia albo czubka głowy , jednocześnie przesyłając mu przekaz werbalny i pamiętając, aby przy wydaniu chłopcu poleceń zawsze używać jego imienia Np. „ Krzyś ( dłoń na ramieniu), idź, proszę, do kuchni i wyrzuć to do kosza.” Zrozumienie - należy zrozumieć, że chłopcy, są zupełnie inaczej skonstruowani niż jego rówieśniczki. Chłopcy potrzebne są komunikaty konkretne i bezpośrednie. Gubią się w natłoku słów. Należy mówić do nich jasno i nie używać zbyt wielu słów oraz nie zadawać wielu pytań.
Wskazówki .
Nie mieszaj mu w głowie . Dokładne, jasne i realne granice np. możesz pograć na komputerze przez 20 minut . Nastawię minutnik w kuchence, jak zacznie dzwonić masz 5 minut żeby skończyć i wyłączyć komputer.
Dawaj mu ograniczone możliwości wyboru. Muszą mieć ograniczoną ilość zadań do zrobienia, które pomogą im spalić trochę energii i dadzą poczucie sukcesu np. będziemy sprzątać przez 15 minut. Chcesz poodkurzać meble, pozamiatać podłogę czy pozbierać zabawki?
Przewiduj zmiany i zapowiadaj wszystkie przejścia miedzy kolejnymi elementami codziennej rutyny np. „dziś zrobimy trochę inaczej . dziś będziemy ….” „zostało ci jeszcze 5 minut zabawy. Potem poczytamy książkę i pójdziemy na drzemkę.”
Ustalaj kilka prostych zasad, których każdy będzie musiał konsekwentnie przestrzegać. Np. zawsze mówimy prawdę . Nie kłamiemy.
Pokaż mu, jak powinien się zachować. Np. Zobacz jak ostrożnie przewracam kartki książki.
Wprowadź dyscyplinę, zadbaj, aby miała ona sens. Tu ważna jest konsekwencja tego co było wcześniej ustalone.
Pozwól mu się wyszaleć . Codziennie wychodź z nim na dwór, obojętnie jaka jest pogoda.
Dawaj przykłady samokontroli i opanowania w tym, co mówisz i robisz, kiedy jako rodzic odczuwasz frustrację albo złość. Kiedy dziecko jest nerwowe to zdenerwowanie rodzica może potęgować jego złość. Np. zamiast podnosić głos mówimy cichym głosem opanowanym i spokojnym i nawiązujemy z nim kontakt wzrokowy.
Mów krótko i wprost . Unikaj pytań w stylu „dobrze?” na końcu zdania.
Kiedy odkrywca zrobi coś, co ci się spodoba, zasyp go pochwałami. Komplementy , pochwały. Dawaj mu zadania które jest wstanie wykonać z powodzeniem.
Kochanek - wiek 5-8 lat
Cechy charakteryzujące : czułość, posłuszeństwo, przywiązanie do ojca i rywalizacja.
Chłopcy w tym wieku przejawiają ogromną życzliwość i wielki serce zwłaszcza jeśli jego potrzeby są zaspokajane i są dobrze traktowani. Maja podwyższona wrażliwości emocjonalną , towarzyszy im zwiększony lęk przed ciemnościami, głośnymi dźwiękami, zwierzętami oraz nowymi lub wyróżniającymi się ludźmi. To także wiek przyjmowania pozycji obronnej - przykre , krytycznie nastawienie i bycie niegrzecznym. To małe mądrale które kłócą się i pyskują i zdarza im się tracić panowanie nad sobą , zwłaszcza przy mamie. Posłuszeństwo- różnica między kochankiem a odkrywcą to, to że kochanek odróżnia to co dobre a to co złe. To wiek kiedy chłopcy chcą aby rodzice i nauczyciele byli z niego zadowoleni. Na tym etapie chłopcy potrzebują dużo instrukcji. Np. nie wystarczy im powiedzieć tak jak odkrywcą żeby nie jeść ciastek , to należy mu już wyjaśnić dlaczego jedzenie ciastek jest niezdrowe. Potem należy podkreślić dlaczego ważne jest jedzenie zdrowych rzeczy. Przywiązanie do ojca- na tym etapie ważne jest aby ojcowie poświęcali swoim synom więcej czasu, pozwalali załatwiać codzienne sprawy razem np. sprawy na mieście, praca na podwórku, chodzenie razem na spacery itp. Rywalizacja- jest ona dla chłopców ważna, można to wykorzystać np. w obowiązkach codziennych , w sprzątaniu swojego pokoju na czas itp.
Chłopcy w tym wieku potrzebują wyrozumiałości i kamulców. W pierwszych latach szkoły chłopcy potrzebują łaskawego i wyrozumiałego domu, w którym mogą być sobą. Po powrocie do domu trzeba im dać jakąś przekąskę i pozwolić się pobawić na zewnątrz, zanim się ich zagoni do odrabiania lekcji czy prac domowych. Więzi z innymi- na tym etapie chłopcy bardzo lubią przebywać z rodzicami. Rutyna- jest nadal bardzo potrzebna. Kontrola - należy przekierować energię i intensywność chłopca-kochanka na coś pożytecznego.
Wskazówki
Okazuj mu mnóstwo miłości i czułości.
Nagradzaj dobre zachowanie. Nagradzaj go hojnie kiedy zrobi coś dobrze nagroda powinna być czymś naturalnym.
Zaangażuj go. Zamiast próbować zapychać dziecku głowę regułami i zasadami, spróbuj włączyć go w proces podejmowania decyzji.
Zwróć jego uwagę na zewnątrz. Etap kochanka to czas kiedy warto wprowadzić w życie chłopca pracę społeczną.
Pomóż mu z higieną. To czas kiedy chłopiec może nie chcieć się kąpać.
Zbierz go do kina.
Zachęcaj go do rozwijania wyobraźni.
Zabierz syna na biwak.
Zorganizuj rodzinne wieczory gier.
Przeczytaj Miłość i logikę.
Następne etapy to indywidualista ( wiek 9-12 ), wędrowiec ( 13-17 lat), wojownik (18-22 lat ).
Umysł chłopca
Więcej aktywności + mniej kontroli impulsów + testosteron = chłopcy
Mniej bodźców zmysłowych + mniejsza zdolność zapamiętywania = chłopcy Chłopcy potrafią się skoncentrować na jednej rzeczy , nie tak jak dziewczynki na kilku.
częstsze stany spoczynku + dłuższe stany spoczynku = chłopcy
światła + dźwięk + migoczące obrazy= chłopcy zombie
mniej uczuć +mniej ekspresji werbalnej = chłopcy
większe pole przedwzrokowe + bardziej okrągłe jądro nadskrzyżowaniowe = chłopcy
Mózg jest obdarzony wyobraźnią
Mózg chłopca jest przestrzenny
Mózg chłopca jest skoncentrowany na wynik
BŁĘDY
Nie zamykamy za karę w pokoju . Chłopiec potrzebuje wskazówek a nie kolejnych ograniczeń.
Zasypywanie słowami lub emocjami .
Siłowanie się. Spieranie się z chłopcami zawszę kończy się na kłótni.
Ratowanie. Powstrzymywanie chłopców przed doświadczeniem naturalnych konsekwencjami jest jednym z największych błędów popełnianych przez rodziców.
Ograniczanie. Chłopcy maja potrzebę kreatywnego wyrażania siebie i dla wielu z nich im więcej bałaganu tym lepiej.
Zawstydzanie.
Wpędzanie w poczucie winy.
Sabotowanie. Nie prośmy i nie oczekujmy aby zachowywali się w sposób w który nie są w stanie .
Wskazówki
Ogranicz mu ilość napojów energetyzujących .
Stwórz mu możliwości do wysiłku fizycznego.
Ogranicz czas przed telewizorem i grami wideo.
Pilnuj, aby wystarczająco dużo spał.
Wytłumacz mu, czym są emocję. Chłopcy maja problemy z wyrażaniem emocji, dlatego im większy będą mieć zasób słownictwa związanego z uczuciami, częściej wyrażają emocję za pomocą słów niż wybuchów temperamentu.
Czytaj, czytaj, czyta . Czytajcie mu bez końca.
Oceń swój wysiłek rodzicielski.
Daj mu w domu możliwości pogłębiania jego mocnych stron w dziedzinie poznania. Doceniajcie jego nocne strony. Włączajcie syna w projekty wymagające wyobraźni, orientacji przestrzennej itp.