1) Ruth Benedict
uczennica F.Goasa, a nauczycielka M. Meada. Zajmowała się teorią, nie prowadziła badań.
„Wzory kultury, rozdz I „Nauka o zwyczajach” i rozdział II „Różnorodność kultur”.
Antropologia - nauka o ludziach żyjących w społeczeńśtwie, koncentracja na tych cechach fizycznych, wartościach, technikach itp. któe odróżniają daną społeczność od innych mających różne tradycje.
różnice
cechy charakterystyczne
przedmiot studiów: społeczństwa inne niż nasze!, zachowania ukształtowane przez wszystkie tradycje a nie jakąś jedną „naszą”, zwyczaje różnych kultur, jak się zmieniają, funkcjonują itp.
kiedyś zwyczaje uznawane za nieistotne!
Zwyczaj- odgrywa ogromną rolę w doświadczeniu i prezkonaniach + ogromna różnorodność jego przejawów!
Człowiek - odbiera świat za pośrednictwem określonych zespołów zwyczajów, instytucji, sposobów myślenia, brak czystego postrzegania.
J.Dewey - wpływ zwyczaju na jednostkę dużo większy niż jednostki na zwyczaj!!
Życie jednostki - jego historia to proces przystosowania się do wzorów i tradycji przekazywanych przez tradycję.
Zwyczaje kszatłtują doświadczenia i zachowania jednostki do chwili narodziń - więc bardzo ważne zrozumienie zyczaju.
Badania zwyczaju - korzyści tylko przy pewnych tezach wstępnych:
nie należy traktować żadnego elementu spośród badanych w sposób uprzywilejowany
elementarny postulat - nie przeciwstawianie naszych przekonań przekonanią jednostek z innych kultur!!
Odrzucenie potrzeby supremacji naszej kultury zachodniej!
Jedności, wyjątkowości - błąd
Cywilizacja zachodnia - przez przypadek historyczny rozprzestrzeniłą się szerzej niż inne kultury oraz narzuciła swoje wzory większości kuli ziemskiej.
Prowadzi to do przekonania o jednolitości zachowań ludzkich, mała wiedza o innych sposobach życia niż NASZ.
Psychologiczne konsekwencje + konsekwencje materialne - prowadzi to do wniosków o uniwersalności naszej kultury - bronimy naszych motywacji itp., utożsamiamy własne lokalne zachowania z zachowaniem jako takim
Bardzo wcześnie sę pojawiła, istotna checha ludzka - rozróżnienie jakościowe między „moją” zamkniętą grupą a grupą obcą!
Można to obserwować u plemion pierwotnych - „obcy” nie podlegają kodeksom moralnym oraz odmawia im się miejsca wśród ludzi! Poza zamkniętą, własną grupą nie ma istot ludzkich.
Człowiek pierwotny - brak pojmowania ludzkości jako grupy wspólnej ze swoim rodzajem. Tylko własna grupa i jej zwyczaje.
Człowiek współczesny - rozróżnienie między własną grupą zamkniętą a ludami poza nią jest w wymiarze religijnym rozróżnieniem między prawdziwymi wyznawcami a poganami - ta postawa poza religią przejawia się też w poczuciu wyższości, uprzedzeniach rasowych a więc sceptycyzm czy osiągneliśmy odpowiednią niezależność.
badania nad zwyczajami podjęte późno i bez entuzjazmu
- brak uwagi teoretyków bo własne zwyczaje stanowią istotę ich myślenia, na rezczywistość patrzą przez pryzmat zwyczajów. Zwyczaje egzystowały poza granicami pola świadomej uwagi
- nie brano pod uwagę uwarunkowań kulturowych -> badane cechy rozpatrywane jako takie, obiektywizowane, charakter absolutny- czasme jest to nieistotne praktycznie bo i tak żyjemy w schemacie „mój” - „twój” zinstytucjonalizowanym przez naszą kulturę. Różnorodność kultury -najlepiej rozważać w aspekcie przestrzennym.
- często przeceniamy rolę „naszych” konwencji kulturowych, przyjętych w naszym społeczeństwie
- znajomość innych konwencji, możliwych odmian - mogłaby pomóc w rozwoju racjonalnego porządku społecznego.
- kontakty z innymi rasami, cywilizacjami - jedną z reakcji nacjonallizm i snobizm ale nie jedyną możliwą - nie ma ta reakcja podstaw naukowych, w różnych kręgach kulturowych różne podejścia, uprzedzenia- z kultury?
- na uprzedzenia antropologia ma dwie odpowiedzi:
1) dotyczy istoty kultury
2) istota dziedziczenia
Istota kultury nie jest uwarunkowana u ludzi biologicznie ( np. dzikie dzieci lub dzieci wychowane przez ludzi innej rasy i kultury)
- przyswajanie cech kulturowych odbywa się drogą uczenia, przyswajamy cechy właściwe dla danego społęczeńśtwa, nie tylko dzieci ale też dgy grupy przyjmują zwyczaje grupy obcej.
- biologia nie zobowiązuje nas do szczególnej odmiany zachowań - „kultura nie jest kompleksem zjawisk przekazywanych biologicznie”, dziedzictwo kulturowe człowieka nie jest przekwazywane biologicznie! Z tej większej plastyczności płyną różne korzyści! Z niej wyrasta postęp ludzkości
a więc nie ma żadnej kulturowej wyższości jakiejś konkretnej rasy
zakres zachowań przekazywanych biologicznie jest wąski zaś rola kulturowego przekazywania tradycji ogromna.
Istota dziedziczenia - w obszarze jednej linii rodzinnej znaczenie dziedziczenia jest ogromne
Ale dziedziczenie jako pojęcie stosowane do grup zamieszkujących duży obszar nie ma żadnego oparcia w rzeczywistości
LUDZI WIĄŻE ZE SOBĄ ICH TYP KULTURY A NIE DZIEDZICZENIE (IDEE + TRYB ŻYCIA)
EW. DZIEDZICZENIE W MAŁEJ, ZAMKNIĘTEJ SPOŁECZNOŚCI.
Dyskusja o kulturze - wsparcie jej na możliwie szerokim przeglądzie form kulturalnych bo wtedy można wyróżnić jakie zwyczaje są specyficzne dla danej kultury a które zwyczaje wspólne dla całej ludzkości.
Zajęcia - wzory kultury - socjalizacja a nie dziedziczenie - tematy kulturym ich selekcje w danej społeczności mogą być ze sobą różnie powiązane, płynne
czym są różnice kulturowe - czy w ogóle istnieją?
Różnice nie zakładają hierarchii.
Każdy lub ma swój kubek - metaforyczna tożsamość granica między „my - oni”, wzór łączenia „naszych elementów”
metafora „woda życia” - to, co jest nasze, co stanowi o tym kim jesteśmy, konfiguracja, wzór organizujący kulturę, selekcja
Potencjalnie człowiek może przyjąć wszystko!
„kultura wybiera” - wpływ warunków, środowiska - nie do końca prawdziwe
R. Benedict mówi o fakcie istnienia różnic, o tym, że „kultura wybiera” ale nie tłumaczy tego! Skąd się to bierze.
Są różne typy wyjaśnień
zróżnicowanie kulturowe - R. Benedict wyjaśnienie genetyczne - „co powoduje, że się pojawiły”
R. Benedict - kultura apollińska, dionizyjska Nitzschego - wyjasnienie psychologiczne - quasi wyjaśnienie
różne wzory kultury wyjaśnia przez różne typy psychologii
gdy jest kultura to są różne relacje między tematami kulturowymi itp. - jest to wyjaśnienie strukturalne (relacja)
„kultura wybiera” - istnieje nieskończenie wiele możliwości relatywności, nie ma żadnej konfiguracji która jest lepsza od innychm nie ma kultu lódów predestynowanych do wyższości! Wszystkie możliwości sąna tym samym poziomie
Myślenie o kulturze - nie ogranicza się do warunków brzegowych określanych przez biollogię! Człowieczeństwa uczymy się w socjalizacji
Biologia standard, ludzie w biologii są tacy sami, różnicuje nas kultura.
Kontakty z innymi ludźmi dopiero tworzą z nas ludzi.
Dojrzewanie - rytuały dojrzewania - w różnych kulturach różne formy, różne znaczenie - choć głównie przywiązuje się większe znaczenie do dojrzewania mężczyzn bo oni mają w życiu większe prerogatywy!
Kwestii dojrzewania przypisywane są bardzo różne znaki, także wiek się różni.
Dojrzewanie może wchodzić w relacje z innymi elementami! Dojrzałość może oznaczać gotowość do różnych działań zależnie od kultury (np. do wojnym małżeństwa).
Relatywizm kulturowy ≠ prowincjonalizm (gdy myślimy o naszych cechach kulturowych jako lepszych/gorszych).
Antropologia - różnice kulturowe i zwalczanie prowincjonalizmu, ale też poszukiwanie wspólnych mianowników(uniwersalnych)
Gdy zobaczymy inne kultury to poznamy lepiej samych siebie, zobaczymy to co tworzy nas, wyjątkowość, to co nas wyróżnia, stykając się z odmiennością dostrzegamy to, co było dla nas oczywiste - dostrzeżenie, ze jest to jeden z możliwych wariantów! (troszkę fenomenologii)
Antropologia - nauka o „wodzie życia” a nie o wariantach!
Pytanie - Czy możemy zmieniać konfigurację, wzór kulturowy?
Co decyduje o samej istocie kultury?
Dominująca cecha, motywacja, zasada naszej kultury wg R. Benedict - ekspansja kultury zachodu, w wyniku przypadku historycznego -> pyt. czy jest to prawdziwe?
W każdym momencie są różne grupy dominujące - czy to która grupa dominuje w danym okresie jest przypadkowe - TAK JAK MÓWI R. Benedict.
Specyfika cywilizacji zachodzniej - to w kulturze zachodzniej została wymyślona idea ludzkości jako całości, uniwersalizm!!
W ludach pierwotnych ciągła wojna bo stan pokoju to uznanie „innych” za ludzi.
R. Benedict - relatywizm kulturowy: z tej idei wynika to, że prowadzimy wojny.
Chrystianizacja - napędzanie ekspansji, przez ideę uniwersalną dokonuje się masakrę.
Antropologia - jednostka żyje w kulturze ale kultura przejawia się właśnie w jednostce.
Dygresja - (badanie kultury poprzez wyposażenie jednostki)
Antropologia - badanie zachowań sformuowanych w tradycję, obserwując zachowania jesteśmy w stanie docierać do głębszych warstw, abstrakcji
Zwyczaj - obserwowalny przeaw kultury, jej zróżnicowania
Antropologia- nauką indukcyjną, porównawczą -> obserwacja? Ich porównywanie
Fakty -> Teoria
Społeczeństwa badane - społeczeństwa pierwotne - bo największy kontrast, bardziej się różnią, jest łatwiej dostrzegać zróżnicowanie, prościej!
Różnorodnośc społ. pierwotnych- naturalne laboratorium różnic! Pozostajemy na poziomie uniwersalnym.
Kultura w sensie atrybutywnym : człowiek ma to do siebie, że posiada Kulturę
Kultura w sensie dystrybutywnym: istnieją kultury określonego typu np. kultura rycerska.
Przedmiotem badań antropologii - wszelkie zróżnicowanie kulturowe człowieka (pozabiologiczne)
Badając inną kulturę jesteśy ograniczeni przez własną Kulturę.
Misją antropologii na początku powinien być opis, dobpiero zebranie odpowienich danych może pozwolić nam wyjaśnić jakąś teoriię
Łuk kulturowy - cała pula wzorów kulturowych z których dana Kultura „wybiera” część łuku.