ANALEPTYKI I PSYCHOANALEPTYKI
Lp. |
Grupa |
Podgrupa |
Leki
|
Analeptyki |
Drgawkotwórcze |
Strychnina blok glicyny Pikrotoksyna antagonista kanału Cl-, związanego z receptorem GABAA Bikukulina antagonista kanału Cl-, związanego z receptorem GABAA Leptazol antagonista kanału Cl-, związanego z receptorem GABAA
|
|
|
Pobudzające oddychanie |
Niketamid Amifenazol Doksapram Almitryna Lobelina
|
|
Psychoanaleptyki |
Grupa amfetaminy |
Metamfetamina Chlorfentermina Fenfluramina terapia otyłości Fenmetrazyna Deksfenfluramina
Amfetamina Efedryna Metylfenidat Deksamfetamina
Tranylcyproamina Deprenyl
|
|
|
|
Kokaina
|
|
|
Metyloksantyny |
Kofeina Teofilina Teobromina
Aminofilina
|
|
|
|
Nikotyna
|
ANTYDEPRESANTY
Lp. |
Funkcja |
Leki |
1. |
Hamujące wychwyt zwrotny NA i 5-HT, Ta grupa ma dodatkowe działania receptorowe z których istotne jest anty-M |
Imipramina Amitryptylina Doksepina Nortriptilina Mianseryna Klomipramina Dezipramina Protryptylina |
2. |
Hamujące wychwyt zwrotny NA i 5-HT, (SNRI) |
Wenlafaksyna Duloksetyna |
3. |
Hamujące wychwyt zwrotny NA |
Wiloksazyna Maprotylina Reboksetyna |
4. |
Hamujące wychwyt zwrotny 5-HT, (SSRI) |
Fluoksetyna Fluwoksamina Sertralina Paroksetyna Citalopram Nefazodon |
5. |
Inhibitory MAO-A i MAO-B Silne działania uboczne: „Cheese Effect” Hepatotoksyczność Wykazują liczne interakcje |
Nialamid Fenelezyna Izokarboksazyd Iproniazyd Tranylcyproamina |
6. |
Inhibitory MAO-A Mało działań ubocznych |
Moklobemid neuroprotekcyjny Toloksaton Amiflamina Klorgilina Cimoksaton Bazinapryna Minapryna |
7. |
Blokery receptora α2 stosowane w depresji |
Mianseryna Mirtazapina Setiptilina |
8. |
Blokery receptora 5-HT2 , (postsynaptycznego) |
Mianseryna Mirtazapina Tradozon |
9. |
Agoniści receptora 5-HT1A , (postsynaptycznego) |
Flesinoksan Buspiron Gepiron Ipsapiron |
10. |
Nasilające wychwyt zwrotny 5-HT |
Tianeptyna |
11. |
Antagoniści syntezy kortyzolu |
Metyradon Ketokonazol |
12. |
Inne |
Sole litu Karbamazepina Kwas walproinowy |
Chemicznie:
Trójcykliczne:
Dibenzoazepiny:
Imipramina
Desipramina
Klomipramina
Cykloheptadieny (dibenzocyklopenteny):
Amitryptylina
Nortryptylina
Protryptylina
Doksepina
IMAO,
(jak w tabeli)
Atypowe-SSIR,
(jak w tabeli)
Atypowe:
Maprotylina
Normifenzyna
Tradozon
Mianseryna
Iprindol
LEKI ANKSJOLITYCZNE, (małe trankwilizatory, leki przeciwlękowe )
Lp. |
Grupa |
Leki |
|
1. |
Benzodwuazepiny |
Ultrakrótki czas działania 0,5-3,0 godz. |
Triazolam Estazolam Midazolam
|
|
|
Krótki czas działania 3,0-8,0 godz. |
Lorazepam Lormetazepam Oxazepam Temazepam Klobazam
|
|
|
Pośredni czas działania 8,0-20,0 godz. |
Alprazolam Nitrazepam Flunitrazepam
|
|
|
Długi czas działania 20,0-80,0 godz. |
Diazepam Flurazepam Klonazepam Klorazepat Medazepam
|
2. |
Selektywni agoniści receptora BDZ-1, (receptor ω-1) |
Zolpidem
|
|
3. |
Inne związki działające na receptor GABAA |
Zopiklom Suriklom
|
|
4. |
Agoniści receptorów 5-HT, zwłaszcza istotny 5-HT1A Dotyczy receptorów5-HT1A , postsynaptycznych w układzie limbicznym, gdzie pobudzenie powoduje następową hiperpolaryzację i hamowanie w płatach skroniowych, co pociąga za sobą pożądaną amnezję. Mają mniej działań ubocznych niż benzodiazepiny |
Buspiron agonista D2 Ipsapiron Gepiron Flesinoksan
|
|
5. |
Inne |
Hydroksyzyna cholinolityk, bloker H1 Meprobamat zwiotcza mm. szkieletowe
|
FLUMAZENIL - antagonista receptorów GABAA/BDZ
LEKI NIETERAPEUTYCZNE
LSD
Psylocybima
Meskalina
Fencyklidyna
Haszysz
Marihuana
Nikotyna
Etanol
Metanol
Inne substancje związane z powyższymi:
MDMA
Ketamina
Anandamid
Nabilon
Klonidyna
Mekamylamina
Disulfiram
Temposil
Podział chemiczny psychozomimetyków:
Pochodne indolowe:
LSD
Psylocybina
Grupa fenyloetyloaminy:
Meskalina
Grupa fenyloizopropyloaminy:
Amfetamina
MDMA
Tetrahydrokannabinole:
Haszysz
Marihuana
Pochodne piperydynowe:
Fencyklidyna
Grupa atropiny:
Atropina
Skopolamina
Inne:
Muscymol
LEKI PRZECIWHISTAMINOWE
Lp. |
Generacja |
Grupa |
Leki |
||
1. |
I |
Etanoloaminy Silna sedacja |
ZM |
Difenhydramina Dimenhydrynat
|
|
|
|
Etanolodwuaminy Najczęstsze objawy uczuleniowe |
ZM ZM |
Mepyramina Antazolina Trypelenamina Chloropyramina
|
|
|
|
Piperazyny Najczęstsze uszkodzenie szpiku |
ZM |
Cyklizyna Chlorcyklizyna Meklizyna Fenopiperazyna Hydroksyzyna Tenofenopiperazyna
|
|
|
|
Alkiloaminy Brak wyraźnych działań ubocznych |
|
Fenilamina Chlorfenilamina Bromfenilamina
|
|
|
|
Fenotiazyny Najsilniejsza sedacja |
|
Prometazyna
|
|
|
|
Inne Pobudza CSN ! |
|
Feningamina
|
|
|
|
??? |
|
Klemastyna Dimetinden Ketotifen Cyproheptadyna Tenalidyna, (piper.?) Cinarizina, (piper.?)
|
|
|
II , (tzw. nowe) |
Długo działające |
Selektywnie blokujące H1 |
Astemizol Ebastyna
|
|
|
|
|
Działające na komórki odczynu zapalnego |
Cetirizina Loratydyna Torfenadyna Azelastyna
|
|
|
|
Krótko działające |
Akriwastyna
|
||
|
|
Stosowane miejscowo |
Lewokabastyna Azelastyna
|
||
2. |
Kromony |
Kromoglikan sodowy Nedokromil
|
LEKI PRZEWCIWPADACZKOWE
Lp. |
GRUPA |
LEKI |
|
1. |
Barbiturany
Oprócz ABSENCE |
Fenobarbital Primidion Metylfenobarbital Benzobarbital Metabarbital Mefobarbital
|
Wpływ na receptor GABAA |
2. |
Hydantoiny
Oprócz ABSENCE |
Fenytoina Mefenytoina Etotoina
|
Blok kanału Na+ |
3. |
Oksazolidynodiony
Tylko ABSENCE |
Trimetadion Dimetadion Parametadion
|
|
4. |
Pochodne kwasu bursztynowego
Tylko ABSENCE |
Etosuksimid Metsuksimid Fensuksimid
|
Blok kanału Ca+2T |
5. |
Iminostilbeny Oprócz ABSENCE |
Karbamazepina
|
Blok kanału Na+ |
6. |
Benzodwuazepiny
Stany padaczkowe |
Klonazepam Diazepam Klorazepat Lorazepam Nitrazepam Klobazam
|
Wpływ na receptor GABAA |
7. |
Pochodne kwasu walproinowego |
Kwas walproinowy
|
Inhibitor GABA-transaminazy Dehydrogenazy półaldehydu bursztynowego |
8. |
Pochodne tiazolu Stany padaczkowe |
Klometiazol |
|
|
INNE |
Wiabatryna Inhibitor GABA-transaminazy Tigabina Blok reuptake GABA Gabapentyna Agonista receptorów GABA, ↑wydzielania GABA Topiramat Wpływ na układ GABAergiczny, aminokwasów pobudzających, równowagi kwasowo-zasadowe Acetazolamid Wpływ na równowagi kwasowo-zasadowe Felbamat Antagonista receptora NMDA Lamotrigina Antagonista receptora NMDA
Progabid |
Potencjalnie teratogenne i teratogenne:
Walproiniany
Iminostilbeny
Hydantoiny
Oksazolidynodiony
LEKI UKŁADU ADRENERGICZNEGO -cz. 1
|
||||
Lp. |
Grupa |
Podgrupa |
Leki |
|
1. |
Agoniści |
α1 i α2 |
Epinefryna Norepinefryna
|
|
|
|
α1 |
Fenylefryna Metoksamina Mefentermina Metaraminol Tetryzolina Nafazolina Ksylometazolina
|
|
|
|
α2 |
Klonidyna Oksymetazolina Guanfacyna Guanabenz Guanoksobenz α-metylonorepinefryna metyldopa p-aminoklonidyna
|
|
|
|
β1 i β2 |
Izoproterenol Orciprenalina Bametan
|
|
|
|
β1 |
Dobutamina Prenaterol Ksamoterol
|
|
|
|
β2 |
Terbutalina Salbutamol Fenoterol Pirbuterol Ritodryna Prokaterol Bitolterol Salmeterol Rimiterol Reproterol
|
|
2. |
Antagoniści |
α1 i α2 |
Fentolamina Fenoksybenzamina Alkaloidy sporyszu: Dihydroergokrystyna Dihydroergokryptyna Dihydroergokornina Dihydroergotamina Nicergolina Tolazolina
|
|
|
|
α1 |
Prazosyna Terazosyna Doksazosyna Indoramina Trimazosyna
|
|
|
|
α2 |
Johimbina Idazoksan Ranwolsyna
|
|
|
|
β1 i β2 |
Bez komponenty agonistycznej |
Propranolol Timolol Nadolol Satolol Tertalol
|
|
|
|
Z komponentą agonistyczną |
Pindolol Alprenolol Oksprenolol Penbutolol Karteolol
|
|
|
|
Z komponentą antagonistyczną α1 |
Karwedilol Labetalol Bucindolol Dilewalol
|
|
|
β1 |
Bez komponenty agonistycznej |
Atenolol Metoprolol Bisoprolol Betaksolol Esmolol Bewentolol
|
|
|
|
Z komponentą agonistyczną, |
Celiprolol (ago β2 ) Acebutolol Praktolol Epenolol |
|
|
β2 |
Butoksamina |
LEKI UKŁADU ADRENERGICZNEGO - cz. 2
Lp. |
Grupa |
Leki |
Leki obniżające magazynowanie amin katecholowych i wypierające je z pęcherzyków |
Rezerpina Guanetydyna Betanidyna Debrizochina
|
|
Leki obniżające magazynowanie amin katecholowych i wypierające je z pęcherzyków, dodatkowo blokujące receptor α1
|
Guanoksan
|
|
Leki obniżające magazynowanie amin katecholowych i wypierające je z pęcherzyków, dodatkowo hamujące β-hydroksylazę DA
|
Guanoklar
|
LEKI UKŁADU EIKOZANOIDÓW I POKREWNYCH
Lp. |
Grupa |
Leki
|
||
Leki zmieniające poziom kinin |
Enalapril Perindopril Benazepril Kwinazapril Kaptopril Chinapril Cilazapril Trandolopril Lizynopril
Aprotynina
|
|||
Eikosanoidy i ich analogi |
PGI2 |
Epoprostenol Iloprost
|
||
|
PGF2α |
Dinoprost
|
||
|
PGE2 |
Dinoproston Enoprostil
|
||
|
PGE1 |
Alprostadil Misoprostol
|
||
Leki hamujące syntezę lub działanie eikosanoidów |
Inhibitor syntezy TXA2 |
Dazoxiben Kamonagrel
|
||
|
Inhibitor 5-LOX |
Zileuton Genleuton Kwas aminosalicylowy
|
||
|
Blokery receptora dla LTD4 |
Cinalukast Montelukast Pranlukast Verlukast Zafrilukast
|
||
|
Inhibitory COX-1 i COX-2 |
Grupa NSAID |
||
|
Względnie selektywne inhibitory COX-2 |
Nabumeton Nimesulid Meloksykam
|
LEKI USPOKAJAJĄCE I NASENNE
Lp. |
Grupa |
Leki |
|||
1. |
Roślinne |
Kozłek lekarski Pasiflora Miłek wiosenny Szyszki chmielu zwyczajnego
|
|||
2. |
Sole bromu |
Bromek potasu Bromek sodu Bromek amonu
|
|
||
3. |
Barbiturany |
O krótkim czasie działania |
Tiopental Tiamytal Heksobarbital Metoheksital
|
|
|
|
|
O średnim czasie działania |
Allobarbital Cyklobarbital Pentobarbital Butobarbital Sekobarbital Amylobarbital
|
|
|
|
|
O długim czasie działania |
Fenobarbital obficie się kumuluje Metylfenobarbital Barbital Metabarbital
|
|
|
4. |
Karbaminiany |
Etinamat
|
|
||
5. |
Piperydyny
|
Glutetimid Metyprylon Thalidomid teratogenny Bemegryd |
|
||
6. |
Pochodne chinazolonu
|
Metakwalon
|
|
||
7. |
Pochodne karbinolu |
Metylopentynol Etchlorwinol
|
|
||
8. |
Pochodne tiazolu |
Klometiazol
|
|
||
9. |
Benzodwuazepiny |
Nitrazepam Flunitrazepam nie powoduje ociężałości Flurazepam Lorazepam Lormetazepam szybko działa Triazolam krótko działa Estazolam silnie nasenny Midazolam indukcja znieczulenia, krótko działa
|
|
||
10. |
Inne |
Zopiklom Zolpidem agonista receptora ω-1, rzadko powoduje uzależnienie, nie hamuje fazy REM, brak wyraźnych działań ubocznych |
LEKI W CHOROBACH OUN
Lp |
Grupa leków |
Opis schorzenia |
Czynność leków |
|
|
|
Za dużo |
Za mało |
|
Uspokajające i nasenne |
|
GABA |
Agoniści receptorów GABAA
|
|
Przeciwlękowe
ANKSJOLITYKI |
|
GABA |
Agoniści receptorów ω-1 Agoniści receptorów 5-HT1A
|
|
Przeciwparkinsonowskie |
Ach |
DA |
Leki dopaminergiczne Leki cholinolityczne Antagoniści receptorów NMDA Inhibitory: MAO-B, COMT, DDC
|
|
Przeciwpadaczkowe |
Glu, Asp |
GABA |
Antagoniści kanałów Na+ Antagoniści kanałów Ca+2T Antagoniści receptorów NMDA Leki GABAergiczne
|
|
Przeciwdepresyjne |
Kortyzolu |
5-HT, NA |
Inhibitory wychwytu zwrotnego 5-HT, NA Inhibitory: MAO-A Blokery receptorów: α2, 5-HT2 Agoniści receptorów: 5-HT1A Antagoniści syntezy kortyzolu
|
|
Przeciwmaniakalne, przeciwschizofreniczne
NEUROLEPTYKI |
DA, NA Receptorów 5-HT2A |
|
Blokery receptorów: D2, D4, 5-HT2A Blokery receptorów: α, M., H1, D, 5-HT
|
LEKI W CHOROBIE PARKINSONA
Lp. |
GRUPA |
Leki |
1. |
Cholinolityki
Większość blokuje receptory NMDA |
Benzatropina Biperydyna Pridinol Triheksyfenidil Procyklidyna Dietazyna Metiksen Profenamina Etopropazyna Difenhydramina Cykrymina Atropina ,(+) Skopolamina ,(+) |
2. |
Leki uzupełniające dopaminę |
Lewodopa |
3. |
Inhibitory dekarboksylazy DOPA |
Karbidopa Benserazyd |
4. |
Leki uwalniające dopaminę |
Amantadyna |
5. |
Wpływające na receptory dopaminergiczne
Wszystkie są agonistami D2 |
Apomorfina Piribedyl Bromokryptyna ant D1 ,↓PRL, ↓GH w akromegalii, u zdrowych ↑GH Pergolid antyoksydacyjny, neuroprotekcyjny Cabergolid T1/2 = 65 godz. Ropinirol nie daje późnych dyskinez Lizurid agonista 5-HT = halucynacje Terguryd częściowy antagonista Pramipeksol częściowy antagonista Talipeksol częściowy antagonista Nomifenzyna |
6. |
Inhibitory MAO-B |
Selegilina Lazabemid |
7. |
Inhibitory COMT |
Tolkapon Entekapon Nitekapon |
8. |
Blokery receptorów NMDA |
Memantina Budipina Orfenadyna Felbamat Lamotrigina Amantadyna |
9. |
???, (blokery reuptake DA) |
Amineptyna Bupropion |
10. |
Leki zwiotczające mięśnie szkieletowe |
|
W pląsawicy:
Neuroleptyki: haloperidol, klozapina
Leki cholinergiczne
Leki GABAergiczne
Antagoniści kanałów Ca+2
Rezerpina
W chorobie Wilsona:
Penicylamina
Trietylotetramina
Siarczan cynku
LEKI ZNIECZULAJĄCE MIEJSCOWO
Lp. |
Charakter chemiczny |
Leki |
1. |
Estry |
Kokaina Prokaina Chloroprokaina Etoform Ortoform Butakaina Tetrakaina Tolikaina Piperokaina Oksybuprokaina Proksymetakaina Heksylokaina Paretoksykaina Edan |
2. |
Amidy |
Cinchokaina Lidokaina Mezokaina Mepiwakaina Prilokaina Butanilikaina Bupiwakaina Artikaina |
3. |
Inne |
Nepaina Fenakaina Dyklonina Kwinizokaina Pramokaina |
Leki o innym charakterze znieczulania miejscowego
4. |
Oziębiające |
Chlorek etylu Kriofluran |
5. |
Drażniące zakończenia czuciowe |
Mentol Kamfora Kapsaicyna |
6. |
β-adrenolityki chinidynowe |
Propranolol Oksyprenolol Alprenolol Satolol Timolol Acebutolol |
7. |
Przeciwarytmiczne |
Prokainamid Tokainid Meksyletyna Chinidyna |
8. |
Przeciwhistaminowe |
Tripelenamina Antazolina Chlorcyklizyna Difenhydramina |
9. |
Inne |
Atropina |
LEKI ZNIECZULENIA OGÓLNEGO
Lp. |
Rodzaj |
Grupa |
Leki |
||
1. |
Wziewne |
Gazowe |
Cyklopropan ,(+) Etylen ,(+) Acetylen ,(+)
Podtlenek azotu silny analgetyk, stomatologia, położnictwo, teratogenny, powoduje niedokrwistość |
||
|
|
Ciekłe |
Eter dwuwinylowy ,(+) Chloroform ,(+) silnie hepatotoksyczny Chlorek etylu ,(+) Metoxyfluran ,(+) hepatotoksyczny, nefrotoksyczny, powolny, rzadko powoduje arytmie
Eter dwuetylowy powolny, palny, wybuchowy, bezpieczny klinicznie Halotan hepatotoksyczny, może powodować zaburzenia rytmu Enfluran nefrotoksyczny, epileptogenny Izofluran silna depresja oddechowa, rozszerza naczynia wieńcowe Sewofluran Desfluran |
||
2.
|
Infuzyjne |
Barbiturany |
Hexobarbital ,(+)
Metohexital Tiamylal Tiopental |
Brak fazy pobudzenia Mogą powodować skurcz oskrzeli Brak analgezji Mogą wywołać atak porfirii |
|
|
|
Benzodwuazepiny |
Diazepam Lorazepam Midazolam szybko i krótko działa, powoduje amnezję, handlowo - DORMICUM |
||
|
|
Inne |
Etomidat ↓steroidogenezy, drażni żyłę, brak analgezji, nudności i wymioty po przebudzeniu, można stosować w porfirii Ketamina daje efekt analgezji, stosowany w wypadkach zbiorowych i u pacjentów wstrząsowych, mogą wystąpić halucynacje Propofol powoduje silną depresję oddechową |
||
3. |
Infuzyjne |
Zwiotczające |
Tubokuraryna Pankuronium Atrakurium Wekuronium Piperkuronium Doksakuronium Rokuronium Miwakuronium Suksametonium |
||
4. |
PREMEDYKACJA
|
Uspokajające, przeciwlękowe, nasenne |
Flunitrazepam Lorazepam Midazolam Diazepam
Pentobarbital Sekobarbital
Hydroksyzyna Difenhydramina Prometazyna |
||
|
|
Ułatwiające intubacje, wentylacje, przeciw bradykardii - cholinolityki |
Atropina Skopolamina Glikopironium |
||
|
|
Przeciwwymiotne i neuroleptyczne |
Prometazyna Haloperidol Droperidol Hydroksyzyna |
||
|
|
W zabiegach na ostro |
Cymetydyna Ranitydyna Metoclopramid |
||
|
|
Przeciwbólowe NSAID |
|
||
5. |
Przy wybudzaniu |
Przeciwbólowe opioidowe |
Morfina Fentanyl |
LEKI ZWIĄZANE Z SEROTONINĄ
Lp. |
Funkcja |
Leki |
|||
Hamujące wychwyt zwrotny NA i 5-HT, |
Imipramina Amitryptylina Doksepina Nortriptilina Mianseryna Klomipramina Dezipramina Protryptylina |
||||
Hamujące wychwyt zwrotny NA i 5-HT, (SNRI) |
Wenlafaksyna Duloksetyna |
||||
Hamujące wychwyt zwrotny 5-HT, (SSRI) |
Fluoksetyna Fluwoksamina Sertralina Paroksetyna Citalopram Nefazodon |
||||
Nasilające wychwyt zwrotny 5-HT |
Tianeptyna
|
||||
Agoniści receptora 5-HT1
|
5-HT1A |
Flesinoksan Antydepresant Buspiron Gepiron Anksjolityki Ipsapiron Urapidil |
|||
|
5-HT1D |
Sumatriptan
|
Przeciwmigrenowy |
||
Agoniści receptora 5-HT2 |
5-HT2A |
LSD
|
|||
Agoniści receptora 5-HT4 |
Metoklopramid
|
Przeciwwymiotny |
|||
Blokery receptora 5-HT1 |
|
Ergotamina
|
|||
|
5-HT1A |
Spiperon
|
|||
Blokery receptora 5-HT2
|
|
Mianseryna Mirtazapina Tradozon
Pizotifen Przeciwmigrenowy |
|||
|
5-HT2A |
Ketanseryna Ketotifen Cyproheptadyna Risperidon Amperozyd |
|||
|
5-HT2C |
Metysergid
|
Przeciwmigrenowy |
||
Blokery receptora 5-HT3 |
Ondansetron Tropisetron Granisetron |
Przeciwwymiotny |
|||
LEKI STOSOWANE W MIGRENIE |
Antagoniści serotoniny |
Pizotifen Oksetoron Metysergid Metergolina Niewymienione pochodne alkaloidów sporyszu |
|||
|
Agoniści serotoniny |
Sumatriptan
|
|||
|
Agoniści D2 |
Niektóre pochodne alkaloidów sporyszu |
NARKOTYCZNE LEKI PRZECIWBÓLOWE
Lp. |
Grupa |
Leki |
||
Agoniści |
|
Morfina najsilniejszylek przeciwbólowy
|
||
|
Pochodne morfinianu |
|
Leworfanol Dekstrorfan Dekstrometorfan przeciwkaszlowy
|
|
|
Pochodne 4-fenylopiperydyny Objawowe leki przeciwbiegnkowe |
|
Petydyna obwodowe działanie colinolityczne, brak miosis, nie rozkurcza macicy, można w kolkach Piminodyna Loperamid zapierający, nie uzależnia Alfaprodyna Anilerdyna Difenoksylat silnie zapierający
|
|
|
Pochodne cykloheptanu |
|
Tylidyna
|
|
|
Pochodne piperydyny |
|
Fentanyl silny, w neuroleptoanalgezji Alfentanyl Sufentanyl Lofentanyl długo działający Remifentanyl
|
|
|
Pochodne dwufenyloheptanu |
Z
Z
|
Metadon długo działający, słaby Normetadon przeciwkaszlowy Lewometadon Dekstropropoksyfen przeciwbólowy Lewopropoksyfen przeciwkaszlowy Dekstromoramid Dipipram Fenadokson
|
|
Ago-antagoniści |
Pochodne benzomorfanu |
|
Pentazocyna nie rozkurcza macicy,ale ją nawet uwrażliwia na OXY, można w kolkach, objawy je przedawkowania znosi Nalokson Cyklazocyna Fenazocyna
|
|
|
Pochodne fenantrenowe |
Z
|
Buprenorfina długo działający, silny, szybki początek Nalbufina długo działający, silny, szybki początek Butorfanol Tramadol Dezocyna Meptazimol Profadol Propiram |
|
Antago-agoniści |
|
Nalorfina Lewalorfan |
||
Antagoniści |
Z Z |
Nalokson nie wchłania się z przewodu pokarmowego Naltrekson lek również w zależności alkoholowej |
TIORFAN - inhibitor enkefalinazy, nie powoduje zależności
NEUROLEPTYKI
Lp. |
Klasyfikacja |
Grupa |
Leki |
|||
1. |
Klasyczne |
Fenotiazyny |
Z łańcuchem alifatycznym |
Chlorpromazyna Lewomepromazyna Triflupromazyna Promazyna przeciwwymiotny Cyjamemazyna słabe objawy uboczne Etopropazyna Dietazyna
|
Blokują receptory: D, α, M, H, 5-HT |
|
|
|
|
Z pierścieniem piperydynowym |
Tioridazyna Pipotiazyna
|
Słabiej nasilone objawy pozapiramidowe niż powyższe |
|
|
|
|
Z pierścieniem piperazynowym |
Flufenazyna Perazyna Perfenazyna Tioproperazyna Jeden z najsilniejszych NLP Trifluoperazyna
|
||
|
|
Pochodne tioksantenu |
Chlorprotiksen Flupentiksol Klopentiksol Tiotiksen
|
Silne działanie na 5-HT2 |
||
|
|
Pochodne butyrofenonu |
Haloperidol Spiperon Trifluperidol Mioperon Droperidol Benperidol Metylperidon Spiroperidol
|
Stosowane w neuroleptoanalgezji Silnie uspokajające Silne objawy uboczne pozapiramidowe |
||
|
Atypowe |
Pochodne difenylobutylopiperydyny |
Pimozyd Penfluridol Fluspirilen
|
AKTYWUJĄCE Silne objawy pozapiramidowe |
||
|
|
Pochodne benzamidu |
Metoklopramid nie jest NLP
Sulpirid Sultoprid Rakloplyd Remoksipiryd
|
Selektywni antagoniści D2 |
||
|
|
Pochodne indolu |
Molindon Oksypertyna
|
AKTYWUJĄCE |
||
|
|
Pochodne dibenzodiazepiny |
Klozapina
|
Częste uszkodzenia szpiku Rzadko objawy pozapiramidowe |
||
|
|
Pochodne dwubenzooksazepiny |
Loskapina
|
|
||
|
|
??? |
Zatepina jak klozapina Olanzapina jak klozapina Risperidon w ostrych postaciach Ziprasidon głównie5-HT2A(80%) i D2 (20%) bloker Sertindol głównie5-HT2A(80%) i D2 (20%) bloker
|
|||
|
|
Blokery selektywne receptora 5-HT3 : |
Tropisetron Granisetron Ondansetron
|
Hamują neurony DA-ergiczne |
|
Grupa |
Podgrupa |
Leki |
||
|
Przeciwgorączkowe |
Pochodne p-aminofenolu |
Fenacetyna Paracetamol |
||
|
|
Pochodne pirazolonu i pirazolidyny (pirazolony) |
Fenylometylopirazolon Fenazon Aminofenazon Propyfenazon Nowaminosulfon Metamizol |
||
|
|
Pochodne chinoliny |
Chinina |
||
2. |
Stosowane w chorobach reumatoidalnych NSAID |
Kwas salicylowy i jego estry (salicylany) |
Salicylan sodu Kwas salicylowy Ester metylowy kwasu salicylowego Kwas acetylosalicylowy Amid kwasu salicylowego Diflunizol |
||
|
|
Pochodne kwasów arylooctowych (octany) |
Diklofenak -silnie hepatotoksyczny Fenklofenak Indometacyna Sulindak Tolmetyna Acemetacyna |
|
|
|
|
Pochodne kwasów arylopropionowych (propioniany) |
Ibuprofen -najmniej toksyczny z NSAID Naproksen Ketoprofen Flurbiprofen Pirprofen Fenoprofen |
|
|
|
|
Kwasy fenamowe (fenamaty) |
Kwas mefenamowy Kwas nifluminowy Kwas flufenamowy Kwas meklofenamowy |
|
|
|
|
Pochodne kwasów enolowych |
Pirazolony
|
Fenylbutazon Azapropazon Klofezon Noramidopiryna Aminofenazon |
|
|
|
|
Oksykamy |
Piroksykam Meloksykam Sudoksykam Izoksykam Tenoksykam |
|
|
|
Związki nie będące kwasami |
Nabumeton Nimesulid Diacereina.................................... Tenidap |
Antagonista Il-1 |
|
3. |
Leki stosowane w RZS |
Związki złota |
Tiojabłczan sodowo-złotawy Tiosiarczan sodowo-złotawy Auranofina |
||
|
|
|
Penicylamina |
||
|
|
Pochodne aminochinoliny |
Chlorochina Hydroksychlorochina |
||
|
|
Cytostatyki i leki immunosupresyjne |
Metotreksat Azatiopryna Cyklofosfamid 6-merkaptopuryna |
||
|
|
|
Sulfasalazyna Olsalazyna |
||
|
|
Glikokortykosteroidy |
Prednizon Prednizolon Deksametazon Betametazon Acetonid triamcinolonu 6-α-metyloprednizolon |
||
|
Leki stosowane w DNIE |
Kolchicyna Allopurinol Sulfinpirazon Benzbromaron Probenecid |
Leczenie ostrych ataków DNY moczanowej
Leczenie DNY moczanowej
UKŁAD ANGIOTENSYNY
Lp. |
Grupa |
Podgrupa |
Leki |
Inhibitory konwertazy |
Klasa I |
Kaptopril
|
|
|
Klasa II |
Enalapril Perindopril Benazepril Kwinazapril, (?)
Chinapril Cilazapril Trandolopril
|
|
|
Klasa II |
Lizynopril
|
|
Blokery receptora AT1 |
Losartan
Saralazyna, (+), (akt. wew.)
Kandezartan Irbezartan Eprozartan Welzartan
|
UKŁAD CHOLINERGICZNY
Lp. |
Grupa |
Leki |
|
Blokery transportu choliny do neuronu |
Hemicholina |
||
Leki blokujące transport Ach do pęcherzyka |
Wesamikol |
||
Cholinomimetyki bezpośrednie |
Metoktramina Metacholina Betanechol Karbachol Pilokarpina Nikotyna Lobelina Muskaryna |
M2
M
M Z Z |
|
Inhibitory AchE odwracalne |
Edrofonium Fizostygmina Neostygmina, prostygmina Pirydostygmina Ambenonium Distigmina Donepezil |
||
Inhibitory AchE nieodwracalne |
Fluostigmina Echotiofat Dyflos |
||
Odtrutka w zatruciu I-AchE nieodwracalnymi |
Pralidoksym Obidoksym |
||
Cholinolityki |
Pirenzepina Telenzepina Dicyklomina Atropina Homatropina Skopolamina Metyloskopolamina Butyloskopolamina Ipratropium Tiotropium Oksytropiumpropantelina Metentelina Benzatropina Biperydyna Trihekyfenidil Procyklidyna Dietazyna Metiksen Profenamina Etopropazyna Cykrymina Dicykloamina Oksyfencyklimina Oksybutynina Oksyfenonium Tropikamid Cyklopentolat Trimetafan Mekylamina Heksametonium Galamina Darifenacyna Himbacyna |
M1 M1 M1
Z Z Z Nm M3 M2 |
|
Leki zwiotczające niedepolaryzujące |
Tubokuraryna Atrakurium Doksakuronium Pankuronium Piperkuronium Rokuronium Miwakuronium |
||
Leki zwiotczające depolaryzujące |
Suksametonium |
Sobiesław Kaszowicz, str- 10
Sobiesław Kaszowicz, str- 26
Agoniści selektywni receptorów H:
H1 2-metylohistamina
H2 4-metylohistamina
H3 metylohistamina
Blokery selektywne receptorów H3:
Betahistyna
Blokery selektywne receptora H2:
Ranitydyna
Famotydyna
Nizatydyna
Cimetydyna
Blokery receptorów NMDA:
Lamotrigina
Felbamat
Amantadyna
Budipina
Orfenadyna
Memantina
Przeciwdepresanty
Silne blokery 5-HT2A
LEKI PRZECIWZAPALNE
Wspólne dla NSAID przeciwwskazania, (oprócz DIACAREINY)
Wrzody
Uszkodzenia wątroby i nerek
Astma
Choroby układu krwiotwórczego
Nadwrażliwość
Ciąża