FIZJOTERAPIA KLINICZNA W KARDIOLOGII

Rehabilitacja kardiologiczna- jest kompleksowym i skoordynowanym stosowaniem środków medycznych i zawodowych w celu przystosowania chorego do nowego życia i umożliwia mu uzyskania jak największej sprawności.

Stałymi elementami kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej (KRK) są:

• ocena stanu klinicznego chorego

• optymalizacja leczenia farmakologicznego

• rehabilitacja fizyczna, czyli stopniowe i kontrolowane podejmowanie wysiłku fizycznego, dostosowanego do indywidualnych możliwości chorego

• rehabilitacja psychospołeczna mająca na celu nauczanie chorego radzenia sobie w sytuacjach stresorodnych, stanach emocjonalnych takich jak: lęki i/lub depresja, akceptacji ograniczeń wynikających z następstw choroby

• diagnostyka i zwalczanie czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca

• modyfikacja stylu życia

• edukacja pacjenta i ich rodzin

• monitorowanie efektów KRK

KRK to proces, który należy:

• wdrażać bezzwłocznie

• kontrolować w sposób ciągły

• prowadzić wieloetapowo

• dostosować do indywidualnych potrzeb chorego w zależności od jego stanu klinicznego

• prowadzić w sposób akceptowany przez pacjenta i jego otoczenie

Pozytywne efekty KRK to:

• modyfikacja czynników ryzyka

• zwiększenie aktywności fizycznej

• zaprzestanie palenia tytoniu

• obniżenie wartości ciśnienia tętniczego krwi

• obniżenie masy ciała

• poprawa profilu lipidowego

• poprawa metabolizmu węglowodanów

• obniżenie insulinoodporności

• poprawa czynników śródbłonka

• zahamowanie rozwoju, a nawet regresja miażdżycy i jej klinicznych konsekwencji

• poprawa wydolności układu krążeniowo- oddechowego

• poprawa wydolności narządu ruchu

• poprawa sprawności psychofizycznej

• mobilizacja pacjenta do współpracy w procesie KRK

Badanie wstępne do kinezyterapii powinno zawierać ocenę:

• stabilności obrazu klinicznego choroby podstawowej i chorób współistniejących

• ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowych

• tolerancji wysiłku

• dopuszczalnych form treningu, jego intensywności i sposobów zabezpieczania pacjentów

Przeciwwskazania do kinezyterapii:

• stany bezwzględnego zagrożenia życia oraz niestabilny przebieg chorób układu krążenia

• źle tolerowane nadciśnienie tętnicze

• ortostatyczny spadek wartości RR ponad 20 mmHg z objawami klinicznymi

• niepoddająca się leczeniu zatokowa tachykardia wynosząca powyżej 100/min

• złośliwe komorowe zaburzenia rytmu serca

• wyzwalane wysiłkiem nadkomorowe i komorowe zaburzenia rytmu

• stały blok przedsionkowo-komorowy III stopnia, jeżeli istotnie upośledza tolerancję wysiłku

• wywołana wysiłkiem bradykardia

• niedokrwienne obniżenie odc ST > 2mm w spoczynkowym badaniu EKG

• niewyrównana niewydolność serca

• ostre stany zapalne i niewyrównane choroby współistniejące

• powikłania pooperacyjne

Przerwanie treningu:

• ból w klp

• duszność

• nadmierne zmęczenie

• zawroty głowy

• uczucie osłabienia

• przyspieszenie tętna

• zwolnienie tętna

• brak przyrostu lub obniżenie wartości RR skojarzone z objawami klinicznymi (duszność, zmęczenie)

• wzrost wartości RR

• groźnych zaburzeń rytmu i/lub przewodzenia

• obniżenie lub uniesienie odc ST o ponad 1 mm w porównaniu z zapisem spoczynkowym (w zapisie EKG bez patologicznego załamka Q)

Bezpieczeństwo treningu:

• edukacja pacjenta (sygnalizacja niepokojących objawów w trakcie ćwiczeń- ból, duszność, zawroty głowy, zmęczenie)

• nauczenie prawidłowej metodyki ćwiczeń (rozgrzewka, trening właściwy, wyciszenie, unikanie nagłego zaprzestania ćwiczeń o większej intensywności)

• nauka pomiaru tętna

• zwrócenie uwagi na zwiększone ryzyko ćwiczeń wykonywanych w nieodpowiednich warunkach atmosferycznych

• wyeliminowanie współzawodnictwa w grach rekreacyjnych

• nadzór nad ćwiczeniami obejmuje: pomiar HR i RR przed rozpoczęciem, w trakcie i po jego zakończeniu oraz stosowanie stałego lub okresowego monitorowania zapisu EKG u pacjentów z wysokim i średnim ryzykiem zdarzeń sercowych

• możliwość udzielenia natychmiastowej pomocy medycznej

• edukacja rodziny

Składniki rehabilitacji kardiologicznej:

• ocena pacjenta

• poradnictwo dotyczące codziennej aktywności fizycznej

• trening fizyczny

• poradnictwo dietetyczne i korekta ciężaru ciała

• leczenie hiperlipidemii

• monitorowanie ciśnienia tętniczego

• zaprzestanie palenia papierosów

Generalne założenia dotyczące treningu fizycznego:

• trening powinien być zindywidualizowany

• zasady generalne

• > 150min/ tyg

• wydatek energetyczny 1000-2000 kcal/tyg

• trening powinien być nadzorowany

Odrębności treningu w różnych jednostkach chorobowych:

• pacjenci z OZW- gr średniego i wysokiego ryzyka,m wyjściowe obniżenia < 50% max

• pacjenci ze stabilną dławicą w tym także pacjenci po planowych PC

• pacjenci po kardiochirurgii- rozpoczynamy w formie stacjonarnej, bezpośrednia kontynuacja w warunkach ambulatoryjnych; łącznie co najmniej 8-12 tyg. Trening górnej połowy po stabilizacji mostka

• pacjenci z niewydolnością serca- trening nadzorowany w warunkach szpitalnych, czas 15 min, 2-3 razy w tyg

Inna kardiologia- inny zawał- inne metody

• krótkie unieruchomienie

• często niewielkie uszkodzenia mięśnia sercowego

• pacjent sprawny lub bardzo sprawny

• zdezorientowany (poinformowany o nagłej poważnej chorobie serca)

• niepoinformowany odnośnie przyczyn i konsekwencji choroby dla dalszego życia

• bezbronny wobec „ataków” czynników ryzyka

• zagrożony kolejnym być może śmiertelnym zdarzeniem sercowym

---