PESTALOZZI Jan Henryk

Stanz 1799 zakład dla sierot wojennych atmosfera rodzinna nauka 2h rano, 4h po południu nacisk na ćwiczenia umysłowe nauka chóralna- powtarzanie z pamięci , czytanie i pisanie od kilku liter, potem proste wyrazy dzieci uczyły się wzajemnie Burgdorf 1800 zakład dla dzieci średnich warstw wraz z seminarium nauczycielskim , nauczano matematyki rysunku francuskiego niemieckiego, historii naturalnej, geografii gimnastyka i muzyka. Dzieci od 5-13 roku życia Nie używano ani książek ani zeszytów ( na pamięć powtarzanie chórem) Nauce towarzyszyła praca ręczna ogródek klejenie Yverdon 1805-1825 kierował tym zakładem część wychowanków przyucza się do zawodu nauczycielskiego. Od 1809 powołany został przy zakładzie Instytut Panien kształcący kandydatki na nauczycielki .W 1819 połączony z zakładem w Clindy stał się zakładem koedukacyjnym WYCHOWANIE PRZEZ PRACE „ zakład może utrzymać się z pracy swoich wychowanków na tej pracy należy przede wszystkim oprzeć swoje wychownie. Nie jest ona jednak celem wychowawczym lecz środkiem, co właśnie różni jego zakład od fabryki , celem jest osiągnięcie należytego rozwoju moralnego.” MODEL PLACÓWKI WYCHOWAWCZEJ - wychowanie przez prace, - samowystarczalność ekonomiczna, przygotowanie do samodzielnego życia, - atmosfera życia rodzinnego, - koedukacja - hartowanie ciała MODEL OPIEKUNA nauczyciel tylko ukierunkowuje dziecko, spełnia prawie wyłącznie funkcje opiekuńcze. Wychowawca to dobry ogrodnik który roślinę otacza opieką, zapewnia im rozwój we wszystkich kierunkach pod każdym względem . Ma rozwijać trzy siły w dziecku : - intelektualne( głowa), - fizyczne ( ręka) i emocjonalne ( serce) . To ojciec który wymierza kary(bóg), przyjaciel dzieci, indywidualnie traktować każdego podopiecznego . „ Wychowanie jeśli nie jest wzorem i miłością nie jest wychowaniem”MAKARENKO ANTONI 1888-1939 placówki Zorganizował w 1920 kolonię im. M.Gorkiego dla bezdomnej młodzieży. Następnie staje na czele niewielkiej grupy „gorkowców” i opanowuje zakład wychowawczy w Kuriażu. W latach 1927-34 organizuje i prowadzi Komunę im. F. Dzierżyńskiego Przechodzo tu od chałupniczej działalności gospodarczej o zasięgu lokalnym do produkcji przemysłowej w nowoczesnych zakładach .Komuna osiąga prawie całkowita samowystarczalność finansową . KOLEKTYW to żywy organizm społeczny , który właśnie dlatego jest żywy ze ma organy, ze są w nim pełnomocnictwa, odpowiedzialność , wzajemne powiązanie, współzależność jeśli tego wszystkiego brak to nie ma również kolektywu a jest tylko zbieranina ludzka kolektyw podstawowy kolektyw który nie powinien ulegać podziałom na drobniejsze kolektywy. Tworzy go 7-15 osób, mniej niż 7 osób to kolektyw przyjacielski . - poczucie jedności i zwartości siły , świadomości obowiązków , każdy człowiek stawał się na jakiś czas dowódcą - organy samorządu ( rada dowódców oddziałów ) kolektyw ma wspólne cele, - poczucie honoru, oddziały zbiorcze ( zadania sezonowe np. koszenie łąk ) - oddziały stałe ( prace powtarzające się ) zasady obowiązujące w kolektywie ■ zasada ruchu , prawo rozwoju - nie może być przerwy w działaniu kolektywu, musi on przez cały czas funkcjonować ■ zasada „ białej karty” - przeszłość wychowanka jest wymazywana ■ „nie kwękać” podchodzenie do wszelkich działań z optymizmem z zapałem ■ zasada udziału w produkcji - każdy członek musi wywiązywać się z zadań ■ zasada linii perspektywicznych - ukazywanie celu pracy ( perspektywa : bliska, średnia i daleka „ człowiek nie jest w stanie dobrze się rozwijać bez radości dnia jutrzejszego” ■ zasada sprawowania opieki etapy tworzenia kolektywu 1 wychowawca podejmuje inicjatywę , wyznacza zespoły zadania 2 tworzy się aktyw - jednostki chętne , najbardziej przydatne 3 sam kolektyw stawia sobie zadania kara nie powinna mieć na celu sprawiania cierpienia fiz., - powinna wychowywać( ukarany musi rozumieć jej sens ) - ma być indywidualna - nakładać ją może tylko jedna osoba ( kierownik) dobry wychowawca prowadzi dzienniczek pracy - zapisuje obserwacje , powinien wiedzieć jaki jest stosunek wychowanka dom zakładu , jaki jest stan materialny rodziny wychowanka na co wych. wydaje pieniądze jakie posiada zdolności, dobry obserwator pedagogiczne mistrzostwo oparte na rzeczywistej znajomości procesu wych. na umiejętnościach, kwalifikacjach, takt pedagogiczny, autorytet, umiejętności aktorskie , szerokie zainteresowania , wiedza ekonomiczna wychowanie przez prace praca sprawą chloru, sławy, dzielności praca ma być twórcza Etos pracy - powinna wynikać z potrzeby i zainteresowań, coś najświętszego wychowanie przez sztukę tylko zasygnalizowane elementy praca kół zainteresowań teatr kolonijny, klub, orkiestra dęta, wydawano gazetę, współpraca z Rosyjskim Teatrem Dramatycznym model placówki dyscyplina, rygor, opieka całościowa krytyka nie zajmował się kształceniem, uwojskowienie placówek, nie doceniał wych. fizycznego, WYCHOWANKOWIE to bezprizorni „ bez opieki „ przestępcy, bezdomni, ludzie z marginesu społecznego SZACKI STANISŁAW 1878-1934 Wielki wpływ wywarł na niego Lew Tołstoj wychowankowie dzieci z ulicy z Moskwy nie zawsze sieroty , często mieli rodziny i domy, biedota miejska model placówki praca fizyczna, sztuka nauka zabawa ( 4 podstawowe elementy) tkwi w środowisku i oddziałuje na nie, placówki ♥ kolonia w Szczełkowie w 1905 roku. Usiłownie realizacji wychowania przez prac uwzględniając zainteresowania dzieci w połączeniu z samorządnością. Podstawą działalności kolonii była praca fizyczna. Dzieci wykonywały wszystkie czynności związane z organizacją ich życia na zasadzie społecznego współdziałania ♥ Settlement szczególna uwaga położona na wychowanie społeczne dzieci; została zorganizowana kolonia pracy z własnym samorządem dziecięcym, przedszkola, różne kluby, wspólne czytanie lit. pięknej, zespoły chóralne, orkiestrowe, taneczne, ♥ kolonia dziecięca „dzielne życie” praca fizyczna i zajęcia artystyczne „ odciski na rękach i wysoka kultura” stwarzanie wychowankom możliwości wszechstronnego rozwoju chciał wdrożyć ich do życia w zespole , do współdziałania , rozwijać uzdolnienia ♥ Stacja Doświadczalna Ludowego komitetu Oświatowego teza: praca społeczno pedagogiczna da wówczas pożądane efekty , gdy będzie połączona z działalnością ekonomiczno- gospodarczą samorządność chciał stworzyć królestwo dziecięce ; dostrzegał on że w pewnym momencie ważniejsza dla dziecka jest ocena kolegi niż dorosłego model wychowawcy zadaniem nauczyciela jest organizowanie pracy opiekuńczo-wychowawczej, ma być przyjacielem wychowanka, to organizator działalności społecznej, ma rozwijać samorządność, powinien się stale doskonalić, działacz społ. uczestnik pracy, towarzysz dzieci, ma przekształcać środowisko, wychowanie przez prace praca ma cel kształcący dzięki niej dzieci zdobywały nie tylko wiadomości ale i umiejętności , chodziło o to aby stali się oni aktywnymi uczestnikami życia, praca jest niezbędna do wykształcenia ogólnego, dzięki niej rodzą się przyjaźnie i zainteresowania kształtują się pożądane cechy moralne, szacunek do pracy, przygotowanie do zawodu wychowanie przez sztukę ( szacki był tenorem) rozwinięte , zaspokajanie potrzeb wychowanków, przygotowanie do życia - kultura życia codziennego, atmosfera rodosci w kontaktach ze sztuka, koncerty, wystawy, teatr, kształcenie smaku estetycznego, własne pismo „Dzielne życie” - ilustrowane, amatorski teatr, rysunki kara bardziej cenił nagrodę 3-krotne upomnienia a potem wyrzucenie z placówki SETTLEMENT zrealizowany w 1885 przez Barnetta .To miejsce osiedlowe niewielkiej liczby ludzi dobrej woli, usytuowane w upośledzonej dzielnicy miasta , wśród domów w środowisku nędzy, niskiej kultury, zagrożenia zdrowotnego i moralnego. Założenia ☺to nie ma być misja tylko organizacja ☺apolityczna ☺elastyczna, dostosowująca zadania i program do warunków w których miała być realizowana ☺zasada dobrej woli, zaangażowania sympatii międzyludzkiej. Najbardziej znany settlement to s. Jane Addams ( 1860- 1936) KSIĄDZ WACŁAW BLIZIŃSKI ( 1870- 1944) w 1900 trafił do parafii w Liskowie ( zacofanie, ciemnota, prymitywizm) kurwa jak mnie już plecy bolą i nie chce mi się tego pisać .☻ W 1905 otworzył ochronkę dla dzieci,☻1902 Stowarzyszenie Społeczne „Gospodarz” ( wzajemna pomoc w ulepszaniu gospodarstw rolnych oraz dostarczanie mieszkańcom towaru) . Spółdzielczy sklep popularyzował maszyny rolnicze, nawozy sztuczne służył również jako miejsce zebrań i narad. Tu Bliżiński uczył mieszkańców czytać i pisać.☻kolejna inicjatywa to „ wzajemne ubezpieczenie zboża i słomy na wypadek pożaru” ☻powołał straż ogniową , która miała własną orkiestrę ☻zorganizował warsztaty tkackie , które dały prace ponad 40 osobom ☻zainicjował utworzenie kasy drobnego kredytu , kasy oszczędności dla dzieci,☻ wybudował Dom Ludowy ☻łaźnie pod nazwą Kąpiele Ludowe, gdzie urządzono też pralnie i piekarnie ☻ wybudowano młyn parowy, powstało gimnazjum, ☻postawiono gmach w który pomieszczenia znalazły ( poczta, gospoda, przytułek dla starców, mieszkania dla pracowników) ☻wybrukowano drogę i założono kanalizację ☻zwalczał pijaństwo, bijatyki, brak zrozumienia ☻1923 zbudował szkołę powszechną dla ok. 500 uczniów z 11 oddziałami ( w szkole działał: samorząd, sąd koleżeński, drużyna harcerska, spółdzielnia uczniowska, szkolna kasa oszczędności, liczne koła zainteresowań ☻ we wsi działała od 1913 szkoła rolnicza z internatem, gimnazjum i seminarium nauczycielskie, szkoła zawodowa żeńska, szkoła rzemieślniczo-przemysłowa, warsztaty szewskie i krawieckie. Czynne były dwie świetlice dla młodzieży, a w 1930 oddano do użytku boisko sportowe wraz ze strzelnicą ☻Bliziński współpracował z Warszawskim Towarzystwem Opieki nad Dzieckiem, zapewniając wielu sierotom miejsce w rodzinie adopcyjnej lub zastępczej ☻zaopiekował się ofiarami wojny z 1920 , przejął ewakuowany z Białegostoku zakład opiekuńczy z 800 wychowankami i w szybkim czasie stworzył im dobre warunki życia i rozwoju. ☻otworzył przytułek dla starców ☻ był posłem, organizował Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej .Przedstawił projekt udzielenia dotacji rządowej na organizację 40 ognisk pogotowia opiekuńczego. ☻walczył też o prawa dziecka nieślubnego, nieślubnego opiekę nad dziećmi kalekimi i nieuleczalnie chorymi.☻wykorzystywał metodę środowiskową „ Gromada to wielki człowiek” KSIĄDZ BRONISŁAW MARKIEWICZ 1842-1912 ♠ 1892 w Miejscu Piastowym założył zakład dla sierot . Zjeżdżało tam dużo młodzieży aby pomagać księdzu : „My pracujemy, żeby Polsce przybyło świętych „ , panowała tam bieda, trudne warunki dlatego wizytator z Włoch ograniczył działalność zakładu. ♠ w 1897 odłączył się od Salezjanów, następnie utworzył świeckie Towarzystwo „ Powściągliwość i Praca” w 1898 zaczął wydawać pismo pod tą samą nazwą - miesięcznik. Na jego łamach drukował artykuły na temat wiary i obyczajów, trzeźwości i pracy, poruszał zagadnienia społeczno- gospodarcze, wychowawcze i narodowe. ♠ założył zakład , który utrzymywał się jedynie z pracy wychowanków i ofiarności publicznej , rozwijał się również zakład żeński. W 1900 Markiewicz utrzymywał już przeszło 240 młodzieży ubogiej i opuszczonej. ♠ wychowankowie objęli prowadzenie dwóch zakładów w 1901 w Warszawie i 1904 w Wilnie oraz stworzyli dwa własne zakłady w Galicji ( w Pawlikowicach w 1903 i w Skomorochach w 1907 ♠ stworzone ochronki w Gaborach i zakłady wychowawcze w Rzeszowie i Lublinie W sumie w latach 1899-1910 powstało11 zakładów.♠ Szkoła elementarna powstała w 1895/96 - skala ocen od 1-10 - do roku 1900 nauczanie obejmowało już 4 klasy o następującym programie: kl I - katechizm, biblia, czytanie, pisanie, rachunki, wiersze, śpiew. kl II - powyższy plan uzupełnia historia, geografia, kaligrafia i j, niemiecki. Kl III - ten sam plan z akcentem na j. polski kl IV z uzupełnieniem fizyką i muzyką i akcentem na historię Polski. .♠ W 1895 gimnazjum do roku 1914 istniały już 4-6 klas ♠ istniało też Małe Seminarium , którego program obejmował języki ( polski łaciński grecki i nowożytny) historię geografię przyrodę anatomię fizykę chemię matematykę geometrię śpiew rysunek i grę orkiestrową. To studium było przeznaczone dla starszych , którzy zamierzali się kształcić na wyższym poziomie. ♠ zorganizował także kształcenie zawodowe - 2 klasy szk. przemysłowo-rzemieślnicza ( krawiectwo, szewstwo, stolarstwo, kapelusznictwo, koszykarstwo, ślusarstwo) MARY RICHMOND (1861- 1922) czołowa działaczka amerykańskich organizacji charytatywnych, zapoczątkowała na zachodzie nową teorię opieki społecznej . Twierdziła ze nie można poprzestawać na stwierdzeniu objawów nędzy i wykolejeń, lecz trzeba poszukiwać przyczyn tych społecznych nieszczęść zarówno w środowisku jak i cechach charakterologicznych jednostki.♦ Opracowała narzędzie badawcze- wywiad środowiskowy. ♦ stworzyła szkołę pracowników społecznych ♦ metoda indywidualnych przypadków. Skuteczność tej metody wzrasta przy stosowaniu nast. Zasad 1 akceptacji 2 komunikacji ( kładzie nacisk na umiejętność aktywnego słuchania )3 indywidualizacji 4 uczestnictwa ( zmusza do zaangażowania w losy podopiecznego) 5 zaufania 6 samoświadomości każe oddzielić pracownikowi to co zawodowe od tego co prywatne HELENA RADLISKA (1879- 1954) # przyczyniła się do wypracowania pojęć diagnozy społecznej # dostosowała koncepcje Richmond i Salomon do potrzeb i warunków polskich # pojęcia normy, wzorca , uściśliła pojęcie wskaźnika i wprowadziła do badań empirycznych # wprowadziła ogólny wskaźnik środowiska ( OWS) # diagnozę społeczną przekształciła w diagnozę środowiskową # opracowała program pomocy jednostce i jej rodzinie problemy kulturalne, czytelnictwa oświaty rozpatrywała pod względem globalnym # chciała pomagać zaniedbanym i upośledzonym # kładła nacisk na kształcenie pracowników socjalnych, napisała jak mają postępować z podopiecznym a czego się wystrzegać MARIAN BALCEREK 1935-1992 tyran pracy, pełnił ważną funkcję w instytucie badań nad młodzieżą, prawa ręka wołczyka, reprezentował Polskę na wielu międzynarodowych kongresach. Współorganizator konferencji naukowej Interesował się historią opieki nad dzieckiem, nad dzieckiem upośledzonym, prawami dzieci JANINA MACIASZKOWA wieloletnia redaktorka „ problemów opiekuńczo- wychowawczych”, prowadziła formy dokształcania