ZSRR PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ. POZYCJA POLITYCZNA I MILITARNA
Rosjanie po wojnie dążyli do stworzenia systemu zbiorowego bezpieczeństwa, który miały stanowić kraje na wschód od Łaby, które znajdowały się w bloku państw socjalistycznych. Na terenach tych cały czas obecna była Armia Czerwona. Ostatni żołnierze Armii Czerwonej z Polski wyjechali dopiero w 1991.
Stalin postanowił, że po zakończeniu okupacji niemieckiej będzie dominował na terenie całych Niemiec.
Od 1943 ZSRR zaczął podpisywać układy z sojusznikami:
- z Czechosłowacja - parafował Beneš
- z Jugosławią - w 1944
- z Polską - w 1945
Podobne układy o przyjaźni i współpracy kraje demoludów podpisywały między sobą.
W wyniku wojny na froncie wschodnim życie straciło 20 milionów obywateli ZSRR (wyginęło więc całe pokolenie) a do tego doliczyć należy także jeszcze straty zadane przez Stalina. Straty zadane przez Niemców szacowane są na 126 miliardów dolarów. Niemcy, gdy zrozumieli, że przegrają, stosowali taktykę spalonej ziemi - niszczyli wszystko, by nie dostało się w ręce Rosjan. W ramach odszkodowań Rosjanie domagali się 10 miliardów dolarów.
Rosjanie mieli problemy z likwidacją szkód wojennych, jak również przestawieniem produkcji z wojennej na pokojową. Setki inżynierów zginęły bowiem w wyniku wojny.
Po 1941 Rosjanie zastosowali 4 plany pięcioletnie - plany odbudowy gospodarczej, usunięcia zniszczeń wojennych.
Rosjanie mieli jednak darmową siłę roboczą, którą stanowili ludzie w obozach pracy. Za kratami znajdowało się od 12 do 15 milionów ludzi. Nadzorowaniem siły roboczej zajmował się Minister Spraw Wewnętrznych oraz Minister Bezpieczeństwa. O wszystkim poinformowany był Stalin i jego prawa ręka - Beria - szef radzieckiej bezpieki.
W ZSRR represjonowano żołnierzy Armii Czerwonej, którzy dostali się do niewoli. Gdy z niej powracali zamykano ich w obozach pracy. Żołnierze Armii Czerwonej, którzy doszli na zachód, brali udział np. w szturmowaniu Berlina, kiedy wracali, również zamykani byli w obozach pracy, ponieważ zbyt dużo widzieli, wiedzieli jak funkcjonuje Europa Zachodnia. Część z nich zrehabilitowana została w 1956.
Centralnym organem kontrolującym komunizm w całej Europie była ( działająca od 1919 do 1943) - III Międzynarodówka (= Komintern)= Międzynarodówka Komunistyczna. W 1943 Stalin rozwiązał ją, by stworzyć pozory suwerennego działania komunistów.
W 1947 w Szklarskiej Porębie odbyła się konferencja w której brali udział przedstawiciele partii komunistycznych Bułgarii, Czechosłowacji, Francji, Jugosławii, Polski, Rumunii, Węgier, Włoch i ZSRR, którą nadzorował Żdanow, w celu stworzenia organu nadzorującego komunistów. Powstało Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych = Kominform. Początkową jego siedzibą był Belgrad. W 1948 i 1949 gdy zaistniały nieporozumienia między Tito i Stalinem, Jugosławię wykluczono z Kominformu, a siedzibę przeniesiono do Bukaresztu.
W 1948 przedstawiciele komunistów przyjęli radziecki model dochodzenia do socjalizmu we wszystkich krajach. Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych istniało do kwietnia 1956.