„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego jako główny dramat epoki Młodej Polski i jego wartość artystyczna
W utworze "Wesele" umieścił Stanisław Wyspiański obok warstwy realistycznej także symboliczną (wizyjną). Obie one współistnieją w dramacie, tworząc istotę kompozycyjną utworu. Na wartość „Wesela” wpływa niewątpliwie jego bogactwo i różnorodność formalna - (obok wymienionych warstw dostrzec możemy także ślady publicystyki) i tematyczna - dramat podejmuje wątki narodowe, polityczne i społeczne, przez co wpisuje się w tradycję dyskusji na temat sprawy narodowej. Utwór możemy odczytywać także jako przekrój społeczeństwa polskiego i jego psychologiczny obraz.
Wielkim osiągnięciem Wyspiańskiego jako dramatopisarza jest dostrzegalna w utworze umiejętność zwięzłego i celnego prezentowania postaci za pomocą gestów i krótkich wypowiedzi postaci przez co zyskujemy ich jasny, realistyczny obraz. Pan Młody, Poeta, Żyd z bronowickiej karczmy, czy też ksiądz to osoby, które zapadają w pamięć przez wyraziście i umiejętnie zarysowane sylwetki.
Niezwykły kunszt tej sztuki osiągany jest dzięki oszczędności w warstwie słownej i trafnie skonstruowanym kontrastom. Obok partii pisanych poetyckim, pełnym liryzmu stylem pojawiają się pełne brutalnego realizmu sceny, wykorzystujące język potoczny, pełen dosadnych sformułowań, a nieraz także wulgaryzmów. Wydarzenia realistyczne mieszają się tu z symbolicznymi wizjami poetyckimi, rodzącymi się gdzieś na granicy jawy i tajemnicy, pełne są one oniryzmu. Realizm i symbolizm, proza codzienności i patos słów, nastrój groza i oczekiwania, groteska, tragizm i elementy komizmu łączą się, tworząc oryginalny utwór.
O znaczeniu dramatu w naszej tradycji narodowej nie stanowi wyłącznie obecność sprawy narodowej i tematyka świadomości narodowej Polaków, ale także kunsztowność i artyzm tego utworu pozwalającego zaliczyć go do najbardziej doniosłych wydarzeń w historii naszej literatury narodowej. Na uwagę i docenienie zasługuje spójna kompozycja harmonijnej całości z odległych i różnych elementów. Utwór wzbogaca wykorzystanie elementów plastycznych i muzycznych. Muzyka jest bardzo istotnym komponentem kompozycyjnym, ale i znaczeniowym w dramacie. Rytm podnosi walory artystyczne utworu, spaja całość. A motyw tańca - ludowej zabawy i chocholego pląsu jest istotny dla przesłania utworu.
Wyspiański stworzył teorię "teatru ogromnego", który łączył się z ideą teatru antycznego o charakterze katartycznym, pełnym religijnego mistycyzmu. Próbą praktycznej realizacji jego idei jest dramat "Wesele", który zawiera wszystkie postulowane elementy „teatru ogromnego”, a także zasadę syntezy sztuk na scenie.
Zgodnie z regulaminem serwisu www.bryk.pl prawa autorskie do niniejszego materiału posiada Wydawnictwo GREG. W związku z tym, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody Wydawnictwa GREG podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności.