Podstawy Turystyki

1.Podstawowe pojęcia i definicje związane z turystyką

2.Zarys historii turystyki na świecie i w Polsce

Zalecana literatura :

Gaworecki W. : Turystyka

Szwichtenberg A. : Podstawy Turystyki

Łobożewicz T., Bieńczyk G. : Podstawy turystyki

Kaczmarek J., Stasiak A., Włodarczyk B. : Produkt turystyczny

Kompedium wiedzy o turystyce - red. Gołemsbski G.

Medlik S. : Leksykon podróży, turystyki, hotelarstwa

Skąd pochodzą i jak przekształciły się słowa „turystyka” i „turysta”?

Do końca XVIII wieku osoby odbywające podróże dla przyjemności i zaspokajania

potrzeb poznania świata nazywano wędrowcami (wł. Peregrini). Niektórzy uważają,

że słowo „turystyka” wzięło swój początek od określenia „Grand Tour”(tak określano

popularne pod koniec XVIII w. podróże młodych Anglików wyjeżdżających do Francji,

Niemiec i Włoch w celach poznawczych i edukacyjnych. Mieszkańcy Francji nazywali

ich turystami.

Słowo „turystyka” pochodzi od łacińskiego „tornus”, oznaczającego ruch obrotowy, okrężny, odnoszący się do zmiany miejsca pobytu osób. W wielu językach słowo „tour”

oznacza wędrówkę, podróż z powrotem do miejsca, z którego się wyruszyło.

W literaturze po raz pierwszy terminu „turysta” użył francuski pisarz Stendhal w książce „Pamiętnik turysty” (1837). Bohater powieści próbuje w podróżach znaleźć sens życia.

Podstawowe definicje wg Światowej Organizacji Turystycznej ( WTO)

turystyka - ogół czynności osób, które podróżują i przebywają w celach wypoczynkowych,

służbowych lub innych nie dłużej niż rok bez przerwy poza swoim codziennym otoczeniem

podróżny - każda osoba podróżująca pomiędzy dwoma lub kilkoma krajami

lub między dwiema lub kilkoma miejscowościami w obrębie kraju, w którym stale mieszka.

podróżny międzynarodowy - każda osoba podróżująca poza krajem stałego zamieszkania

odwiedzający: każda osoba podróżująca do miejscowości znajdującej się poza jej codziennym otoczeniem na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeśli podstawowym celem podróży nie jest podjęcie działalności zarobkowej w odwiedzanej miejscowości

turysta w świetle definicji WTO, to odwiedzający, który co najmniej jedną noc spędza

w publicznych bądź prywatnych obiektach noclegowych w odwiedzanym kraju.

odwiedzający jednodniowy: to taki, który nie nocuje w odwiedzanym kraju

Historia rozwoju turystyki

Starożytność

1.Starożytny Egipt - pielgrzymki do świątyń i piramid

2.Persja- podróżowanie ułatwiała doskonale rozwinięta sieć dróg, co 30 mil lokalizowane były oberże oferujące nocleg i wyżywienie

3.Grecja i Rzym

stationes ( zajazdy oddalone o dzień drogi)

poczta państwowa

państwowe biuro podróży

mapy ręcznie malowane - intineraria picta

Średniowiecze

-pielgrzymki do miejsc świętych - Rzymu, Santiago de Compostela,

do Ziemi Świętej

-dla zapewnienia bezpieczeństwa miejsc świętych zaczęto powoływać zakony rycerskie

( np. Joannitów - Zakon Świętego Jana z Jerozolimy)

powstają gospody i hospicja rycerskie

Podróże do uzdrowisk:

Baiae koło Neapolu

Aquae Calidae (obecnie Vichy - Francja)

Aquae Herculi (Herculane - Rumunia)

Aquae Solis (obecnie Bath - Wielka Brytania)

Grand Tour (Wanderlust) termin używany w odniesieniu do podróży arystokracji angielskiej, odbywanych po krajach Europy kontynentalnej w celu „wykształcenia i ogłady” przez obcowanie za sztuką europejską, obyczajami i elitą towarzyską.

- Uczestników wyjazdów typu Grand Tour nazywano turystami.

- Podróżujący po Francji rozpropagowali piękno Alp, a miejscowością najchętniej odwiedzaną było Chamonix.

- Powstała moda na wspinaczki górskie

- Od połowy XIX wieku turystyka zaczyna tracić swój elitarny charakter.

- Następuje to w wyniku rewolucji przemysłowej, udoskonalania środków transportu,

- wykształcenia się warstwy klasy średniej,

- powstania w społeczeństwie zasobów czasu wolnego

Thomas Cook (zwany pionierem współczesnej turystyki)

- założyciel pierwszego biura podróży

- 5 lipca 1841 pierwsza publiczna wycieczka dla 570 osób

specjalny pociąg Leicester - Loughborough

- 1870 - pierwsza podróż statkiem po Nilu

- 1872 - wyprawa statkiem „Oceanic”dookoła świata (trwała 222 dni)

- 1879 - pierwsze czeki podróżne

Zainteresowanie przyrodą, głównie za sprawą literatury okresu romantyzmu

miało swoje odzwierciedlenie w popularności nowych organizacji społecznych,

propagujących kontakt z naturą poprzez turystykę.

W wielu krajach europejskich powstają organizacje społeczne związane z turystyką:

1.British Alpine Club (1857)

2.norweska organizacja turystyczna „ Poznaj swój kraj (1861)

3.Austriacki Klub Alpejski

4.Niemiecki Klub Alpejski

5. Galicyjskie towarzystwo Tatrzańskie (1873, od 1919 Polskie Towarzystwo Tatrzańskie)

6.Węgierskie Towarzystwo Karpackie (1873)

7. Francuski Klub Alpejski (1874)

Moda na wyjazdy „do wód”

Karierę robi Krynica, Szczawnica, Busko, Ciechocinek, Nałęczów

1873 - powstaje Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie, zwane później Polskim Towarzystwem Tatrzańskim

- do zadań PTT należało m.in. budowanie schronisk górskich

1906 - w Warszawie powstaje Polskie Towarzystwo Krajoznawcze

Doktor Tytus Chałubiński (1820-1889)popularyzuje Zakopane, które ze wsi podtatrzańskiej w ciągu 50 lat staje się znaną miejscowością leczniczą i ośrodkiem turystyki górskiej i narciarskiej.

1909 - Mariusz Zaruski zakłada Tatrzańskie Ochotnicze Pogototowie Ratunkowe

1923 - we Lwowie powstaje pierwsze polskie biuro podróży ORBIS, podlegające Ministrowi Komunikacji. Było to prężnie działające biuro,do wybuch II wojny światowej posiadało 91 oddziałów w kraju i współpracowało z kilkuset biurami podróży na całym świecie

1 stycznia 1929 - założono Polskie Linie Lotnicze LOT, jedne z najstarszych linii na świecie

1935 - powstaje Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych

1937 - założono Spółdzielnię Turystyczno -Wypoczynkową „Gromada” przez wiejskich działaczy społecznych i spółdzielczych. Głównym zadaniem tego biura było krzewienie oświaty rolniczej i kultury w środowisku wiejskim poprzez organizację wyjazdów turystyczno - szkoleniowych. Rolnicy wyjeżdżali głównie do Danii, Bułgarii i Jugosławii.

1949 - na mocy ustawy sejmowej powołano Fundusz Wczasów Pracowniczych

1950 - z połączenia PTT i PTK powstaje Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze

Po roku 1989 do turystyki zastały wprowadzone zasady gospodarki wolnorynkowej, następuje przejście od turystyki socjalnej do turystyki komercyjnej

triada biuro podróży

ITAKA

- Do turystyki wkraczają nowe technologie internetowe

Internet jest używany nie tylko jako narzędzie promocji, ale również jako kanał dystrybucji.

Coraz więcej zakupów usług turystycznych dokonywanych jest poprzez internet, dotyczy to

głównie biletów lotniczych, autobusowych i promowych, ale także gotowych pakietów turystycznych.

Do największych internetowych biur podróży działających w Polsce należą Travelplanet i Wakacje.pl.

- Ekspansja tanich linii lotniczych na polskim rynku po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej

Czynniki wpływające na rozwój turystyki

I. Uwarunkowania przestrzenne

/walory turystyczne/

II. Czynniki ekonomiczne

III. Czynniki społeczno - psychologiczne

IV. Czynniki polityczne

V. Czynniki demograficzne

II. Czynniki ekonomiczne

1. Wzrost stopy życiowej i siły nabywczej

2. Zwiększenie wydajności pracy

3. Rozwój środków transportu

4. Świadczenia socjalne

5. Podaż infrastruktury i usług turystycznych

6. Różnorodność cen w turystyce (dostosowanie do różnych

segmentów rynku)

7. Działania marketingowe

8. Intensyfikacja międzynarodowych stosunków ekonomicznych

9. Stabilizacja walut i ułatwienia w obrocie pieniężnym

III. Czynniki społeczno - psychologiczne

1. Wzrost ilości czasu wolnego

2. Negatywne skutki cywilizacji i potrzeby zdrowotne ludności

3. Rozwój oświaty, podnoszenie poziomu kulturalnego

4. Treści wychowawcze i poznawcze turystyki

5. Zmiany struktury potrzeb społeczeństwa

6. zmiany struktury społecznej turystów

IV. Czynniki polityczne

1. Stabilność polityczna

2. Normalizacja stosunków dyplomatycznych

3. Liberalizacja przepisów paszportowych i wizowych

4. Kształtowanie i realizacja polityki turystycznej państw

V. Czynniki demograficzne

1. Wzrost liczby ludności świata

2. Zmiany struktury wieku

3. Procesy urbanizacyjne

4. Przedłużanie się średniej życia ludzkiego

5. Zmiany w strukturze społeczno - zawodowej

Piramida potrzeb Maslowa a funkcje turystyki

Funkcje turystyki. Mity czy rzeczywistość?

Funkcje pozytywne (eufunkcje) i negatywne (dysfunkcje):

wypoczynkowa

zdrowotna

wychowawcza

kształceniowa (poznawcza)

polityczna

miastotwórcza

edukacyjna (edukacji kulturalnej)

ekonomiczna

etniczna

kształtowania świadomości ekologicznej

funkcja wypoczynkowa - turystyka pozwala zlikwidować zmęczenie, zaspokaja potrzebę

odnowy sił fizycznych i psychicznych człowieka poza miejscem zamieszkania

dysfunkcje

- przeludnienie miejscowości turystycznych,

- zbyt duży pobór wody,

- przekroczenie norm pojemności i chłonności środowiska

funkcja zdrowotna - gównie za sprawą turystyki uzdrowiskowej i turystyki aktywnej

dysfunkcje: - choroby tropikalne, AIDS, tzw. jet-lag, zakrzepica żył ( przy długich podróżach lotniczych)

funkcja wychowawcza

-turystyka kształtuje osobowość (głównie dotyczy to młodzieży),

-uczy odpowiedzialności za siebie i innych

-uczy tolerancji wobec odmiennych poglądów i szacunku do tego, co różni ludzi

-turystyka rodzinna prowadzi do zacieśnienia więzi i odbudowania utraconych kontaktów

dysfunkcje

- czasem źle rozumiana „wolność” prowadzi do zachowań patologicznych ,

- brak poszanowania dla lokalnych zwyczajów lub wartości, które dla mieszkańców mają szczególne znaczenie

- zmiany w moralności i obyczajowości ludności miejscowej, która zaczyna naśladować konsumpcyjne postawy życiowe turystów

funkcja kształceniowa ( poznawcza) - „podróże kształcą”:

-turystyka pozwala zaspokoić ciekawość świata

-wzbogaca wiedzę z różnych dziedzin

-kształtuje zainteresowania

-pozwala na doskonalenie znajomości języków obcych

dysfunkcje - powierzchowne poznanie sprzyja powstaniu lub utrwaleniu stereotypów o danym miejscu lub państwie

funkcja miastotwórcza - napływ turystów powoduje wzmożenie procesów urbanizacyjnych, rozwój infrastruktury umożliwiającej wykorzystanie walorów turystycznych

- walory turystyczne przyciągają turystów, ale i osoby poszukujące zatrudnienia

dysfunkcje:

-degradacja środowiska naturalnego

-przeciążenie komunikacji

-zmiana charakteru architektury miejscowości

-turystyka może niszczyć unikalną kulturę i obrzędowość przynosząc nijakość kultury masowej

co powoduje turystyka:

-Erozja na zboczach Pilska spowodowana turystyką pieszą i narciarską

-Nadmierny pobór wód przez hotele w Pamukkale( zachodnia Turcja) doprowadził

do obumierania tarasów trawertynowych, głównej atrakcji turystycznej tej miejscowości.

funkcja edukacji kulturowej:

-turystyka zaspokaja intelektualne i estetyczne

-sprzyja rozwojowi kultury regionalnej, pielęgnowaniu folkloru, tradycji

-powoduje wzrost zainteresowania własnym dziedzictwem kulturowym wsród turystów i ludności miejscowej

dysfunkcje :

-komercjalizacja kultury lokalnej

-niszczenie zabytków i dzieł sztuki (np. grota Lascaux) w wyniku nadmiernego ruchu turystycznego

funkcja kształtowania świadomości ekologicznej:

-turystyka przyczynia się do rozwoju ochrony środowiska

-niektóre organizacje i firmy promują działania proekologiczne, podejmują

działania na rzecz edukacji turystów

-lansowanie mody na turystykę łagodną, polegającą na harmonijnym kontakcie z naturą i lokalną społecznością

dysfunkcje:

-degradacja środowiska

-hałas

-spaliny samochodowe

-karczowanie lasów związanych z przygotowaniem tras narciarskich

Koronki koniakowskie - pomysł na produkt regionalny czy komercjalizacja kultury lokalnej?

funkcja ekonomiczna:

-turystyka aktywizuje gospodarkę (wzrasta zatrudnienie, produkcja, korzyści odnoszą także sektory , które współpracują z branżą turystyczną - tzw. efekt mnożnikowy w turystyce)

-dzięki turystyce dochodzi do wtórnej redystrybucji dochodu narodowego (pieniądze zarobione przez turystę w miejscu zamieszkania, są wydawane przez niego w zupełnie innym miejscu, stanowiąc źródło dochodów ludności miejscowości recepcyjnych

-turystyka to rodzaj eksportu, wpływy dewizowe pozwalają na pokrycie deficytu w handlu zagranicznym i umożliwiają import

dysfunkcje :

-wyższe ceny dóbr i usług na obszarach recepcyjnych w porównaniu do pozostałych regionów

-zjawisko określane mianem „monokultury turystycznej” (np. Jamajka, Tunezja, Karaiby) - zwiększona podatność na kryzysy i trudności ekonomiczne

Funkcja polityczna

- „TOURISM - PASSPORT TO PEACE”(hasło konferencji ONZ, która odbyła się w Shannon w 1987)

-turystyka uważana jest za takie zjawisko, które może wnieść duży wkład w politykę pokojową i propagowanie współpracy między narodami

-turystyka może przyczynić się do przełamywania barier i zacieśniania współpracy międzynarodowej

-turystyka krajowa (gł. krajoznawstwo) może być sposobem kształtowania świadomości narodowej oraz wychowania w duchu patriotycznym

dysfunkcje:

-turystyka bywa wykorzystywana do celów ideologicznych, „urabiania” poglądów ludzi ( np. w dobie hitleryzmu czy komunizmu)

-turystyka w niektórych państwach (zwłaszcza totalitarnych) podporządkowana jest polityce, a rozwój turystyki zagranicznej jest reglamentowany

I.Rodzaje i formy turystyki:

kryteria podziału turystyki

wybrane rodzaje turystyki

II.Sektory przemysłu turystycznego :

sektor atrakcji turystycznych

sektor bazy noclegowej

sektor transportu

sektor organizatorów turystyki

sektor organizacji turystycznych

Kryteria podziału turystyki (wg. W. Gaworeckiego)

1.rodzaj motywacji 2. rodzaj turystyki

fizyczne

wypoczynek turystyka wypoczynkowa

leczenie turystyka uzdrowiskowa

sport sportowa,kwalifikowana,specjalistyczna

psychiczne

ucieczka od codzienności turystyka poznawcza

rozrywka turystyka oświatowa

poszukiwanie nowych doświadczeń i przeżyć turystyka poznawcza

interpersonalne

odwiedziny krewnych i przyjaciół turystyka rodzinna, socjalna, motywacyjna

życie towarzyskie, kontakty społeczne turystyka klubowa

ucieczka (powrót) do natury turystyka nastawiona na przeżycia

(t. kempingowa, trekkingowa, trampingowa)

kulturalne

poznanie innych krajów i regionów turystyka poznawcza, studyjna

podróże motywowane religia turystyka religijna i pielgrzymkowa

prestiżowe

rozwój osobowości turystyka kongresowa

chęć bycia uznanym i szanowanym biznesowa, studyjna, motywacyjna

Podział turystyki wg. podmiotu turystyki:

cecha: forma turystyki:

liczba uczestników turystyka indywidualna

zbiorowa, grupowa, masowa

wiek uczestników t. młodzieżowa

t. seniorów

czas pobytu t. krótkoterminowa (np. weekendowa)

t. długoterminowa (urlopowa,uzdrowiskowa)

pora roku t. letnia, zimowa, sezonowa, pozasezonowa

rodzaj zakwaterowania t. hotelowa, kempingowa

oddziaływania na bilans płatniczy t. zagraniczna przyjazdowa

t. zagraniczna wyjazdowa

rodzaj finansowania t. socjalna, t.kredytowana

zakres oddziaływania urzędowego t. swobodna lub reglamentowana

aspekt socjologiczny t. luksusowa, ekskluzywna, socjalna

sposób zorganizowania t. zorganizowana przez biuro podróży lub zorganizowana indywidualnie

Charakterystyka wybranych rodzajów turystyki

Turystyka wypoczynkowa :
pakiety turystyczne (podróże zryczałtowane, inclusive tour, package holidays)

(- model turystyki zwanej 3S (sun, sand, sea))

Turystyka kwalifikowana (specjalistyczna)

żeglarstwo

kajakarstwo

windsurfing

wędkarstwo

myślistwo

wspinaczka górska

nurkowanie

speleologia

turystyka rowerowa

turystyka motorowa

TRAMPING I TREKKING

Rodzaje trekkingu :

1.klasyczny (wędrówki po wielkich krainach górskich jak Andy, Himalaje, górskie obszary Azji środkowej)

2. pustynny

3. tropikalny

4. na lodowcu

- turystyka religijno-pielgrzymkowa

- turystyka poznawcza (krajoznawstwo)

- turystyka studyjna (np. archeologiczna, historyczna, kulturalna)

- etniczna, sentymentalna, poznanie kraju przodków

- turystyka religijno- pielgrzymkowa

- turystyka wiejska i agroturystyka

- turystyka zdrowotna, uzdrowiskowa, medyczna

Turystyka alternatywna

-odpowiedzialna

-„miękka” (soft tourism)

-zrównoważona (sustainable tourism)

-zielona

-minimalnego wpływu

Koncepcja”Hard & Soft Tourism” wg W. Alejziaka

Turystyka biznesowa

- ten rodzaj turystyki bardzo dynamicznie się rozwija, do jego obsługi powstało

wiele wyspecjalizowanych firm

- ma bardzo duże znaczenie ekonomiczne

- jest to turystyka, która w najmniejszym stopniu cechuje się sezonowością,

co powoduje, że dochody z turystyki biznesowej są w miarę stałe przez cały rok

Turystyka konferencyjna i targowa

Największe biura (o zasięgu międzynarodowym)

wyspecjalizowane w obsłudze podróży służbowych

(corporate travel)

(#”carlson wagonlit travel”#”american express”#”business travel international”#”lufthansa city center”)

Podróże motywacyjne (incentive travel)

-jest to stosunkowo nowy rodzaj turystyki, zapoczątkowany w latach 70-tych

w USA i przeniesiony później do Europy Zachodniej, obecnie bardzo dynamicznie

rozwija się w Polsce

-zadaniem turystyki ”incentive” jest motywowanie pracowników do efektywnej pracy,

zwiększanie lojalności pracowników wobec firmy, konsolidacja zespołu

Ta forma turystyki wymaga specyficznej obsługi. Musi spełniać wszystkie kryteria produktu o najwyższych parametrach jakościowych, a szczególny nacisk położony jest na budowę poczucia tożsamości z firmą, budowę więzi nieformalnych między pracownikami.

Pięć głównych sektorów przemysłu turystycznego

Sektor atrakcji

parki tematyczne

muzea i galerie

parki narodowe

rezerwaty przyrody

ogrody botaniczne

miejsca historyczne

miejsca aktywnego

spędzania czasu /

uprawiania zajęć sportowych

Sektor bazy noclegowej

hotele/motele

domy gościnne/pensjonaty

kwatery wiejskie

apartamenty wakacyjne

kondominia/ośrodki time share

wioski wakacyjne

centra konferencyjne/wystawowe

kempingi stałe i sezonowe

ośrodki żeglarskie (marina)

Sektor transportu

linie lotnicze

morskie linie pasażerskie

linie promowe

koleje

przewoźnicy autobusowi

firmy wynajmu samochodów

Organizatorzy turystyki

touroperatorzy

hurtownicy turystyczni

detaliczne agencje turystyczne

organizatorzy konferencji

biura rezerwacji

organizatorzy turystyki motywacyjnej

Organizacje turystyczne

narodowe organizacje turystyczne

regionalne biura turystyczne

lokalne organizacje turystyczne

stowarzyszenia turystyczne

Sektor bazy hotelowej

Typy obiektów noclegowych wg Ustawy o Usługach Turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997:

hotele

motele

pensjonaty

kempingi

pola biwakowe

domy wycieczkowe (hostels)

schroniska młodzieżowe

schroniska górskie

ośrodki wczasowe

ośrodki kolonijne

ośrodki szkoleniowo - wypoczynkowe

domy pracy twórczej

kwater, kwatery agroturystyczne

zakłady uzdrowiskowe

schroniska - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi,przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów (nastawione na samoobsługę turystów)

(Przyznawane kategorie od I do III)

schroniska młodzieżowe - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów.(Przyznawane kategorie od I do III).

domy wycieczkowe- obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów

kempingi - obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach i przyczepach samochodowych, domkach turystycznych lub innych obiektach stałych, przyrządzanie posiłków i parkowanie samochodów

pole biwakowe - obiekty niestrzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach

Nowe typy hoteli :

-boutique hotel ( np. sieć Small Luxory Hotels)

-aparthotel (hotel apartamentowy typu „extened stay” - np.” Rezydencja Diana” w Warszawie)

-hotele typu SPA

Typy usług hotelarskich :

a) usługi podstawowe:

- usługi noclegowe

- usługi gastronomiczne

- w motelach - możliwość parkowania serwisowania pojazdów

- w schroniskach - możliwość samodzielnego przygotowania posiłków, dokonywania drobnych napraw sprzętu turystycznego i sportowego oraz możliwość jego przechowywania

b) usługi dodatkowe:

- organizacja konferencji i spotkań ( biznes centrum, fax, internet, tłumacze)

- wynajem samochodów

- czyszczenie odzieży i obuwia, pranie bielizny

- budzenie

- wypożyczanie różnych przedmiotów - np.komputerów, książek, przewodników, parasoli

- rezerwacja miejsc i zakupy biletów (na dalszą podróż lub na imprezy kulturalne czy sportowe)

- w hotelach nastawionych na wypoczynek klientów - organizowanie tzw.animacji,spotkań towarzyskich, kulturalnych, sportowych

Kategoryzacja hoteli

1) system gwiazdek

2) oznaczenia A, B,C,D

3) określenia słowne : tourist

standard

first class

luxory

4) oznaczenia własne sieci lub touroperatorów

Kategoryzacja hoteli jako miernik jakości usług

Elementy brane pod uwagę przy kategoryzacji hotelu :

1)część mieszkalna ( minimalna powierzchnia pokoi, rodzaj urządzeń sanitarnych, umeblowanie, wyposażenie pokoi)

2) część gastronomiczna

3) zagospodarowanie terenu (wejście, parking, urządzenia rekreacyjne)

4) recepcja (wielkość hallu, wykształcenie pracowników recepcji - znajomość języków, informacja turystyczna,

przechowalnia bagażu, sejf)

5) instalacje w budynku (klimatyzacja, rodzaj ogrzewania, wentylacja, windy,przygotowanie hotelu do obsługi gości niepełnosprawnych)

6) inne usługi: usługi pralnicze dla gości, zakład fryzjerski, kosmetyczny, sauna, basen, serwis samochodowy, zaplecze konferencyjne)

Ceny w hotelarstwie

Strategiczne i taktyczne znaczenie cen

- ceny w sezonie, ceny pozasezonowe

- ceny weekendowe, pozaweekendowe

- ceny dla klientów indywidualnych, ceny grupowe

- ceny dla turoperatorów (allotment)

Typy stawek hotelowych:

- oficjalne ( rack rate)

- korporacyjne

- promocyjne

- negocjowane ( np. przy dłuższych pobytach)

- rodzinne, dla seniorów

- stawki typu ROH (run of the house)

Sieci (łańcuchy) hotelowe

Unifikacja jako podstawowa polityki jakościowej w łańcuchu hoteli

Unifikacja może obejmować wszystkie elementy produktu (jakim jest hotel) m.in.:

-budynek hotelu (architekturę, otoczenie, rozwiązania funkcjonalne, jednolitość pokoi i innych pomieszczeń)

-wyposażenie (meble, wystrój, kolorystyka, wyposażenie dodatkowe)

-rozwiązania organizacyjne (zasady obsługi, ilość i rodzaj zatrudnionego personelu, określenie pewnych obligatoryjnych usług dodatkowych czy pewnych jednakowych dań w gastronomii)

- politykę handlową (np. niektóre elementy polityki cen, rodzaje udzielanych zniżek i ich zakres, pobieranie opłat za niektóre usługi lub wliczanie ich w cenę usługi podstawowej)

Największe grupy hotelowe na świecie

Nazwa grupy: kraj: liczba hoteli:

CENDANT USA 6442

BASS Hotels &Resorts GB 3112

ACCOR FRANCJA 3488

MARRIOTT International USA 2043

CHOICE USA 3254

HILTON Corp. USA 1746

STARWOOD USA 738

CARLSON Hospitalty USA 707

HYATT Hotel & Resort USA 200

SOL MELIA Hiszpania 333

Grupa hotelowa CENDANT

ramada

howard johnson

wingate inn

travelodge

kinghts inn

days inn

super 8 motel

Grupa Bass Hotels & Resorts:

intercontynental - hotels group

holiday inn - hotels resorts

holiday inn express

Accor - najbardziej dynamicznie rozwijająca się grupa:

• w 1984 Accor przystępuje do budowy tanich prefabrykowanych hoteli typu Formule 1

• 1990 w skład Accor weszła amerykańska sieć tanich moteli „Motel 6”

• 1992 nabywa 51% udziałów w węgierskiej sieci hotelowej Panonia Hotels

• 2000 przejmuje amerykańską sieć RED ROOF INNS

• 2000 Kupuje 20% akcji hoteli ORBIS-u

STARWOOD

Hotel Sheraton w Krakowie i w Warszawie

w planach jest budowa hoteli tej sieci

w Poznaniu i we Wrocławiu

Korzyści wynikające z przynależności do łańcucha hotelowego

Franczyza czy własna marka ?

Sektor transportu i jego wpływ na rozwój turystyki

Transport kolejowy

Transport samochodowy i autokarowy

Żegluga morska i rzeczna

Transport lotniczy

Gęstość sieci kolejowej na świecie

Kraje o największej gęstości sieci:

Belgia (12 km na 100 km2)

Czechy (11,8 km na 100 km2)

Niemcy (11,0 km na 100 km2)

Kraje o niewielkiej gęstości linii kolejowych:

Australia

Rosja

Kanada

Norwegia

Finlandia

USA

RPA

Kraje nie posiadające kolei:

Islandia

Libia

Czad

Jemen

Oman

Afganistan

Laos

Rola kolei w rozwoju i popularyzacji turystyki

Pierwsze linie kolejowe na terenach obecnie należących do Polski :

- najstarsze połączenie : Wrocław - Oława (1842)

- budowa Kolei Warszawsko - Wiedeńskiej

- połączenia do miejscowości wypoczynkowych na Dolnym Śląsku

- połączenie kolejowe do Zakopanego

koleje na swiecie

Amtrak

Kolej Transsyberyjska - wybudowana w latach 1891 - 1916, najdłuższa linia kolejowa na świecie, przekracza 8 stref czasowych, całkowita długość torów wynosi 9288km.Łączy Moskwę (przez Niżni Nowogrod, Omsk, Krasnojarsk, Irkuck) z Władywostokiem.

-Utrata znaczenia transportu kolejowego na rzecz

innych środków transportu

-Próby odrodzenia transportu kolejowego w Europie Zachodniej

„Koleją dwa razy szybciej niż samochodem i dwa razy taniej niż samolotem”

(hasło reklamowe kolei niemieckich)

Zwiększanie konkurencyjności kolei - pociągi nowej generacji, osiągające prędkość powyżej 200km/h.

SHINKANSEN ( pierwsza trasa Tokyo - Osaka)

francuska kolej TGV (osiągająca prędkość ok. 300 km/h)

THALYS (Paryż - Bruksela)

włoskie Pendolino ( Rzym - Florencja, Rzym - Mediolan,Rzym - Neapol)

Szwecja - X 2000 ( trasa Sztokholm - Göteborg)

Niemcy - Experimental Intercity

Hiszpania - AVE (Madryt - Sevilla, Madryt - Saragossa a w przyszłości Barcelona)

Próby odrodzenia znaczenia transportu kolejowego w Europie Zachodniej - przykład intercity Pullman w Wielkiej Brytanii:

Klienci z biletami „executive” mają prawo do korzystania z następujących udogodnień i usług:

1.salonu pullmanowskiego (specjalnej poczekalni) z napojami i przekąskami oraz stanowiskami do pracy

2.posiłków serwowanych do zajmowanego fotela

3.24-godzinnego bezpłatnego miejsca na parkingu na stacji wyjazdowej

4.15 % zniżki na samochód wypożyczalni EUROPCAR, wynajęty na dworcu

5.kuponu upoważniającego do bezpłatnej konsumpcji i napoju w barze na pokładzie pociągu

6.bezpłatnego całodziennego biletu na metro londyńskie

PKL (Polskie Koleje Linowe)

-kolej linowa na Kasprowy Wierch

-Gubałówkę

-Butorowy Wierch w Kościelisku

-Górę Parkową w Krynicy

-Palenicę w Szczawnicy

-Górę Żar w Międzybrodziu Żywieckim

Słynne pociągi turystyczne w stylu retro

-Orient Express

-Pride of Africa (RPA)

-Royal Scot

-pociąg w Dolinie Napa (USA)

Historyczne tramwaje są atrakcją turystyczną wielu miast.

Do najbardziej znanych należą :

-tramwaje w Lizbonie

-tramwaje w San Francisco

-tramwaje w Melbourne

-tramwaje w Hongkongu

Transport samochodowy i jego cechy

Droga legenda - Droga 66, „matka wszystkich dróg”

(z chicago do los angeles)

Wypożyczalnie samochodów

największe i najbardziej znane wypożyczalnie :

-AVIS

-BUDGET

-EUROPCAR

-DOLLAR

-ALAMO

-THRIFTY

-NATIONAL

Pakiety :

„FLY & DRIVE”, „PARK & RIDE”,

„pociągiem i samochodem na wakacje”

TRANSPORT AUTOKAROWY

-EUROLINE ORGANIZATION

-GREYHOUND

-NATIONAL EXPRESS

TRANSPORT WODNY

-REJSY DALEKOMORSKIE

-REJSY MORSKIE PRZYBRZEŻNE

-REJSY SPACEROWE ŚRÓDLĄDOWE - TZW. BIAŁA FLOTA

-REGULARNE POŁĄCZENIA PROMOWE

Najbardziej popularne regiony rejsów wycieczkowych:

1)region Ameryki Pólnocnej:

- Karaiby i Wysp Bahama (ok.50% udziału w światowych morskich przewozach wycieczkowych)

- wschodnie wybrzeże Ameryki Pn. (w tym głównie Bermudy i północny obszar Kanady)

- zachodnie wybrzeże Ameryki Pn. :

* wybrzeże Meksyku

* wybrzeże Alaski

* Hawaje

2) region europejski:

Europa Północna

* Bałtyk

* fiordy Norwegii

* Przylądek Północny, Islandia, Morze Arktyczne

Basen Morza Śródziemnego :

Wyspy Greckie

Cypr, Izrael, Egipt

Adriatyk

zachodnia część Morza Śródziemnego

Wyspy Atlantyckie:

Wyspy Kanaryjskie, Madera, Azory, Wyspy Zielonego Przylądka

Rejsy dookoła świata

Regularne połączenie promowe

Połączenia z Polski:

1. Polferries: Gdańsk - Nynäshamn

Świnoujście - Ystad

Świnoujście - Kopenhaga

Świnoujście - Ronne (Bornholm) - połączenie sezonowe

2. Unity Line: Świnoujście - Ystad

3. Stena Line: Gdynia - Karlskrona

(stena line, superfast ferries, P&O european ferries)

ŻEGLUGA RZECZNA

„Biała flota” - rejsy po wielkich rzekach :

Dunaj

Ren

Rodan Wołga Dniepr Don

Rejsy po Nilu

Rejsy po Misissipi

Rejsy po Jangcy

Transport lotniczy

-połączenia regularne - rejsowe

-połączenie czarterowe (charterowe)

-jednorazowe

-ciągi czarterowe

IATA (International Air Transport Association) - Stowarzyszeni e Międzynarodowego Transportu Lotniczego- międzynarodowa organizacja zrzeszająca linie lotnicze, założona w 1945 r. w celu popierania bezpiecznego, regularnego i oszczędnego lotniczego transportu pasażerskiego oraz w celu ułatwienia współpracy międzynarodowych przewoźników.

Podstawowe pojęcia związane z transportem lotniczym

kod linii IATA - dwuznakowy kod alfanumeryczny, przypisany przez IATA poszczególnym liniom lotniczym. Tworzy on pierwszą część numeru lotu

np. LO 001 oznacza lot Polskich Linii Lotniczych LOT na trasie Warszawa Nowy Jork JFK.

Kod linii IATA używany jest jako wyróżnik linii lotniczych w systemach rezerwacyjnych, rozkładach lotu.

kod miasta- 3-literowe oznaczenie, np. LON - Londyn, EDI - Edynburg.

kod lotniska - np. w Londynie LHR - Heathrow, STN - Stansted, LGW - Gatwick.

HUB (dosłownie w języku polskim „piasta”) - lotnisko używane przez daną linię lotniczą jako punkt przesiadkowy, tranzytowy.

Pasażerskie przedsiębiorstwa lotnicze

podział ze względu na odmienną politykę

organizacyjną, finansową i marketingową

Przewoźnicy tradycyjni (sieciowi) Przewoźnicy niskokosztowi

= Low Cost Carrier (LCC)

w tym: przewoźnicy flagow = `no frills' airlines

(np.LOT) (np. Centralwings)

Globalne Systemy Dystrybucji (GDS):

-AMADEUS

-WORLDSPAN

-GALILEO

-SABRE

Elementy marketingu linii lotniczych

Programy lojalnościowe ( Frequent Flyer Programs)

np.„Miles & More” (sojuszu STAR), Executive Club British Airways

Sojusze linii lotniczych tworzone są przez linie lotnicze

z różnych krajów w celu optymalizacji sieci połączeń i redukcji kosztów.

Największym sojuszem jest Star Alliance, którym rocznie podróżuje 123 mln pasażerów (23% udział w rynku przewozów lotniczych)

Do Star Aliance należy :

LUFTHANSA (Niemcy)

United Airlines (USA)

AIR CANADA (Kanada)

AIR NEW ZELAND (Nowa Zelandia)

SAS (Skandynawia)

AUSTRIAN AIRLINES (Austria)

ALL NIPPON AIRLINES (Japonia)

Polskie Linie Lotnicze LOT

Singapore Airlines (Singapur)

Thai Airlines (Tajlandia)

VARIG (Brazylia)

US Airlines (USA)

Sojusz ONE WORLD - przewozi ok. 85 mln pasażerów w skali roku i ma 17 %

udziału w rynku przewozów pasażerskich

Do One World należą :

BRITISH AIRWAYS (Wielka Brytania)

AMERICAN AIRLINES (USA)

QANTAS (Australia)

CATHAY PACIFIC ( Hong Kong)

Finnair (Finlandia)

IBERIA (Hiszpania)

Lan Chile (Chile)

Sojusz SKY TEAM - 56 mln pasażerów , 13% rynku

Do Sky Team należy :

KLM (Holandia)

AIR FRANCE (Francja)

DELTA AIRLINES (USA)

ALITALIA (Włochy)

KOREAN AIR ( Korea Południowa)

ČSA Czech Airlines

Aeromexico (Meksyk)

Przewoźnicy tradycyjni

HUB-AND-SPOKES SYSTEM

(jezdza z przesiadkami w jednym miejscu )

Przewoźnicy niskokosztowi

POINT-TO-POINT SYSTEM

(z miejsac na miejsce)

Na czym oszczędza „tani przewoźnik” ?

Tanie linie obniżyły koszty obsługi lotu poprzez :

- korzystanie z tańszych (często dalej położonych od centrum) lotnisk np.. Hahn pod Frankfurtem, Charleroi pod Brukselą,

- stosunkowo krótkie trasy przelotu, krótki czas postoju na lotniskach (pozwala to na maksymalizację wykorzystania maszyn),

- proste trasy - od punktu do punktu (point-to-point) zamiast transferów w hubach,

- korzystanie z jednego typu maszyn (np. Airbusa A320 lub Boeinga 737), pozwala to na zmniejszenie kosztów szkoleniowych i serwisowych,

- prostą struktura taryf (cena biletu rośnie w miarę jak zapełnia się samolot, wcześniejsza rezerwacja oznacza niższą cenę biletu)

- rezygnację z usług dodatkowych, serwowanych na pokładzie - typu darmowe posiłki, gazety,czasopisma,

- jedna klasa serwisowa,

- ograniczenia w ilości i obsłudze bagażu,

- sprzedaż biletów głównie przez internet i call center (tanie linie nie uczestniczą w drogich globalnych systemach rezerwacyjnych), pozwala to uniknąć płacenia prowizji i wysokich opłat za korzystanie z systemu rezerwacyjnego,

- rezygnacja z biletów papierowych - wyłącznie bilety elektroniczne,

- ograniczenia w ilości zatrudnianego personelu (brak przedstawicielstw zagranicznych), personel pełni wiele funkcji.

Rozwój portów lotniczych w Polsce w latach 2000-2005

WAW - Warszawa

KRK - Kraków

KTW - Katowice

GDN - Gdańsk

WRO - Wrocław

POZ - Poznań

SZZ - Szczecin

RZE - Rzeszów

BZG - Bydgoszcz

LCJ - Łódź

IEG - Zielona Góra

Pasażerski transport lotniczy w Polsce

Prognozy na najbliższe lata

- według prognoz IATA (International Air Transport Association) oraz ULC (Urzędu Lotnictwa Cywilnego) liczba pasażerów obsłużonych przez polskie porty lotnicze przekroczy w 2006 r. 14,3 mln, czyli wzrost liczby pasażerów będzie na poziomie 24%.

- takie wyniki będą stawać Polskę w czołówce najbardziej dynamicznie rozwijających się rynków narodowych świata, razem z Chinami, Indiami, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Węgrami i Czechami.

- w roku 2007 wzrost liczby pasażerów zmaleje do 14,6% i w kolejnych latach będzie miał tendencję malejącą, ale nadal będzie utrzymywać się na poziomie powyżej 10%.

- w 2010 całkowita liczba pasażerów obsługiwanych przez polskie porty lotnicze przekroczy 22 mln.

- bardziej dynamicznie niż główne lotnisko międzynarodowe Polski - Warszawa, będą rozwijać się porty regionalne.

Sektor organizatorów turystyki

Organizatorzy turystyki (touroperatorzy)

wyjazdowej (outgoing)

przyjazdowej (incoming) - b. ważna dla bilansu płatniczego państwa, daje wiele miejsc pracy:

- wycieczki objazdowe

- podróże sentymentalne

- przyjazdy na festiwale i konferencje

- turystyka specjalistyczna ( np.polowania,

„podglądanie ptaków”)

- przyjazdy indywidualne FIT

imprezy sportowe

* znaczenie promocji kraju w turystyce przyjazdowej

touroperator - to takie biuro podróży, które samodzielnie tworzy i promuje swój produkt turystyczny w postaci gotowego pakietu usług.

pakiet usług turystycznych stanowi produkt turystyczny, w skład którego wchodzą jednolite usługi jednego lub kilku wytwórców, mający na celu możliwie szerokie zaspokojenie potrzeb turysty.

Pakietem usług może być np.wycieczka, wczasy pobytowe, pielgrzymka, wyjazd na konferencje lub kongres.

W pracy touroperatora można wyróżnić 4 elementy składowe :

1) określenie idei produktu, pomysł, który jest własnością touroperatora

2) przygotowanie produktu - realizacja idei

3) kreowanie produktu w świadomości nabywców

4) zapewnienie możliwie szerokiej sieci dystrybucji

ad. 1. określenie idei produktu

Touroperator przygotowuje całą wycieczkę, jej harmonogram, wykonawców usług, typ usług.

I chociaż w kolejnych fazach realizacji produktu touroperator kooperuje z wieloma podmiotami w oczach klienta to on jest odpowiedzialny na sprzedany produkt!

ad.2 przygotowanie produktu - realizacja idei - cztery możliwości działania :

1) samodzielny kontakt z wytwórcą (formę tę stosują touroperatorzy, których przestrzenny zasięg oferty jest ograniczony lub poziom usług firm pośredniczących w kraju docelowym jest na niskim poziomie)

2) kontakt z bezpośrednim wytwórcą przy pomocy agentów lokalnych (lokalnych kontrahentów - touroperatorów),

zaletą tego rozwiązania jest uproszczenie łańcucha powiązań, zogniskowanie odpowiedzialności, zyskanie na czasie

3)kontakt przy pomocy agentów regionalnych

4) samodzielna realizacja imprez i niemal całkowite uniezależnienie od wytwórców usług usług ( gł. dotyczy wypraw specjalistycznych, w krajach o niskim poziomie usług turystycznych).

ad.3 Kreowanie produktu w świadomości nabywców

REKLAMA I PROMOCJA:

- katalog i strona internetowa,

- udział w targach,

- prezentacje produktu,

- wyjazdy studyjne dla agentów i dziennikarzy

- spotkania z dziennikarzami

TECHNIKI AKTYWIZACJI SPRZEDAŻY

ad. 4 Dystrybucja :

wybór formy bezpośredniej lub pośredniej

wybór kanałów dystrybucji

wybór agentów :

- agenci jednorodni (przedstawiciele tylko jednego touroperatora)

- multiagenci (przedstawicie wielu touroperatorów)

Organizatorzy turystyki, pośrednicy i agenci turystyczni/wg Ustawy o usługach turystycznych z dn. 29 sierpnia 1997/

1.Działalność gospodarcza polegająca na organizowaniu imprez turystycznych, wymaga uzyskania koncesji organizatora turystyki.

2. Działalność gospodarcza, polegająca na wykonywaniu na zlecenie klientów czynności faktycznych i prawnych związanych z zawieraniem umów o świadczenie usług turystycznych, wymaga uzyskania koncesji organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego.

3. Nie wymaga uzyskiwania koncesji działalność agentów turystycznych polegająca na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczeniu usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki posiadających koncesję lub na rzecz innych usługodawców posiadających siedzibę w kraju.

4. Nie wymaga uzyskiwania koncesji niezarobkowe organizowanie wycieczek i imprez turystycznych przez organizacje, stowarzyszenia, szkoły, kościoły i inne związki wyznaniowe dla swoich uczniów, członków lub wyznawców.

Koncesji organizatora turystyki i koncesji pośrednika turystycznego udziela się, jeśli przedsiębiorca występujący o koncesję spełnia następujące warunki:

1) organizowanie imprez turystycznych lub wykonywanie pośrednictwa turystycznego stanowi podstawowy przedmiot jego działalności lub jest wyodrębnione organizacyjnie,

2) zapewni kierowanie działalnością, polegającą na organizowaniu imprez turystycznych osobom :

a) posiadającym odpowiednie wykształcenie i praktykę

b) nie karanym za przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu i dokumentom,

3) przedstawi dowód zapewnienia kosztów powrotu klienta do kraju, w wypadku gdy organizator turystyki wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu, a także na pokrycie zwrotu wpłat wniesionych przez klientów w razie niewykonania zobowiązań umownych w formie :

a) umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo

b) umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na rzecz klientów,

4) dysponuje lokalem odpowiednim do prowadzenia działalności.

Centralny Rejestr Zezwoleń

http://turystyka.mg.gov.pl

Na podstawie kopii dokumentów, które są przekazywane przez wojewodów

dokonuje się wpisu do Ewidencji (Rejestru).

W Ewidencji zamieszcza się następujące informacje :

1) numer ewidencyjny przedsiębiorcy,

2) nazwę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres,

3) określenie zasięgu terytorialnego,

4) informacje o formie zabezpieczenia finansowego,

5) wysokość sumy zabezpieczenia finansowego i do kiedy jest ważne,

6) o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej

7) o wykreśleniu na wniosek przedsiębiorcy

Rozróżnienie państw, na terenie których wykonywana jest działalność przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych:

- grupa I Rzeczpospolita Polska

- grupa II Republika Albanii, Księstwo Andory Republika Austrii, Królestwo Belgii, Bośnia i Hercegowina, Republika Bułgarii, Republika Chorwacji, Republika Cypryjska, Królestwo Danii, Republika Estońska, Republika Finlandii, Republika Francuska, Republika Grecka, Królestwo Hiszpanii z wyłączeniem Wysp Kanaryjskich, Irlandia, Republika Islandii, Księstwo Liechtensteinu, Wielkie Księstwo Luksemburga, Republika Łotewska, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Republika Malty, Republika Mołdawi, Księstwo Monako, Królestwo Niderlandów, Królestwo Norwegii, Republika Portugalska, Federacja Rosyjska z wyłączeniem obwodu Kalinigradzkiego, Rumunia, Republika San Marino, Serbia i Czarnogóra, Republika Słowenii, Konfederacja Szwajcarska, Królestwo Szwecji, Republika Turcji, Stolica Apostolska, Republika Węgierska, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Republika Włoska

- grupa III inne państwa nie wymienione w pozostałych grupach oraz Wyspy Kanaryjskie

- grupa IV Republika Białorusi, Republika Czeska, Republika Litewska, Republika Federalna Niemiec, Republika Słowacka, Ukraina oraz obwód Kaliningradzki

Rola marketingowa wydawnictw promocyjnych :

1.Kreowanie świadomości

2.Odgrywanie roli substytutu produktu

3.Tworzenie mechanizmu dostępu i zakupu

4.Zapewnienie „dowodu” zakupu i potwierdzenia jakości

5.Promocja

- katalogi mają stymulować zainteresowanie klientów i motywować do zakupu,

- identyfikują potrzeby

- przekazują główne treści reklamowe

6.Ułatwienie użytkowania produktu

7.Odgrywanie roli edukacyjnej

Kreowanie świadomości:

niektórzy kupujący po raz pierwszy są świadomi istnienia produktów dzięki reklamie i PR

okładka katalogu ma podobne zadanie do opakowania produktów materialnych, ma przyciągnąć uwagę, zainteresować produktem i skłonić do zakupu

Promocja:

przekazy i symbole

ekspozycja wizualna i merchandising

zachęty i ofert specjalne

Rola katalogu jako substytutu produktu

Katalog przedstawia oczekiwania dotyczące jakości i wartości usług oraz wizerunku i statusu produktu, które muszą być zgodne z rzeczywistością, tym co klient otrzyma na miejscu w chwili korzystania z usługi (oferty). Często mówi się, że w turystyce sprzedaje się marzenia - wyobrażenia o danej ofercie (produkcie), a klient będzie mógł to wszystko zwreryfikować dopiero na miejscu.

Katalog jest częścią umowy, którą klient zawiera z organizatorem wyjazdu (touroperatorem). Wszelkie informacje niezgodne z rzeczywistością mogą być podstawą do reklamacji klienta.

Ułatwienie użytkowania produktu i informacja:

-wskazanie możliwości wykorzystania dodatkowych usług i produktów

-pomoc klientowi w najlepszym wykorzystaniu zakupionych usług i zwiększaniu poziomu zadowolenia

-prezentacja ofert specjalnych (aktywizacja sprzedaży)

-dostarczanie podstawowych użytecznych informacji

Rola edukacyjna katalogów:

-katalogi informują nie tylko o usłudze (hotelu, programie zwiedzania), ale dostarczają wiele praktycznych informacji na temat danego kraju czy regionu (np. przepisów wizowych, klimatu, zwyczajów, religii, najważniejszych atrakcjach kulturowych i przyrodniczych)

„Dowód” zakupu i potwierdzenie jakości:

- katalog jest substytutem produktu również w okresie pomiędzy zakupem a konsumpcją, która w przypadku usług turystycznych jest często oddalona o kilka miesięcy od zakupu

-katalog jest wielokrotnie czytany, pokazywany rodzinie czy znajomym

-niedostarczenie informacji, których brak wprowadza w błąd klienta (np. informacja, że koło hotelu przebiega linia kolejowa, czy dojście z hotelu na plażę wymaga przejścia przez ulicę) może stanowić naruszenie prawa przez dostawców usługi i jest podstawą do reklamacji przez klienta

Tworzenie mechanizmu dostępności i zakupu:

-katalogi zawierają gotowe formularze zamówień

-w przypadku katalogów zamieszczanych w internecie - strony umożliwiające bezpośrednią rezerwację lub zakup

-informacje o innych obiektach tej samej sieci (np. hotelach, restauracjach)

-informacje o przedstawicielach handlowych czy agentach

Etapy przygotowań katalogów i wydawnictw promocyjnych:

1. określenie wielkości i profilu grupy, na którą ukierunkowane

jest działanie

2. opracowanie strategii marketingowych

3. określenie celu wydania katalogu

4. decyzja o sposobie dystrybucji materiałów promocyjnych

(ma to wpływ na wielkość katalogu, jego rozmiary, wagę)

5. kreatywna realizacja

( znaczenie okładki, która jest jak tytuł drukowanego

ogłoszenia:cztery na pięć osób nie czyta dalej)

6. opracowanie harmonogramu przygotowań i dystrybucji

katalogów

TWORZENIE PRODUKTU TURYSTYCZNEGO

/ imprez turystycznych/

Podział imprez turystycznych :

1)krajowe :

- wyjazdowe

- przyjazdowe

- własne

- zlecone

2) zagraniczne:

- wyjazdowe

- przyjazdowe

- własne

- zlecone

Etapy organizacji imprez turystycznych :

1) etap wstępny:

wybór kierunku wyjazdu, wybór segmentu rynku, do którego adresowana jest dana impreza (w przypadku imprez własnych);

etap organizacyjny:

- przygotowanie programu

- zamawianie świadczeń

- kalkulacja imprezy

3) etap sprzedaży :

- opracowanie koncepcji reklamy i promocji

- przygotowanie komunikatów wprowadzających imprezę do sprzedaży,

- prowadzenie sprzedaży

etap realizacji :

- odprawa i wyjazd uczestników,

- realizację świadczeń

5) etap rozliczenia imprezy

SEKTOR ORGANIZACJI TURYSTYCZNYCH

Światowa Organizacja Turystyki

/WORLD TOURISM ORGANIZATION/

-organizacja międzyrządowa,

-z siedzibą w Madrycie, założona w 1975r

-powstała z przekształcenia Międzynarodowego Związku Oficjalnych

Organizacji Turystycznych (International Union of Official Travel Organizations

IUOTO)

- zrzesza 138 państw reprezentowanych przez rządowe organizacje do spraw

turystyki i ponad 350 członków afiliowanych

Celem WTO jest działanie na rzecz popierania, ułatwiania i rozwoju turystyki

na świecie, jako dziedziny stymulującej przedsiębiorczość i rozwój gospodarczy.

WTO ustanowiło dzień 27 września jako światowy Dzień Turystyki

Zakres działania WTO :

-współpraca i pomoc techniczna dla rozwoju turystyki,

-systematyczne monitorowanie i analizowanie nowych tendencji w rozwoju turystyki,

zbieranie i opracowywanie danych statystycznych, stanowiących podstawę do strategicznego planowania i marketingu, a także działań decyzyjnych

kształcenie i doskonalenie kadr

ochrona środowiska poprzez popieranie idei „zrównoważonego rozwoju turystyki”

Władze i struktura organizacyjna WTO:

1.Zgromadzenie Generalne jest najwyższą władzą w WTO.

Zbiera się raz na dwa lata, aby zatwierdzić budżet oraz określić

i zatwierdzić plan działania

2. Rada Wykonawcza jest odpowiedzialna za działalność

organizacji zgodną z założeniami programowymi oraz budżetem.

3.Komisje Regionalne ( wyodrębnione zgodnie z przyjętymi

regionami turystycznymi : Afryka, Azja Wschodnia, Pacyfik,

Azja Południowa, Ameryki, Europa i środkowy Wschód)

4.Komitety specjalistyczne:

- Komitet Programowy,

- Komitet Finansowy

- Komitet Sterowania Badaniami Statystycznymi

- Komitet ds.. Środowiska Naturalnego

- Komitet ds. Kształcenia i doskonalenia kadr

Organizacje działające w sektorze transportu

Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego

/International Civil Aviation Organization ICAO/

Stowarzyszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego IATA

Międzynarodowy Związek Transportu Drogowego

/International Road Transport Union IRU/

Międzynarodowy Związek Kolei

/International Union of Railways IUR/

Międzynarodowa Rada Linii Wycieczkowych

/ International Council of Cruise Lines ICCL/

International Air Transport Associaion

/Stowarzyszenie Międzynarodowego Transportu Lotniczego/

międzynarodowa organizacja zrzeszająca linie lotnicze, założona w 1945 r. w celu popierania bezpiecznego, regularnego i oszczędnego lotniczego transportu pasażerskiego oraz w celu ułatwienia współpracy międzynarodowych przewoźników.

IATA

Polski Związek Motorowy

Polski Związek Motorowy (PZMot) założony został w 1922, jest członkiem międzynarodowej Federacji samochodowej.

Jego głównym zadaniem jest rozwój popularnego i wypoczynkowego sportu motorowego i rozwój turystyki motorowej.

Organizacje działające w sektorze hotelarstwa i gastronomii

1.Międzynarodowe Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji

/International Hotel & Restaurant Association IH&RA/

2. Międzynarodowa Federacja Schronisk Młodzieżowych

/International Youth Hostel Federation IYHF/

3. Międzynarodowa Federacja Kempingu i Karawaningu

/International Federation of Camping and Caravaning IFCC/

Międzynarodowe Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji

/Internationa Hotel & Restaurant Association IH&RA/

Polskie Zrzeszenie Hoteli - cele i zadania :

-przestrzeganie i rozwijanie zasad etyki zawodowej hotelarzy oraz utrwalanie tradycji polskiej gościnności

-ochrona interesów zawodowych, gospodarczych i podatkowych hotelarzy i restauratorów

-kształcenie zawodowe i podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników hotelarstwa

-rekomendacja zakładów hotelarskich i gastronomicznych

-udział w standaryzacji i kategoryzacji bazy noclegowej

Międzynarodowe Federacja Schronisk Młodzieżowych

/International Youth Hostel Federation IYHF/

Celem IYHF jest:

-rozwój turystyki młodzieżowej poprzez zapewnienie tanich noclegów,

-krzewienie współpracy między stowarzyszeniami schronisk młodzieżowych,

-rozwijanie wśród młodzieży zamiłowania do krajoznawstwa i turystyki

Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych PTSM powstało w 1926 do jego zadań oprócz propagowania turystyki młodzieżowej należą :

-organizowanie, budowa, wyposażenie i prowadzenie schronisk młodzieżowych,

-szkolenie i doskonalenie kadr dla organizowania turystyki młodzieżowej.

PTSM jest jednym z członków założycieli IYHF.

Międzynarodowa Federacja Kempingu i Karawaningu

/Internationa Federation of Camping and Caravanning IFCC/

Działając na rzecz rozwoju i propagowania turystyki kempingowej, IFCC realizuje następujące cele:

1) koordynuje działalność organizacji członkowskich

2) inicjuje i popiera akcje ułatwiające turystykę kempingową

3) zbiera i publikuje materiały dotyczące turystyki i kempingów (prowadzi kategoryzację i klasyfikację)

4) organizuje coroczne zloty turystów kempingowych

Członkiem IFCC jest Polska Federacja Kempingu i Karawaningu.

Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwa Gościnne”

Celem Federacji są:

1)wskazywanie społeczności wiejskiej

alternatywnych źródeł dochodu,

2) uświadomienie, iż zachowanie tradycji

kulturowych i folklorystycznych wsi jest ważnym

elementem wiejskiej oferty turystycznej

3) kategoryzacja i standaryzacja obiektów

4) tworzenie baz informacji o obiektach agroturystycznych

5) wspólna promocja i reklama

Organizacje działające w sektorze organizatorów turystyki

(touroperatorów i biur podróży)

1.Światowa Federacja Narodowych Związków Biur Podróży /Universal Federation of Travel Agents' Association UFTAA/

* do UFTAA należy m.in.Polska Izba Turystyki oraz ORBIS S.A.

* wspólny system szkoleń IATA - UFTAA

2. Światowe Stowarzyszenie Agencji Podróży/ World Assoctiation of Travel Agencies WATA/

3. Amerykańskie Stowarzyszenie Agentów Podróży /American Society of Travel Agents ASTA

* wbrew nazwie nie jest to organizacja o charakterze regionalnym

POLSKA IZBA TURYSTYKI

PIT jest pozarządową organizacją samorządową turystycznych

podmiotów gospodarczych. Działa od stycznia 1990 r.

Cele i zadania Izby:

-reprezentowanie interesów gospodarczych swoich członków,

-przyczynianie się do rozwoju turystyki,

-działania mające na celu podnoszenie jakości usług w turystyce,

-kształtowanie i upowszechnianie zasad etyki zawodowej w działalności gospodarczej,

-organizowanie i popieranie kształcenia i doskonalenia zawodowego,

-działalność w zakresie informacji i promocji

-realizowanie szeroko pojętej działalności legislacyjnej (udział w przygotowaniu i opiniowaniu aktów prawnych)

„System Rekomendacji PIT”

Został wprowadzony w celu ochrony interesów klientów i zapewnienia im

wysokiego poziomu obsługi przez biura podróży.

Rekomendacja przyznawana jest na okres 3 lat i może być przedłużona.

Wszystkim członkom PIT przyznawany jest certyfikat ze znakiem logo Izby.

Certyfikat jest przyznawany na rok i stanowi dla klientów tych placówek

znak solidarności handlowej , profesjonalnie przygotowanej oferty i

gwarancję realizacji usług turystycznych na odpowiednim poziomie.

Regionalne Izby Turystyczne

Regionalne Izby Turystyczne są organizacjami samorządu gospodarczego ,

zarejestrowanymi na podstawie ustawy o izbach gospodarczych

z dnia 30 maja1989 i są niezależne od Polskiej Izby Turystyki.

Do podstawowych zadań Regionalnych Izb Turystycznych należą :

- stwarzanie warunków do rozwoju turystyki na terenie ich działania

-reprezentowanie interesów swoich członków

- organizowanie badań rynku turystycznego

-podnoszenie poziomu usług turystycznych

- popieranie kształcenia zawodowego pracowników turystyki

- kształtowanie i upowszechnianie zasad etyki zawodowej w turystyce

-dokonywanie ocen wdrażania i funkcjonowania przepisów prawych dotyczących działalności w turystyce

Dolnośląska Izba Turystyki

Warunki wstąpienia do Dolnośląskiej Izby Turystyki:

1)minimum dwuletni, nienaganny staż działalności w branży turystycznej

2)rejestracja działalności gospodarczej na terenie województwa dolnośląskiego

3)uzyskanie rekomendacji od dwóch firm turystycznych, będących członkami DIT

4)wypełnienie ankiety i deklaracji kandydata do DIT

Decyzję o przyjęciu nowego czlonka podejmuje Zarząd DIT większością głosów.

Kluby i koła przewodników miejskich,

przewodników terenowych np.sudeckich,

tatrzańskich

Kluby i koła pilotów wycieczek zagranicznych

PTTK

Koszty leczenia (KL)

Następstwa Nieszczęśliwych Wypadków (NNW)

Przedmiotem ubezpieczenia w wariancie podstawowym są:

1.koszty leczenia

2.koszty transportu

3.następstwa nieszczęśliwych wypadków

4. koszty udzielenia natychmiastowej pomocy „assistance”

Przedmiotem ubezpieczenia w wariancie rozszerzonym są:

1) koszty leczenia

2)koszty transportu

3)następstwa nieszczęśliwych wypadków

4)koszty ratownictwa

5)odpowiedzialność cywilna

6)bagaż

7)koszty udzielenia natychmiastowej pomocy „assistance”

Szczepienia

szczepienia zalecane ( w zależności od sytuacji epidemiologicznej danego

kraju, czasu trwania i celu podróży, miejsca pobytu, odporności i wieku osoby):

- WZW A i B

- błonicy, tężcowi

- durowi brzusznemu

- meningokowemu zapaleniu opon mózgowo - rdzeniowych

szczepienia obowiązkowe (szczepienie przeciwko żółtej gorączce)

przy wyjeździe do krajów, w których choroba występuje

(Afryka i Ameryka Południowa) lub może też być wymagane, jeśli podróżujący

przejeżdżał przez tereny endemiczne występowania żółtej gorączki,

a wjeżdża do krajów, w których ona nie występuje.

tzw. żółta książeczka (Międzynarodowe Świadectwo Szczepień

- International Certificates of Vaccination), zawiera informacje o szczepieniach ochronnych.

Ruch turystyczny

Metody badań ruchu turystycznego

Podejmowanie działań stymulujących rozwój turystyki przez instytucje centralne, samorządowe i organizacje turystyczne

Czynniki wpływające na wzrost ruchu turystycznego

Badania ruchu turystycznego prowadzą m.in.:

1 Światowa Organizacja Turystyki

(co roku wydawane są Turystyczne Roczniki Statystyczne - Yearbook of Tourism Statistics oraz specjalne raporty)

2 Światowa Rada Podróży i Turystyki

3 Główny Urząd Statystyczny

4 Instytut Turystyki

Instytut Turystyki www.intur.com.pl

Został utworzony w 1972 roku, jest jedyną w Polsce jednostką badawczo-

rozwojową prowadzącą interdyscyplinarne, kompleksowe badania w

zakresie turystyki.

Do statutowych zadań Instytutu należy :

- prowadzenie badań naukowych,prac badawczo-rozwojowych oraz

opracowywanie ekspertyz, analiz i prognoz zleconych przez centralne

i terenowe organy administracji państwowej, przedsiębiorstwa i organizacje

prowadzące działalność w sferze turystyki;

- prowadzenie ośrodka informacji naukowej;

- doskonalenie kadr turystycznych poprzez organizację seminariów

i konferencji;

Metody badań rynku turystycznego

1.Metody statystyczne (zwane również klasycznymi):

a)metoda hotelowa - polega na pełnej rejestracji osób przyjmowanych przez

hotele, pensjonaty, schroniska i inne obiekty.

Obiekty noclegowe zobowiązane są do sporządzania specjalnych sprawozdań, na podstawie których GUS (Główny Urząd Statystyczny) przygotowuje roczne zestawienia

b)metoda graniczna - polega na rejestracji ruchu granicznego, prowadzonej w sposób ciągły przez Straż Graniczną. Dane statystyczne opracowywane są w okresach miesięcznych dla każdego przejścia granicznego

- rejestracji podlega: obywatelstwo podróżnych

deklarowany cel wizyty

rodzaj transportu

2. metody ankietowo - sondażowe :

- zbieranie danych za pomocą ankiet lub wywiadów osobistych

- badaniom podlega wybrana próba (część zbioru statystycznego), która powinna być reprezentatywna - mieć strukturę zbliżoną do całego zbioru

Badania ankietowe mogą być prowadzone w miejscu stałego zamieszkania turystów, w czasie podróży i miejscu ich pobytu turystycznego.

3. metody szacunkowo - konfrontacyjne - wykorzystują materiał statystyczny pomocniczy np.:

- wielkość przewozów pasażerskich (liczonych na podstawie ilości sprzedanych biletów)

- opłat kuracyjnych i klimatycznych

- danych konsularnych (o ilości wydanych wiz)

- obrotów w handlu detalicznym i gastronomii

- obrotów przedsiębiorstw turystycznych

- frekwencji w urządzeniach bazy towarzyszącej (na podstawie biletów wstępu)

- rocznego obrotu pieniężnego w regionie

Materiał statystyczny pomocniczy ma dużą wartość poznawczą i jest nieodzowny w głębszych analizach ruchu turystycznego, zwłaszcza w ujęciach regionalnych.

Kraje przyjmujące największą liczbę turystów (wg WTO)

Ruch turystyczny wyjazdowy z Polski

Ruch turystyczny przyjazdowy

Liczba wizyt turystów zagranicznych wg województw w 2004(w milionach osób)

Turystyka przyjazdowa do Polski- wstępne wyniki z I półrocza 2005

1.Liczba podróży międzynarodowych wzrosła o 6 % w porównaniu

z tym samym okresem roku 2004

2. Liczba przyjazdów do państw europejskich wzrosłą o 4.6% .

W największym stopniu wzrosła liczba przyjazdów do państw Europy Środkowej i Wschodniej (o 7%) i Europy Północnej (o 7,3%)

3. Największe wzrosty odnotowały:

Turcja (23%)

Łotwa (26,5%)

Wielka Brytania (11,4%)

Wpływy z turystyki międzynarodowej na świecie

(w miliardach USD i EURO) wg Światowej Organizacji Turystyki

Kraje świata zarabiające najwięcej na turystyce :

Przeciętne wydatki turystów na osobę. Przeciętne wydatki turystów na 1 dzień pobytu

Wydatki turystów zagranicznych w Polsce ( wg Instytutu Turystyki)

Wydatki turystów zagranicznych w Polsce wg celu pobytu

Struktura wydatków turystów zagranicznych w Polsce

/wg Instytutu Turystyki/

Turystyka na Dolnym Śląsku - historia i teraźniejszość

Województwo Dolnośląskie dziś:

-powierzchnia: 19 948 km kw.( 6,4% kraju)

-ludność: 2 972,7 tys. (7,7% ludności kraju); 149 osób/km kw.

-ośrodek administracyjny: Wrocław (633,9 tys.mieszkańców

-jednostki podziału terytorialnego:

169 gmin, 26 powiatów,

4 miasta na prawach powiatu

-struktura wieku ludności:

0-14 lat- 17,2%

15 - 64 lat -70,4%

> 65 lat 12,4%

-stopa urbanizacji: 71,5%

Ukszatałtowanie terenu:

Najwższym punktem obszaru jest Śnieżka 1602 m n.p.m.

najniższy punkt - ok.72 m leży w Pradolinie Głogowskiej

Na terenie Dolnego Śląska znajduje się 139 obiektów ochony przyrody, w tym:

2 parki narodowe:

Karkonoski P.N. (1957)

P.N. Gór Stołowych (1990)

12 parków krajobrazowych

54 rezerwaty przyrody

Uzdrowisko Szczawno Zdrój i bardzo prestiżowy `Grand Hotel”, w którym odpoczywał

cesarz Niemiec - Wilhelm II, król Grecji - Konstantyn II i Lord Admiralicji Wielkiej Brytanii - Winston Churchill.

Cieplice Zdrój

Liczba gości w uzdrowiskach sudeckich w roku 1913:

1 Polanica 16 517

2 Lądek 14 233

3 Świeradów 14 000

4 Duszniki 13 263

5 Kudowa 13 640

6 Cieplice 9 670

Towarzystwo Karkonoskie

/Riesengebirgsverein - RGV/

-powstało w roku 1880, z siedzibą w Jeleniej Górze

-swoją działalnością obejmowało śląską stronę

zachodnich Sudetów

-w 1905 liczyło ponad 11 tysięcy członków

i posiadało 90 sekcji terenowych ( największa działała we Wrocławiu)

Kłodzkie Towarzystwo Górskie

(Glatzer Gebirgsverein GGV)

- powstało w 1881

Cele towarzystw górskich :

-popularyzowanie turystyki

-promocja własnego regionu

-działalność na rzecz lepszego zagospodarowania turystycznego

W ciągu 50 lat istnienia Towarzystwa Karkonoskiego wyznakowano 90 km szlaków

w Karkonoszach,

100 km na Pogórzu Kaczawskim

60 km w Górach Izerskich

20 km w Górach Kaczawskich

30 km w Rudawach Janowickich

Zagospodarowano szereg punktów widokowych i zbudowano wiele wież

widokowych.

Ważną dziedziną działalności była działalność wydawnicza (czasopisma turystyczne,

kalendarze, widokówki)

Towarzystwa górskie prowadziły placówki muzealne (w Jeleniej Górze i w Kłodzku)

W Sudetach postawiono ponad 50 wież

widokowych (murowanych, drewnianych

lub o metalowej konstrukcji).

Wieże służyły jako dodatkowa atrakcja

turystyczna, podnosząc ogólną atrakcyjność regionu.

Wieże często stawiano obok gospody

lub schroniska.Czasem wieże miały postać

romantycznych ruin.

Wieża Bismarcka na Wielkiej Sowie

Tworzenie sieci szlaków turystycznych

Największą aktywność na tym polu wykazywało Towarzystwo Karkonoskie.

W ramach prac, oprócz budowy samej ścieżki urządzano często:

-miejsca odpoczynku,

-zabezpieczano barierkami punkty widokowe

-czasem nawet „poprawiano”naturę - tworząc sztuczne wodospady, fontanny, groty.

Schronisko młodzieżowe „Rübezahl”

(obecnie „Odrodzenie”), wybudowane

w 1925 roku, było największym

schroniskiem młodzieżowym we

wschodnich Niemczech (dysponowało

265 łóżkami i 40 miejscami zastępczymi)

Schroniska górskie często lokalizowano na

przełęczach, na szczytach gór lub pod wierzchołkiem. Część schronisk była

budowana na miejscu bud pasterskich.

BAZA SPORTÓW ZIMOWYCH

Najlepsze warunki zarówno śniegowe

jak i aprowizacyjne panowały w

Karkonoszach.

Tam też oferowano turystom wielką atrakcję, jaką były zjazdy z wysoko położonych schronisk na saniach rogatych. Sanie te pierwotnie służyły do zwożenia drewna i siana.

Na początku XX wieku budowano specjalne kilku kilometrowe tory saneczkowe ( np.Okraj - Kowary, Buda Hampla-obecnie Strzecha Akademicka - Karpacz)

Rozwój bazy komunikacyjnej i jej znaczenie dla turystyki

W roku 1868 Jelenia Góra miała kolejowe połączenie z Berlinem, Dreznem i Wrocławiem

W roku 1914 odcinek Wrocław - Jelenia Góra pociąg pospieszny pokonywał

w 1 godzinę 47 minut (obecnie podróż na tym odcinku trwa 3 godz. 40 minut !)

Baza noclegowa i gastronomiczna

/dane z roku 1939/

Nazwa miejscowości Liczba miejsc noclegowych:

Szklarska Poręba 3478

Kudowa Zdrój 2909

Duszniki Zdrój 2663

Karpacz Górny 2505

Świeradów Zdrój 2444

Polanica Zdrój 2353

Lądek Zdrój 2246

Karpacz 2084

Szczawno Zdrój 1360

Przesieka 1332

Ślęża - główny cel wyjazdów jednodniowych

Ruch turystyczny na Ślężę stał się ruchem masowym po roku 1885,

kiedy to linia kolejowa połączyła Wrocław z Sobótką. Przejazd trwał zaledwie

kilkadziesiąt minut, dlatego też Masyw Ślęży zaczęto traktować jak nieco bardziej

oddalony park miejski.

Czynniki, które zdecydowanie wpłynęły na rozwój turystyki w Sudetach

(wg J. Potockiego):

1 Stosunkowo bliskie położenie względem dużych miast (Berlina, Drezna, Wrocławia)

2 Dostępność komunikacyjna (doprowadzenie kolei i dostosowanie rozkładów jazdy do potrzeb turystów)

3 Rozwój gospodarczy Niemiec (zwłaszcza przemysłu), długi okres pokoju i spokoju społecznego (od 1848 do 1914), co spowodowało wzrost dochodów ludności, stopniowe poszerzanie się warstwy bogatszego mieszczaństwa, dobrze opłacanych urzędników, nauczycieli i przedstawicieli wolnych zawodów, którzy stanowili najliczniejszą grupę wśród turystów.

4 Warunki środowiska przyrodniczego

5 Tradycje turystyczne sprzed okresu masowej turystyki

6 Działalność organizacji turystycznych

Turystyka na Dolnym Śląsku w okresie powojennym

PTTK

FWP-rok zalożenia 1949

Baza noclegowa na Dolnym Śląsku:

- 164 hotele,czyli 13 000 miejsc noclegowych,

- motele w 14 miejscowościach (ok. 750 miejsc noclegowych)

- domy wczasowe w 19 miejscowościach (ok. 1400 miejsc)

- 29 schronisk górskich (ok. 660 miejsc)

- schroniska młodzieżowe w 36 miejscowościach

(ok. 1100 miejsc całorocznych i około 300 sezonowych)

- kempingi w 14 miejscowościach (ok. 5000 miejsc)

- obiekty wypoczynkowe (domki kempingowe)

w 34 miejscowościach (ok.18 150 miejsc noclegowych)

Łącznie baza noclegowa województwa dolnośląskiego wynosi 54 315 miejsc,

co stanowi ok. 8% ogółu turystycznych miejsc noclegowych Polski i plasuje województwo dolnośląskie na 4 miejscu.

Z noclegów skorzystało 1,5 mln osób, co stanowi 10,4 % ogółu korzystających z noclegów w skali kraju.

Najbardziej rozwiniętą bazę noclegową mają:

- powiat jeleniogórski (31,7% ogółu miejsc noclegowych)

- kłodzki (19,1%)

- lubański (5,6%)

- wałbrzyski (3,%)

oraz miasta na prawach powiatów - Wrocław (12%)i Jelenia Góra (5,5%).

Z noclegów na terenie województwa dolnośląskiego skorzystało 292,2 tysięcy obcokrajowców, co stanowiło 9,4% ogółu korzystających z noclegów w Polsce

i plasowało województwo dolnośląskie na 3 miejscu w kraju.

Aż 55,1 % spośród nich stanowili obywatele Niemiec.

Podejmowanie działań stymulujących rozwój turystyki

poprzez instytucje centralne, samorządy

i organizacje turystyczne.

Oficjalne logo Polski zaproponowane przez Polską Organizację Turystyczną (POT)

francuzi przerazili sie polskiego hydrałlika

a szwedzi i brytyjczycy zachwycaja sie polskimi pielegniarkami

Polska Organizacja Turystyczna (POT)

Powstała w roku 2000 zgodnie z ustawą z dn. 25 czerwca 1999.

Jest podmiotem państwowym mającym osobowość prawną

Do podstawowych zadań POT należy :

1) promować Polskę jako kraju atrakcyjnego turystycznie

2) zapewnienie funkcjonowania i rozwijania polskiego systemu informacji turystycznej w kraju i na świecie

3) inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej.

Miejsce POT w strukturze zarządzania turystyką w Polsce

jest zaraz po ministrze gospodarki i pracy nw rowni z departamentem turystyki i instytutem turystyki

System Informacji Turystycznej

Punkty informacji turystycznej

W Polsce obecnie funkcjonuje prawie 300 punktów informacji turystycznej.

Dolnośląska Organizacja Turystyczna

Stowarzyszenie pod nazwą „dolnośląska Organizacja Turystyczna”(DOT)

utworzyły władze samorządowe Dolnego Śląska w styczniu 2000.

W wyniku reformy administracji państwowej i powołania nowych struktur samorządu terytorialnego, samorządy przejęły zadania związane ze strategią rozwoju regionalnego, w tym także w sferze turystyki.

DOT skupia obecnie 75 członków :

-47 gmin

-3 miasta na prawach powiatu

-9 starostw powiatowych

-3 związki gmin

-Urząd Marszałkowski

-12 podmiotów gospodarczych branży turystycznej

Cele i zadania Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej:

wspieranie rozwoju turystyki oraz prowadzenie działań promocyjnych

Dolnego Śląska poprzez :

- kreowanie pozytywnego z punktu widzenia turysty wizerunku regionu w kraju i za granica

- współdziałanie z administracją samorządową na rzecz promocji ruchu turystycznego i przyjazdu turystów na Dolny Śląsk

- promowanie Dolnego Śląska poprzez udział w targach turystycznych, działalność wydawniczą

- stworzenie regionalnego systemu informacji turystycznej

Inicjatywa „Marka dla Dolnego Śląska”

Kierunki poszukiwań i wartości marki:

Marka dla Dolnego Śląska powinna:

1.      Utrwalać wartości regionu.

2.      Być synonimem jakości turystyki.

3.      Być wizualizacją cech wyróżniających.

Idea tworzenia Marki dla Dolnego Śląska oparta powinna być na elementach

charakterystycznych dla naszego regionu, tym, co go wyróżnia.

W przypadku Dolnego Śląska są to:

1 Najliczniejsze w Polsce skupisko uzdrowisk.

2 Bogactwo kultury materialnej.

3 Wielokulturowość i zarazem europejskość Dolnego Śląska.

4 Wrocław, jako stolica regionu.

5 Bogactwo minerałów: miedź, srebro, złoto, agaty i inne kamienie

(też w nazwach: Srebrna Góra, Złotoryja, Złoty Stok).

Według autorów inicjatywy „marka dla Dolnego Śląska”, nazwa „Dolny Śląsk” powinna być rozumiana i interpretowana w następujący sposób:

1. w kontekście polskim: kraina „najbliżej Europy”, „wrota Europy”,

najbardziej europejski region Polski (odejście od dawnego wizerunku

Dolnego Śląska - region ziem odzyskanych)

2. W kontekście europejskim: Silesia - Schlesien - historyczna kraina

„gdzieś w centrum Europy”, bogata, wielokulturowa

Przejęcie dla Dolnego Śląska nazw „Śląsk”, „Silesia”, „Schlesien”

Szanse dla Dolnego Śląska...

W lipcu 2006 wrocławska Hala Ludowa została wpisana na światową Listę Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO

Czynniki wpływające na wzrost ruchu turystycznego (podsumowanie)

przesłanki historyczne (np. rewolucja przemysłowa, technologiczna)

przesłanki społeczne ( np. czas wolny od pracy, prawo do urlopu)

przesłanki polityczne (polityka socjalna państwa, polityka turystyczna państwa, wojny, terroryzm)

przesłanki ekonomiczne (wzrost dochodów ludności,podaż, popyt, dochód, zyski)

przesłanki marketingowe (reklama i promocja)

bliskie, często przyjacielskie kontakty z obsługą

dystans między personelem a klientem

komfort nie jest niezbędny

nastawienie na komfort

takt

ciekawość , wścibskość

mniejsze znaczenie szybkości przemieszczania

szybkie środki transportu, częste i szybkie przemieszczanie się

nauka miejscowego języka (chociaż podstaw)

zupełna nieznajomość języka odwiedzanego kraju

pamiątki osobiste

pamiątki ogólnodostępne

spokój

hałaśliwość

prezenty

zakupy

życie wg wzorców ludności miejscowej

importowany styl życia i taki sam sposób zachowań

przygotowanie się do spotkania z odwiedzanym regionem, krajem

brak przygotowania i wiedzy na temat atrakcji, kultury i zwyczajów

szacunek i partnerstwo w kontaktach z gospodarzami

poczucie wyższości, efekt demonstracji

nastawienie na jakość, nowe doświadczenia

nastawienie na ilość „zaliczonych” atrakcji

wysiłek i aktywność

wygoda i bierność

indywidualne i spontanicznie decyzje

wszystko z góry ustalone

model opierający się na dwóch lub więcej wyjazdach wypoczynkowych w roku

dominujący model jednego wyjazdu w roku

dużo czasu, pobyty długoterminowe

mało czasu, pobyty krótkoterminowe

podróżowanie indywidualne

podróżowanie grupowe

SOFT TOURISM

HARD TOURISM

Przewoźnik

kod IATA

rok powstania

początek działalności w Polsce

liczba samolotów

liczba obsługiwanych lotnisk

AIR POLONIA

4P

2001

08.12.2003

- 05.12.2004

3

14

WIZZAIR

 

W6

2003

19.05.2004

10

32

AIR BERLIN

AB

1978

maj 2004 - marzec 2005

50

80

SKY EUROPE

NE

XI 2001

14.06.2004

18

38

 

GERMANWINGS

 

4U

2002

26.06.2004

24

37

EASY JET

U2

1995

31.10.2004

114

67

 

CENTRALWINGS

 

C0

XII 2004

luty 2005

7

28

RYANAIR

 

FR

1985

26.03.2005

107

95

NORWEGIAN

 

DY

1993 jako część linii Braathens, samodzielnie

od 2002

 

14.04.2005

18

51

---