Z A T W I E R D Z A M

Stanowisko

Stopień, imię, nazwisko

Dnia ..........................

PLAN - KONSPEKT

do przeprowadzenia zajęć z kursem specjalistów logistyki (SL)

z przedmiotu „Budowa i eksploatacja pojazdów mechanicznych”

TEMAT 1:

Ogólna budowa pojazdu, którym żołnierz będzie kierował. Wyposażenie

pojazdu.

OPRACOWAŁ

stanowisko

stopień, imię, nazwisko

CEL: Doskonalić wiedzę kursantów dotyczącą ogólnej budowy i podstawowych danych taktyczno - technicznych pojazdów specjalnych. Przypomnieć podstawowe wyposażenie i narzędzia specjalne pojazdu.

METODA: Wykład.

CZAS: 2 x 45'.

MIEJSCE: Sala wykładowa.

ZAGADNIENIA:

1. Ogólna budowa i taktyczno - techniczna charakterystyka pojazdu.

2. Wyposażenie wnętrza kabiny.

3. Przeznaczenie podstawowych układów i mechanizmów pojazdu.

4. Podstawowe wyposażenie i narzędzia specjalne pojazdu.

5. Przeznaczenie i wyposażenie apteczki technicznej pojazdu.

LITERATURA:

1. „Samochody ciężarowe specjalne i autobusy” Zdzisław PODBIELSKI.

2. „Katalog pojazdów mechanicznych służby czołgowo - samochodowej” Panc.-Sam. 270/74.

3. „STAR album wyrobów” FSC Starachowice.

4. „Podręcznik kierowcy zawodowego kategorii C” praca zbiorowa WKŁ Warszawa.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

CZĘŚĆ WSTĘPNA - 5'

1. Przyjęcie meldunku o gotowości do zajęć.

2. Zapoznanie szkolonych z tematem zajęć.

3. Podanie celu zajęć i przerabianych zagadnień.

CZĘŚĆ GŁÓWNA - 80'

Zagadnienie 1:

Ogólna budowa i taktyczno - techniczna charakterystyka pojazdu.

Wskazówki organizacyjno-metodyczne: Zagadnienie ma charakter doskonalący. Wykładowca przeprowadza je w formie seminaryjnej zadając pytania kursantom i ewentualnie poprawia lub uzupełnia ich odpowiedzi.

Treść zagadnienia:

Głównymi zespołami każdego pojazdu mechanicznego są:

Nadwozie - służy do pomieszczenia kierowcy, pasażerów oraz ładunku.

Podwozie - służy jako łącznik dla zawieszenia pojazdu, kół, układu przeniesienia mocy, układu hamulcowego i kierowniczego.

Silnik - stanowi źródło momentu obrotowego; służy do zamiany energii spalanej mieszanki paliwowo - powietrznej ma moment obrotowy.

Zaleca się prezentację fragmentów filmu „Ogólna budowa pojazdów” kaseta nr 95.

Taktyczno - techniczna charakterystyka sprzętu jest indywidualną cechą każdego pojazdu mechanicznego. Charakterystyki techniczne pojazdów specjalnych najczęściej spotykanych w wojsku zawierają wydawnictwa:

„Katalog pojazdów mechanicznych służby czołgowo - samochodowej” Panc.-Sam. 270/74.

„STAR album wyrobów” FSC Starachowice.

Taktyczno - techniczna charakterystyka sprzętu wykładowca omawia na podstawie przykładowych pojazdów, załączniki 1 - 8

Zagadnienie 2:

Wyposażenie wnętrza kabiny.

Wskazówki organizacyjno-metodyczne: Zagadnienie ma charakter zapoznawczo doskonalący. Wykładowca przedstawia urządzenia do sterowania pracą silnika i kierowania pojazdem wykorzystując tablicę poglądową „ Star 266 - Kabina, urządzenia sterujące”.

Treść zagadnienia:

Do podstawowych urządzeń służących do sterowania pojazdem mechanicznym należy:

- mechanizm kierowniczy,

- pedał sprzęgła,

- pedał hamulca,

- pedał przyspieszenia,

- dźwignia zmiany biegów,

- dźwignia przekładni rozdzielczej,

- dźwignia hamulca ręcznego,

- nożny przełącznik świateł,

- przycisk rozrusznika,

- stacyjka,

- uchwyt ręcznego sterowania pompą wtryskową,

- cięgło przesłony chłodnicy,

- gniazdo lampy przenośnej,

- przełącznik kierunkowskazów,

- sygnał dźwiękowy,

- przycisk spryskiwacza szyb,

- włącznik wycieraczek,

- włącznik nadmuchu ciepłego powietrza,

- główny przełącznik świateł,

- zestaw wskaźników (szybkościomierz, poziom paliwa, temperatura wody)

- manometr ciśnienia oleju,

- manometr ciśnienia powietrza,

- główny wyłącznik zasilania.

Zagadnienie 3:

Przeznaczenie podstawowych układów i mechanizmów pojazdu.

Wskazówki organizacyjno-metodyczne: Zagadnienie ma charakter doskonalący. Wykładowca przeprowadza je w formie seminaryjnej zadając pytania kursantom i ewentualnie poprawia lub uzupełnia ich odpowiedzi.

Treść zagadnienia:

Głównymi układami pojazdów mechanicznych są:

- układ smarowania;

- układ chłodzenia;

- układ zasilania;

- układ przeniesienia mocy;

- układ jezdny;

- układ kierowniczy;

- układ hamulcowy.

Układ smarowania służy do doprowadzenia oleju między współpracujące części silnika, zmniejszenia tarcia między współpracującymi elementami, chłodzenia, uszczelnienia, zabezpieczenia przed korozją oraz do wypłukania opiłków powstających między współpracującymi elementami.

Układ chłodzenia służy do utrzymania równowagi cieplnej oraz najkorzystniejszej dla silnika temperatury. Zarówno niedostateczne jak i nadmierne chłodzenie jest niekorzystne dla prawidłowej pracy silnika.

Układ zasilania w powietrze i paliwo służy do dostarczenia silnikowi mieszanki w ilości odpowiadającej jego obciążeniu i o składzie dostosowanym do jego warunków pracy. Wytworzona mieszanka powinna być możliwie jednorodna, tzn. paliwo i powietrze powinno być odpowiednio oczyszczone i powinno tworzyć mieszaninę podlegającą łatwemu samozapłonowi.

Układ przeniesienia mocy służy do przeniesienia napędu od silnika do kół jezdnych pojazdu. Podstawowymi jego elementami są:

Sprzęgło, które spełnia następujące zadania:

- zabezpieczenie zespołów układu napędowego i silnika przed przeciążeniem (poślizg sprzęgła);

- łagodne łączenie pracującego silnika z zespołami przeniesienia napędu podczas ruszania z miejsca i zmiany biegów.

Skrzynie biegów, która spełnia następujące zadania:

- umożliwia zmianę siły napędowej na kołach jezdnych i dostosowanie jej wartości do chwilowych oporów ruchu (ruszanie pod górę, jazda na autostradzie, po błocie, pustyni itp.);

- rozłączanie napędu między silnikiem a kołami napędowymi, co umożliwia pracę silnika w czasie postoju samochodu, mimo że sprzęgło jest włączone (położenie neutralne dźwigni zmiany biegów);

- jazdę do tyłu lub do przodu.

Skrzynia rozdzielcza, która spełnia następujące zadania:

- zabezpieczenie układu napędowego przed przeciążeniem (zastosowanie między osiowego mechanizmu różnicowego z możliwością jego blokowania podczas jazdy w ciężkim terenie);

- zwiększenia siły napędowej na kołach przez zastosowanie dodatkowych przekładni;

- możliwość odłączenia napędu przedniego mostu podczas jazdy szosowej.

Wały napędowe służą do przekazywania napędu pomiędzy oddzielnymi zespołami układu przeniesienia mocy, przy zmieniającym się wzajemnym położeniu tych zespołów w czasie jazdy.

Mosty napędowe, których zadaniem jest przeniesienie napędu z wału napędowego na koła jezdne oraz przenoszenie obciążeń pochodzących od kół i nadwozia pojazdu. Konstrukcja mostu musi zapewnić również zdolność pojazdu do pokonywania zakrętów bez poślizgów.

Układ jezdny. Zawieszenie samochodu jest to zespół elementów sprężystych i wiążących je łączników, łączący osie lub poszczególne koła samochodu z konstrukcją nośną. Koła jezdne umożliwiają poruszanie się pojazdu oraz przenoszą obciążenia pochodzące od masy pojazdu i przejmują siły występujące podczas jazdy.

Układ kierowniczy służy do nadawania samochodowi żądanego kierunku jazdy. Układ kierowniczy samochodów jest zbudowany z mechanizmu: kierowniczego, zwrotniczego i wspomagania.

Układ hamulcowy służy do zmniejszania prędkości pojazdu lub też do całkowitego jego zatrzymania. Służy także do unieruchomienia pojazdu podczas postoju. Zgodnie z przepisami każdy samochód musi być wyposażony w dwa niezależne układy hamulcowe. Standardowo w samochodzie są to: zasadniczy układ hamulcowy (hamulec nożny), pomocniczy układ hamulcowy (hamulec ręczny).

Zagadnienie 4:

Podstawowe wyposażenie i narzędzia specjalne pojazdu.

Wskazówki organizacyjno-metodyczne: Zagadnienie ma charakter zapoznawczo doskonalący. Wykładowca przedstawia na foliogramach wyposażenie indywidualne oraz specjalistyczne pojazdów i omawia jego zastosowanie.

Treść zagadnienia:

Każdy samochód wyruszający na trasę powinien posiadać kompletne wyposażenie składające się z narzędzi normalnych i specjalnych. Wyposażenie indywidualne sprzętu jest odrębną cechą każdego pojazdu mechanicznego. Wyposażenie indywidualne pojazdów najczęściej spotykanych w wojsku zawiera wydawnictwo:

“Zunifikowany zestaw wyposażenia indywidualnego wojskowych pojazdów kołowych”

Panc-Sam. 302/76

Wyposażenie specjalne pojazdów wykładowca omawia na podstawie przykładowo wybranych samochodów, załączniki 9 - 15

Zagadnienie 5:

Przeznaczenie i wyposażenie apteczki technicznej pojazdu.

Wskazówki organizacyjno-metodyczne: Zagadnienie ma charakter doskonalący. Wykładowca prowadzi je w formie seminaryjnej zadając pytania kursantom i ewentualnie poprawia lub uzupełnia ich odpowiedzi.

Treść zagadnienia:

Apteczka techniczna pojazdu jest to podstawowy zestaw technicznych środków materiałowych, którymi kierowca może posłużyć się w przypadkach koniecznych, w celu usunięcia podstawowych niesprawności pojazdu. Jej elementy mogą być zróżnicowane ze względu na rodzaj silnika i różnice w budowie poszczególnych pojazdów.

Do podstawowych części zapasowych i materiałów, które wchodzą w skład apteczki technicznej należą:

- przepona pompy paliwowej,

- zawór pompy paliwowej,

- uszczelka osadnika pompy paliwowej,

- palec rozdzielacza,

- kondensator,

- głowica rozdzielacza zapłonu,

- młoteczek przerywacza,

- kowadełko przerywacza,

- świece zapłonowe,

- żarówki,

- bezpieczniki,

- zaworek dętki,

- czapeczka zaworu dętki,

- przewód zapłonowy,

- przewód elektryczny O*1,5 mm,

- końcówka przewodu wysokiego napięcia,

- szkła lampy kierunkowskazów,

- szkła lamp świateł stop,

- pióro wycieraczki,

- przerywacz kierunkowskazów,

- cewka zapłonowa,

- taśma izolacyjna,

- przewód igielitowy O 10 mm,

- łatki do klejenia na gorąco małe,

- drut stalowy zwykły miękki O 1,2 mm,

- śruby różne gwintowane na całej długości z nakrętkami,

- podkładki śrub różne,

- zawleczki różne,

- czyściwo bawełniane,

Ponadto do pojazdów z silnikiem wysokoprężnym.

- wtryskiwacz,

- pierścienie uszczelniające układ zasilania.

CZĘŚĆ KOŃCOWA - 5'

1. Udzielenie odpowiedzi na ewentualne pytania.

2. Zakończenie zajęć.

ZAŁĄCZNIK NR 1

WARSZTAT REMONTU POJAZDÓW KOŁOWYCH

STAR 266 WARSZTAT REMONTU POJAZDÓW

Dane ogólne:

• masa własna pojazdu - 10,7 t

• moc jednostkowa - 14 KM/t

• najmniejsza średnica zawracania - 18 m

• obciążenie osi :

przednia - 3.87 t

tylna - 6.83 t

Podstawowe wymiary:

• długość - 7.21 m

• szerokość - 2.45 m

• wysokość - 3.23 m

• prześwit:

podłużny - 0.537 m

poprzeczny - 0.325 m

Dane eksploatacyjne:

• prędkość maksymalna - 82 km/h

• zasięg - 700 km

• zużycie paliwa - 30 l/100 km

Zdolność pokonywania wzniesień:

maksymalny kąt wzniesienia - 30⁰

Silnik:

• typ - SW 359

• liczba cylindrów - 6

• pojemność skokowa - 6842 cm³

• moc maksymalna - 150 KM

• układ chłodzenia - płynem

Układ napędowy:

• sprzęgło - jednotarczowe suche

• skrzynia biegów - mechaniczna pięciobiegowa

• skrzynia rozdzielcza - dwustopniowa

Przeznaczenie:

• ocena stanu technicznego pojazdu

• regulacja zespołów

• wykonywanie prac montażowo - demontażowych

• wykonywanie prac regeneracyjnych

• obsługę techniczną z wykonanym remontem

ZAŁĄCZNIK NR 2

SAMOCHÓD CIĘŻAROWO TERENOWY

STAR 266 CYSTERNA WODY

Dane ogólne:

• masa własna pojazdu - 7200kg

• nośność - 3500 kg

• najmniejsza średnica zawracania - 18 m

• pojemność zbiornika na wodę - 3500 litrów

Podstawowe wymiary:

• długość - 6800 mm

• szerokość - 2500 mm

• wysokość - 2900 mm

Dane eksploatacyjne:

• prędkość max. - 82 km/h

• zasięg - 1200 km

• zużycie paliwa - 31 l / 100 km

Zdolność pokonywania wzniesień:

• max. kąt wzniesienia - 30°

• pokonywanie przeszkody wodnej - 1,80m

Silnik:

• typ SW 359

• liczba cylindrów - 6

• pojemność skokowa - 6842 cm³

• moc maksymalna - 150 KM

• układ chłodzenia - płynem

Układ napędowy:

• sprzęgło - jednotarczowe suche

• skrzynia biegów - mechaniczna pięciobiegowa

• skrzynia rozdzielcza - dwustopniowa

Przeznaczenie:

- do przewozu wody pitnej

ZAŁĄCZNIK NR 3

SAMOCHÓD CIĘŻAROWO - TERENOWY

STAR 266 CYSTERNA PALIWA

Charakterystyka techniczna:

• Charakterystyka podwozia:

Układ jezdny 6 x 6

Dopuszczalna całkowita masa samochodu 11376 kg

Długość 6680 mm

Szerokość 2500 mm

Wysokość kabiny pojazdu nieobciążonego 2660 mm

Rozstaw osi:

przednio - środkowa 2970 mm

tylno - środkowa 1260 mm

Rozstaw kół przednich / tylnych 1970 mm

Moc silnika 110 kW (150 KM)

Prędkość maksymalna 86 km/h

Zużycie paliwa na szosie 34 dm³/100 km

Najmniejsza obrysowa średnica zawracania 23, 2 m

Prześwit poprzeczny 235 mm

Prześwit podłużny 540 mm

Moc jednostkowa ~ 9, 7 kW/t (13, 2 KM/t)

Max. masa holowanej przyczepy 4000 kg

Pokonywanie przeszkód wodnych do głębokości 0, 9 m

Zbiorniki paliwa 2 x 150 dm³

• Charakterystyka nadwozia:

Zbiornik:

Pojemność 4500 l

Masa użyteczna 3600 kg

Wymiary:

Długość 2800 mm

Szerokość 1900 mm

Wysokość (bez kołpaka) 1030 mm

Przepływomierz:

Typ P50 - 1212122

Wydajność maksymalna 330 dm³/min

Wydajność minimalna 33 dm³/min

Zawór przelewowy (bezpieczeństwa):

- otwarcie następuje przy ciśnieniu powyżej 0, 35 MPa

Filtr dokładnego oczyszczania:

- Wkłady (szt. 2) typ T - 736. 00. 00

---