28 Słowniki doby nowopolskiej (Słownik Lindego, Słownik wileński, Słownik warszawski)


28. Słowniki doby nowopolskiej (Słownik Lindego, Słownik wileński, Słownik warszawski)

Samuel Bogumił Linde (1771-1847) - polski leksykograf, językoznawca, tłumacz, bibliotekarz, bibliograf, pedagog.

Słownik języka polskiego - I tom wydrukowano w 1807 roku, ostatni - szósty w 1814. Pobudką do jego stworzenia były zagrożenia dla języka z powodu zmian politycznych. W 1854 pojawiło się wydanie drugie, z powodu wyczerpania pierwszego (twierdzono, że nakład był zbyt mały).

Języki: polski, ale z wielką liczbą odpowiedników innojęzycznych, zwłaszcza niemieckich i słowiańskich.

Liczba haseł: Około 60 000 wyrazów w funkcji haseł i podhaseł.

Układ haseł: Alfabetyczno-gniazdowy: wyrazy hasłowe ułożono alfabetycznie, pod nimi zgrupowano wyrazy pochodne tak, aby nie zakłócić porządku alfabetycznego. W rezultacie niektóre  rodziny wyrazowe zostały podzielone między kilka haseł.

Więcej informacji + przykładowe hasło: http://www.leksykografia.uw.edu.pl/slowniki/37/slownik-jezyka-polskiego-warszawa-1807-1814

Słownik wileński - wydany w 1861 roku w Wilnie, w wydawnictwie Maurycego Orgelbranda; 144 arkusze druku w dwóch tomach;

Praca zespołowa: A. Zdanowicz, M.B. Szyszko, J. Filipowicz, W. Tomaszewicz, F. Czepieliński, W. Korotyński i inni. Podstawą był zbiór wyrazów ze słownika Lindego.

Dwutomowy słownik (A-O i P-Ż) uwzględnia leksykę zarejestrowaną w słowniku Lindego, a także nieznaną Lindemu. Inicjatywa napisania słownika powstała, gdy drugie wydanie Lindego było już niedostępne na rynku księgarskim, a polszczyzna wzbogaciła się o nowe jednostki leksykalne. Słownik rejestruje słownictwo ogólne, potoczne, regionalne (nie tylko kresowe), leksykę zawodową i terminologię naukową oraz leksykę dawną.

Słownik z założenia miał charakter podręczny, dydaktyczny. Miał być pomocą dla tych, którzy nie są filologami i „nie chcą być winni grzechu niedbalstwa, a zaradzić sobie nie mogą dla braku odpowiedniej pomocy” [2]. Za przejaw dydaktycznego charakteru można uznać informacje poprawnościowe, które autorzy umieszczali w wielu artykułach hasłowych (np.: „August, a, lm. y, m. (z łać.) ósmy miesiąc w roku, lep. po polsku Sierpień”).

Liczba haseł: Około 110 000 artykułów hasłowych.

Układ haseł: Alfabetyczny.

Więcej informacji + przykładowe hasło: http://www.leksykografia.uw.edu.pl/slowniki/36/slownik-jezyka-polskiego-wilno-1861

Słownik warszawski - red. J. Karłowicz, A. A. Kryński, W. Niedźwiedzki, t. I-VIII, wyd. Warszawa 1900-1927.

Z racji niemal 40 lat prac nad słownikiem skład redakcji i jej współpracowników zmieniał się kilkakrotnie. Redaktorami (i zarazem autorami haseł) byli: Jan Karłowicz, Adam Antoni Kryński, Władysław Niedźwiedzki, a także, choć brak szczegółowych informacji dotyczących zakresu wykonywanych prac, Józef Peszke i Kazimierz Król.

Cel przedsięwzięcia redaktorzy precyzowali m.in. następująco: „Postanowiliśmy w słowniku naszym zgromadzić całość zasobu mowy naszej; więc nie tylko uwzględniliśmy wyrazy dawne, lecz wcieliliśmy i gwarowe, odznaczając je umieszczeniem w klamrach i tym sposobem znacznie rozszerzyliśmy ramy dzieła. [...]

Liczba haseł: Około 280 000 haseł.

Układ haseł: Alfabetyczny.

Więcej informacji + przykładowe hasło: http://www.leksykografia.uw.edu.pl/slowniki/35/slownik-jezyka-polskiego-warszawa-1900-1927



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
D19220555 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1922 r w przedmiocie rozciągnięcia na Ziemi
Słowniki Lindego, Warszawski i Wileński
słownik lindego, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka historyczna
26. Słowniki doby śerdniopolskiej, Filologia polska, zagadnienia językowe
Zagadnienie 23, Zagadnienie 23 - Słowniki doby średniopolskiej
CHARAKTERYSTYKA SLOWNICTWA DOBY STAROPOLSKIEJ, HJP
Słowniki języka polskiego w dobie nowopolskiej
New York Times słownictwo 28 10 2002 2
slownik 28
Słowniki języka polskiego doby średniopolskiej
Słownik Wileński
Słownik tzw wileński
Słownik 28
SI Slowniczek VIsem
mini słowniczek kulinarny włoski Ł
F Słownik angielsko polski

więcej podobnych podstron