Godność człowieka rehabilitowanego
Elżbieta ROSTKOWSKA, Małgorzata BˇK
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
Centrum Leczenia i Rehabilitacji "Akwawit" w Lesznie
Streszczenie
Mastektomia jest drastyczną ingerencją w organizm i w psychikę kobiety. Pytanie o etyczne zasady postępowania z pacjentką pojawia się już w momencie rozpoznania choroby. Od tej chwili poprzez wieloletni okres współpracy z pacjentkami, rehabilitant stawać będzie przed koniecznością podejmowania decyzji, których podstawą jest etyka. W opracowaniu poddano dyskusji następujące aspekty związane z pracą rehabilitanta z kobietami po mastektomii:
Znaczenie słowa "Amazonka", jego etymologia i zastosowanie.
Edukacja społeczeństwa wobec problemu mastektomii.
Postawy życiowe Amazonek - przełamywanie barier, styl i jakość życia, problem intymności jak i otwartości.
Przygotowanie studentów rehabilitacji do pracy z Amazonkami.
Wzór osobowy rehabilitanta pracującego z kobietami po amputacji piersi.
Relacje Amazonek wobec środowiska rodzinnego, zawodowego i społecznego.
Rola psychologa i rehabilitanta w okresie pomiędzy rozpoznaniem choroby a zabiegiem.
Rola rehabilitanta w okresie pooperacyjnym.
Rehabilitacja zespołowa a indywidualna.
Mastektomia a estetyka.
Współpraca rehabilitanta z lekarzem.
Etyka badań naukowych nad Amazonkami.
Zakres i granice kinezyterapii u kobiet po mastektomii.
Zastosowanie ćwiczeń w wodzie u kobiet po mastektomii
Stosowanie zasady świadomej aktywności w pracy z Amazonkami
Wykonano badania ankietowe 54 kobiet po mastektomii. Pytania ankiety dotyczyły opinii Amazonek na temat relacji pacjentka - rehabilitanka - lekarz, problemów stopnia informowania zarówno bliższego otoczenia jak i społeczeństwa o mastektomii, stosunku badanych do zajęć rehabilitacyjnych oraz do badań naukowych i do rehabilitacji psychologicznej. Wyniki badań ankietowych wskazują, iż kobiety po mastektomii przywiązują dużą wagę do szczerych i koleżeńskich stosunków z rehabilitantką. Badane są zainteresowane zarówno dokładną informacją na temat ich choroby, możliwości powikłań jak i możliwości usprawniania oraz instruktażu dotyczącego wszelkich aspektów życia po zabiegu. Amazonki są otwarte na badania naukowe, jednak wolałyby, żeby wykonywały je osoby im znane, na przykład pracująca z nimi rehabilitantka. W wyniku zespołowej rehabilitacji korzystnym zmianom ulegają postawy życiowe Amazonek.
W pracy podjęto dyskusję nad problemami etycznymi związanymi z formą oraz zakresem kinezyterapii obejmującej wszechstronne ćwiczenia służące podniesieniu bądĽ utrzymaniu ogólnej sprawności fizycznej, zwiększaniu zakresu ruchu kończyny górnej strony operowanej, korekcji postawy ciała oraz profilaktyce przeciwobrzękowej.
Słowa kluczowe: etyka, mastektomia, rehabilitacja, edukacja
Rostkowska E., Bąk M.: Etyczne aspekty rehabilitacji kobiet po mastektomii. Post.Rehab. 2000 z.4 s.85-96