Poszanowanie godności człowieka.
Pojęcie godności wg:
Jedenaka - godność to nieredukowalna, niestopniowana właściwość przysługująca każdemu, bez wyjątku, z racji bycia człowiekiem. Jest to wartość człowieka jako takiego, czyli człowieczeństwo.
J. Kozieleckiego - jest trwałym przekonaniem jednostki o jej wartości jako człowieka. Jest synonimem tego, co w człowieku najważniejsze i bezcenne.
Flisińskiego - to poczucie własnej wartości, manifestowane w szacunku dla samego siebie, posiadaniu własnego zdania, odwadze, jego głoszenia i obrony. Jest to postępowanie zgodne z nakazami sumienia.
W. Chudego - godność to wartość ontyczna, która określa podmiotowość człowieka od strony metafizycznej. Jest to wartość trwała, niezbywalna i zobowiązująca a przynależna z natury każdemu człowiekowi.
J. Bukowskiego - być godnym to zachowywać się tak, by nie zdradzać, nie oszukiwać, nie uciekać, nie poddawać się lękowi; być wiernym, szanować drugiego człowieka. Godność to uzasadniona duma w połączeniu z cywilną odwagą.
M. Ossowskiej - godność jest cechą konstytutywną, przynależną każdemu człowiekowi, jednak czasem człowiek ją zaprzepaszcza.
M. Ossowska mówi o godności inicjalnej, czyli takiej, z którą człowiek się rodzi. Rozumiemy przez nią:
wyposażenie człowieka w duszę nieśmiertelną
możliwość organizowania popędów poprzez rozum
kształtowanie własnego istnienia zgodnie z uznawaną hierarchią wartości oraz zgodnie z wymiarem noetycznym (sensu życia)
Godność inicjalna przekształca się w trakcie naszego życia w godność finalną, którą rozwijamy i wypracowujemy poszczególnymi czynami.
Godność w procesie wychowania:
Homplewicz: godność jest kluczem autorytetu- trzeba respektować godność ucznia i dbać o swoją
Kuczkowski: w wychowaniu moralnym trzeba rozwijać godność dziecka
Han- Ilgiewicz: składniki atmosfery wychowania: 1. Poczucie bezpieczeństwa 2. Optymizm 3. Życzliwość 4. Poszanowanie godności człowieka
Godność jako postawa wbudowana w charakter człowieka.
Godność jest postawą człowieka i jest wbudowana w jego charakter. Według M. Ossowskiej osoba zachowująca się godnie:
postępuje zgodnie z własnym systemem wartości i przekonań, jest wierna sobie; życie jest dla niej aktem samopotwierdzenia;
broni własnej tożsamości i indywidualności;
kontroluje emocje (lęk, strach, złość) co pozwala jej rozsądnie bronić swoich wartości w chwilach zagrożenia;
jest mało podatna na manipulację - nie wymienia indywidualności na władzę, sławę. Ma silny kręgosłup moralny, jest osobą wewnątrz sterowną;
wykazuje dystans wobec świata;
jest dostojna, wzniosła
Godność jest kluczem do autorytetu.