Formacja kapitalistyczna kształtowała się w różnych państwach w różnym okresie. Dla Europy szczególne znaczenie miała wielka rewolucja francuska, a szczególnie jej wkład w reformowanie administracji przez cesarza Napoleona Bonaparte. Stany Zjednoczone: Do 1776 roku kolonie angielskie w Ameryce Północnej nie znały feudalizmu, brak było tradycji feudalnych, a administracja wykazywała wiele cech demokratycznych. Nie istniały stanowiska gubernatorów, za to silne były hrabstwa obsadzane z wyborów. System łupów - w 1829 roku prezydent Jackson rozpoczął obsadzanie stanowisk administracyjnych na zasadzie zwycięskich łupów. Jackson mówił, że do pełnienia urzędu nie trzeba wcale odpowiedniego wykształcenia. Każdy przeciętnie inteligentny obywatel może wykonywać obowiązek urzędnika. System łupów polegał na tym, że zwycięska partia obsadzała stanowiska swoimi ludźmi. Wobec niespełnienia oczekiwań deputowany Pedelton w 1883 roku wystąpił z propozycją zmiany systemu łupów, zostawiając zwycięzcom tylko 5% stanowisk urzędniczych. Francja: Francuska droga do kapitalizmu ma charakter rewolucyjny, który znosił przeżytki feudalizmu także w administracji. Szczególnym wydarzeniem była ogłoszona w 1789 roku Deklaracja Prawa Człowieka i Obywatela, która sformułowała szereg praw i wolności człowieka, które obowiązują do dziś. Szczególnie trwałe natomiast okazały się wprowadzone za rządów Napoleona instytucje sądowe i administracyjne. We Francji obowiązuje do dzisiaj powiedzenie „rządy i parlamenty odchodzą, a administracja zostaje; konstytucje ulegają zmianie, a administracja pozostaje”. Ziemie polskie w dobie porozbiorowej: Polska pozbawiona była własnej państwowości. Prusy i Austria narzuciły polskim ziemiom swój ustrój administracyjny, najczęściej odsuwając Polaków od urzędów. Np. Austria, która do 1848 roku starała się w ten sposób zgermanizować nabytki terytorialne. Rosja w swoim zaborze zachowała pewne odrębności dawnych obszarów Rzeczypospolitej. Ważnym wydarzeniem było powstanie Księstwa Warszawskiego, które oznaczało częściowe wskrzeszenie polskiej państwowości. Księstwo było samodzielnym tworem państwowym, ale faktycznie związane było z królestwem Saksonii i podlegało napoleońskiej Francji. Struktura administracji Księstwa Warszawskiego oparta była na ustroju politycznym, administracyjnym i sądowym, który był całkiem odmienny od wcześniejszych polskich struktur. Większość Polaków traktowało Księstwo jako początek odbudowy państwa polskiego. Klęska Napoleona spowodowała, że w 1813 roku Księstwo dostało się pod niewolę rosyjską. Na kongresie wiedeńskim w latach 1814 - 1815 powołano do życia, na dawnym obszarze Księstwa, dwa organizmy - Królestwo Polskie złączone z cesarstwem rosyjskim i wolne miasto Kraków, często nazywane Rzeczpospolitą Krakowską. Pozostała cześć księstwa przypadała Prusom jako Wielkie Księstwo Poznańskie. Wydarzeniem niezmiernie ważnym był wybuch, a potem klęska powstania listopadowego. Od 1832 roku Królestwo Polskie formalnie zostało złączone z cesarstwem rosyjskim. Narodziny prawa administracyjnego: Już w XVIII wieku pojawiły się pierwsze początki wprowadzania prawa administracyjnego, ale jego rozkwit nastąpił w XIX wieku. Prawo to obowiązywało dwustronnie, tj. urzędnika i petenta. Mówiono wówczas o poddawania administracji rządowi prawa. Szczególnie dwa państwa odegrały istotną rolę w narodzinach prawa administracyjnego - Francja i Niemcy. Druga połowa XIX wieku w tych państwach przyniosła zainteresowanie prawem, naukami politycznymi i administracją. Jeśli istnieje prawo, pojawia się konieczność powołania instytucji nadzorującej przestrzeganie tego prawa administracyjnego. Sądownictwo administracyjne: Zajmuje się rozpatrywaniem przez sądy niezależne od administracji odwołań obywateli od bezprawnych, nielegalnych lub ustaniu decyzji administracyjnych. Z chwilą pojawienia się tego rodzaju sądownictwa zaczęto mówić o państwie prawa. Wraz z rozwinięciem się prawa administracyjnego, pojawiły się organy sądowe nadrzędne nad terenowymi. Były to trybunały administracyjne. Te ostatnie zostały bardzo budowane w strukturach UE i poza unijnymi strukturami, np. Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu, Europejski trybunał Praw Człowieka i Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Zewnętrzna kontrola administracyjna: a) Kontrola - to obserwowanie określonych zjawisk, analizowanie ich i orzekanie o niezgodności obserwowanych zjawisk z obowiązującym prawem lub postępowaniem. b) Kontrola różni się od nadzoru. Nadzór - dzieli się na nadzór wobec osób Nadzór posiada możliwości wpływania na działalność organu nadzorowanego. W XIX wieku administracja znalazła się pod szerszą kontrolą: a) Sądów administracyjnych b) Parlamentarną c) Finansową W Szwecji wykształciła się instytucja ombutsmana, czyli odpowiednika naszego rzecznika praw obywatelskich. Parlamenty prowadzą kontrolę i mają możność pociągania zwierzchników administracji do odpowiedzialności konstytucyjnej i politycznej. Takiej funkcji kontroli nie znają Stany Zjednoczone. Parlament może również kontrolować administrację poprzez uchwalanie budżetów. W II i III RP funkcję taką pełni Najwyższa Izba Kontroli.