Chromanie przestankowe:
To objaw upośledzenia przepływu tętniczego. Charakteryzuje się pojawieniem się w czasie marszu bólu mięśni nóg lub mięśni pośladków, który zmusza chorego do zatrzymania się i ustępuje po kilkuminutowym odpoczynku. Dolegliwości są wywoływane w sposób powtarzalny przez to samo natężenie wysiłku. Ból pojawia się zawsze poniżej miejsca niedrożności lub zwężenia tętnicy - chromanie pośladków przy niedrożnej aorcie, chromanie łydki przy niedrożnej tętnicy udowej powierzchownej. Najczęstszym umiejscowieniem chromania są mm. podudzia, gdyż zmiany miażdżycowe najczęściej powodują zwężenie lub niedrożność t. udowej powierzchownej. Pacjenci opisują chromanie jako ból mięśni występujący w trakcie chodzenia, ustępujący w ciągu 2-5 min po zatrzymaniu. Część pacjentów, zwłaszcza osoby, u których jest dobrze rozwinięte krążenie oboczne może „przechodzić” chromanie odpowiednio zmniejszając tempo marszu. Chromanie przestankowe należy różnicować z chromaniem rzekomym występującym w następstwie ucisku na rdzeń kręgowy i chorób nerwów obwodowych.
Choroba Buergera :
To zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń, zajmuje tętnice oraz żyły średniego oraz małego kalibru kończyn górnych i dolnych. W naczyniach tych dochodzi do miejscowego odczynu zapalnego i powstania zakrzepicy. Przyczyna nie jest znana, ale istnieje związek choroby między nałogowym paleniem tytoniu. Początek choroby dotyczy młodych mężczyzn w wieku ok. 35 lat. Chorobę Buergera zalicza się również do chorób autoimmunologicznych.
Zmiany histopatologiczne tętnic i żył ujmuje się tu w 3 stadia:
- I stadium ostre (zapalne) - proliferacja komórek śródbłonka, obfite nacieki komórkowe, obejmujące całą ścianę naczynia
- II stadium pośrednie (zakrzepowe) - dominujący wewnątrznaczyniowy zakrzep, który ulega organizacji oraz częściowej rekanalizacji
- III stadium zmian późnych (zwłóknienia) - rozrost tk. włóknistej; zwłóknienie obejmuje zajętą procesem chorobowym tętnicę, towarzyszącą żyłę i nerw
W odróżnieniu od miażdżycy struktura ściany naczynia pozostaje na wszystkich etapach choroby niezmieniona.
Objawy:
- niedokrwienie rąk lub stóp (uczucie ziębnięcia, drętwienia, pocenie)
- w miarę postępu choroby: chromanie przestankowe, bóle spoczynkowe i zmiany martwicze palców
Kryteria kliniczne:
- obwodowy typ niedrożności tętniczej
- jednoczesne zajęcie średnich i małych tętnic KKG
- nawracające zapalenie żył powierzchownych
- brak jakichkolwiek chorób metabolicznych, immunologicznych i pierwotnie zakrzepowych
Umiejscowienie:
- tętnice piszczelowe i promieniowe zwykle obustronnie
Leczenie:
- Zaprzestanie palenia papierosów
- często rewaskularyzacja niemożliwa z powodu obwodowego umiejscowienia zmian
- zniesienie bólu i przyspieszenie gojenia się zmian martwiczych -> sympatektomia lub przeszczepienie unaczynionego fragmentu sieci do kończyny
- amputacja w ostateczności
Fizjoterapia: (cel: wytworzenie krążenia obocznego, utrzymanie napięcia ścian nn. obwodowych)
Kinezyterapia:
-cykl Horodyńskiego lub ćwiczenia Buergera i Ratschowa
-ćwiczenia wzmacniające mm. zaangażowane podczas chodu
-gimnastyka oddechowa
-ćw. bierne, później czynne
-ćw. statyczne i izometryczne mm., spacery
Fizykoterapia:
-Sollux niebieski
- jonoforeza
- prądy diadynamiczne
- ultradźwięki
- masaż