Wybrane zagadnienia z patofizjologii noworodka i wcześniaka


Wybrane zagadnienia z patofizjologii noworodka i wcześniaka

DEFINICJE

Noworodek - dziecko od chwili urodzenia całego ciała do 28 dnia życia

Okres noworodkowy - czas, w którym następuje przystosowanie dziecka do zmienionych warunków życia po urodzeniu

Urodzenie o czasie - 38 - 42 tydzień (259-293 dzień) - noworodek donoszony

Urodzenie przedwczesne przed 37 tyg. - wcześniak

Urodzenie po czasie - po 42 tyg. - noworodek przenoszony

Okres okołoporodowy-obejmuje ostatni trymestr ciąży poród i pierwsze 7 dni życia noworodka.

Prawidłowa urodzeniowa masa ciała >2500g

Niska urodzeniowa masa ciała- LBW (Low Birth Weight)<«2500g., >1500g.

Bardzo niska urodzeniowa masa ciała - VLBW (Very Low Birth Weight)<=1500g., >1000g

noworodek z prawidłowa urodzeniową masą ciała-AGA (appropriate for gestational age)-m.c.urodzeniowa- 10-90 centyl

noworodek za mały w stosunku do wieku ciążowego -SGA (smali for gestational age)- z m.c. urodzeniową poniże 10 centyla odpowiedniego dla wieku ciążowego (lub 2 SD poniżej średniej masy dla wieku ciążowego)= IUGR

noworodek za duży w stosunku do wieku ciążowego

—LGA (large for getational age) z m.c. urodzeniową powyżej 90 centyla odpowiedniego dla wieku ciążowego

IUGR- Intrauterine groth retardation

Symetryczne IUGR (Hc=Ht=Wt) - obwód głowy (HC) masa ciała (Wt), długość (Ht) są proporcjonalnie zmniejszone w stosunku do wieku ciążowego- czynnik ograniczający wzrost płodu działa we wczesnej ciąży (np infekcja, zaburzenie genetyczne)

Asymetryczne IUGR (Hc=Ht>Wt)- zmniejszenie masy ciała przy proporcjonalnej długości i obwodzie głowy, Ob. głowy i długości -w normie dla danego wieku ciążowego, masa ciała poniżej normy dla wieku ciążowego (<10p.cent), Przyczyna-niewydolność maciczno-łożyskową niedożywienie matki- czynnik działa w późnej ciąży, rozwój mózgu zwykle dobry

Ocena stanu ogólnego noworodka

Wstępna ocena stanu noworodka bezpośrednio po porodzie:

- adaptacja pourodzeniowa noworodka ze szczególnym uwzględnieniem czynność oddychania {krążenia

- wady wrodzone (cechy aberracji chromosomalnych, budowa kręgosłupa, przepukliny, rozszczep wargi, niedorozwój żuchwy itp.)

Ocena stanu ogólnego noworodka

• skala Apgar

• pomiar częstości czynności serca i oddechu

• obwód klatki piersiowej i obwód główki

• masa ciała

• długość ciemieniowo-siedzeniowa

Skala Apgar

/Apgar score/-1953 r., Virginia Apgar

Ocena w 1., 5., 10., 15 min po urodzeniu

PUNKTACJA

Cecha

Tętno

0

brak

1

<100/'

2

>100/'

Napięcie mięśniowe

wiotki

osłabione

prawidłowe

Oddech

brak

osłabiony

głośny krzyk

Odruch na cewnik

brak

grymas

kaszel,kichanie

Skóra

Sina, blada

Lekko różowa

Cała skóra różowa

Ocena stanu ogólnego noworodka c.d.

Skala Apgar:

stan dobry 8*10 pkt.

stan średnl 4-7 pkt.

stan ciężki 0-3 pkt

Częstość oddechów:

N 30-50/*

bradypnoa- 30/'

tachypnoe->60/'

Częstość pracy serca

N=80-190/* śradnio-125/'

bradykardla-<80/'(wskazania do resuscytacji <80/')

tachykardia >190/'

Ocena stopnia dojrzałości układu nerwowego noworodka

1. Obserwacja

-ułożenie

-oddechy

-sen i czuwanie

-krzyk

-ruch samoistny i prowokowany

2. Ocena siły mięśniowej i odruchów

3. Ocena napięcia mięśniowego

4. Wywołanie odruchowej aktywności i odpowiedzi na bodźce

Ocena stopnia dojrzałości układu nerwowego noworodka c,d,1

Po porodzie mielinizacja OUN nie jest ukończona, najbardziej dojrzale struktury po porodzie -kręg. , r, przedłuż., gałka blada, dlatego czynności ruchowe noworodka „czynność odruchowa", nie czynność dowolna

Dojrzewanie kory mózgowej powoduje zanikanie odruchów po 4-5 miesiącu życia, ich przetrwanie powyżej 6-go miesiąca życia może świadczyć o uszkodzeniu OUN

- odruch ssania po (28)30 hbd, najsilniejszy ze wszystkich odruchów tłumi ból-do 6-12 m-ca

- odruch szukania

- odruch chwytny- z kk g.• do 3-4 m.ż. i kk d- do czasu aż zacznie chodzić

- odruch Moro/przestrachu, obejmowania/ od ok 28 hbd -1 faza i 34 hbd - II faza

faza 1 - odwiedznie i wyprostowanie kk g

faza II - przywiedzenie ich do klp ruchem obejmowania, najsilniejszy

do 6 tyg. ż. ustępuje do 4-5 m.ż. (po 3 m.ż. - tylko faza 2)

Odruchy postawy- toniczne, tj trwają w okresie działania bodźca

1. podparcia- 3-4 m.ż.

2. chodu atomatycznego- do llm.ź.

3. pełzania- do 3 m.ż.

4. toniczny szyjny asymetryczny- do 5m. ż

Odruch Babińskiego może być obecny do 2 rż. - grzbietowe zgięcie palucha

Odruch Rossolimo- może być obecny do 6-12 mż.

Fazy zachowania noworodka po porodzie

1. 10-30 min- faza aktywności- noworodek ruchliwy, ma otwarte oczy, HR i oddech-przyspieszony, może wystąpić wciąganie międzyżebrzy poruszanie skrzydełkami nosa , stękanie, wymioty wodami płodowymi, drżenia

2.. 30'-2 godziny- zasypia lub znacząco spada aktywność

3. 2-5 godz po porodzie druga faza aktywności- (okresowo wzrosty aktywności na ok. 10 min z przyspieszeniem tętna i oddechu, zaczerwienieniem skóry, może oddać smółkę)

Noworodek urodzony o czasie (donoszony)

- urodzony z ciąży trwającej 259-293 dni

- skóra różowa, pokryta meszkiem - lanugo- niezbyt obficie, z dobrze rozwinięta tkanka tłuszczową

- wykształcone prawidłowo chrząstki nosa i małżowin usznych

- pępowina w połowie odległości między wyrostkiem mieczykowatym i spojeniem łonowym,

- u dziewcząt wargi sromowe większe pokrywają mniejsze, u chłopców jądra w mosznie

- mc-3100-3500gram, długość ciała-50-55 cm, ob. klp 32-33 cm. ob. głowy-32-37 cm (różnica obwodu głowy i klp : 1-2 cm, tj klp mniejsza po urodzeniu

- krzyczy bezpośredni po porodzie

-czynność serca 110-160/min, oddechy 40-50/min

Noworodek niedonoszony- wcześniak

- urodzony przed 259 dniem ciąży

- cienka żywo-czerwona skóra pokryta meszkiem- lanugo, skąpa tkanka tłuszczowa (w tym skąpa tkanka tłuszczowa brązowa)

- chrząstki nosa i małżowin usznych miękkie

- pępek umieszczony poniżej środka odległości pomiędzy spojeniem łonowym i wyrostkiem mieczykowatym

- wargi sromowe większe nie pokrywają mniejszych brak jąder w mosznie

- tułów długi, szyja cienka kończyny krótkie

- różnica obwodu głowa -kip powyżej 3 cm

- mała ruchliwość, upośledzony odruch ssania i połykania

- obniżone napięcie mięśniowe, odruchy osłabione lub ich brak

Zmiany adaptacyjne po porodzie

Układ oddechowy

-Rozprężenie płuc . oczyszczenie płuc z płynu owodniowego do 3-4 godz. po porodzie (90% wchłania się do mikrokrążenia)

-Zmiana ciśnienia w czasie i oddechu -40-cm H2O do +40 cm H2O ustalenie czynnościowe} objętości zalega|ące| (FRC)

-Uwalnianie surfaktantu który obniża napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych, wzrost podatności płuc. rozpoczyna się wentylacja płuc obniżenie PC02 i wzrost PO2 i pH w efekcie spadek płucnego oporu naczyniowego

Układ krążenia

-Zmiana z krążenia typu płodowego gdzie tylko 5-10 % krwi przepływało przez

płuca, odcięcie krążenia przez łożysko (40%- zapewniało wymianę gazową)

-Po pierwszym oddechu nagły wzrost ciśnienia parcjalnego tlenu - rozszerzenie naczyń płucnych i wzrost przepływu płucnego, wzrost ciśnienia w LV powoduje zamknięcie otworu owalnego, obkurczenie przewodu tętniczego (w życiu płodowym jego drożność utizyrnywała PGE)

Stany przejściowe po porodzie

1. Fizjologiczny spadek masy ciała- do 10% mc- u noworodków donoszonych (zwykle 5-7 %, wcześniaki nawet do 20%, ale nie więcej niż 150 gram.; jest spowodowany oddaniem smółki, oddaniem moczu, stratami wody przez skórę, płuca, czasami wymiotami. Wyrównanie urodzeni owej masy ciała następuje w okresie 14 dni.

2. Żółtaczka fizjologiczna noworodków- po 24 godz życia,

bilirubina do 12 mg/dl - u donoszonego i 15 mg/dl u wcześniaka, utrzymuje się do 10 dni u donoszonego i 3 tygodni u wcześniaka,

bili max- 3-4 d.2 u donoszonego i 5 d. z. u wcześniak,

bilirubina związana w żadnym dniu życia noworodka nie może przekraczać 10 % całkowitej tj. 1,5-2 mg/dl

Żółtaczka f izjologiczna c.d

Przyczyny:

1. nadmierna produkcja bilirubiny:

- krótszy czas przeżycia krwinek czerwonych - 90 dni donoszone, 70 dni wcześniak)

- policytemia

2. Zaburzenie transportu bilirubiny- niższe stężenie albumin

3. Zaburzenie metabolizmu wątrobowego- niskie stężenie ligandyn

3, Niedobór transferazy glukuronowej

4. Nasilone krążenie wątrobowo-jelitowe- wchłanianie

zwrotne bilirubiny z jelit - obecność beta glukuronidazy w jelicie - niedobór endogennej flory bakteryjnej

-upośledzenie perystaltyki i (opróżnienie 1 karmienia)

Żółtaczka patologiczna

- Związana z karmieniem piersią

- Może trwać o 1 tyg. do 12 tyg. życia, ze stężeniem bili>20mg/dl, potwierdzenie -odstawienie od karmienia piersią na 24-48 godz.- spadek bili o 1 -3 mg/dl

Przyczyny:

1. Zwiększony obieg jelitowo-wątrobowy

- opóźnione karmienie, za mała podaż pokarmu - opóźniona kolonizacja bakteryjna

- opóźnienie pasażu smółki

2. Zaburzenie przemian bill w wątrobie

- podwyższone stężenie lipazy lipoproteinowej

- podwyższone stężenie pregnandiolu w pokarmie kobiecym hamuje sprzęganie bili w wątrobie

Urazy okołoporodowe

- 0,2/1000 żywo urodzonych

1. Przedgłowie - obrzęk tkanek miękkich - części przodującej, przekraczający linie szwu, ustępuje w ciągu kilku dni

2. Krwiak podokostnowy -krwawienie podokostnowe nie przekraczające linii szwu jednej kości, czasem dwustronnie, ustępuje - 6 tyg.

3. Wylewy podczepcowe- rozległe- przyczyna zwykle vaccum

4. Wylewy podpajeczynówkowe- pod namiot mózgu, podtwardówkowe, dokomorowe, do tk. mózgowej

5. Urazy kostne- wgniecenia złamania

6. Urazy nerwów

-nerw twarzowy

-splot barkowy-górne-C5-C6-porazenie typu Duchenne-Erba - ruchy palców zachowane, zniesienie odwodzenia zginanie- cofa się do roku

- splot barkowy dolne C7-Th1 - Typu Klumpke - porażenie mięśni rąk i przedramienia - nie ma odruchu chwytnego - gorsze rokowanie niż górne

Zamartwica-Asfiksja

- 3-9/1000 donoszonych

Brak podjęcia oddechu przez 1 min po porodzie , brak perfuzji, postępującą hipoksemie hiperkapnię, kwasice metaboliczna i w konsekwencji niedotlenienie tkanek

Przyczyny u płodu:

Ucisk na naczynia doprowadzające tlen, nieprawidłowy stan łożyska, hipotensja matki, anemia płodu

Przyczyny u noworodka:

Brak sygnału z OUN do podjęcia oddechu, niedojrzałość i hipoplazja płuc, aspiracja smółki, wrodzone wady serca, uraz okołoporodowy, zakażenie wewnątrzmaciczne, niezgodność serologiczna, leki o działaniu depresyjnym na OUN



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wybrane zagadnienia z patofizjologii układu kory nadnerczy, AM, rozne, patofizjologia, patofizjo
WYBRANE ZAGADNIENIA Z EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ, SWPW wykłady - pedagogika
Wykład 26 - 14.01.09, Patofizjologia szczegółowa- wybrane zagadnienia
Podstawy patofizjologii układu sercowo naczyniowego (wybrane zagadnienia)
Rosławski Adam Wybrane zagadnienia z fizjologii i patofizjologii układu oddechowego
Wybrane zagadnienia prawa3
Wybrane zagadnienia prawa1 psychologia dzienne
Wakcynologia – wybrane zagadnienia
T 15 Wybrane zagadnienia z psychologii i socjologii
Wybrane zagadnienia typologii języków, [NAUKA]
Temat 1i2 prewencja, Administracja-notatki WSPol, wybrane zagadnienia prewencji kryminalnej
Wybrane Zagadnienia Części Szczególnej Prawa Karnego1 03 2011
Lasy miejskie – przegląd wybranych zagadnień na podstawie literatury
Budżet państwa i budżety samorządowe, Studia - Finanse i Rachunkowość, Licencjat, Licencjat!, opraco
Wybrane zagadnienia z fizjologii mięśni i fizyczne właściwości mięśni, Biomechanika
Wybrane zagadnienia dotyczace aktu administracyjnego, Nauka, Administracja
Wybrane zagadnienia z części ogólnej prawa cywilnego, studia, semestr V, zobowiazania

więcej podobnych podstron