Problematyka działań ratowniczych w zdarzeniach masowych.
Segregacja - to proces określania priorytetów leczniczo-transportowych. Ma ona za zadanie optymalne wykorzystanie do ratowania życia i zdrowia dostępnych aktualnie sił i środków oraz ustalenie stopnia zagrożenia życia, określenie kolejności udzielania pomocy z uwzględnieniem konieczności natychmiastowego transportu do szpitala.
W tym celu wyszczególniono dwa rodzaje segregacji:
pierwotna - w wykonaniu ratowników Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (oznaczenie poszkodowanych w tym przypadku powinno odbywać się przy użyciu trzech kolorów: czerwonego, żółtego i zielonego);
wtórna - w wykonaniu lekarza przy użyciu karty segregacyjnej.
Segregacja pierwotna - to podział ofiar na kategorie w miejscu zdarzenia. Jest ona przeprowadzana przez udzielających pierwszej pomocy. Ma na celu identyfikację ofiar wymagających natychmiastowej pomocy medycznej. Tych, którzy nie mogą czekać. W tym celu, w Kalifornii (USA) grupa lekarzy i pielęgniarek ratunkowych, współpracująca ze strażakami, opracowała system prowadzenia segregacji, w skrócie nazwany START (ang. Simple Triage and Rapid Treatment - prosta segregacja i szybkie leczenie).
Co oceniamy?
W prosty sposób zostaje tu oceniona
zdolność chodzenia,
stan świadomości,
możliwość samodzielnego oddychania,
stan krążenia i nawrót kapilarny.
Według założeń systemu ocena tych parametrów nie powinna trwać dłużej niż 30 sekund.
PIORYTET 1 - CZERWONY - POMOC NATYCHMIASTOWA
Osoby wymagające natychmiastowego udzielenia czynności ratunkowych (np. odma opłucnowa, krwawienie wewnętrzne, utratę świadomości- niebezpieczeństwo niedrożności dróg oddechowych, ciężkie obrażenia klatki piersiowej, wstrząs, obrażenia głowy z zachowaną świadomością nie musicie znać ani podawać tych jednostek chorobowych, przynajmniej na chwile obecną)
PIORYTET 2 ŻÓŁY - POMOC PILNA
Do drugiego stopnia pilności należą poszkodowani, dla których wczesne leczenie chirurgiczne jest z jednej strony bezwzględną koniecznością dla zapewnienia bezpośredniej szansy przeżycia, z drugiej zaś strony dla uniknięcia lub zmniejszenia komplikacji zagrażających życiu.( Należą tu zasadniczo: otwarte złamania kończyn i otwarte uszkodzenia stawów, rozległe uszkodzenia tkanek miękkich wymagające chirurgicznego opracowania, obrażenia klatki piersiowej, urazy układu moczowo-płciowego, urazy czaszkowo-mózgowe bez utraty przytomności, urazy oczu.)
Działający w strefie zagrożenia wyszkoleni ratownicy PSP, nieupoważnieni do stwierdzenia zgonu, oznaczają również osoby bez tętna i oddechu kolorem żółtym (w nocy za pomocą światła), nadając im wtórny priorytet transportowy.
PIORYTET 3 ZIOLONY- POMOC ODROCZONA LUB NIEWYMAGANA
Osobnicy, którzy doznali uszkodzeń ciała w najmniejszym stopniu lub ich stan pourazowy odpowiada fizjologii, a leczenie i ewakuacja są mniej pilne, są zaliczani do trzeciej kolejności udzielania pomocy. Znajdują się tutaj: obrażenia tkanek miękkich, takie jak otarcia i stłuczenia, lekkie oparzenia.
Praktyczna zasada opieki nad poszkodowanymi z grupy „zielonej" polega na zgrupowaniu ich w pozycji siedzącej w taki sposób, aby opiekujący się nimi ratownik miał możliwość stałej obserwacji ich twarzy
PIORYTET 4 CZARNY - OSOBY ZMARŁE
Ratownicy PSP oznaczają takich poszkodowanych kolorem żółtym.
Omawiając problematykę działań ratowniczych w zdarzeniach masowych należy wyszczególnić trzy rodzaje zdarzeń, które będą się różniły przyjęciem sposobu postępowania.
zdarzenia pojedyncze - poszkodowany może otrzymać pomoc w pełnym zakresie. Jedna osoba poszkodowana
Zdarzenie mnogie - więcej niż jeden poszkodowany, ale ilość osób wymagających pilnego udzielenia medycznych czynności ratunkowych nie przekracza sił i środków zgromadzonych na
miejscu zdarzenia.
Przykład
9 lub 39 lub XX poszkodowanych z których 3 wymaga ratującej życie natychmiastowej pomocy( GRUPA CZERWONA). 3 zespoły ratownictwa medycznego na miejscu zdarzenia.
FILOZOFIA 120%
„ZAWSZE LEPIEJ ZADYSPONOWAĆ WIĘCJE SIŁ I ŚRODKÓW, NIŻ ZBYT MAŁO”
Zdarzenie masowe - więcej niż jeden poszkodowany, a ilość osób wymagających pilnego udzielenia medycznych czynności ratunkowych przewyższa zgromadzone na miejscu siły i środki
Przykłady
9 lub 39 lub XX poszkodowanych z których 3 wymaga ratującej życie natychmiastowej pomocy( GRUPA CZERWONA). 1 zespół ratownictwa medycznego na miejscu zdarzenia.
Mikrobus w rzece, na miejscu zdarzenia sa np. 4 zespoły ratownictwa medycznego, 28 strażaków PSP, 14 strażaków OSP, przedstawiciele sztabu kryzysowego, pośród poszkodowanych w pojeździe są 3 osoby w grupie czerwonej ale tylko 2 ratowników ma możliwość działania we wraku
Pożar w budynku mieszkalnym 2 rat. prowadzi działania gaśnicze, 2 ewakuuje nieprzytomnego poszkodowanego ze strefy zagrożenia, nie stwierdzają podstawowych funkcji życiowych.. W oknie płonącego mieszkania kobieta wzywa pomocy, wymaga natychmiastowych działań ratunkowych.
( Ewakuacja ze strefy zagrożenia jest medycznym działaniem rat. - zmiana temp. otoczenia, zmiana składu mieszaniny oddechowej) Kobieta należy do grupy czerwonej
Ratownicy nie rozpoczynają resuscytacji u nieprzytomnego bez funkcji życiowych, starają się dotrzeć do kobiety
ZDARZENIE MASOWE
WNIOSEK
Aby uznać zdarzenie za masowe należy stwierdzić istnienie deficytu możliwości realizacji natychmiastowych medycznych działań ratowniczych w stosunku do aktualnego zapotrzebowania.
„ Porównanie ilości poszkodowanych czerwonych do ilości karetek”
Triage
Ma zasadnicze znaczenie dla właściwego wykorzystania ograniczonych możliwości ratowniczych.
„ Aby uratować możliwie jak najwięcej osób”
Zasady powinny być proste skuteczne i dobrze znane wszystkim uczestnikom działań ratowniczych.
Ciągły dynamiczny proces , stwarzający możliwość zmiany kategorii w trakcie działań ratowniczych!